بحث:حدیث جابر
راوی و محتوا
ذیل این عنوان در متن آمده که «در این حدیث همچنین به غیبت امام دوازدهم شیعیان و طولانی بودن آن اشاره شده و امام غائب به خورشید پشت ابر تشبیه شده است.[۳]»
این تشبیه لا اقل از مفاد این حدیث و از این منبع استنباط نمی شود و برداشتی شخصی به نظر می رسد.--سید نبوی (بحث) ۲ مارس ۲۰۱۹، ساعت ۱۲:۴۶ (UTC)
پیشنهاد
- خوب است به اعتبار و بررسی سندی این روایت نیز پرداخته شود.
این حدیث را جابر بن یزید جعفی از جابر بن عبدالله نقل کرده است. جابر بن یزید با اینکه از اصحاب خاص امام باقر(ع) و امام صادق(ع) بود؛ اما رجالیون در وثاقت یا عدم وقاقت او اختلاف نظر دارند. برخی مانند نجاشی او را «فی نفسه مختلط» (یکی از الفاظ دال بر ضعف راوی) و راویان از او را ضعیف شمرده است.(نجاشی، رجال النجاشی، ۱۳۶۵ش، ص۱۲۸.) ابن غضائری خود جابر را ثقه دانسته، ولی تمام کسانی را که از او روایت نقل کرده‌اند، ضعیف شمرده است.(ابن غضائری، الرجال، ۱۳۶۴ش، ص۱۱۰.) علامه حلی توقف کرده است.(علامه حلی، رجال العلامة الحلی، ۱۴۱۱ق، ص۳۵.)
- ضمنا در پاسخ به اشکال بالا، در متن حدیث تصریح به تشبیه امام زمان(ع) به خورشید پشت ابر شده است.
«ِ قَالَ جَابِرٌ فَقُلْتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ فَهَلْ لِشِيعَتِهِ الِانْتِفَاعُ بِهِ فَقَالَ ع وَ الَّذِي بَعَثَنِي بِالنُّبُوَّةِ إِنَّهُمْ لَيَسْتَضِيئُونَ بِنُورِهِ وَ يَنْتَفِعُونَ بِوَلَايَتِهِ فِي غَيْبَتِهِ كَانْتِفَاعِ النَّاسِ بِالشَّمْسِ إِنْ سَتَرَهَا سَحَاب» (خزاز رازی، كفاية الأثر في النص على الأئمة الإثني عشر، ص: ۵۴و۵۵.) شبیه این عبارت در کمال الدین نیز نقل شده است. Bazeli (بحث) ۲۰ نوامبر ۲۰۱۹، ساعت ۰۸:۰۴ (UTC)
وثاقت جابر بن یزید قابل اثبات است. مشکل اصلی در یونس بن ضبیان است که رجالیون ایشان را تضعیف کرده‌اند. ما ذكره ابن الغضائري من أن يونس بن ظبيان : " كوفي ، غال ،وضاع للحديث ، روى عن أبي عبد الله عليه السلام ، لا يلتفت إلى حديثه " . وما عن النجاشي من قوله : " يونس بن ظبيان مولى ، ضعيف جدا ، لا يلتفت إلى ما رواه. (معجم رجال الحديث - السيد الخوئي - ج 21 ص 207). Smyazdani (بحث) ۲۳ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۴۶ (+0330)
عدم توجه به اعتبار مصادر
اصل این روایت در کتاب کمال الدین شیخ صدوق و کفایه الأثر خزاز قمی نقل شده است. عجیب است که نویسنده محترم با این که از مبنع اصلی اطلاع داشته (از منابع ذکر شده فهمیده می شود) آن را از کتاب اعلام الوری طبرسی نقل کرده است. منبع طبرسی همان کتاب کمال الدین بوده است و مستقل نمی تواند نقل کند. و عجیب تر این که به کتاب ینابیع الموده قندوزی حنفی به عنوان عالم سنی استناد شده است. این کتاب نزد اهل سنت هیچ ارزشی ندارد. Smyazdani (بحث) ۲۳ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۲۴ (+0330)