بحث:آیه ۱۱۶ سوره نساء
- سلام و ادب و خداقوت... یکی از مطالب مهم در باره این آیه این است که خداوند متعال بلاشک با توبه تمام گناهان را می‌‌آمرزد إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعًا. به نظر می‌رسد این جمله پایانی مدخل (گفته شده عدم آمرزش شرک در صورتی است که شخص، مشرک از دنیا برود و گرنه در دنیا هر گناهی با توبه قابل آمرزش است در واقع این موضوع جايى است كه كسى بى‌توبه از دنيا برود.)باید زودتر از این جا وحتی در شناسه بدان اشاره شود. و آیه ۵۳ سوره زمر نیز جزو آیات مرتبط معرفی شود چون مرتبط یعنی این که رابطه‌ای میان دو آیه باشد علامه طباطبایی دربیان این رابطه در ذیل آیه۱۱۶ سوره نساء می‌گوید:(والمقام يعطي أن إلحاق قوله « وَيَغْفِرُ ما دُونَ ذلِكَ لِمَنْ يَشاءُ » بقوله « إِنَّ اللهَ لا يَغْفِرُ أَنْ يُشْرَكَ بِهِ » إنما هو لتتميم البيان ، وإفادة عظمة هذه المعصية المشئومة أعني مشاقة الرسول ، وقد تقدم بعض الكلام في الآية في آخر الجزء الرابع من هذا الكتاب.) یعنی قدتقدم یعنی عبارت علامه ذیل آیه ۵۳ سوره زمر (قُلْ يَا عِبَادِيَ الَّذِينَ أَسْرَفُوا عَلَىٰ أَنْفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ ۚ إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعًا) این است: (أقول : وقد عرفت فيما تقدم أن آية الزمر ظاهرة بحسب ما تتعقبه من الآيات في المغفرة بالتوبة ، ولا ريب أن التوبة يغفر معها كل ذنب حتى الشرك ، وأن آية النساء موردها غير مورد التوبة فلا تنافي بين الآيتين مضمونا حتى تكون إحداهما ناسخة أو مخصصة للأخرى.) طباطبایی، المیزان، ج۴، ص۳۸۰--Mahdi1382 (بحث) ۴ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۶:۱۲ (+0330)
- سلام مجدد...بنده پیشنهادم این است که آیاتی که به نحوی ارتباط با آیه مورد بحث در مداخل آیات دارند اشاره‌ای به آنها بشود تا شبکه رفت و برگشت ارتباطی میان مداخل آیات محفوظ بماند و به مرور با این توجیه و استدلال این که می‌خواهیم برای هر آیه‌ای مدخلی مستقل بنویسیم جزایر مستقله ای از آیات( هر چند ناخواسته ) درست نکنیم. مخصوصاً آیاتی که مفسر یا مفسرانی به وجود ارتباط میانشان تصریح یا حتی اشاره دارند. در همین آیه محل بحث یعنی ۱۱۶ سوره نساء که به شرک بودن مخالفت و دشمنی با پیامبر براساس المیزان اشاره شده است می‌شد براساس همین تفسیر به کفر بودن موضوع خروج از اطاعت خدا و رسولش نیز اشاره می‌شد تا هم نکته دیگری به محتوا افزوده می‌شد و هم شبکه ارتباطی آیات محفوظ می ماند و وقتی نوبت نگارش مدخل آن آیه می‌شد نیز به این آیه ارجاع داده می‌شد علامه در ذیل همین آیه ۱۱۶ سوره نساء و ارتباطش با آیه ۳۴ سوره محمد(ص) می‌نویسد: قوله تعالى : « إِنَّ اللهَ لا يَغْفِرُ أَنْ يُشْرَكَ بِهِ » ( إلى آخر الآية ) ظاهر الآية أنها في مقام التعليل لقوله في الآية السابقة « نُوَلِّهِ ما تَوَلَّى وَنُصْلِهِ جَهَنَّمَ » ، بناء على اتصال الآيات فالآية تدل على أن مشاقة الرسول شرك بالله العظيم ، وأن الله لا يغفر أن يشرك به ، وربما استفيد ذلك من قوله تعالى « إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا وَصَدُّوا عَنْ سَبِيلِ اللهِ وَشَاقُّوا الرَّسُولَ مِنْ بَعْدِ ما تَبَيَّنَ لَهُمُ الْهُدى لَنْ يَضُرُّوا اللهَ شَيْئاً وَسَيُحْبِطُ أَعْمالَهُمْ يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَلا تُبْطِلُوا أَعْمالَكُمْ إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا وَصَدُّوا عَنْ سَبِيلِ اللهِ ثُمَّ ماتُوا وَهُمْ كُفَّارٌ فَلَنْ يَغْفِرَ اللهُ لَهُمْ » : ( محمد : ٣٤ ) فإن ظاهر الآية الثالثة أنها تعليل لما في الآية الثانية من الأمر بطاعة الله وطاعة رسوله فيكون الخروج عن طاعة الله وطاعة رسوله كفرا لا يغفر أبدا ، وهو الشرك.(المیزان، ج۵، ص۸۳)--Mahdi1382 (بحث) ۴ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۶:۲۷ (+0330)
- از باب تفنن در ارائه محتوا حتی می‌شد همین عبارت علامه را (أقول : وقد عرفت فيما تقدم أن آية الزمر ظاهرة بحسب ما تتعقبه من الآيات في المغفرة بالتوبة ، ولا ريب أن التوبة يغفر معها كل ذنب حتى الشرك ، وأن آية النساء موردها غير مورد التوبة فلا تنافي بين الآيتين مضمونا حتى تكون إحداهما ناسخة أو مخصصة للأخرى.الیمزان، ج۴، ص۳۸۰) در قالب پاسخ به یک شبهه مطرح ساخت و میان دو آیه را جمع کرد. صد البته تنظیم و تدوین محتوا سلیقه‌ای و ذوقی است.--Mahdi1382 (بحث) ۴ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۶:۳۴ (+0330)
- اشاره به روایات مرتبط با آیه نیز می‌تواند برغنای محتوا بیفزاید مخصوصاً اگر دربردارنده نکته مهمی و قابل توجهی باشد(وفي الفقيه ، بإسناده عن ثوير عن أبيه : أن عليا عليه‌السلام قال : 'ما في القرآن آية أحب إليَّ' من قوله عز وجل : ( إِنَّ اللهَ لا يَغْفِرُ أَنْ يُشْرَكَ بِهِ وَيَغْفِرُ ما دُونَ ذلِكَ لِمَنْ يَشاءُ. المیزان، ج۴، ص۳۸۰)--Mahdi1382 (بحث) ۴ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۶:۴۲ (+0330)--Mahdi1382 (بحث) ۴ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۶:۴۳ (+0330)
سلام و عرض ادب
- به نظرم جادارد که کمی در مورد شرک و انواع و مفاهیم آن هرچند کوتاه مطالبی در مدخل اضافه شود. آیه در مورد شرک است اما معنای شرک برای مخاطب نامفهوم است . البته وجود مدخل جداگانه شرک دلیل نمیشود که اصلا هیچ مطلبی در مورد شرک در این مدخل نباشد. تشکر از مطالب مفیدتان. Sm.khadem (بحث) ۴ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۸:۵۳ (+0330)
@Sm.khadem: سلام و ارادت. گفته شده در مداخل آیات تنها به خود آیه بپردازید.--Ma.rezapour (بحث) ۶ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۰۰ (+0330)
ضعف ادبیات گزارشی
- ضعف در ادبیات گزارشی:
- نمونه= عبارت «مگر اینکه توبه شود» که در بخش بیان آیه آمده را نمی‌توان با قاطعیت بیان کرد. این اینکه شرک با توبه پذیرفته می‌شود چون صریح و ظاهر آیه نیست باید آن را به مفسرانی نسبت بدیم که قبولش دارند. ضمن اینکه در گزارش این مطلب ناهماهنگی هم دیده میشه در ابتدای مقاله با قاطعیت بیان شده که شرک با توبه پذیرفته میشه و در انتهای مقاله با تعبیر گفته شده!
- نمونه= عبارت «مگر اینکه توبه شود» که در بخش بیان آیه آمده را نمی‌توان با قاطعیت بیان کرد. این اینکه شرک با توبه پذیرفته می‌شود چون صریح و ظاهر آیه نیست باید آن را به مفسرانی نسبت بدیم که قبولش دارند. ضمن اینکه در گزارش این مطلب ناهماهنگی هم دیده میشه در ابتدای مقاله با قاطعیت بیان شده که شرک با توبه پذیرفته میشه و در انتهای مقاله با تعبیر گفته شده!
- عدم تناسب ادعا با منبع:
- نمونه= پانویس‌های ۲٬۴٬۸ و ۱۰ ادعا شده که مفسران معتقدند اما به یک مفسر ارجاع شده است.
- نمونه= پانویس‌های ۲٬۴٬۸ و ۱۰ ادعا شده که مفسران معتقدند اما به یک مفسر ارجاع شده است.
- پیشنها میکنم آیا شرک با توبه پذیرفته می‌شود؟ تیتر شود.--Shamsoddin (بحث) ۵ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۷:۵۹ (+0330) @Shamsoddin: با توجه به متن آیه، به این موضوع اشاره شده است ؛ به نظر می‌رسد تفصیل آن در مدخل شرک بهتر باشد. سپاس.--Ma.rezapour (بحث) ۶ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۴۰ (+0330)