۱۷٬۷۵۷
ویرایش
علی ولی الله: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
شیعیان در [[اذان]] و [[اقامه]] پس از شهادت به رسالت [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] و همچنین پس از [[شهادتین]]، به «علی ولی الله» نیز شهادت می‌دهند، اگرچه آن را جزئی از اذان و اقامه نمی‌دانند. | شیعیان در [[اذان]] و [[اقامه]] پس از شهادت به رسالت [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] و همچنین پس از [[شهادتین]]، به «علی ولی الله» نیز شهادت می‌دهند، اگرچه آن را جزئی از اذان و اقامه نمی‌دانند. | ||
[[میرزای قمی]]، عالم شیعه [[قرن سیزدهم قمری]]، گفتن «علی ولی الله» را پس از «لا اله الا الله، محمد رسول الله» [[مستحب]] دانسته و [[سید محمدحسین حسینی تهرانی]]، این چند جمله را جدایی‌ناپذیر دانسته است؛ با این استدلال که در نخستین روزی که پیامبر اقوام خود را به [[اسلام]] و گفتن شهادتین دعوت کرد، به پیروی از امام علی(ع) نیز دستور داد. | [[میرزای قمی]]، عالم شیعه [[قرن سیزدهم قمری]]، گفتن «علی ولی الله» را پس از «لا اله الا الله، محمد رسول الله» [[مستحب]] دانسته و [[سید محمدحسین حسینی طهرانی|سید محمدحسین حسینی تهرانی]]، این چند جمله را جدایی‌ناپذیر دانسته است؛ با این استدلال که در نخستین روزی که پیامبر اقوام خود را به [[اسلام]] و گفتن شهادتین دعوت کرد، به پیروی از امام علی(ع) نیز دستور داد. | ||
سکه‌هایی با ضرب عبارت «علی ولی الله» در حکومت‌های [[شیعه]]، [[اسماعیلیه|اسماعیلی]] و [[فاطمیان|فاطمی]] بر جای مانده که قدیمی‌ترین آن مربوط به نیمه [[قرن ۴ هجری قمری|قرن چهارم قمری]] است. این عبارت در معماری‌های شیعی و دوره فاطمی نیز | سکه‌هایی با ضرب عبارت «علی ولی الله» در حکومت‌های [[شیعه]]، [[اسماعیلیه|اسماعیلی]] و [[فاطمیان|فاطمی]] بر جای مانده که قدیمی‌ترین آن مربوط به نیمه [[قرن ۴ هجری قمری|قرن چهارم قمری]] است. این عبارت در معماری‌های شیعی و دوره فاطمی نیز به‌کار رفته است؛ از جمله روی محرابی که در سال ۴۷۸ق (۱۰۹۴م) به [[مسجد ابن طولون|مسجد اِبن‌طولون]] در [[قاهره]] افزوده شد. | ||
== جایگاه و مفهوم‌شناسی == | == جایگاه و مفهوم‌شناسی == | ||
| خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
«علی ولی الله» از شعارهای بارز [[شیعه]] درباره اعتقاد به [[امامت]] و [[ولایت امام علی(ع)]] است که از [[آیه ولایت]] و احادیثی مانند [[حدیث ولایت]] و [[خطبه غدیر]] گرفته شده است.<ref>محدثی، فرهنگ غدیر، ۱۳۸۶ش، ص۴۲۲ و ۴۲۳.</ref> شیعیان «علی ولی الله» را به‌معنای «علی سرپرست<ref>برای نمونه نگاه کنید به حسینی میلانی، جواهر الکلام فی معرفة الامامة و الامام، ۱۳۸۹ش، ج۲، ص۲۹۴.</ref> از جانب خدا است» دانسته<ref>طباطبایی و شاهی، بررسی‌های اسلامی، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۱۵۰.</ref> و [[خلافت امام علی(ع)|خلافت علی(ع)]] پس از [[رحلت پیامبر(ص)]] را دستوری از سوی خدا می‌دانند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به طبری صغیر، دلائل الامامة، ۱۴۱۳ق، ص۱۸.</ref> در مقابل، [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] خلافت علی(ع) را پس از خلافتِ [[خلفای سه‌گانه]] شمرده<ref>برای نمونه نگاه کنید به عبدالله بن احمد بن حنبل، السنة، ۱۴۰۸ق، ج۲، ص۵۷۳؛ قیروانی، عقیدة السلف، دار العاصمة، ص۶۱.</ref> و خلافت او را مانند خلافت دیگر خلفا، از جانب خدا نمی‌دانند.<ref>ایجی، المواقف فی علم الکلام، عالم الکتب، ص۳۹۵.</ref> | «علی ولی الله» از شعارهای بارز [[شیعه]] درباره اعتقاد به [[امامت]] و [[ولایت امام علی(ع)]] است که از [[آیه ولایت]] و احادیثی مانند [[حدیث ولایت]] و [[خطبه غدیر]] گرفته شده است.<ref>محدثی، فرهنگ غدیر، ۱۳۸۶ش، ص۴۲۲ و ۴۲۳.</ref> شیعیان «علی ولی الله» را به‌معنای «علی سرپرست<ref>برای نمونه نگاه کنید به حسینی میلانی، جواهر الکلام فی معرفة الامامة و الامام، ۱۳۸۹ش، ج۲، ص۲۹۴.</ref> از جانب خدا است» دانسته<ref>طباطبایی و شاهی، بررسی‌های اسلامی، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۱۵۰.</ref> و [[خلافت امام علی(ع)|خلافت علی(ع)]] پس از [[رحلت پیامبر(ص)]] را دستوری از سوی خدا می‌دانند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به طبری صغیر، دلائل الامامة، ۱۴۱۳ق، ص۱۸.</ref> در مقابل، [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] خلافت علی(ع) را پس از خلافتِ [[خلفای سه‌گانه]] شمرده<ref>برای نمونه نگاه کنید به عبدالله بن احمد بن حنبل، السنة، ۱۴۰۸ق، ج۲، ص۵۷۳؛ قیروانی، عقیدة السلف، دار العاصمة، ص۶۱.</ref> و خلافت او را مانند خلافت دیگر خلفا، از جانب خدا نمی‌دانند.<ref>ایجی، المواقف فی علم الکلام، عالم الکتب، ص۳۹۵.</ref> | ||
عبارت «علی ولی الله» از میان [[کتب اربعه|کتاب‌های چهارگانه شیعه]]، | عبارت «علی ولی الله» از میان [[کتب اربعه|کتاب‌های چهارگانه شیعه]]، در [[الکافی (کتاب)|الکافی]]<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۲۹ق، ج۸، ص۹۹.</ref> و در [[من لایحضره الفقیه (کتاب)|مَن لا یَحضُرُه الفَقیه]]<ref>شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۶۰۴.</ref> ذکر شده است. همچنین در [[زیارت‌نامه|زیارتنامه‌هایی]] که در این کتاب‌ها ذکر شده، امام علی(ع) با عنوان «ولی‌الله» مخاطب قرار گرفته است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به کلینی، الکافی، ۱۴۲۹ق، ج۹، ص۲۹۵ و ۲۹۶؛ شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۵۸۶، ۵۸۹، ۵۹۰، ۵۹۲؛ شیخ طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۴۰۷ق، ج۶، ص۲۶، ۲۷، ۲۸.</ref> در برخی روایات در منابع روایی شیعه، پس از عبارت «علی ولی الله»، جمله «وَصیُّ رَسُولِ الله» (به‌فارسی: جانشین رسول خدا)<ref>برای نمونه نگاه کنید به راوندی، الدعوات، 1407ق، ص۲۱۱.</ref> و در برخی، «خلیفةُ بعدِ رسولِ الله» (به‌فارسی: خلیفه پس از رسول خدا) ذکر شده است.<ref>قمی، تفسیر القمی، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۲۰۸.</ref> برخی [[تصوف|صوفیان]] اهل‌سنت نیز عبارت «علی ولی الله» را در آثارشان ذکر کرده‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به کشفی ترمذی، مناقب مرتضوی، ۱۳۸۰ش، ص۱۴۰ و ۳۱۹؛ مظهری، التفسیر المظهری، ۱۴۱۲ق، ج۷، ص۲۵۶؛ قندورزی،ینابیع المودة، ۱۴۲۲ق، ج۱، ص۲۵۰، ۲۸۸ و ۲۴۹.</ref> | ||
شیعیان در مراسمی که در [[عید غدیر]] برگزار می‌کنند، تابلوها و پرچم‌هایی با عبارت «علی ولی الله» نصب می‌کنند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به «[https://www.tabnak.ir/fa/news/1130499 حضور میلیونی مردم تهران در مهمانی ۱۰ کیلومتری غدیر]»، خبرگزاری تابناک.</ref> همچنین آن را روی نگین [[انگشتر]] حک می‌کنند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به «[https://javaheratparchami.ir/shop/ring/عقیق/انگشتر-عقیق-خطی-علی-ولی-الله/ انگشتر عقیق خطی علی ولی الله]»، جواهرات پرچمی.</ref>{{منبع بهتر}} پشت‌نویسی خودرو با این عبارت، از فرهنگ‌های برخی شیعیان در [[ایران]] است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به «[https://khedmatgozaran.com/Stencil-for-back-of-the-car/10718-30002728.html شابلون پشت‌نویسی ماشین طرح علی ولی الله]»، خدمتگزاران.</ref>{{منبع بهتر}} | شیعیان در مراسمی که در [[عید غدیر]] برگزار می‌کنند، تابلوها و پرچم‌هایی با عبارت «علی ولی الله» نصب می‌کنند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به «[https://www.tabnak.ir/fa/news/1130499 حضور میلیونی مردم تهران در مهمانی ۱۰ کیلومتری غدیر]»، خبرگزاری تابناک.</ref> همچنین آن را روی نگین [[انگشتر]] حک می‌کنند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به «[https://javaheratparchami.ir/shop/ring/عقیق/انگشتر-عقیق-خطی-علی-ولی-الله/ انگشتر عقیق خطی علی ولی الله]»، جواهرات پرچمی.</ref>{{منبع بهتر}} پشت‌نویسی خودرو با این عبارت، از فرهنگ‌های برخی شیعیان در [[ایران]] است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به «[https://khedmatgozaran.com/Stencil-for-back-of-the-car/10718-30002728.html شابلون پشت‌نویسی ماشین طرح علی ولی الله]»، خدمتگزاران.</ref>{{منبع بهتر}} | ||
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
== شهادت ثالثه == | == شهادت ثالثه == | ||
{{اصلی|شهادت ثالثه}} | {{اصلی|شهادت ثالثه}} | ||
شیعیان در [[اذان]] و [[اقامه]] پس از شهادت به رسالت [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]]، به «علی ولی الله» شهادت می‌دهند.<ref>سراوی، القطوف الدانیة فی المسائل الثمانیة، ۱۹۹۷م، ج۱، ص۵۵.</ref> فقیهان شیعه آن را جزئی از اذان و اقامه نمی‌دانند؛<ref> سبحانی، شیعه شناخت، ۱۳۹۷ش، ص۳۵۲؛ یزدی، محمدکاظم، العروة الوثقی، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۵۳۲.</ref> ولی بسیاری از آنها گفتن آن را به قصد رسیدن به ثواب، | شیعیان در [[اذان]] و [[اقامه]] پس از شهادت به رسالت [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]]، به «علی ولی الله» شهادت می‌دهند.<ref>سراوی، القطوف الدانیة فی المسائل الثمانیة، ۱۹۹۷م، ج۱، ص۵۵.</ref> فقیهان شیعه آن را جزئی از اذان و اقامه نمی‌دانند؛<ref> سبحانی، شیعه شناخت، ۱۳۹۷ش، ص۳۵۲؛ یزدی، محمدکاظم، العروة الوثقی، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۵۳۲.</ref> ولی بسیاری از آنها گفتن آن را به قصد رسیدن به ثواب، جایز شمرده‌اند.<ref>غزی، الشهادة الثالثة المقدسة، ۱۴۲۳ق، ص۳۶۱-۳۸۴.</ref> همچنین شیعیان برای [[شهادتین|شهادت اسلام آوردن]]، پس از شهادت به [[توحید]] و رسالت پیامبر(ص) به «علی ولی الله» شهادت می‌دهند؛<ref>برای نمونه نگاه کنید به ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی‌طالب(ع)، ۱۳۷۹ق، ج۲، ص۵۲؛ ابن‌شاذان، الروضة فی فضائل امیرالمؤمنین(ع)، ۱۴۲۳ق، ص۱۹۶.</ref> اگرچه فقیهان شیعه آن را برای اسلام آوردن لازم ندانسته‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۴۱، ص۶۳۰؛ شهید ثانی، زین‌الدین بن علی، مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام، قم، مؤسسة المعارف الاسلامیة، ج۱۵، ۳۶.</ref> | ||
در روایاتی از منابع حدیثی شیعه، پس از عبارت «لا اِلٰهَ اِلّا الله، محمدٌ رسولُ الله»، جمله علی ولی الله ذکر شده<ref>برای نمونه نگاه کنید به قمی، تفسیر القمی، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۳۲۵؛ شیخ صدوق، الامالی، ۱۳۷۶ش، ص۶۷۰.</ref> و گفتن علی ولی الله پس از آن، باعث آمرزش گناهان دانسته شده است.<ref>ابن شاذان قمی، الروضة فی فضائل امیرالمؤمنین، ۱۴۲۳ق، ص۲۳.</ref> [[میرزای قمی]]، فقیه شیعه [[قرن سیزدهم قمری]]، بر اساس روایات، گفتن «علی ولی الله» پس از «محمد رسول الله» را [[مستحب]] دانسته است.<ref>میرزای قمی، غنائم الایام، ۱۳۷۵ش، ج۲، ص۴۲۳.</ref> [[سید محمدحسین حسینی تهرانی]] عالم شیعه (درگذشت ۱۳۷۴ش)، عبارت «لا اله الا الله، محمد رسول الله، علی ولی الله» را غیرقابل جداسازی دانسته است. او به [[حدیث یوم الدار|حدیث یَومُ الدّار]] استدلال کرده که بر اساس آن، در نخستین روزی که پیامبر اقوام خود را به [[اسلام]] و گفتن [[شهادتین]] دعوت کرد، به پیروی از امام علی(ع) نیز دستور داد.<ref>حسینی طهرانی، امام‌شناسی،۱۴۰۲ق، ج۱، ص۹۵.</ref> | در روایاتی از منابع حدیثی شیعه، پس از عبارت «لا اِلٰهَ اِلّا الله، محمدٌ رسولُ الله»، جمله علی ولی الله ذکر شده<ref>برای نمونه نگاه کنید به قمی، تفسیر القمی، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۳۲۵؛ شیخ صدوق، الامالی، ۱۳۷۶ش، ص۶۷۰.</ref> و گفتن علی ولی الله پس از آن، باعث آمرزش گناهان دانسته شده است.<ref>ابن شاذان قمی، الروضة فی فضائل امیرالمؤمنین، ۱۴۲۳ق، ص۲۳.</ref> [[میرزای قمی]]، فقیه شیعه [[قرن سیزدهم قمری]]، بر اساس روایات، گفتن «علی ولی الله» پس از «محمد رسول الله» را [[مستحب]] دانسته است.<ref>میرزای قمی، غنائم الایام، ۱۳۷۵ش، ج۲، ص۴۲۳.</ref> [[سید محمدحسین حسینی طهرانی|سید محمدحسین حسینی تهرانی]] عالم شیعه (درگذشت ۱۳۷۴ش)، عبارت «لا اله الا الله، محمد رسول الله، علی ولی الله» را غیرقابل جداسازی دانسته است. او به [[حدیث یوم الدار|حدیث یَومُ الدّار]] استدلال کرده که بر اساس آن، در نخستین روزی که پیامبر اقوام خود را به [[اسلام]] و گفتن [[شهادتین]] دعوت کرد، به پیروی از امام علی(ع) نیز دستور داد.<ref>حسینی طهرانی، امام‌شناسی،۱۴۰۲ق، ج۱، ص۹۵.</ref> | ||
بر اساس برخی روایات، در [[قیامت|روز قیامت]] روی تاج‌هایی بر سر پیامبر(ص)<ref>قمی، تفسیر القمی، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۳۲۵.</ref> و امام علی(ع)،<ref>شیخ صدوق، الامالی، ۱۳۷۶ش، ص۶۷۰.</ref> عبارت «لا اله الا الله، محمد رسول الله، علی ولی الله» نوشته شده است. {{یادداشت| در تفسیر قمی افزون بر سه جمله این عبارت (الْمُفْلِحُونَ هُمُ الْفَائِزُونَ بِاللَّهِ) نیز آمده ولی درامالی تاج به صورت چهارگوش توصیف شده که برهر گوشه اش در سه سطر این عبارت( لا إله إلا الله، محمد رسول الله، علي ولي الله )نوشته شده است.از ظاهر این روایات استفاده می شود که این حوادث پیش از رفتن به بهشت و تحویل گرفتن کلیدهای بهشت است.}} شبیه این توصیفات در برخی از دیگر روایات منابع شیعه نیز ذکر شده است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به کلینی، الکافی، ۱۴۲۹ق، ج۸، ص۹۹؛ شیخ صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ج۱، ص۳۲۴؛ طبری آملی صغیر، دلائل الامامة، ۱۴۱۳ق، ص۴۱۳؛ ابن شاذان، مائة منقبة من مناقب امیرالمؤمنین و الائمة، 1407ق، ص۴۹.</ref> | بر اساس برخی روایات، در [[قیامت|روز قیامت]] روی تاج‌هایی بر سر پیامبر(ص)<ref>قمی، تفسیر القمی، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۳۲۵.</ref> و امام علی(ع)،<ref>شیخ صدوق، الامالی، ۱۳۷۶ش، ص۶۷۰.</ref> عبارت «لا اله الا الله، محمد رسول الله، علی ولی الله» نوشته شده است. {{یادداشت| در تفسیر قمی افزون بر سه جمله این عبارت (الْمُفْلِحُونَ هُمُ الْفَائِزُونَ بِاللَّهِ) نیز آمده ولی درامالی تاج به صورت چهارگوش توصیف شده که برهر گوشه اش در سه سطر این عبارت( لا إله إلا الله، محمد رسول الله، علي ولي الله )نوشته شده است.از ظاهر این روایات استفاده می شود که این حوادث پیش از رفتن به بهشت و تحویل گرفتن کلیدهای بهشت است.}} شبیه این توصیفات در برخی از دیگر روایات منابع شیعه نیز ذکر شده است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به کلینی، الکافی، ۱۴۲۹ق، ج۸، ص۹۹؛ شیخ صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ج۱، ص۳۲۴؛ طبری آملی صغیر، دلائل الامامة، ۱۴۱۳ق، ص۴۱۳؛ ابن شاذان، مائة منقبة من مناقب امیرالمؤمنین و الائمة، 1407ق، ص۴۹.</ref> | ||
عبارت «بسم الله الرحمن الرحیم، لا اله الا الله محمد رسول الله علی ولی الله»، یکی از عباراتی بود که روی پارچه‌های دوره [[فاطمیان|فاطمی]] | عبارت «بسم الله الرحمن الرحیم، لا اله الا الله محمد رسول الله علی ولی الله»، یکی از عباراتی بود که روی پارچه‌های دوره [[فاطمیان|فاطمی]] نوشته می‌شد.<ref>زکی محمد حسن، «[https://al-maktaba.org/book/31854/8561 المنسوجات الاسلامیةالمصریة و معرض جوبلان بباریس]»، ص۲۹.</ref> | ||
== ضرب سکه با عبارت علی ولی الله== | == ضرب سکه با عبارت علی ولی الله== | ||