پرش به محتوا

سال ۱۳۵۸ هجری شمسی: تفاوت میان نسخه‌ها

۳٬۶۵۵ بایت اضافه‌شده ،  ‏۴ ژوئیهٔ ۲۰۲۲
جز
برگرداندن مطالب حذف شده
imported>Fayaz
جز (برگرداندن مطالب حذف شده)
خط ۵۹: خط ۵۹:


==وضعیت کلی==
==وضعیت کلی==
روز نخست سال ۱۳۵۸ هجری شمسی برابر است با [[۲۲ ربیع الثانی]] سال [[سال ۱۳۹۹ هجری قمری|۱۳۹۹ق]] و ۲۱ مارس ۱۹۷۹م و روز پایانی این سال برابر است با [[۳ جمادی الاولی]] سال [[سال ۱۴۰۰ هجری قمری|۴۰۰ق]] و ۲۰ مارس ۱۹۸۰م.<ref>[https://www.bahesab.ir/time/conversion/ سایت تبدیل تاریخ باحساب].</ref>
در این سال [[سید روح الله موسوی خمینی|امام خمینی]] رهبر [[نظام جمهوری اسلامی ایران|نظام جمهوری اسلامی]] در [[ایران]] بود و حزب بعث به رهبری [[صدام حسین]] در [[عراق]]<ref>[https://www.irna.ir/news/83613443/درباره-سقوط-صدام-حسین «درباره سقوط صدام حسین»، خبرگزاری جمهوری اسلامی].</ref> حفیظ‌الله امین و بعد از او ببرک کارمل در افغانستان،<ref>درانی، روزشمار وقایع افغانستان، ۱۳۸۲ش، ص۴۰.</ref> آل سعود به پادشاهی خالد بن عبدالعزیز در [[عربستان]]<ref>[http://www.persiangulfstudies.com/fa/pages/577 «خاندان آل سعود و عربستان سعودی»، مرکز مطالعات خلیج فارس.]</ref> و آل خلیفه به پادشاهی شیخ عیسی بن سلمان در [[بحرین]] حکومت می‌کردند.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1391/11/25/21911/آل-خلیفه-از-کجا-آمده-اند «آل خلیفه از کجا آمده‌اند؟»، خبرگزاری تسنیم].</ref>
در این سال [[سید روح الله موسوی خمینی|امام خمینی]] رهبر [[نظام جمهوری اسلامی ایران|نظام جمهوری اسلامی]] در [[ایران]] بود و حزب بعث به رهبری [[صدام حسین]] در [[عراق]]<ref>[https://www.irna.ir/news/83613443/درباره-سقوط-صدام-حسین «درباره سقوط صدام حسین»، خبرگزاری جمهوری اسلامی].</ref> حفیظ‌الله امین و بعد از او ببرک کارمل در افغانستان،<ref>درانی، روزشمار وقایع افغانستان، ۱۳۸۲ش، ص۴۰.</ref> آل سعود به پادشاهی خالد بن عبدالعزیز در [[عربستان]]<ref>[http://www.persiangulfstudies.com/fa/pages/577 «خاندان آل سعود و عربستان سعودی»، مرکز مطالعات خلیج فارس.]</ref> و آل خلیفه به پادشاهی شیخ عیسی بن سلمان در [[بحرین]] حکومت می‌کردند.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1391/11/25/21911/آل-خلیفه-از-کجا-آمده-اند «آل خلیفه از کجا آمده‌اند؟»، خبرگزاری تسنیم].</ref>


خط ۷۰: خط ۷۲:
* [[۲ تیر]]: [[قیام چنداول]]. قیام مردم [[افغانستان]] در محله شیعه‌نشین چنداول در [[کابل]] علیه حکومت کمونیستی در این کشور که در همان روز شکست خورد. این قیام، اولین مبارزه مردمی در کابل برای براندازی نظام کمونیستی در افغانستان محسوب می‌شد و الهام‌بخش اعتراضات، تظاهرات و قیام‌های فراوانی بر ضد دولت کمونیستی در افغانستان شد.<ref>بختیاری، شیعیان افغانستان، ۱۳۸۵ش. ص۱۹۸؛ نشریه قیام چنداول، دفتر شورای ثقافتی جهاد افغانستان، ص۱۰؛ [http://www.adeli-af.com/artical/1518.html قیام حماسه‌انگیز چنداول و یادی از شهیدان سلحشور و حماسه‌ساز گمنام، میرآقا حق‌جو، وب‌سایت حجت‌الاسلام والمسلمین سید جعفر عادلی حسینی].</ref>  
* [[۲ تیر]]: [[قیام چنداول]]. قیام مردم [[افغانستان]] در محله شیعه‌نشین چنداول در [[کابل]] علیه حکومت کمونیستی در این کشور که در همان روز شکست خورد. این قیام، اولین مبارزه مردمی در کابل برای براندازی نظام کمونیستی در افغانستان محسوب می‌شد و الهام‌بخش اعتراضات، تظاهرات و قیام‌های فراوانی بر ضد دولت کمونیستی در افغانستان شد.<ref>بختیاری، شیعیان افغانستان، ۱۳۸۵ش. ص۱۹۸؛ نشریه قیام چنداول، دفتر شورای ثقافتی جهاد افغانستان، ص۱۰؛ [http://www.adeli-af.com/artical/1518.html قیام حماسه‌انگیز چنداول و یادی از شهیدان سلحشور و حماسه‌ساز گمنام، میرآقا حق‌جو، وب‌سایت حجت‌الاسلام والمسلمین سید جعفر عادلی حسینی].</ref>  
* [[۲۵ تیر]]: به قدرت رسیدن [[صدام حسین]] در [[عراق]].<ref>تبرائیان، انتفاضه شعبانیه، تهران، ۱۳۹۱ش، ص ۷۶.</ref>
* [[۲۵ تیر]]: به قدرت رسیدن [[صدام حسین]] در [[عراق]].<ref>تبرائیان، انتفاضه شعبانیه، تهران، ۱۳۹۱ش، ص ۷۶.</ref>
[https://farsi.khamenei.ir/memory-content?id=26142 «نگاهی گذرا به زندگینامه‌ی حضرت آیت‌الله‌العظمی سید علی حسینی خامنه‌ای»، سایت آیت‌الله خامنه‌ای].</ref>  
* آخر [[تیر]]: انتخاب [[سید علی حسینی خامنه‌ای|آیت‌الله خامنه‌ای]] به معاونت امور انقلاب وزارت دفاع ایران و همچنین عضویت کمیسیون وزرای امنیتی که سرپرستی کلیه امور انتظامی، نظامی و امنیتی را برعهده داشت.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/memory-content?id=26142 «نگاهی گذرا به زندگینامه‌ی حضرت آیت‌الله‌العظمی سید علی حسینی خامنه‌ای»، سایت آیت‌الله خامنه‌ای].</ref>  
* ۱۳ آبان: تصرف سفارت [[امریکا]] در [[تهران]] و گروگان گرفتن تعدادی از کارکنان آن از سوی تعدادی دانشجوی ایرانی.<ref>[https://article.tebyan.net/474205/ «چرا ۱۳ آبان روز دانش‌آموز نامگذاری شد؟»، سایت تبیان].</ref><ref>کریمی، «سیزده آبان، واقعه»، ص۶۸۰-۶۸۳؛ [http://www.imam-khomeini.ir/fa/n136969/ «اشغال لانه جاسوسی آمریکا زمینه‌ها و پیامدها»، پرتال امام خمینی]؛ [https://www.tasnimnews.com/fa/news/1398/08/12/2132582/ «آمریکا در ماجرای ۱۳ آبان از ملت ایران شکست خورد»، خبرگزاری تسنیم]؛ [https://www.aftabir.com/news/article/view/2017/11/02/1786630 «سیزده آبان، روزی با سه مناسبت مهم»، آفتاب آنلاین].</ref> این روز در تقویم رسمی [[جمهوری اسلامی ایران|جمهوری اسلامی]]، روز ملی مبارزه با استکبار جهانی معرفی شده است.<ref>نظری، «روز ملی مبارزه با استکبار جهانی (۱۳ آبان)»؛ حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۵۴۸؛ [https://rasekhoon.net/calender/show/553142/آغاز-محاصره-اقتصادي-ايران-توسط-آمريكا-و-اروپا-1359ش «آغاز محاصره اقتصادی ایران توسط آمریکا و اروپا»، سایت راسخون]؛ [http://www.imam-khomeini.ir/fa/n136969/ «اشغال لانه جاسوسی آمریکا زمینه‌ها و پیامدها»، پرتال امام خمینی]؛ [https://www.irdc.ir/fa/news/79/ «اقدامات سیاسی آمریکا بعد از تسخیر لانه جاسوسی»، مرکز اسناد انقلاب اسلامی].</ref> [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] در واکنش به این اقدام، از آن به عنوان انقلاب دوم<ref>اکبری، «۱۳آبان، تسخیر لانه جاسوسی امریکا انقلاب دوم»؛ [https://www.tasnimnews.com/fa/news/1398/08/12/2132582/ «آمریکا در ماجرای ۱۳ آبان از ملت ایران شکست خورد»]، خبرگزاری تسنیم؛ [https://article.tebyan.net/474205/ «چرا ۱۳ آبان روز دانش‌آموز نامگذاری شد؟»]، سایت تبیان.</ref> و بزرگ‌تر از انقلاب اول یاد کرد.<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ج۱۰، ص۴۹۳؛ [https://www.aftabir.com/news/article/view/2017/11/02/1786630 «سیزده آبان، روزی با سه مناسبت مهم»، آفتاب آنلاین].</ref>
* [[۱۲ مرداد]]: تأسیس [[مجلس خبرگان قانون اساسی]]. <ref>س[https://iqna.ir/fa/news/1081298 «۲۸ مرداد؛ سالروز تشكيل مجلس خبرگان قانون اساسی»، خبرگزاری بین‌المللی قرآن.]</ref>
* [[۲۴ آبان]]: تدوین و تصویب نهایی قانون اساسی ایران توسط [[مجلس خبرگان قانون اساسی]].<ref>حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۵۷۸</ref> که دوازده فصل و ۱۷۵ اصل داشت و در چهارم آذر به امام خمینی تحویل داده شد.<ref>ملک‌افضلی اردکانی، مختصر حقوق اساسی و آشنایی با قانون اساسی، ۱۳۹۱ش، ص۳۱و۳۲</ref>
* [[۲۸ مرداد]]: تشکیل نخستین جلسه [[مجلس خبرگان قانون اساسی]] در [[ایران]].<ref>حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۳۷۰.</ref>
*[[۹ آذر]]/[[عاشورا]]: اولین عزاداری خیابانی شیعیان [[عربستان سعودی]] در [[قطیف]] و [[احساء]] برگزار شد و با شعارهای سیاسی همراه بود. با حمله پلیس، ۱۸ نفر کشته و تعدادی دیگر زخمی شدند.<ref>«وضعیت شیعیان عربستان»، مجله اخبار شیعیان، آبان ۱۳۸۷ش.</ref>
* ۱۳ آبان: [[تسخیر لانه جاسوسی آمریکا]]<ref>[https://article.tebyan.net/474205/ «چرا ۱۳ آبان روز دانش‌آموز نامگذاری شد؟»، سایت تبیان].</ref> و گروگان‌گیری کارکنان سفارت، توسط دانشجویانی که به [[دانشجویان پیرو خط امام]] شهرت داشتند.<ref>کریمی، «سیزده آبان، واقعه»، ص۶۸۰-۶۸۳؛ [http://www.imam-khomeini.ir/fa/n136969/ «اشغال لانه جاسوسی آمریکا زمینه‌ها و پیامدها»، پرتال امام خمینی]؛ [https://www.tasnimnews.com/fa/news/1398/08/12/2132582/ «آمریکا در ماجرای ۱۳ آبان از ملت ایران شکست خورد»، خبرگزاری تسنیم]؛ [https://www.aftabir.com/news/article/view/2017/11/02/1786630 «سیزده آبان، روزی با سه مناسبت مهم»، آفتاب آنلاین].</ref> که به مناسبت این حادثه، این روز در تقویم رسمی [[جمهوری اسلامی ایران|جمهوری اسلامی]]، روز ملی مبارزه با استکبار جهانی معرفی شده است.<ref>نظری، «روز ملی مبارزه با استکبار جهانی (۱۳ آبان)»؛ حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۵۴۸؛ [https://rasekhoon.net/calender/show/553142/آغاز-محاصره-اقتصادي-ايران-توسط-آمريكا-و-اروپا-1359ش «آغاز محاصره اقتصادی ایران توسط آمریکا و اروپا»، سایت راسخون]؛ [http://www.imam-khomeini.ir/fa/n136969/ «اشغال لانه جاسوسی آمریکا زمینه‌ها و پیامدها»، پرتال امام خمینی]؛ [https://www.irdc.ir/fa/news/79/ «اقدامات سیاسی آمریکا بعد از تسخیر لانه جاسوسی»، مرکز اسناد انقلاب اسلامی].</ref> [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] در واکنش به این اقدام، از آن به عنوان انقلاب دوم<ref>اکبری، «۱۳آبان، تسخیر لانه جاسوسی امریکا انقلاب دوم»؛ [https://www.tasnimnews.com/fa/news/1398/08/12/2132582/ «آمریکا در ماجرای ۱۳ آبان از ملت ایران شکست خورد»]، خبرگزاری تسنیم؛ [https://article.tebyan.net/474205/ «چرا ۱۳ آبان روز دانش‌آموز نامگذاری شد؟»]، سایت تبیان.</ref> و بزرگ‌تر از انقلاب اول یاد کرد.<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ج۱۰، ص۴۹۳؛ [https://www.aftabir.com/news/article/view/2017/11/02/1786630 «سیزده آبان، روزی با سه مناسبت مهم»، آفتاب آنلاین].</ref>
* [[۲۴ آبان]]: تدوین و تصویب نهایی قانون اساسی توسط [[مجلس خبرگان قانون اساسی]].<ref>حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۵۷۸</ref> که دوازده فصل و ۱۷۵ اصل داشت و در چهارم آذر به رهبر انقلاب امام خمینی تحویل داده شد.<ref>ملک‌افضلی اردکانی، مختصر حقوق اساسی و آشنایی با قانون اساسی، ۱۳۹۱ش، ص۳۱و۳۲</ref>
* [[آبان]]: [[مصطفی چمران]] پس از بازگشت به [[تهران]] به پیشنهاد [[شورای انقلاب اسلامی]] و به فرمان امام خمینی به وزارت دفاع منصوب شد. او برنامه‌هایی را برای دگرگونی و اصلاح در ارتش پی‌ریزی کرد که یکی از مهم‌ترین آنها توجه به صنایع و تحقیقات دفاعی بود.<ref>شهید سرافراز دکتر مصطفی چمران، ۱۳۷۸ش، ص۲۵.</ref>
* [[۳ آذر]]: انتخاب [[سید علی حسینی خامنه‌ای|آیت‌الله خامنه‌ای]] به مسئولیت مرکز اسناد و نیز سرپرستی [[سپاه پاسداران انقلاب اسلامی]] از طرف شورای انقلاب اسلامی.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/memory-content?id=26142 «نگاهی گذرا به زندگینامه‌ی حضرت آیت‌الله‌العظمی سید علی حسینی خامنه‌ای»، سایت آیت‌الله خامنه‌ای].</ref>
* [[۱۱ آذر]]: همه‌پرسی [[قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران]].<ref>ملک‌افضلی اردکانی، مختصر حقوق اساسی و آشنایی با قانون اساسی، ۱۳۹۱ش، ص۳۱و۳۲.؛ حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۶۳۰.</ref> که با اکثریت آرا<ref>مجیدی، آشنایی با قانون اساسی، ۱۳۸۹ش، ص۳۸؛ ملک‌افضلی اردکانی، مختصر حقوق اساسی و آشنایی با قانون اساسی، ۱۳۹۱ش، ص۳۲.</ref> و ۹۵ درصد از شرکت‌کنندگان (۷۵درصد از واجدین شرایط) به تصویب رسید.<ref>[http://www.imam-khomeini.ir/fa/n21417/سرویس_های_اطلاع_رسانی/امام_خمینی_و_انقلاب_اسلامی/روزنگار_همه_پرسی_قانون_اساسی_جمهوری_اسلامی «همه پرسی قانون اساسی جمهوری اسلامی»، پرتال امام خمینی].</ref>
* [[۱۱ آذر]]: همه‌پرسی [[قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران]].<ref>ملک‌افضلی اردکانی، مختصر حقوق اساسی و آشنایی با قانون اساسی، ۱۳۹۱ش، ص۳۱و۳۲.؛ حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۶۳۰.</ref> که با اکثریت آرا<ref>مجیدی، آشنایی با قانون اساسی، ۱۳۸۹ش، ص۳۸؛ ملک‌افضلی اردکانی، مختصر حقوق اساسی و آشنایی با قانون اساسی، ۱۳۹۱ش، ص۳۲.</ref> و ۹۵ درصد از شرکت‌کنندگان (۷۵درصد از واجدین شرایط) به تصویب رسید.<ref>[http://www.imam-khomeini.ir/fa/n21417/سرویس_های_اطلاع_رسانی/امام_خمینی_و_انقلاب_اسلامی/روزنگار_همه_پرسی_قانون_اساسی_جمهوری_اسلامی «همه پرسی قانون اساسی جمهوری اسلامی»، پرتال امام خمینی].</ref>
* [[۶ دی]]: ورود سربازان شوروی سابق به [[افغانستان]] برای حمایت از دولت کمونیستی ببرک کارمل.<ref>درانی، روزشمار وقایع افغانستان، ۱۳۸۲ش، ص۴۰.</ref>
* [[۶ دی]]: ورود سربازان شوروی سابق به [[افغانستان]] برای حمایت از دولت کمونیستی ببرک کارمل.<ref>درانی، روزشمار وقایع افغانستان، ۱۳۸۲ش، ص۴۰.</ref>
* [[۲ بهمن]]: انتقال امام خمینی از [[قم]] به [[تهران]] و زندگی در [[جماران]] به دلیل بیماری قلبی.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1399/02/26/2266454 «چرا امام خمینی (ره) از قم به جماران رفت؟»، خبرگزاری تسنیم].</ref>
* [[۲ بهمن]]: انتقال امام خمینی از [[قم]] به [[تهران]] و زندگی در [[جماران]] به دلیل بیماری قلبی.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1399/02/26/2266454 «چرا امام خمینی (ره) از قم به جماران رفت؟»، خبرگزاری تسنیم].</ref>
* [[۵ بهمن]]: برگزاری انتخابات اولین دوره ریاست [[جمهوری اسلامی ایران]].<ref>حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۷۵۹.</ref>
* [[۱۶ بهمن]]: آغاز ریاست‌جمهوری [[ابوالحسن بنی صدر]] نخستین رئیس‌جمهور [[جمهوری اسلامی ایران]].<ref>حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۷۸۳.</ref>
* [[۱ اسفند]]: انتخاب اولین گروه از فقهای [[شورای نگهبان]] توسط امام خمینی.<ref>حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۲۰.</ref> امام خمینی طی حکمی شش [[مجتهد|فقیه]] را برای عضویت در شورای نگهبان انتخاب کرد.<ref>[https://www.shora-gc.ir/fa/news/4053 «تأسیس شورای نگهبان به روایت تصاویر ایرنا»، وبسایت شورای نگهبان].</ref> با انتخاب شش حقوقدانِ شورا در [[۲۶ تیر]] [[سال ۱۳۵۹ هجری شمسی|۱۳۵۹ش]] توسط نمایندگان مجلس، اولین جلسه این شورا تشکیل شد و این نهاد رسماً کار خود را شروع کرد.<ref>[https://www.isna.ir/news/95040113542 «همه مردان شورای نگهبان»، خبرگزاری ایسنا]؛ [https://www.shora-gc.ir/fa/news/4053 «تأسیس شورای نگهبان به روایت تصاویر ایرنا»، وبسایت شورای نگهبان].</ref>
* [[۱ اسفند]]: انتخاب اولین گروه از فقهای [[شورای نگهبان]] توسط امام خمینی.<ref>حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۲۰.</ref> امام خمینی طی حکمی شش [[مجتهد|فقیه]] را برای عضویت در شورای نگهبان انتخاب کرد.<ref>[https://www.shora-gc.ir/fa/news/4053 «تأسیس شورای نگهبان به روایت تصاویر ایرنا»، وبسایت شورای نگهبان].</ref> با انتخاب شش حقوقدانِ شورا در [[۲۶ تیر]] [[سال ۱۳۵۹ هجری شمسی|۱۳۵۹ش]] توسط نمایندگان مجلس، اولین جلسه این شورا تشکیل شد و این نهاد رسماً کار خود را شروع کرد.<ref>[https://www.isna.ir/news/95040113542 «همه مردان شورای نگهبان»، خبرگزاری ایسنا]؛ [https://www.shora-gc.ir/fa/news/4053 «تأسیس شورای نگهبان به روایت تصاویر ایرنا»، وبسایت شورای نگهبان].</ref>
* [[۳ اسفند]]: قیام تعدادی از مردم [[کابل]] علیه حضور نیروهای [[شوروی]] در [[افغانستان]] و دولت کمونیستی ببرک کارمل و شهادت عده‌ای از مردم. این قیام بخاطر [[تکبیر]]های آن، به شبِ الله اکبر و روز یا قیام تکبیر نیز مشهور است.<ref>[https://af.shafaqna.com/FA/36530  «سوم حوت ۱۳۵۸، یادآور قیام مردم کابل علیه متجاوزان شوروی»،خبرگزاری شفقنا]؛ [https://parstoday.com/dari/news/afghanistan-i90063-26_دلو_سالروز_خروج_ارتش_سرخ_شوروی_از_افغانستان ، «۲۶ دلو سالروز خروج ارتش سرخ شوروی از افغانستان»، خبرگزاری پارس تودی].</ref> هم‌زمان با تغییرات اجتماعی هزاره‌ها در [[کابل]] و شهرهای بزرگ، فعالیت‌های ضد دولتی [[شیعه|شیعیان]] در [[هزاره‌جات]] شروع شد.<ref>موسوی، هزاره‌های افغانستان، ۱۳۸۶ش، ص۲۳۶.</ref> [[قیام دره‌صوف]] و [[قیام دایکندی]] باعث شد هزاره‌جات از کنترل دولت کابل خارج شود.<ref>موسوی، هزاره‌های افغانستان، ۱۳۸۶ش، ص۲۳۷.</ref> تظاهرات ۳ اسفند ۱۳۵۸ هزاره‌ها و دیگر شیعیان در کابل، از خونین‌ترین و بزرگ‌ترین تظاهرات ضد دولتی بود.<ref>موسوی، هزاره‌های افغانستان، ۱۳۸۶ش، ص۲۳۷. موسوی، سیدعسکر، هزاره‌های افغانستان، ترجمه:عزیز طغیان، قم، اشک یاس، ۱۳۸۶ش. </ref>
* [[۳ اسفند]]: قیام تعدادی از مردم [[کابل]] علیه حضور نیروهای [[شوروی]] در [[افغانستان]] و دولت کمونیستی ببرک کارمل و شهادت عده‌ای از مردم. این قیام بخاطر [[تکبیر]]های آن، به شبِ الله اکبر و روز یا قیام تکبیر نیز مشهور است.<ref>[https://af.shafaqna.com/FA/36530  «سوم حوت ۱۳۵۸، یادآور قیام مردم کابل علیه متجاوزان شوروی»،خبرگزاری شفقنا]؛ [https://parstoday.com/dari/news/afghanistan-i90063-26_دلو_سالروز_خروج_ارتش_سرخ_شوروی_از_افغانستان ، «۲۶ دلو سالروز خروج ارتش سرخ شوروی از افغانستان»، خبرگزاری پارس تودی].</ref> هم‌زمان با تغییرات اجتماعی هزاره‌ها در [[کابل]] و شهرهای بزرگ، فعالیت‌های ضد دولتی [[شیعه|شیعیان]] در [[هزاره‌جات]] شروع شد.<ref>موسوی، هزاره‌های افغانستان، ۱۳۸۶ش، ص۲۳۶.</ref> [[قیام دره‌صوف]] و [[قیام دایکندی]] باعث شد هزاره‌جات از کنترل دولت کابل خارج شود.<ref>موسوی، هزاره‌های افغانستان، ۱۳۸۶ش، ص۲۳۷.</ref> تظاهرات ۳ اسفند ۱۳۵۸ هزاره‌ها و دیگر شیعیان در کابل، از خونین‌ترین و بزرگ‌ترین تظاهرات ضد دولتی بود.<ref>موسوی، هزاره‌های افغانستان، ۱۳۸۶ش، ص۲۳۷. موسوی، سیدعسکر، هزاره‌های افغانستان، ترجمه:عزیز طغیان، قم، اشک یاس، ۱۳۸۶ش. </ref>
* [[۴ اسفند]]: انتخاب [[سید محمد حسینی بهشتی|آیت‌اللّه بهشتی]] به عنوان ریاست دیوان عالی کشور از سوی [[سید روح الله موسوی خمینی|امام خمینی]].<ref>حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۲۷.</ref> وی وظیفه «ایجاد تشکیلات نوین قضایی بر اساس تعالیم مقدس اسلام... و تدوین لوایح قضایی جدید [[جمهوری اسلامی ایران]]» را برعهده گرفت.<ref>خمینی، صحیفه نور، ۱۳۶۱ش، ج۱۱، ص۲۷۹.</ref>
* [[۴ اسفند]]: انتخاب [[سید عبدالکریم موسوی اردبیلی]] به عنوان دادستان کل کشور.<ref>حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۲۷.</ref>


=== رویدادهای فرهنگی ===
=== رویدادهای فرهنگی ===
خط ۸۵: خط ۹۴:
* [[مرداد]]: اعلام جمعه آخر [[ماه رمضان]] به عنوان [[روز جهانی قدس]] از سوی [[سید روح الله موسوی خمینی|امام خمینی]]. وی از [[اسلام|مسلمانان]] جهان خواست طی مراسمی همبستگی بین‌المللی خود را در حمایت از حقوق قانونی مردم مسلمان اعلام نمایند.<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ۱۳۷۸ش، ج۹، ص۲۶۷.</ref>
* [[مرداد]]: اعلام جمعه آخر [[ماه رمضان]] به عنوان [[روز جهانی قدس]] از سوی [[سید روح الله موسوی خمینی|امام خمینی]]. وی از [[اسلام|مسلمانان]] جهان خواست طی مراسمی همبستگی بین‌المللی خود را در حمایت از حقوق قانونی مردم مسلمان اعلام نمایند.<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ۱۳۷۸ش، ج۹، ص۲۶۷.</ref>
* [[۵ آذر]]: سالروز تشکیل [[بسیج مستضعفین]] به فرمان امام خمینی.<ref>حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۶۱۱.</ref>
* [[۵ آذر]]: سالروز تشکیل [[بسیج مستضعفین]] به فرمان امام خمینی.<ref>حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۶۱۱.</ref>
* [[۷ دی]]: فرمان امام خمینی برای تشکیل [[نهضت سوادآموزی]].<ref>حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۶۹۱.</ref>
* [[۲۴ دی]]: انتصاب [[سید علی حسینی خامنه‌ای|آیت‌اللّه خامنه‌ای]] به [[امامت جمعه]] تهران توسط امام خمینی.<ref> امام خمینی، صحیفه امام، تهران، ج۱۲، ص۱۱۶.</ref>
* [[۲۴ دی]]: انتصاب [[سید علی حسینی خامنه‌ای|آیت‌اللّه خامنه‌ای]] به [[امامت جمعه]] تهران توسط امام خمینی.<ref> امام خمینی، صحیفه امام، تهران، ج۱۲، ص۱۱۶.</ref>
* [[۲۲ اسفند]]: تأسیس [[بنیاد شهید انقلاب اسلامی]] به فرمان [[امام خمینی]].<ref>حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۷۳.</ref>
* [[۲۲ اسفند]]: تأسیس [[بنیاد شهید انقلاب اسلامی]] به فرمان [[امام خمینی]].<ref>حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۷۳.</ref>
=== درگذشت ===
=== درگذشت ===
* [[۱۱ اردیبهشت]]: [[مرتضی مطهری]]، فیلسوف، متفکر و نویسنده [[شیعه]]. او را [[گروهک فرقان]] کشت.<ref>سیری در زندگانی استاد مطهری، ۱۳۷۶ش، ص۱۶۳.</ref>
* [[۱۱ اردیبهشت]]: شهادت [[مرتضی مطهری]]، فیلسوف، متفکر و نویسنده [[شیعه]] توسط [[گروهک فرقان]].<ref>سیری در زندگانی استاد مطهری، ۱۳۷۶ش، ص۱۶۳.</ref>
* [[۶ خرداد]]: [[سید احمد مستنبط]]، عالم دینی، مجتهد و مدرس تبریزی.<ref>[https://tabrizpedia.ir/آیت‌الله-سید-احمد-مستنبط-تبریزی/ «آیت‌الله سید احمد مستنبط تبریزی»،‌ تبریز پدیا].</ref>
* [[۶ خرداد]]: درگذشت آیت‌الله [[سید احمد مستنبط]]، عالم دینی، مجتهد و مدرس تبریزی.<ref>[https://tabrizpedia.ir/آیت‌الله-سید-احمد-مستنبط-تبریزی/ «آیت‌الله سید احمد مستنبط تبریزی»،‌ تبریز پدیا].</ref>
* [[۱۹ شهریور]]: [[سید محمود طالقانی]]،  از مبارزان و شخصیت‌های [[انقلاب اسلامی ایران]]، مفسر [[قرآن]] و [[نهج البلاغه]] و از علمای [[تهران]] <ref>حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۴۲۱.</ref>
* [[۱۹ شهریور]]: درگذشت [[سید محمود طالقانی|آیت‌الله طالقانی]]،  از مبارزان و شخصیت‌های [[انقلاب اسلامی ایران]]، مفسر [[قرآن]] و [[نهج البلاغه]] و از علمای [[تهران]] <ref>حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۴۲۱.</ref>
* [[۳۱ شهریور]]: [[سید ابوالاعلی مودودی]]، از شخصیتهای برجسته دینی، سیاسی و اجتماعی شبه قاره [[هند]].<ref>تیموری بازگری، «جایگاه زن از منظر سیدابوالاعلی مودودی»، ص۳۶.</ref>
* [[۳۱ شهریور]]: درگذشت [[سید ابوالاعلی مودودی]]، از شخصیتهای برجسته دینی، سیاسی و اجتماعی شبه قاره [[هند]].<ref>تیموری بازگری، «جایگاه زن از منظر سیدابوالاعلی مودودی»، ص۳۶.</ref>
* [[۵ آبان]]: [[محدث ارموی]] مترجم و مصحح متون قدیمی.<ref>شریف‌رازی، اختران فروزان ری و طهران، قم، ص۲۱۱؛ حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۵۲۸.</ref>
* [[۵ آبان]]: درگذشت [[محدث ارموی]] مترجم و مصحح متون قدیمی.<ref>شریف‌رازی، اختران فروزان ری و طهران، قم، ص۲۱۱؛ حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۵۲۸.</ref>
* [[۱۰ آبان]]: [[سید محمدعلی قاضی طباطبایی]] اولین [[امام جمعه]] شهر [[تبریز]] بعد از [[انقلاب اسلامی ایران]]. او نیز به‌دست گروه فرقان کشته شد.<ref>حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۵۳۹؛ روزنامه کیهان، ۱۳/۸/۱۳۵۸، ص۱.</ref>
* [[۱۰ آبان]]: شهادت [[سید محمدعلی قاضی طباطبایی]] اولین [[امام جمعه]] شهر [[تبریز]] بعد از [[انقلاب اسلامی ایران]] و اولین شهید محراب توسط گروهک فرقان.<ref>حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۵۳۹؛ روزنامه کیهان، ۱۳/۸/۱۳۵۸، ص۱.</ref>
* [[۱۸ آذر]]: [[محمدجواد مغنیه]] فقیه، مفسر و نویسنده [[التفسیر الکاشف (کتاب)|التفسیر الکاشف]] و المبین در تفسیر قرآن.<ref>مغنیه، تجارب محمدجواد مغنیه، انوار الهدی، ۱۳۸۵ش، ص۵۳۴.</ref>
* [[۱۸ آذر]]: درگذشت [[محمدجواد مغنیه]] فقیه، مفسر و نویسنده [[التفسیر الکاشف (کتاب)|التفسیر الکاشف]] و المبین در تفسیر قرآن.<ref>مغنیه، تجارب محمدجواد مغنیه، انوار الهدی، ۱۳۸۵ش، ص۵۳۴.</ref>
* [[۲۷ آذر]]: [[محمد مفتح]] روحانی شیعی، از حامیان امام خمینی در جریان [[انقلاب اسلامی ایران]].<ref>رضاییان، «طلایه‌دار وحدت (شهادت دکتر آیت اللَّه مفتح)»، ص۱۳۵؛ حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۶۶۷.</ref>
* [[۲۷ آذر]]: شهادت [[محمد مفتح]] روحانی شیعی، از حامیان امام خمینی در جریان [[انقلاب اسلامی ایران]].<ref>رضاییان، «طلایه‌دار وحدت (شهادت دکتر آیت اللَّه مفتح)»، ص۱۳۵؛ حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۶۶۷.</ref>
* [[۱۰ بهمن]]: سید مهدی قزوینی فقیه، مفسر و محدث شیعی.<ref>حائری، علی، روزشمار قمری، ۱۳۸۱ش، ص۷۲.</ref>
* [[۱۰ بهمن]]: درگذشت سید مهدی قزوینی فقیه، مفسر و محدث شیعی.<ref>حائری، علی، روزشمار قمری، ۱۳۸۱ش، ص۷۲.</ref>


{{سال‌های قرن چهاردهم هجری شمسی}}
{{سال‌های قرن چهاردهم هجری شمسی}}
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۱٬۸۳۷

ویرایش