۱۷٬۸۱۹
ویرایش
خلافت: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (←خلفای نخستین) |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{الگو:کتاب‌شناسی ناقص}} | {{الگو:کتاب‌شناسی ناقص}} | ||
{{دیگر کاربردها|خلفا (ابهام‌زدایی)}} | {{دیگر کاربردها|خلفا (ابهام‌زدایی)}} | ||
'''خلافت''' جانشینی [[پیامبر اسلام(ص)]] در | '''خلافت''' جانشینی [[پیامبر اسلام(ص)]] در سیاست، حکومت و دیانت است. خلافت در آموزه‌های [[شیعه]]، همان [[ولایت]]، [[امامت]] یا جانشینی [[پیامبر(ص)]] در همه امور دنیوی و اخروی است. خلفای رسول الله(ص) در مذهب تشیع، [[امامان شیعه|دوازده امام معصوم(ع)]] از [[اهل بیت]] اویند و تنها تفاوتی که با او دارند، این است که [[وحی]] بر آنها نازل نمی‌شود. پس از رحلت پیامبر اسلام، به جز دوره کوتاه [[حکومت امام علی(ع)]] و [[امام حسن مجتبی (ع)]] خلافت رسمی، عملاً به غیرمعصومان رسید و در حدود سیزده قرن اشخاص و خاندان‌های متعددی در گستره [[جهان اسلام]] خود را مصداق خلیفه [[پیامبر(ص)]] معرفی کردند. | ||
<br /> | <br /> | ||
خلافت در تاریخ اسلامی، عنوان ساختار حکومتی است که اداره امور جامعه اسلامی پس از وفات [[پیامبر(ص)]] را به دست گرفت و متصدیان آن، یعنی خلفاء، خود را جانشین پیامبر تنها در امر حکومت معرفی می‌کردند. | خلافت در تاریخ اسلامی، عنوان ساختار حکومتی است که اداره امور جامعه اسلامی پس از وفات [[پیامبر(ص)]] را به دست گرفت و متصدیان آن، یعنی خلفاء، خود را جانشین پیامبر تنها در امر حکومت معرفی می‌کردند. | ||
==مفهوم‌شناسی== | ==مفهوم‌شناسی== | ||
خلافت، | خلافت، به معنای جانشین شدن و جانشین ساختن، و واژه خلیفه به معنای جانشین، وکیل و قائم‌مقام است.<ref>رجوع کنید به:ابن منظور، لسان العرب، ۱۴۱۶ق، ذیل «خَلَفَ»؛ زبیدی، تاج العروس، ۱۴۱۴ق، ج۲۳، ص۲۶۳ـ۲۶۵.</ref> واژه‌های [[خلیفه]]،<ref>سوره بقره، آیه ۳۰.</ref> خلفاء<ref>سوره اعراف، آیه ۶۹، ۷۴؛ سوره نمل، آیه ۶۲.</ref> و خلائف<ref>سوره انعام، آیه ۱۶۵؛ سوره یونس، آیه ۱۴، ۷۳؛ سوره فاطر، آیه ۳۹.</ref> در [[قرآن]] به همین معنای لغوی به کار رفته است. | ||
بیشترین کاربرد دو واژه خلافت و [[خلیفه]]، کاربرد اصطلاحی آنهاست که در تحولات سیاسی جامعه اسلامی پس از وفات [[پیامبر(ص)]] به کار گرفته شد؛ اولی به معنای جانشینی در امر حکومت و مطلق امارت و حکومت پس از پیامبر و دومی، در معنای شخص جانشین پیامبر در امر حکومت. کاربرد فراوان اصطلاحات مذکور، این دو واژه را به کلیدی‌ترین مفاهیم فرهنگ سیاسی مسلمانان بدل ساخت و حتی بعدها، گروه‌هایی از مسلمانان در تبیین مشروعیت نظام خلافت، به کاربرد واژه خلیفه در [[قرآن]] استناد کردند.<ref>ماوردی، الاحکام السلطانیه، ۱۴۰۹ق، ص۴؛ قلقشندی، مآثرالأنافة، ۱۹۶۴م، ج۱، ص۸-۱۲، ۱۴-۱۶.</ref> در همین معنا، دو واژه [[امامت]] و [[امام]] بارها در آثار مؤلفان مسلمان نخستین به کار رفته که با مفهوم امامت از دیدگاه [[شیعه|شیعی]] تفاوت بسیار دارد. | بیشترین کاربرد دو واژه خلافت و [[خلیفه]]، کاربرد اصطلاحی آنهاست که در تحولات سیاسی جامعه اسلامی پس از وفات [[پیامبر(ص)]] به کار گرفته شد؛ اولی به معنای جانشینی در امر حکومت و مطلق امارت و حکومت پس از پیامبر و دومی، در معنای شخص جانشین پیامبر در امر حکومت. کاربرد فراوان اصطلاحات مذکور، این دو واژه را به کلیدی‌ترین مفاهیم فرهنگ سیاسی مسلمانان بدل ساخت و حتی بعدها، گروه‌هایی از مسلمانان در تبیین مشروعیت نظام خلافت، به کاربرد واژه خلیفه در [[قرآن]] استناد کردند.<ref>ماوردی، الاحکام السلطانیه، ۱۴۰۹ق، ص۴؛ قلقشندی، مآثرالأنافة، ۱۹۶۴م، ج۱، ص۸-۱۲، ۱۴-۱۶.</ref> در همین معنا، دو واژه [[امامت]] و [[امام]] بارها در آثار مؤلفان مسلمان نخستین به کار رفته که با مفهوم امامت از دیدگاه [[شیعه|شیعی]] تفاوت بسیار دارد. | ||