بحث:تزاحم

• سلام و ادب وخدا قوت...(به باور اصولیان اصطلاح دیگری با عنوان «تزاحم در مقتضیات احکام» یا «تزاحم در عالم ملاکات» در اصول وجود دارد، که با تزاحم مصطلح که مربوط به مقام عمل است، تفاوت دارد. با این توضیح که وقتی شارع حکمی را جعل می‌کند، هم جهت مصلحت و هم جهت مفسده را در نظر می‌گیرد و طبق جهت قوی‌تر حکم می‌کند. به عنوان مثال: در روایت آمده که پیامبر اکرم(ص) فرمود: «اگر بر امتم سخت نبود، آنها را امر می‌کردم که در هر وضویی که برای نماز می‌گیرند، مسواک بزنند»این تزاحم بین ملاکات است، که امر آن به دست خداوند می‌باشد)به نظر می‌رسد این پارگراف در سطح فهم مخاطب عام نیست.شاید بتوان روان‌تر تقریر کرد تا انطباق مثال بر تزاحم در عالم ملاکات و جملهاین تزاحم بین ملاکات است، را مخاطب بهتر بفهمد.مثلاً:گاه در یک کاری دو ملاک وجود دارد ملاکی که باعث می‌شود شارع به جهت آن، کار را واجب کند و ملاکی که به جهت آن باعث نهی از آن می‌شود یعنی هم انجامش مصلحت دارد و هم ترکش ولی شارع براساس ملاک قوی‌تر حکمش را صادر می‌کند مانند امر نکردن پیامبر به مسواک زدن هنگام وضو گرفتن برای نماز به جهت سختی ومشقتی که برای امت است. الامر الیکم.--Mahdi1382 (بحث) ‏۲ ژانویهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۱۷:۳۷ (+0330)

• (این تزاحم بین ملاکات است، که امر آن به دست خداوند می‌باشد) به نظر می‌رسد اگر از همان اول تزاحم را تقسیم می کردید به تزاحمی که مربوط به مکلف در مقام عمل است و تزاحمی که مربوط به شارع و قانونگزار در مقام صدور حکم است مفهوم‌تر بود.الامر الیکم.--Mahdi1382 (بحث) ‏۲ ژانویهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۱۷:۳۷ (+0330)
• (ازاین‌رو، در تعارض با ثبوت محتوای یکی از دو حکم متعارض، تشریع مدلول دیگری منتفی می‌شود؛ اما در تزاحم، با ثبوت یکی، موضوع دیگری در مقام فعلیت _ نه به لحاظ تشریع _ منتفی می‌شود.) به نظر می‌رسد تقریر سنگینه.اگر امکان ساده کردنش باشه شاید مفیدتر بشه.الامر الیکم. Mahdi1382 (بحث) ‏۲ ژانویهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۱۹:۰۳ (+0330)

Mahdi1382

سلام علیکم. تشکر از زحمات. مورد اول اصلاح شد. مورد دوم چون بحث تخصصی است، از این ساده تر نتونستم بیان کنم.

--R.andalibi (بحث) ‏۴ ژانویهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۱۲:۵۳ (+0330)

عرض سلام و خدا قوت

@R.andalibi:

• تزاحم اصطلاحی نیست که صرفا در علم اصول مطرح شده باشد. کاربرد وسیعی در مباحث حکمت و عدل الهی در دانش کلام دارد. یا باید به آن مباحث نیز اشاره شود و یا عنوان مدخل به تزاحم (اصول فقه) تغییر کند. با عنوان فعلی مدخل جامعیت ندارد. رضا پوراسمعیل (بحث) ‏۴ ژانویهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۱۱:۵۳ (+0330)

رضا پوراسمعیل

سلام علیکم. تشکر از زحمات. من چیزی در مورد «تزاحم در کلام» پیدا نکردم. اگه لطف کنید آدرس ذکر کنید، مراجعه می کنم و اگر بحثش مفصل بود، با جناب حاج آقای شمس الدینی صحبت می کنم که اسم مدخل رو تغییر بدیم. ممنون --R.andalibi (بحث) ‏۴ ژانویهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۱۲:۵۶ (+0330)

@R.andalibi: در مباحث عدل الهی مثل شرور زیاد استفاده میشه. شاه بیتش هم همینه که عالم ماده عالم تزاحمات هست. با عنوان تزاحم علل و اسباب هم مطرح میشه. به عنوان نمونه المیزان ج۱۴ ص۲۶۷ رو مطالعه بفرمایید. .وفقکم الله رضا پوراسمعیل (بحث) ‏۴ ژانویهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۱۳:۱۴ (+0330

با سلام و عرض ادب

به نظر می‌رسد تزاحمی که در بحث شرور است، ربطی به اصطلاح تزاحم نداره. تزاحم در بحث شرور به معنای لغوی است نه اصطلاحی. به معنای تضاد و ناسازگاری و مانند آن. رضا باذلی (بحث) ‏۵ ژانویهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۱۳:۱۸ (+0330)

چند نکته

@R.andalibi: با سلام

• مدخل بسیار فنی نوشته شده و نیاز به ساده سازی دارد.

• بخش بندی و تیترها نیز نیاز به اصلاح دارد. تیترها خیلی خرد شده و ذیل برخی از آنها فقط نیم خط مطلب آورده که این در ویکی درست نیست.

• تیتر سطح چهار در ویکی کمتر استفاده می شود.

• تفاوت بین تراحم با تعارض و اجتماع امر و نهی باید ذیل مفهوم شناسی بررسی شود.

Salar (بحث) ‏۴ ژانویهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۱۵:۱۰ (+0330)

Salar

سلام علیکم. با تشکر از زحمات. اصلاحات انجام شد.

--R.andalibi (بحث) ‏۵ ژانویهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۲۰:۴۰ (+0330)