پرش به محتوا

جابر بن عبدالله انصاری: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۶۴: خط ۶۴:


=== وفات ===
=== وفات ===
جابر در اواخر عمر نابینا شد و در پایان عمر، یک سال در [[مکه]] زیست و سرانجام در مدینه درگذشت.<ref>ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۳، ص۱۹۱ـ۱۹۲.</ref> مِزّی<ref>مزّی، تهذیب الکمال فی اسماءالرجال، ج۴، ص۴۵۳ـ۵۴۵.</ref> روایت‌هایی درباره سال وفات جابر آورده است که هر یک تاریخ متفاوتی را، بین سال‌های ۶۸ تا ۷۹، ذکر کرده‌اند و در یک [[خبر]]، به نقل از جمعی از مورخان و محدّثان، از وفات جابر در سال ۷۸ و در ۹۴ سالگی سخن گفته و اشاره کرده است که [[ابان بن عثمان بن عفان|اَبان بن عثمان]]، والی مدینه، بر وی [[نماز]] گزارد.<ref>نیز رجوع کنید به ابن قتیبه، المعارف، ص۳۰۷.</ref>
جابر در اواخر عمر نابینا شد و یک سال در [[مکه]] زیست و سرانجام در مدینه درگذشت.<ref>ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۳، ص۱۹۱ـ۱۹۲.</ref> مِزّی<ref>مزّی، تهذیب الکمال فی اسماءالرجال، ج۴، ص۴۵۳ـ۵۴۵.</ref> روایت‌هایی درباره سال وفات جابر آورده است که هر یک تاریخ متفاوتی را، بین سال‌های ۶۸ تا ۷۹، ذکر کرده‌اند و در یک [[خبر]]، به نقل از جمعی از مورخان و محدّثان، از وفات جابر در سال ۷۸ و در ۹۴ سالگی سخن گفته و اشاره کرده است که [[ابان بن عثمان بن عفان|اَبان بن عثمان]]، والی مدینه، بر وی [[نماز]] گزارد.<ref>نیز رجوع کنید به ابن قتیبه، المعارف، ص۳۰۷.</ref>


با توجه به اینکه در زمان اقامت [[حجاج بن یوسف|حَجّاج]] در مدینه، جابر نیز در آنجا بوده است، اقوالی که مرگ او را بعد از سال ۷۴ق دانسته‌اند درست‌تر به نظر می‌رسد.
با توجه به اینکه در زمان اقامت [[حجاج بن یوسف|حَجّاج]] در مدینه، جابر نیز در آنجا بوده است، اقوالی که مرگ او را بعد از سال ۷۴ق دانسته‌اند درست‌تر به نظر می‌رسد.


== شخصیت روایی ==
== شخصیت روایی ==
جابر از [[صحابه|صحابه‌ای]] است که [[حدیث|احادیث]] فراوانی از [[پیامبر اکرم(ص)]]] نقل کرده است؛ از این رو، او را حافظ سنّت نبوی و مُکْثِر در حدیث خوانده‌اند.<ref>ر.ک: ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۲، قسم ۲، ص۱۲۷؛ ابن عبدالبرّ، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، ۱۴۱۲، ج۱، ص۲۲۰.</ref> در منابع روایی و [[سیده‌نویسی|سیره]] و تاریخ، به روایات جابر استناد بسیار شده و روایات وی مورد توجه مذاهب اسلامی بوده است. جابر در حوزه احکام فقهی صاحب نظر بوده و [[فتوا]] می‌داده<ref>ر.ک: ابن قیم جوزیه، اعلام الموقعین عن رب العالمین، ج۱، ص۱۲ که از او در زمره صحابه‌هایی که تعداد متوسطی فتوا از آنها نقل شده، نام برده است.</ref> و از این رو، [[ذهبی]] <ref>ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۳، ص۱۸۹.</ref> او را [[مجتهد]] و فقیه خوانده است.
جابر از [[صحابه|صحابه‌ای]] است که [[حدیث|احادیث]] فراوانی از [[پیامبر اکرم(ص)]]] نقل کرده است؛ از این رو، او را حافظ سنّت نبوی و مُکْثِر در حدیث خوانده‌اند.<ref>ر.ک: ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۲، قسم ۲، ص۱۲۷؛ ابن عبدالبرّ، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، ۱۴۱۲، ج۱، ص۲۲۰.</ref> در منابع روایی و [[سیره‌نویسی|سیره]] و تاریخ، به روایات جابر استناد بسیار شده و روایات وی مورد توجه مذاهب اسلامی بوده است. جابر در حوزه احکام فقهی صاحب نظر بوده و [[فتوا]] می‌داده<ref>ر.ک: ابن قیم جوزیه، اعلام الموقعین عن رب العالمین، ج۱، ص۱۲ که از او در زمره صحابه‌هایی که تعداد متوسطی فتوا از آنها نقل شده، نام برده است.</ref> و از این رو، [[ذهبی]] <ref>ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۳، ص۱۸۹.</ref> او را [[مجتهد]] و [[فقیه]] خوانده است.


جابر چندان جویای یافتن معارف دینی بود که برای شنیدن بی‌واسطه حدیث پیامبر(ص) از یکی از صحابه، به [[شام]] سفر کرد. <ref>خطیب بغدادی، الرّحلة فی طلب الحدیث، ۱۳۹۵، ۱۳۹۵، ص۱۰۹ـ ۱۱۸؛ ابن عبدالبرّ، جامع بیان العلم و فضله و ماینبغی فی روایته و حمله، ۱۴۰۲، ص۱۵۱ـ۱۵۲.</ref> این شوق، جابر را در پایان عمر بر آن داشت که چندی مجاور خانه خدا شود تا احادیثی بشنود.<ref>رجوع کنید به ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۳، ص۱۹۱.</ref> او در کار حدیث، ناقدی بصیر بود و در نقل اخبار و روایات از رقابت‌ها و تعصبات قبیله‌ای پرهیز می‌کرد.<ref>ر.ک: ابن اثیر، اسدالغابة فی معرفة الصحابة، ۱۴۱۷، ج۱، ص۳۷۸.</ref>
جابر چندان جویای یافتن معارف دینی بود که برای شنیدن بی‌واسطه حدیث پیامبر(ص) از یکی از صحابه، به [[شام]] سفر کرد. <ref>خطیب بغدادی، الرّحلة فی طلب الحدیث، ۱۳۹۵، ۱۳۹۵، ص۱۰۹ـ ۱۱۸؛ ابن عبدالبرّ، جامع بیان العلم و فضله و ماینبغی فی روایته و حمله، ۱۴۰۲، ص۱۵۱ـ۱۵۲.</ref> این شوق، جابر را در پایان عمر بر آن داشت که چندی مجاور خانه خدا شود تا احادیثی بشنود.<ref>رجوع کنید به ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۳، ص۱۹۱.</ref> او در زمینه حدیث، فردی خِبره و دقیق  بود و در نقل اخبار و روایات از رقابت‌ها و تعصبات قبیله‌ای پرهیز می‌کرد.<ref>ر.ک: ابن اثیر، اسدالغابة فی معرفة الصحابة، ۱۴۱۷، ج۱، ص۳۷۸.</ref>


جابر افزون بر روایت‌هایی که به طور مستقیم از پیامبر اکرم(ص) نقل کرده، از طریق صحابه و‌ گاهی تابعین نیز از ایشان روایت کرده است. [[علی بن ابی طالب]](ع)، [[طلحة بن عبیدالله]]، [[عمار یاسر]]، [[معاذ بن جبل]]، و [[ابو سعید خدری]] از جمله صحابه‌ای هستند که جابر از آنها روایت کرده است. <ref>ر.ک: ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج۱۱، ص۲۰۸ـ۲۰۹؛ مزّی، تهذیب الکمال فی اسماءالرجال، ج۴، ص۴۴۴.</ref>
جابر افزون بر روایت‌هایی که به طور مستقیم از پیامبر اکرم(ص) نقل کرده، از طریق صحابه و‌ گاهی تابعین نیز از ایشان روایت کرده است. [[علی بن ابی طالب]](ع)، [[طلحة بن عبیدالله]]، [[عمار یاسر]]، [[معاذ بن جبل]]، و [[ابو سعید خدری]] از جمله صحابه‌ای هستند که جابر از آنها روایت کرده است. <ref>ر.ک: ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج۱۱، ص۲۰۸ـ۲۰۹؛ مزّی، تهذیب الکمال فی اسماءالرجال، ج۴، ص۴۴۴.</ref>


[[امام باقر(ع)]]، و نیز [[امام صادق(ع)]] و [[امام کاظم]](ع) به نقل از [[امام باقر(ع)]]، چند حدیث نبوی را از جابر نقل کرده‌اند.<ref>برای نمونه ر.ک: ابن اشعث کوفی، الاشعثیات (الجعفریات)، صص۲۲، ۴۴، ۴۷؛ کلینی، الاصول من الکافی، ج۱، ص۵۳۲، ج۲، ص۳۷۳، ج۳، ص۲۳۳ـ۲۳۴، ج۵، ص۵۲۸ ـ ۵۲۹، ج۸، ص۱۴۴، ۱۶۸ـ۱۶۹؛ ابن بابویه، عیون اخبارالرضا، ۱۴۰۴، ج۱، ص۴۷، ج۲، ص۷۴.</ref>
[[امام باقر(ع)]]، و نیز [[امام صادق(ع)]] و [[امام کاظم]](ع) به نقل از [[امام باقر(ع)]]، چند حدیث نبوی را از جابر نقل کرده‌اند.<ref>برای نمونه ر.ک: ابن اشعث کوفی، الاشعثیات (الجعفریات)، صص۲۲، ۴۴، ۴۷؛ کلینی، الاصول من الکافی، ج۱، ص۵۳۲، ج۲، ص۳۷۳، ج۳، ص۲۳۳ـ۲۳۴، ج۵، ص۵۲۸ ـ ۵۲۹، ج۸، ص۱۴۴، ۱۶۸ـ۱۶۹؛ ابن بابویه، عیون اخبارالرضا، ۱۴۰۴، ج۱، ص۴۷، ج۲، ص۷۴.</ref>
confirmed، protected، templateeditor
۲۱۶

ویرایش