پرش به محتوا

آیه خاتمیت: تفاوت میان نسخه‌ها

۵ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱ مهٔ ۲۰۲۲
جز
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۸: خط ۳۸:
|محمّد(ص) پدر هیچ یک از مردان شما نبوده و نیست؛ ولی رسول خدا و ختم‌کننده و آخرین پیامبران است؛ و خداوند به همه چیز آگاه است.}}
|محمّد(ص) پدر هیچ یک از مردان شما نبوده و نیست؛ ولی رسول خدا و ختم‌کننده و آخرین پیامبران است؛ و خداوند به همه چیز آگاه است.}}
=== شأن نزول ===
=== شأن نزول ===
در باب شأن نزول این آیه چنین گفته‌اند که پس از ازدواج [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اسلام(ص)]] با [[زینب بنت جحش]]، همسر مطلقه [[زید بن حارثه]] (پسرخوانده پیامبر)، برخی از جمله منافقان<ref>ابوالفتوح رازی، روض الجنان، ۱۴۰۸ق، ج۱۵، ص۴۳۱.</ref> تلاش کردند تا این اقدام پیامبر(ص) را تخطئه کنند.<ref>طوسی، التبیان، بیروت، ج۸، ص۳۴۶؛ طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۲۲، ص۱۲–۱۳.</ref> زیرا بر اساس سنت‌های [[جاهلیت|جاهلی]]، پسرخوانده تفاوتی با پسر نداشت،<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۷، ص۳۳۶؛ حسینی همدانی، انوار درخشان، ۱۴۰۴ق، ج۱۳، ص۱۲۷.</ref>  
در باب [[شأن نزول]] این آیه چنین گفته‌اند که پس از ازدواج [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اسلام(ص)]] با [[زینب بنت جحش]]، همسر مطلقه [[زید بن حارثه]] (پسرخوانده پیامبر)، برخی از جمله منافقان<ref>ابوالفتوح رازی، روض الجنان، ۱۴۰۸ق، ج۱۵، ص۴۳۱.</ref> تلاش کردند تا این اقدام پیامبر(ص) را تخطئه کنند؛<ref>طوسی، التبیان، بیروت، ج۸، ص۳۴۶؛ طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۲۲، ص۱۲–۱۳.</ref> زیرا بر اساس سنت‌های [[جاهلیت|جاهلی]]، پسرخوانده تفاوتی با پسر نداشت.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۷، ص۳۳۶؛ حسینی همدانی، انوار درخشان، ۱۴۰۴ق، ج۱۳، ص۱۲۷.</ref>  


خداوند با نزول این آیه به مبارزه با این سنت جاهلی پرداخت<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۷، ص۳۳۶؛ حسینی همدانی، انوار درخشان، ۱۴۰۴ق، ج۱۳، ص۱۲۷.</ref> و نشان داد که پسرخواندگی زید صرفاً بر اساس بالا بردن جایگاه ایشان بوده<ref>زمخشری، الکشاف، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۵۴۴.</ref> و هرگز پسرخوانده نمی‌تواند به جای پسر باشد؛ چنان‌که پدرخوانده نیز در جایگاه پدر قرار نمی‌گیرد.<ref>قرائتی، تفسیر نور، ۱۳۸۸ش، ج۷، ص۳۷۶.</ref> خداوند در ادامه آیه به نوع دیگری از ارتباط پیامبر با مردم اشاره می‌کند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۷، ص۳۳۷.</ref>
خداوند با نزول این آیه به مبارزه با این سنت جاهلی پرداخت<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۷، ص۳۳۶؛ حسینی همدانی، انوار درخشان، ۱۴۰۴ق، ج۱۳، ص۱۲۷.</ref> و نشان داد که پسرخواندگی زید صرفاً بر اساس بالا بردن جایگاه ایشان بوده<ref>زمخشری، الکشاف، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۵۴۴.</ref> و هرگز پسرخوانده نمی‌تواند به جای پسر باشد؛ چنان‌که پدرخوانده نیز در جایگاه پدر قرار نمی‌گیرد.<ref>قرائتی، تفسیر نور، ۱۳۸۸ش، ج۷، ص۳۷۶.</ref> خداوند در ادامه آیه به نوع دیگری از ارتباط پیامبر با مردم اشاره می‌کند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۷، ص۳۳۷.</ref>
=== پیوند صدر و ذیل آیه ===
=== پیوند صدر و ذیل آیه ===
از دیگر مسئله‌های مهم موردبحث در [[آیه]] به ارتباط صدر و ذیل آن بازمی‌گردد. برخی برای ارتباط بخشی بین این مضامین چنین گفته‌اند که خداوند هرچند رابطه نسبی رسول خدا(ص) با دیگران را قطع می‌کند، اما ارتباط معنوی پیامبر اسلام(ص) با امت خود را در قالب رسالت و [[خاتمیت]] اثبات می‌کند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۷، ص۳۳۷؛ زمخشری، الکشاف، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۵۴۴.</ref> در تعبیری مشابه، حضرت محمد(ص) پدر تمام مؤمنان با هر دینی دانسته شده است؛ چراکه او خاتم و وارث جمیع انبیای گذشته خواهد بود.<ref>خطیب، التفسیر القرآنی للقرآن، بیروت، ج۱۱، ص۷۲۶.</ref> در همین راستا محبت رسول خدا(ص) نسبت به مردمان خود با توجه به آن‌که دیگر پیامبری نخواهد بود،<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۷، ص۳۳۷.</ref> همچون پدری است که فرزند او جز همین پدر هیچ‌کس دیگری را ندارد.<ref>فخر رازی، مفاتیح الغیب، ۱۴۲۰ق، ج۲۵، ص۱۷۱.</ref>
از دیگر مسئله‌های مهم موردبحث در [[آیه]] به ارتباط صدر و ذیل آن بازمی‌گردد. برخی برای ارتباط بخشی بین این مضامین چنین گفته‌اند که خداوند هرچند رابطه نسبی رسول خدا(ص) با دیگران را قطع می‌کند، اما ارتباط معنوی پیامبر اسلام(ص) با امت خود را در قالب رسالت و [[خاتمیت]] اثبات می‌کند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۷، ص۳۳۷؛ زمخشری، الکشاف، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۵۴۴.</ref> در تعبیری مشابه، حضرت محمد(ص) پدر تمام مؤمنان با هر دینی دانسته شده است؛ چراکه او خاتم و وارث جمیع انبیای گذشته خواهد بود.<ref>خطیب، التفسیر القرآنی للقرآن، بیروت، ج۱۱، ص۷۲۶.</ref> در همین راستا محبت رسول خدا(ص) نسبت به مردمان خود با توجه به آن‌که دیگر پیامبری نخواهد بود،<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۷، ص۳۳۷.</ref> همچون پدری است که فرزند او جز همین پدر هیچ‌کس دیگری را ندارد.<ref>فخر رازی، مفاتیح الغیب، ۱۴۲۰ق، ج۲۵، ص۱۷۱.</ref>
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۵٬۴۵۲

ویرایش