پرش به محتوا

غنیة النزوع الی علمی الاصول و الفروع (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

اصلاح ارقام
imported>Pakzad
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Pakzad
(اصلاح ارقام)
خط ۳۵: خط ۳۵:
کتاب غنیة النزوع إلی علمی الأصول و الفروع یا غنیة النزوع فی الأصولین و الفروع<ref>خوانساری، روضات الجنات، ۱۳۹۰ق، ج‏۲، ص ۳۷۶.</ref> مشهور به الغنیة<ref> افندی، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، ۱۴۳۱ق، ج۶، ص۲۰.</ref> کتابی فقهی، کلامی و اصولی نوشته [[فقیه]] [[اصول فقه|اصولی]]،<ref> افندی، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، ۱۴۳۱ق، ج۶، ص۲۰.</ref> [[حمزة بن علی بن زهره حلبی]] معروف به ابن‌زهره،<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعة إلی تصانیف الشیعة، ۱۴۰۳ق، ج۱۶، ص۶۹.</ref> از علمای شیعه در [[قرن ششم هجری قمری]] است.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعة إلی تصانیف الشیعة، ۱۴۰۳ق، ج۱۶، ص۶۹.</ref> ابن‌زهره را به سبب تألیف کتاب غنیة النزوع، صاحب غنیه نیز می‌گویند.<ref>افندی، تعلیقة أمل الآمل‏، ۱۴۱۰ق، ص۲۸۴.‏</ref>.
کتاب غنیة النزوع إلی علمی الأصول و الفروع یا غنیة النزوع فی الأصولین و الفروع<ref>خوانساری، روضات الجنات، ۱۳۹۰ق، ج‏۲، ص ۳۷۶.</ref> مشهور به الغنیة<ref> افندی، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، ۱۴۳۱ق، ج۶، ص۲۰.</ref> کتابی فقهی، کلامی و اصولی نوشته [[فقیه]] [[اصول فقه|اصولی]]،<ref> افندی، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، ۱۴۳۱ق، ج۶، ص۲۰.</ref> [[حمزة بن علی بن زهره حلبی]] معروف به ابن‌زهره،<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعة إلی تصانیف الشیعة، ۱۴۰۳ق، ج۱۶، ص۶۹.</ref> از علمای شیعه در [[قرن ششم هجری قمری]] است.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعة إلی تصانیف الشیعة، ۱۴۰۳ق، ج۱۶، ص۶۹.</ref> ابن‌زهره را به سبب تألیف کتاب غنیة النزوع، صاحب غنیه نیز می‌گویند.<ref>افندی، تعلیقة أمل الآمل‏، ۱۴۱۰ق، ص۲۸۴.‏</ref>.


بنابه گفته [[افندی اصفهانی|افندی]] در کتاب [[ریاض العلما|ریاض العلماء]]، نسخه‌ای از کتاب [[معالم العلماء]] نوشته ابن‌شهرآشوب در اختیارش بود که نویسنده کتاب غنیة النزوع را حارث بن علی معرفی کرد.<ref>افندی، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، ۱۴۳۱ق، ج‏۱، ص۱۲۲‏.</ref> [[محمدباقر خوانساری]] انتساب کتاب غنیه را به حارث بن علی را اشتباه در نسخه دانسته.<ref>خوانساری، روضات الجنات فی أحوال العلماء و السادات‏، ۱۳۹۰ق، ج۲، ص۳۷۵.</ref>  
بنابه گفته [[افندی اصفهانی|افندی]] در کتاب [[ریاض العلما|ریاض العلماء]]، نسخه‌ای از کتاب [[معالم العلماء]] نوشته [[ابن‌شهرآشوب]] در اختیارش بود که نویسنده کتاب غنیة النزوع را [[حارث بن علی]] معرفی کرد.<ref>افندی، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، ۱۴۳۱ق، ج‏۱، ص۱۲۲‏.</ref> [[محمدباقر خوانساری]] انتساب کتاب غنیه را به حارث بن علی را اشتباه در نسخه دانسته.<ref>خوانساری، روضات الجنات فی أحوال العلماء و السادات‏، ۱۳۹۰ق، ج۲، ص۳۷۵.</ref>
عبدالله افندی، در مورد علت اختلاف در نام نویسنده کتاب غنیه می‌نویسد: از آنجا که نام ابن‌زهره، نامی مشترک در بین سادات ابن‌زهره است و دو برادر به نام حمزه بن علی بن زهره و عبدالله بن علی بن زهره کتابی به نام (غنیه) تألیف کرده‌اند، نام نویسنده غنیة النزوع مورد اشتباه و اختلاف قرار گرفته و عبدالله بن علی، نویسنده کتاب الغنیة عن الحجج و الادلة است.<ref>افندی، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، ۱۴۳۱ق، ج‏۱، ص۲۰۳.</ref>
عبدالله افندی، در مورد علت اختلاف در نام نویسنده کتاب غنیه می‌نویسد: از آنجا که نام ابن‌زهره، نامی مشترک در بین سادات ابن‌زهره است و دو برادر به نام حمزه بن علی بن زهره و [[عبدالله بن علی بن زهره]] کتابی به نام (غنیه) تألیف کرده‌اند، نام نویسنده غنیة النزوع مورد اشتباه و اختلاف قرار گرفته و عبدالله بن علی، نویسنده کتاب [[الغنیة عن الحجج و الادلة]] است.<ref>افندی، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، ۱۴۳۱ق، ج‏۱، ص۲۰۳.</ref>


== جایگاه و ویژگی‌ها ==
== جایگاه ==
از تاریخ دقیق تألیف کتاب غنیه اطلاع دقیقی در دست نیست؛ اما [[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]] می‌نویسد نسخه‌ای از این کتاب در دست وی بوده که تاریخ تألیف آن سال ۶۱۴ قمری است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۰۴، ص۳۱.</ref>
از تاریخ دقیق تألیف کتاب غنیه اطلاع دقیقی در دست نیست؛ اما [[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]] می‌نویسد نسخه‌ای از این کتاب در دست وی بوده که تاریخ تألیف آن سال ۶۱۴ قمری است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۰۴، ص۳۱.</ref>


کاظم جعفری پژوهشگر معاصر، در اثر خود که درباره منابع کتاب مکاسب است، غنیة النزوع را از کتاب‌های ارزشمند و نافعی خوانده که از زمان تألیف همیشه مرجع علمی برای فقیهان بود.<ref>جعفری، هدایة الطالب إلی مصادر کتاب المکاسب، ۱۴۲۸ق، ص۱۷۰.</ref>
کاظم جعفری پژوهشگر معاصر، در اثر خود که درباره منابع کتاب مکاسب است، غنیة النزوع را از کتاب‌های ارزشمند و نافعی خوانده که از زمان تألیف همیشه مرجع علمی برای [[فقیهان]] بود.<ref>جعفری، هدایة الطالب إلی مصادر کتاب المکاسب، ۱۴۲۸ق، ص۱۷۰.</ref>


[[محقق حلی]] فقیه، اصولی قرن هفتم هجری قمری، کتاب غنیة النزوع را به همراه آثار دیگر ابن‌زهره ارزشمند و دقیق خواند.<ref>محقق حلی، نکت النهایة، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۱۴۶.</ref>. [[ابن‌شهر آشوب]]، فقیه، مفسّر و محدّث شیعه در قرن ششم هجری قمری، از کتاب غنیة با تعبیر «حسن» به معنای خوب، یاد نمود.<ref> ابن شهرآشوب، معالم العلماء، ۱۳۸۰ق، ص۴۶‏.</ref>
[[محقق حلی]] فقیه، اصولی قرن هفتم هجری قمری، کتاب غنیة النزوع را به همراه آثار دیگر ابن‌زهره ارزشمند و دقیق خواند.<ref>محقق حلی، نکت النهایة، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۱۴۶.</ref>. [[ابن‌شهر آشوب]]، فقیه، مفسّر و محدّث شیعه در قرن ششم هجری قمری، از کتاب غنیة با تعبیر «حسن» به معنای خوب، یاد نمود.<ref> ابن شهرآشوب، معالم العلماء، ۱۳۸۰ق، ص۴۶‏.</ref>
خط ۴۷: خط ۴۷:
[[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]] می‌نویسد: مؤلف کتاب غنیه مشهورتر از آن است که معرفی شود و از فقهای بزرگ به شمار می‌آید، و کتاب‌های او به ویژه غنیه از آثار معتبر و مشهور است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۴۰.</ref>
[[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]] می‌نویسد: مؤلف کتاب غنیه مشهورتر از آن است که معرفی شود و از فقهای بزرگ به شمار می‌آید، و کتاب‌های او به ویژه غنیه از آثار معتبر و مشهور است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۴۰.</ref>


== ویژگی‌ها ==
[[جعفر سبحانی]] فقیه و متکلم شیعه در مورد ویژگی‌های کتاب غنیة النزوع می‌نویسد:
[[جعفر سبحانی]] فقیه و متکلم شیعه در مورد ویژگی‌های کتاب غنیة النزوع می‌نویسد:
* ابن‌زهره در کتاب غنیة النزوع برای استدلال‌های خود از حدود دویست و پنجاه آیه قرآن کمک گرفت که این روش در کتاب‌های قبل دیده نمی‌شود.<ref>سبحانی، تذکرة الأعیان، ۱۴۱۹ق، ج‏۱، ص۱۷۴.</ref>
* ابن‌زهره در کتاب غنیة النزوع برای استدلال‌های خود از حدود دویست و پنجاه آیه قرآن کمک گرفت که این روش در کتاب‌های قبل دیده نمی‌شود.<ref>سبحانی، تذکرة الأعیان، ۱۴۱۹ق، ج‏۱، ص۱۷۴.</ref>
خط ۶۰: خط ۶۱:
* فروع و احکام شرعیه که یک دوره کامل از فقه استدلالی است.<ref>سبحانی، تذکرة الأعیان، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۱۷۴.</ref>.
* فروع و احکام شرعیه که یک دوره کامل از فقه استدلالی است.<ref>سبحانی، تذکرة الأعیان، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۱۷۴.</ref>.


ابن‌زهره بخش فروع و احکام شرعیه را در ۱۱ فصل به این ترتیب ذکر کرد: [[طهارت]]،<ref>حلبی، حمزة بن علی، غنیة النزوع إلی علمی الأصول و الفروع، ۱۴۱۷ق، ص۳۳.</ref> [[صلاة]]،<ref>ابن‌زهره، غنیة النزوع إلی علمی الأصول و الفروع، ۱۴۱۷ق، ص۶۵.</ref> [[زکاة]]،<ref>ابن‌زهره، غنیة النزوع إلی علمی الأصول و الفروع، ۱۴۱۷ق، ص۱۱۵.</ref> [[صوم]]،<ref>ابن‌زهره، غنیة النزوع إلی علمی الأصول و الفروع، ۱۴۱۷ق، ص۱۳۱.</ref> [[حج]]،<ref>ابن‌زهره، غنیة النزوع إلی علمی الأصول و الفروع، ۱۴۱۷ق، ص۱۵۱.</ref>، [[جهاد]]،<ref>ابن‌زهره، غنیة النزوع إلی علمی الأصول و الفروع، ۱۴۱۷ق، ص۱۹۹.</ref>، بیع،<ref>ابن‌زهره، غنیة النزوع إلی علمی الأصول و الفروع، ۱۴۱۷ق، ص۲۰۷.</ref> فرائض،<ref>ابن‌زهره، غنیة النزوع إلی علمی الأصول و الفروع، ۱۴۱۷ق، ص۳۰۹.</ref> [[نکاح]]، <ref>ابن‌زهره، غنیة النزوع إلی علمی الأصول و الفروع، ۱۴۱۷ق، ص۳۳۵.</ref> جنایات،<ref>ابن‌زهره، غنیة النزوع إلی علمی الأصول و الفروع،۱۴۱۷ق، ص۴۰۲.</ref>، حدود،<ref>ابن‌زهره، غنیة النزوع إلی علمی الأصول و الفروع، ۱۴۱۷ق، ص۴۲۱.</ref> قضا و مسائل مربوط به آن.<ref>ابن‌زهره، غنیة النزوع إلی علمی الأصول و الفروع، ۱۴۱۷ق، ص۴۳۶.</ref>
ابن‌زهره بخش فروع و احکام شرعیه را در ۱۱ فصل به این ترتیب ذکر کرد: [[طهارت]]،<ref>حلبی، حمزة بن علی، غنیة النزوع إلی علمی الأصول و الفروع، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۳۳.</ref> [[صلاة]]،<ref>ابن‌زهره، غنیة النزوع إلی علمی الأصول و الفروع، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۶۵.</ref> [[زکاة]]،<ref>ابن‌زهره، غنیة النزوع إلی علمی الأصول و الفروع، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۱۱۵.</ref> [[صوم]]،<ref>ابن‌زهره، غنیة النزوع إلی علمی الأصول و الفروع، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۱۳۱.</ref> [[حج]]،<ref>ابن‌زهره، غنیة النزوع إلی علمی الأصول و الفروع، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۱۵۱.</ref>، [[جهاد]]،<ref>ابن‌زهره، غنیة النزوع إلی علمی الأصول و الفروع، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۱۹۹.</ref>، بیع،<ref>ابن‌زهره، غنیة النزوع إلی علمی الأصول و الفروع، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۲۰۷.</ref> فرائض،<ref>ابن‌زهره، غنیة النزوع إلی علمی الأصول و الفروع، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۳۰۹.</ref> [[نکاح]]، <ref>ابن‌زهره، غنیة النزوع إلی علمی الأصول و الفروع، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۳۳۵.</ref> جنایات،<ref>ابن‌زهره، غنیة النزوع إلی علمی الأصول و الفروع،۱۴۱۷ق، ج۱، ص۴۰۲.</ref>، حدود،<ref>ابن‌زهره، غنیة النزوع إلی علمی الأصول و الفروع، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۴۲۱.</ref> قضا و مسائل مربوط به آن.<ref>ابن‌زهره، غنیة النزوع إلی علمی الأصول و الفروع، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۴۳۶.</ref>


نویسنده غنیة همچنین در فصل بیع به مباحث فقهی که متضمن مسائل اقتصادی است پرداخت.<ref>ابن‌زهره، غنیة النزوع إلی علمی الأصول و الفروع، کتاب البیع، ۱۴۱۷ق، ص۲۰۷.</ref>
نویسنده غنیة در بخش اصول دین به مباحث تکلیف،<ref>ابن‌زهره، غنیة النزوع إلی علمی الأصول و الفروع، کتاب البیع، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۱۹.</ref> توحید،<ref>ابن‌زهره، غنیة النزوع إلی علمی الأصول و الفروع، کتاب البیع، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۲۴.</ref> عدل،<ref>ابن‌زهره، غنیة النزوع إلی علمی الأصول و الفروع، کتاب البیع، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۷۱.</ref> امامت<ref>ابن‌زهره، غنیة النزوع إلی علمی الأصول و الفروع، کتاب البیع، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۱۴۷.</ref> وعد و وعید،<ref>ابن‌زهره، غنیة النزوع إلی علمی الأصول و الفروع، کتاب البیع، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۲۲۵.</ref> امر به معروف و نهی از منکر<ref>ابن‌زهره، غنیة النزوع إلی علمی الأصول و الفروع، کتاب البیع، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۲۵۵.</ref> احکام اموات<ref>ابن‌زهره، غنیة النزوع إلی علمی الأصول و الفروع، کتاب البیع، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۲۵۹.</ref>
 
به فصل بیع به مباحث فقهی که متضمن مسائل اقتصادی است پرداخت.<ref>ابن‌زهره، غنیة النزوع إلی علمی الأصول و الفروع، کتاب البیع، ۱۴۱۷ق، ص۲۰۷.</ref>


==نسخه‌شناسی==
==نسخه‌شناسی==
کاربر ناشناس