امام مهدی عجل الله تعالی فرجه: تفاوت میان نسخه‌ها

در بیشتر منابع شیعه و سنی از امام زمان(عج) به‌عنوان تنها فرزند [[امام حسن عسکری علیه‌السلام|امام حسن عسکری(ع)]] یاد شده است،<ref>ابن‌شهرآشوب، مناقب آل‌ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۵۲۳؛ ابن‌طولون، الائمه الاثنا عشر، منشورات الرضی، ص۱۱۳؛ طبرسی، تاج الموالید، ص۵۹؛ ابن‌اثیر، الکامل فی التاریخ، ۱۳۸۵ق، ج۷، ص۲۷۴؛ شبلنجی، نور الابصار، ص۱۸۳.</ref> هر چند بنابر قول دیگری، وی دو برادر و سه خواهر دارد.<ref>زرندی، معارج الوصول الی معرفة فضل آل الرسول(ص)، ص۱۷۶، به نقل از: پاکتچی، «حسن عسکری(ع)، امام»، صص ۶۱۸-۶۱۹.</ref>

===زمان: نیمه شعبان ۲۵۵ و نظرات دیگر===

درباره سال ولادت امام دوازدهم شیعیان اختلافاتی وجود دارد؛ بخشی از منابع کهن به تاریخ تولد او نپرداخته و آن را مخفی دانسته‌اند،<ref>مقدسی، بازپژوهی تاریخ ولادت و شهادت معصومان(ع)، ۱۳۹۱ش، ص۵۵۵؛ اشعری، المقالات و الفرق، ۱۳۶۱ش، ص۱۰۳؛ نوبختی، فرق الشیعه، ۱۳۵۵ق، ص۱۰۸-۱۱۲؛ ابن‌خشاب، تاریخ موالید الائمه و وفیاتهم، ۱۴۰۶ق، ص۲۰۰-۲۰۱.</ref> اما روایات بسیاری از [[شیعه]] و برخی از [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]]، سال ولادت امام دوازدهم شیعیان را [[سال ۲۵۵ هجری قمری|۲۵۵ق]]<ref>سلیمیان، درسنامه مهدویت، ۱۳۸۹ش، ص۱۹۲؛ طوسی، کتاب الغیبه، ۱۴۱۱ق، ص۲۳۱؛ شیخ مفید، الإرشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۳۳۹.</ref> یا [[سال ۲۵۶ هجری قمری|۲۵۶ق]]<ref>مقدسی، بازپژوهی تاریخ ولادت و شهادت معصومان(ع)، ۱۳۹۱ش، ص۵۵۵-۵۶۹؛ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۳۲۹، ح۵ و ص۵۱۴، ح۱؛ صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۴۳۰-۴۳۲.</ref> دانسته‌اند. این ابهام درباره ماه تولد نیز وجود دارد، اما نظر مشهور [[شعبان|ماه شعبان]] است و بسیاری از منابع کهن شیعه نیز همین ماه را بیان کرده‌اند.<ref>مقدسی، بازپژوهی تاریخ ولادت و شهادت معصومان(ع)، ۱۳۹۱ش، ص۵۹۳؛ رجوع کنید به: کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۵۱۴؛ مسعودی، اثبات الوصیه، ۱۴۲۶ق، ص۲۵۸؛ صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۴۲۴، ۴۳۰ و ۴۳۲؛ شیخ مفید، الإرشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۳۳۹؛ طبری، دلائل الامامه، ۱۴۱۳ق، ص۵۰۱؛ طوسی، کتاب الغیبه، ۱۴۱۱ق، ص۲۳۹؛ فتال نیشابوری، روضة الواعظین، ۱۳۶۸ش، ص۲۶۶.</ref> در عین حال برخی از منابع شیعه و سنی، ماه‌های دیگری از جمله [[رمضان]]،<ref>صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۴۷۴؛ طوسی، کتاب الغیبه، ۱۴۱۱ق، ص۲۳۸؛ ابن‌طلحه شافعی، مطالب السؤول، ۱۴۱۹ق، باب ۱۲، به نقل از إربلی، کشف الغمه، ۱۳۸۱ق، ج۲، ص۴۳۷.</ref> [[ربیع الاول|ربیع‌الاول]] یا [[ربیع الثانی|ربیع‌الثانی]] را ماه تولد امام زمان دانسته‌اند.<ref>ابن‌خلکان، وفیات الاعیان، الشریف الرضی، ج۴، ص۱۷۶.</ref>

===مکان ولادت و مخفی بودن آن===

[[پرونده:چراغانی_در_جشن_نیمه_شعبان.jpg|300px|بندانگشتی|جشن [[نیمه شعبان]]]]

{{اصلی|نیمه شعبان}}

==عمر امام زمان(عج)==

به‌گفته [[شیخ مفید]] (متوفای ۴۱۳ق) در کتاب [[الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد (کتاب)|الإرشاد]]،<ref>شیخ مفید، الإرشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۳۴۰.</ref> و [[فضل بن حسن طبرسی|طبرسی]] (متوفای ۵۴۸ق) در کتاب [[اعلام الوری باعلام الهدی (کتاب)|إعلام الوری]]<ref>طبرسی، إعلام الوری، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۲۵۹.</ref> غیبت صغری با تولد امام زمان در [[سال ۲۵۵ هجری قمری]] شروع شده و بر این اساس مدت آن ۷۴ سال بوده است، اما سید محمد صدر در [[موسوعة الامام المهدی (کتاب)|کتاب تاریخ الغیبة الصغری]]، آغاز غیبت را از وفات امام حسن عسکری در [[سال ۲۶۰ هجری قمری|سال ۲۶۰ قمری]] خوانده که در این صورت طول آن ۶۹ سال می‌شود.<ref>صدر، تاریخ الغیبة الصغری، ۱۳۹۲ق، ص۳۴۱.</ref>

{{اصلی|مدعیان نیابت}}

* امین، سید محسن، سیره معصومان، ترجمه علی حجتی کرمانی، تهران، سروش، دوم، ۱۳۷۶ش.

* پورطباطبایی، سید مجید، در جستجوی قائم(عج)، قم، مسجد مقدس جمکران، ۱۳۷۰ش.

* جعفریان، رسول، حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، قم، انتشارات انصاریان، چاپ پنجم، ۱۳۸۱ش.

* جمعی از نویسندگان مجله حوزه، چشم به راه مهدی، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه، چاپ دوم، ۱۳۷۸ش.

* نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبه، به تحقیق علی‌اکبر غفاری، تهران، نشر صدوق، ۱۳۹۷ق.

* نوبختی، حسن بن موسی، فرق الشیعه، تصحیح محمد صادق آل بحرالعلوم، نجف، المکتبة المرتضویة، ۱۳۵۵ق.

* یاقوت حموی، معجم الادباء، بیروت، دارالفکر، ۱۴۰۰ق.

* یاقوت حموی، معجم البلدان، بیروت، دارصادر، ۱۳۹۹ق.