بحث:آیه ۸ سوره فاطر

• سلام وادب وخدا قوت... (در این آیه، چند تعلیل آمده که سه مورد آن با حرف «فاء» بیان شده است...این آیه، تعلیلِ تقسیمِ مطرح شده در مورد عاقبت کافران و مؤمنان است که در آیه ۷ همین سوره بیان شده بود...علت این تقسیم، عدم تساوی خود کافران و مؤمنان است...علت این عدم تساوی وابستگی هدایت و ضلالت به مشیت الهی است...فقرات قبل تعلیل است بر اینکه پیامبر اکرم(ص) نباید به‌خاطر گمراهی کافران ناراحت شود...علت دیگری که برای ناراحت نشدن پیامبر(ص) مطرح شده، آگاهی خداوند بر کارهای کافران است...)به نظر می رسد این تعلیل ها کمی دشوار تقریر شده است هرچند دقیقا همین مضامین در المیزان آمده است ولی شاید بتوان روان ترش کرد مثلاً:

[[آیه ۸ سوره فاطر علت اختلاف عاقبتِ مؤمنان و کافران را که در آیه ۷ همین سوره نقل شده بیان کرده است واین اختلاف معلول گمراهی وهدایت کافران ومؤمنان است که نتیجه نوع نگاهشان به گناه است؛ کافران چون گناه وکاربدشان را نیک می‌بینند گرفتار عذاب الهی اند و مؤمنان چون این گونه نیستند مشمول رحمت الهی اند ودر نتیجه پیامبر نباید برای عذاب کافران که نتیجه گمراهی خودشان است چنان اندوه بخورد که جانش را به خطر بیفکند زیرا خداوند به آنچه کافران می کنند آگاه است و مشیت الهی براساس هدایت مؤمنانی است که اعمال صالح انجام می‌دهند وکاربد را بد می بینند وگمراهی ومجازات کافرانی است که مرتکب کارهای بد می شوند کاربد را بد نمی بینند. ]] جمع بندی المیزان هم همین است:(وبالجملة اختلاف الكافر والمؤمن في عاقبتهما بحسب الوعد الإلهي بالعذاب والرحمة لاختلافهما بالإضلال والهداية الإلهيين واختلافهما بالإضلال والهداية باختلافهما في رؤية السيئة حسنة وعدمها...فلا ينبغي للرسول صلى‌الله‌عليه‌وآله أن يهلك نفسه عليهم حسرات حيث ضلوا وحقت عليهم كلمة العذاب فإن الله هو الذي يضلهم لصنعهم وهو عليم بما يصنعون.) الامر الیکم.

پیشنهاد

سلام وادب وخدا قوت... (در این آیه، چند تعلیل آمده که سه مورد آن با حرف «فاء» بیان شده است...این آیه، تعلیلِ تقسیمِ مطرح شده در مورد عاقبت کافران و مؤمنان است که در آیه ۷ همین سوره بیان شده بود...علت این تقسیم، عدم تساوی خود کافران و مؤمنان است...علت این عدم تساوی وابستگی هدایت و ضلالت به مشیت الهی است...فقرات قبل تعلیل است بر اینکه پیامبر اکرم(ص) نباید به‌خاطر گمراهی کافران ناراحت شود...علت دیگری که برای ناراحت نشدن پیامبر(ص) مطرح شده، آگاهی خداوند بر کارهای کافران است...)به نظر می رسد این تعلیل ها کمی دشوار تقریر شده است هرچند دقیقا همین مضامین در المیزان آمده است ولی شاید بتوان روان ترش کرد مثلاً: [[آیه ۸ سوره فاطر علت اختلاف عاقبتِ مؤمنان و کافران را که در آیه ۷ همین سوره نقل شده بیان کرده است واین اختلاف معلول گمراهی وهدایت کافران ومؤمنان است که نتیجه نوع نگاهشان به گناه است؛ کافران چون گناه وکاربدشان را نیک می‌بینند گرفتار عذاب الهی اند و مؤمنان چون این گونه نیستند مشمول رحمت الهی اند ودر نتیجه پیامبر نباید برای عذاب کافران که نتیجه گمراهی خودشان است چنان اندوه بخورد که جانش را به خطر بیفکند زیرا خداوند به آنچه کافران می کنند آگاه است و مشیت الهی براساس هدایت مؤمنانی است که اعمال صالح انجام می‌دهند وکاربد را بد می بینند وگمراهی ومجازات کافرانی است که مرتکب کارهای بد می شوند کاربد را بد نمی بینند. ]] جمع بندی المیزان هم همین است:(وبالجملة اختلاف الكافر والمؤمن في عاقبتهما بحسب الوعد الإلهي بالعذاب والرحمة لاختلافهما بالإضلال والهداية الإلهيين واختلافهما بالإضلال والهداية باختلافهما في رؤية السيئة حسنة وعدمها...فلا ينبغي للرسول صلى‌الله‌عليه‌وآله أن يهلك نفسه عليهم حسرات حيث ضلوا وحقت عليهم كلمة العذاب فإن الله هو الذي يضلهم لصنعهم وهو عليم بما يصنعون.) الامر الیکم. Mahdi1382 (بحث) ‏۵ دسامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۷:۳۱ (+0330)

نام سوره

در جعبه اطلاعات و اولین خط شناسه نام سوره لینک شود--Sarsm (بحث) ‏۶ دسامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۱:۵۲ (+0330)

ارزیابی۱

@R.andalibi:

• از بند نخست شناسه چیزی نفهمیدم. شناسه باید بتواند پیام اصلی آیه را منتقل کند.
• در شناسه بنابر گزیده‌نویسی است پس به جمله «مفسران نکاتی ذیل آیه بیان کرده‌اند» نیازی نیست و باید مستقیم همان نکات را بنویسیم.
• عبارت «اختلاف عاقبت» هم چیزی بر کسی نمی‌افزاید بهتر است صریح گفته شود که در آیه ۷ به کافران وعده عذاب و به مؤمنان وعده مغفرت و اجر داده شده است.
• وقتی شأن نزول تأثیری در فهم آیه ندارد نیازی نیست که بیاید چه رسد به این که در شناسه بیاید.
• این که «روایات این آیه را ...کذا» ادبیات ویکی نیست ما نباید مستقیما از روایات استفاده کنیم.
• غیر از این که در استنناد به این روایت یک اشتباه صورت گرفته و آیه‌ای که در روایت آمده ربطی به آیه ۸ فاطر ندارد.
• نتیجه‌ای هم که نویسنده گرفته درست نیست. این آیه در مورد دیدگاه کلامی جبر و تفویض نیست بلکه در بحث اختیار به مضمون عبارت یضل من یشاء و یهدی من یشاء به عنوان شبهه استناد شده است نه به‌عنوان پاسخ.
• معلوم نیست چرا اضلال مجازاتی به البرهان ارجاع شده در حالی که در برهان درباره کاربرد مجازی صحبت شده نه مجازات.
• این که خدا عالم به کارهای کافران است چه ارتباطی با آرامش قلب پیامبر دارد که علتش باشد؟ برای خواننده نیاز به توضیح هست.
• ساختاربندی مقاله بسیار دم‌دستی است با دو تیتر کلیشه‌ای جایگاه و اهمیت و نکات تفسیری مقاله جمع شده است. --محمدکاظم حقانی‌فضل ‏۱۰ دسامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۱:۳۱ (+0330)

.

@Mkhaghanif:

با سلام و احترام و عرض تبریک ایام و تشکر از زحمات. همه مواردی که فرمودید اصلاح شد. جز شأن نزول که به نظرم باید بیاید تا مدخل ناقص نشود. درست است که تاثیری در فهم آیه ندارد، اما چون در روایات مطرح شده، کسی که برای فهم یک آیه به ویکی مراجعه می کند، همه اطلاعات را یک جا ببیند و فکر نکند شأن نزول دخالتی داشته ولی در اینجا نیامده است. باز اگر دستور بفرمایید حذف می کنم.--R.andalibi (بحث) ‏۱۱ دسامبر ۲۰۲۵، ساعت ۰۹:۵۹ (+0330)

ارزیابی۲

@R.andalibi:

• چنان که گفته شد این آیه دلیل جبرگرایی نیست، بلکه مضمون یضل من یشا و یهدی من یشاء که در آیات متعدد تکرار شده دستمایه این شبهه است.
• اینکه گفته شده برخی برای اثبات جبرگرایی ... مستند نشده است.
• این که شأن نزولهای غیرلازم در مقاله نیاید مصوبه و جزو دستورالعمل‌هاست.
• تیتر «گمراهی خداوند» غلط‌انداز است.
• بخش فلا تذهب نفسک تعلیل نیست و فای تفریع است.
• در بخش اول مقاله باید در عباراتی کوتاه پیام اصلی آیه بیاید و سپس آیه و ترجمه‌اش و بعد مباحث مستفاد از آیه.
• بخش نکات تفسیری را می توان در دو زیربخش تزیین اعمال و دلسوزی پیامبر سامان‌دهی کرد.
• متاسفانه متن به جای روان‌نویسی ۱۶ بار از الگوی گلوله‌ای استفاده کرده و متن را از متن بودن خارج کرده است.--محمدکاظم حقانی‌فضل ‏۱۳ دسامبر ۲۰۲۵، ساعت ۰۹:۱۰ (+0330)

@Mkhaghanif: با سلام. همه فرمایشات اجرا شد. امید که دیگر این بار مقبول افتد! --R.andalibi (بحث) ‏۱۳ دسامبر ۲۰۲۵، ساعت ۲۲:۵۳ (+0330)