پرش به محتوا

ولایت امام علی(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
خط ۲۹: خط ۲۹:
پیامبر(ص) در حدیث دیگری ولایت علی(ع) را جواز عبور از صراط معرفی کرده است: «إِذَا کَانَ یَوْمُ الْقِیَامَةِ وَ نُصِبَ الصِّرَاطُ عَلَی ظَهْرَانَی جَهَنَّمَ فَلَا یَجُوزُهَا وَ یَقْطَعُهَا إِلَّا مَنْ کَانَ مَعَهُ جَوَازٌ بِوَلَایَةِ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ ع؛ هنگامی که قیامت برپا شود و پل صراط بر جهنم نصب شود، کسی از آن نمی‌گذرد و آن را پشت سر نمی‌گذارد مگر آن جواز ولایت علی بن ابی‌طالب(ع) را همراه داشته باشد».<ref>طبری آملی، بشارة المصطفى لشيعة المرتضى، ۱۳۸۳ق، ص۲۰۰.</ref>
پیامبر(ص) در حدیث دیگری ولایت علی(ع) را جواز عبور از صراط معرفی کرده است: «إِذَا کَانَ یَوْمُ الْقِیَامَةِ وَ نُصِبَ الصِّرَاطُ عَلَی ظَهْرَانَی جَهَنَّمَ فَلَا یَجُوزُهَا وَ یَقْطَعُهَا إِلَّا مَنْ کَانَ مَعَهُ جَوَازٌ بِوَلَایَةِ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ ع؛ هنگامی که قیامت برپا شود و پل صراط بر جهنم نصب شود، کسی از آن نمی‌گذرد و آن را پشت سر نمی‌گذارد مگر آن جواز ولایت علی بن ابی‌طالب(ع) را همراه داشته باشد».<ref>طبری آملی، بشارة المصطفى لشيعة المرتضى، ۱۳۸۳ق، ص۲۰۰.</ref>
==ولایت شرط قبولی ایمان و اعمال==
==ولایت شرط قبولی ایمان و اعمال==
در برخی روایات ولایت امام علی شرط قبولی [[ایمان]] دانسته شده است. برای نمونه در روایتی از [[پیامبر اسلام(ص)]] نقل شده است: «... عَلِیٌّ أَمِيرُالْمُؤْمِنِينَ وَ قَائِدُ الْغُرِّ الْمُحَجَّلِینَ وَ إِمَامُ الْمُسْلِمِینَ لَايَقْبَلُ‏ اللَّهُ‏ الْإِیمَانَ‏ إِلَّا بِوَلَايَتِهِ‏ وَ طَاعَتِهِ؛ علی، [[امیرالمؤمنین (لقب)|امیرالمؤمنین]]، پیشوای روسفیدان و مه‌جبینان و امام مسلمانان است. ایمان پذیرفته نمی‌شود مگر به ولایت و اطاعت او».<ref>صدوق، الأمالی، ۱۳۷۶ش، ص۱۱؛ طبری آملی، بشارة المصطفى لشيعة المرتضى، ۱۳۸۳ق، ص۱۸.</ref>
در برخی روایات ولایت امام علی شرط قبولی [[ایمان]] دانسته شده است. برای نمونه در روایتی از [[پیامبر اسلام(ص)]] نقل شده است: «... عَلِیٌّ أَمِيرُالْمُؤْمِنِينَ ... لَايَقْبَلُ‏ اللَّهُ‏ الْإِیمَانَ‏ إِلَّا بِوَلَايَتِهِ‏ وَ طَاعَتِهِ؛ علی، [[امیرالمؤمنین (لقب)|امیرالمؤمنین]] است. ایمان پذیرفته نمی‌شود مگر به ولایت و اطاعت او».<ref>صدوق، الأمالی، ۱۳۷۶ش، ص۱۱؛ طبری آملی، بشارة المصطفى لشيعة المرتضى، ۱۳۸۳ق، ص۱۸.</ref>


در [[حدیث صحیح|روایت صحیحی]]<ref>مجلسی، مرآة العقول، ۱۴۰۴ق، ج۷، ص۱۰۲.</ref> از [[امام محمد باقر علیه‌السلام|امام باقر(ع)]] بدون تصریح به ولایت امام علی(ع)، ولایت ولی الله شرط قبولی اعمال و ایمان ذکر شده است: «... أَمَا لَوْ أَنَّ رَجُلًا قَامَ لَيْلَهُ وَ صَامَ نَهَارَهُ وَ تَصَدَّقَ بِجَمِيعِ مَالِهِ وَ حَجَّ جَمِيعَ دَهْرِهِ وَ لَمْ يَعْرِفْ وَلَايَةَ وَلِيِّ اللَّهِ فَيُوَالِيَهُ وَ يَكُونَ جَمِيعُ أَعْمَالِهِ بِدَلَالَتِهِ إِلَيْهِ، مَا كَانَ لَهُ عَلَى اللَّهِ حَقٌّ فِي ثَوَابِهِ، وَ لَا كَانَ مِنْ أَهْلِ الْإِيمَان‏؛ همانا اگر مردی شب‌ها را به عبادت بپا خیزد و روزها را روزه بدارد، همه اموالش را صدقه دهد، تمام دوران عمرش را حج گذارد، اما ولایت ولی خدا را نشناسد تا از او پیروی کند و اعمالش را با راهنمایی او باشد، برای او ثوابی از سوی خداوند متعال نخواهد بود و او از اهل ایمان نیست».
در [[حدیث صحیح|روایت صحیحی]]<ref>مجلسی، مرآة العقول، ۱۴۰۴ق، ج۷، ص۱۰۲.</ref> از [[امام محمد باقر علیه‌السلام|امام باقر(ع)]] بدون تصریح به ولایت امام علی(ع)، ولایت ولی الله شرط قبولی اعمال و ایمان ذکر شده است: «... أَمَا لَوْ أَنَّ رَجُلًا قَامَ لَيْلَهُ وَ صَامَ نَهَارَهُ وَ تَصَدَّقَ بِجَمِيعِ مَالِهِ وَ حَجَّ جَمِيعَ دَهْرِهِ وَ لَمْ يَعْرِفْ وَلَايَةَ وَلِيِّ اللَّهِ فَيُوَالِيَهُ وَ يَكُونَ جَمِيعُ أَعْمَالِهِ بِدَلَالَتِهِ إِلَيْهِ، مَا كَانَ لَهُ عَلَى اللَّهِ حَقٌّ فِي ثَوَابِهِ، وَ لَا كَانَ مِنْ أَهْلِ الْإِيمَان‏؛ همانا اگر مردی شب‌ها را به عبادت بپا خیزد و روزها را روزه بدارد، همه اموالش را صدقه دهد، تمام دوران عمرش را حج گذارد، اما ولایت ولی خدا را نشناسد تا از او پیروی کند و اعمالش را با راهنمایی او باشد، برای او ثوابی از سوی خداوند متعال نخواهد بود و او از اهل ایمان نیست».
<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۹، ح۵.</ref> [[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]] در توضیح اینکه چرا چنین کسی ثوابی ندارد گفته است، زیرا چنین کسی مؤمن شمرده نمی‌شود و براساس [[آیه|آیات]] تنها به مؤمنان وعده [[ثواب]] داده شده است.<ref>مجلسی، مرآة العقول، ۱۴۰۴ق، ج۷، ص۱۰۸.</ref>
<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۹، ح۵.</ref> [[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]] در توضیح اینکه چرا چنین کسی ثوابی ندارد گفته است، زیرا چنین کسی مؤمن شمرده نمی‌شود و براساس [[آیه|آیات]] تنها به مؤمنان وعده [[ثواب]] داده شده است.<ref>مجلسی، مرآة العقول، ۱۴۰۴ق، ج۷، ص۱۰۸.</ref>


در روایت دیگری [[امام سجاد علیه‌السلام|امام سجاد(ع)]] نقل شده است: «أَيُّ الْبِقَاعِ أَفْضَلُ فَقُلْنَا اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ ابْنُ رَسُولِهِ أَعْلَمُ فَقَالَ أَمَّا أَفْضَلُ الْبِقَاعِ مَا بَيْنَ الرُّكْنِ وَ الْمَقَامِ وَ لَوْ أَنَّ رَجُلًا عُمِّرَ مَا عُمِّرَ نُوحٌ ع فِي قَوْمِهِ أَلْفَ سَنَةٍ إِلَّا خَمْسِينَ عَاماً يَصُومُ النَّهَارَ وَ يَقُومُ اللَّيْلَ فِي ذَلِكَ الْمَكَانِ ثُمَّ لَقِيَ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ بِغَيْرِ- وَلَايَتِنَا لَمْ يَنْفَعْهُ ذَلِكَ شَيْئاً؛ ابوحمزه گوید علی بن حسین(ع) از ما پرسید کدام سرزمین برتر است؟ گفتیم: خدا و رسول او و فرزند رسولش داناترند. امام گفت: افضل سرزمین‌ها بین رکن و مقام است و اگر کسی مانند نوح عمر کند (۹۵۰ سال)، چنان‌که روز را روزه بدارد و شب را به نماز بایستد، آنگاه خدا را بدون ولایت ما دیدار کند، هیچ یک از اینها سودی برای او نخواهد داشت».<ref>صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۲۴۵، ح۲۳۱۳.</ref>
در روایت دیگری [[امام سجاد علیه‌السلام|امام سجاد(ع)]] نقل شده است: «... لَوْ أَنَّ رَجُلًا عُمِّرَ مَا عُمِّرَ نُوحٌ ع فِي قَوْمِهِ أَلْفَ سَنَةٍ إِلَّا خَمْسِينَ عَاماً يَصُومُ النَّهَارَ وَ يَقُومُ اللَّيْلَ فِي ذَلِكَ الْمَكَانِ ثُمَّ لَقِيَ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ بِغَيْرِ- وَلَايَتِنَا لَمْ يَنْفَعْهُ ذَلِكَ شَيْئاً؛ اگر کسی مانند نوح عمر کند (۹۵۰ سال)، چنان‌که روز را روزه بدارد و شب را به نماز بایستد، آنگاه خدا را بدون ولایت ما دیدار کند، هیچ یک از اینها سودی برای او نخواهد داشت».<ref>صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۲۴۵، ح۲۳۱۳.</ref>


در اینکه ولایت شرط صحت اعمال است و در صورت فقدان آن، عبادات باطل است و قضا دارند یا ولایت شرط قبولی اعمال است و بدون آن اعمال گرچه در ظاهر صحیح‌اند و قضا ندارند، اما مقبول نیستند، میان علمای شیعه اختلاف نظر وجود دارد. عده‌ای از علما،‌<ref>برای نمونه نگاه کنید به موسوی عاملی، مدارک الاحکام، ‌۱۴۱۱ق، ج۷، ص۷۵؛ طباطبایی یزدی، العروة الوثقی (محشی)، ‌۱۴۱۹ق، ج۲، ص۲۱۴؛ خوئی، موسوعة الامام الخوئی، ۱۴۱۸ق، ج۲۱، ص۴۵۲-۴۵۴؛ طباطبایی قمی، الغایة القصوی (کتاب الصوم)، ۱۴۱۷ق ص۲۸۷.</ref> پذیرش ولایت را شرط صحت عبادات و اعمال و گروهی<ref>برای نمونه نگاه کنید به طباطبایی یزدی، العروة الوثقی (محشی)، ‌۱۴۱۹ق، ج۳، ص۶۱۲ و ۶۱۳، حاشیه بروجردی و کاشف الغطا؛ امام خمینی، شرح چهل حدیث، ‌۱۳۸۱ش، ص۵۷۶-۵۷۸؛ سبحانی، المحصول فی علم الاصول،‌ ‌۱۴۱۴ق، ج۱، ص۱۸۰ و ۱۸۱.</ref> نیز آن را شرط قبولی اعمال و استحقاق ثواب دانسته‌اند.
در اینکه ولایت شرط صحت اعمال است و در صورت فقدان آن، عبادات باطل است و قضا دارند یا ولایت شرط قبولی اعمال است و بدون آن اعمال گرچه در ظاهر صحیح‌اند و قضا ندارند، اما مقبول نیستند، میان علمای شیعه اختلاف نظر وجود دارد. عده‌ای از علما،‌<ref>برای نمونه نگاه کنید به موسوی عاملی، مدارک الاحکام، ‌۱۴۱۱ق، ج۷، ص۷۵؛ طباطبایی یزدی، العروة الوثقی (محشی)، ‌۱۴۱۹ق، ج۲، ص۲۱۴؛ خوئی، موسوعة الامام الخوئی، ۱۴۱۸ق، ج۲۱، ص۴۵۲-۴۵۴؛ طباطبایی قمی، الغایة القصوی (کتاب الصوم)، ۱۴۱۷ق ص۲۸۷.</ref> پذیرش ولایت را شرط صحت عبادات و اعمال و گروهی<ref>برای نمونه نگاه کنید به طباطبایی یزدی، العروة الوثقی (محشی)، ‌۱۴۱۹ق، ج۳، ص۶۱۲ و ۶۱۳، حاشیه بروجردی و کاشف الغطا؛ امام خمینی، شرح چهل حدیث، ‌۱۳۸۱ش، ص۵۷۶-۵۷۸؛ سبحانی، المحصول فی علم الاصول،‌ ‌۱۴۱۴ق، ج۱، ص۱۸۰ و ۱۸۱.</ref> نیز آن را شرط قبولی اعمال و استحقاق ثواب دانسته‌اند.
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۴٬۹۶۱

ویرایش