پرش به محتوا

بنی‌قریظه: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۵ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۰ ژوئن ۲۰۱۸
جز
تمیزکاری
جز (افزایش منبع)
جز (تمیزکاری)
خط ۱: خط ۱:
{{تاریخ صدر اسلام}}
{{تاریخ صدر اسلام}}
'''بنی قُریظه'''، قبیله یهودی ساکن [[مدینه]] در نخستین سال‌های پس از [[هجرت]] [[پیامبر اکرم (ص)]]. آخرین جنگ پیامبر (ص) با [[یهودیان مدینه]]، با این قبیله بود که در [[سال پنجم هجری قمری|سال پنجم هجری]] روی داد و [[غزوه بنی قریظه]] نام گرفت. [[پیامبر(ص)]] پس از پایان [[جنگ احزاب]]، با سپاه خود به سوی بنی قریظه شتافت و آنان پس از ۱۵ روز محاصره، پیشنهاد صلح دادند و سپس، داوری [[سعد بن معاذ]] را پذیرفتند. سعد، بر خلاف میل قبیله خود، حکم به کشته‌شدن مردان جنگجوی بنی قریظه، و تقسیم اموال آنها کرد. با این حال، سید جعفر شهیدی، محقق و تاریخنگار معاصر، با اتکا به اختلافات در منابع تاریخی و همچنین برخی شواهد خارجی، واقعه مذکور را داستان‌سرایی خوانده است. دلیل آغاز جنگ با بنی قریظه، همکاری آنها با مشرکان در [[جنگ احزاب]] دانسته شده است.
'''بنی قُریظه'''، قبیله یهودی ساکن [[مدینه]] در نخستین سال‌های پس از [[هجرت پیامبر|هجرت پیامبر اکرم (ص)]]. آخرین جنگ پیامبر (ص) با [[یهودیان مدینه]]، با این قبیله بود که در [[سال پنجم هجری قمری|سال پنجم هجری]] روی داد و [[غزوه بنی قریظه]] نام گرفت. [[پیامبر(ص)]] پس از پایان [[جنگ احزاب]]، با سپاه خود به سوی بنی قریظه شتافت و آنان پس از ۱۵ روز محاصره، پیشنهاد صلح دادند و سپس، داوری [[سعد بن معاذ]] را پذیرفتند. سعد، بر خلاف میل قبیله خود، حکم به کشته‌شدن مردان جنگجوی بنی قریظه، و تقسیم اموال آنان کرد. با این حال، [[سید جعفر شهیدی]]، محقق و تاریخنگار معاصر، با اتکا به اختلافات در منابع تاریخی و همچنین برخی شواهد خارجی، در واقعه مذکور اظهار تشکیک کرده است. دلیل آغاز جنگ با بنی قریظه، همکاری آنها با مشرکان در [[جنگ احزاب]] دانسته شده است.


بنابر منابع تاریخی، قبیله یهودی بنی قریظه، به همراه [[بنی نضیر]]، از نسل [[هارون]]، برادر حضرت موسی بوده‌اند که پیش از مهاجرت قبایل اوس و خزرج به یثرب، در آن شهر زندگی می‌کرده و حاکم بر آن بوده‌اند، اما پس از شکست حکومت یهودی یمن از پادشاه مسیحی حبشه، قبیله خزرج در جنگ با یهودیان پیروز می‌شود و حکومت بر شهر را به دست می‌گیرد.
بنابر منابع تاریخی، قبیله بنی قریظه، به همراه [[بنی نضیر]]، از نسل [[هارون]]، برادر [[حضرت موسی]] بوده‌اند که پیش از مهاجرت قبایل [[اوس و خزرج]] به یثرب، در آن شهر زندگی می‌کرده و حاکم بر آن بوده‌اند، اما پس از شکست حکومت یهودی یمن از پادشاه مسیحی حبشه، قبیله خزرج در جنگ با یهودیان پیروز می‌شود و حکومت بر شهر را به دست می‌گیرد.


==اطلاعات کلی==
==اطلاعات کلی==
خط ۹: خط ۹:
گفته شده است یهودیان بنی قریظه، پیش از مهاجرت قبایل عربِ اَوْس و خَزْرَجْ به [[یثرب]]، در آن شهر زندگی می‌کرده‌اند.<ref>ابوالفرج اصفهانی، الأغانی، ۱۹۹۴م، ج۲۲، ص۳۴۳؛ مقدسی، البدء والتاریخ، ۱۸۹۹-۱۹۱۹م، ج۴، ص۱۲۹-۱۳۰؛ یاقوت حموی، معجم البلدان، ۱۴۰۸ق، ج۵، ص۸۴.</ref> بر این اساس، به دنبال جنگ رومیان با یهودیان در سال ۷۰ میلادی، بنی قریظه به [[حجاز]] گریخته و در مَهزور از نواحی یثرب ساکن شده بودند.<ref>ابوالفرج اصفهانی، الأغانی، ۱۹۹۴م، ج۲۲، ص۳۴۴.</ref>
گفته شده است یهودیان بنی قریظه، پیش از مهاجرت قبایل عربِ اَوْس و خَزْرَجْ به [[یثرب]]، در آن شهر زندگی می‌کرده‌اند.<ref>ابوالفرج اصفهانی، الأغانی، ۱۹۹۴م، ج۲۲، ص۳۴۳؛ مقدسی، البدء والتاریخ، ۱۸۹۹-۱۹۱۹م، ج۴، ص۱۲۹-۱۳۰؛ یاقوت حموی، معجم البلدان، ۱۴۰۸ق، ج۵، ص۸۴.</ref> بر این اساس، به دنبال جنگ رومیان با یهودیان در سال ۷۰ میلادی، بنی قریظه به [[حجاز]] گریخته و در مَهزور از نواحی یثرب ساکن شده بودند.<ref>ابوالفرج اصفهانی، الأغانی، ۱۹۹۴م، ج۲۲، ص۳۴۴.</ref>


بنی قریظه در کنار دیگر قبایل یهودی، اداره حکومت شهر یثرب را به دست داشته‌اند. فرمانروای آنان القیطوان یا فطیون، خراجگزار مرزبان ایرانی، الزاره در بحرین گزارش شده است.<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ۱۴۰۸ق، ج۵، ص۸۳، ۸۵.</ref> منابع تاریخی، از کاهش قدرت یهودیان در مدینه، پس از شکست حکومت یهودی [[یمن]] از پادشاه مسیحی [[حبشه]] خبر داده‌اند. حکومت حبشه، تحت حمایت [[روم]] بوده است. سرانجام، در جنگ قبیلة [[خزرج]] با یهودیان، فرمانروای آنان به قتل رسیده و اعراب، اداره شهر را به دست گرفته‌اند.<ref>مقدسی، البدء و التاریخ، ۱۸۹۹-۱۹۱۹م، ج۴، ص۱۳۰.</ref>
بنی قریظه در کنار دیگر قبایل یهودی، اداره حکومت شهر یثرب را به دست داشته‌اند. فرمانروای آنان القیطوان یا فطیون، خراجگزار مرزبان ایرانی، الزاره در بحرین گزارش شده است.<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ۱۴۰۸ق، ج۵، ص۸۳، ۸۵.</ref> منابع تاریخی، از کاهش قدرت یهودیان در مدینه، پس از شکست حکومت یهودی [[یمن]] از پادشاه مسیحی [[حبشه]] خبر داده‌اند. حکومت حبشه، تحت حمایت [[روم]] بوده است. سرانجام، در جنگ قبیله [[خزرج]] با یهودیان، فرمانروای آنان به قتل رسیده و اعراب، اداره شهر را به دست گرفته‌اند.<ref>مقدسی، البدء و التاریخ، ۱۸۹۹-۱۹۱۹م، ج۴، ص۱۳۰.</ref>


سلطه قبایل عرب بر [[مدینه]]، عامل خروج بسیاری از یهودیان از این شهر دانسته شده است.{{مدرک}} همچنین گزارش شده است که در دوران نزدیک به ظهور [[اسلام]]، قبایل یهودی در بیرون شهر و در دژها و قلعه‌های خود زندگی می‌کرده‌اند.{{مدرک}} بنی قریظه، در این زمان، جمعیت و نفوذ بیشتری در مقایسه با [[بنی نضیر]] و [[بنی قینقاع|بنی قینقاع]]، داشته و در جنوب شرقی مدینه ساکن بوده و عمدتا به کشاورزی می‌پرداخته‌اند.{{مدرک}}
سلطه قبایل عرب بر [[مدینه]]، عامل خروج بسیاری از یهودیان از این شهر دانسته شده است.{{مدرک}} همچنین گزارش شده است که در دوران نزدیک به ظهور [[اسلام]]، قبایل یهودی در بیرون شهر و در دژها و قلعه‌های خود زندگی می‌کرده‌اند.{{مدرک}} بنی قریظه، در این زمان، جمعیت و نفوذ بیشتری در مقایسه با [[بنی نضیر]] و [[بنی قینقاع|بنی قینقاع]]، داشته و در جنوب شرقی مدینه ساکن بوده و عمدتا به کشاورزی می‌پرداخته‌اند.{{مدرک}}
خط ۲۱: خط ۲۱:
بنابر منابع تاریخی، سعد بن معاذ، در حالی که مجروح و بیمار بود، از چادر خود به طرف بنی قریظه رفت و برخلاف انتظار طایفه‌اش که هم‌پیمان بنی قریظه بودند، حکم کرد که سزای مردان جنگجوی بنی قریظه قتل است و باید اموال‌شان تقسیم و کودکانشان اسیر گردند.<ref>ابن اثیر، أسد الغابة، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۲۲۲-۲۲۳.</ref> در منابع آمده است که پیامبر(ص)، این حکم سعد بن معاذ را حکم خدا دانسته است.<ref>ابن اثیر، أسد الغابة، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۲۲۲-۲۲۳؛ یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۴۱۲، ج۲، ص۵۲؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۲، ص۵۷-۵۹؛ مزی، تهذیب الکمال، ۱۴۰۹ق، ج۱۰، ص۳۰۲.</ref> علت روی‌دادن این جنگ، پیمان‌شکنی بنی قریظه و همکاری با مشرکان در [[جنگ احزاب]] علیه مسلمانان دانسته شده است.<ref>واقدی، المغازی، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۵۰۳ و ۵۰۴.</ref>
بنابر منابع تاریخی، سعد بن معاذ، در حالی که مجروح و بیمار بود، از چادر خود به طرف بنی قریظه رفت و برخلاف انتظار طایفه‌اش که هم‌پیمان بنی قریظه بودند، حکم کرد که سزای مردان جنگجوی بنی قریظه قتل است و باید اموال‌شان تقسیم و کودکانشان اسیر گردند.<ref>ابن اثیر، أسد الغابة، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۲۲۲-۲۲۳.</ref> در منابع آمده است که پیامبر(ص)، این حکم سعد بن معاذ را حکم خدا دانسته است.<ref>ابن اثیر، أسد الغابة، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۲۲۲-۲۲۳؛ یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۴۱۲، ج۲، ص۵۲؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۲، ص۵۷-۵۹؛ مزی، تهذیب الکمال، ۱۴۰۹ق، ج۱۰، ص۳۰۲.</ref> علت روی‌دادن این جنگ، پیمان‌شکنی بنی قریظه و همکاری با مشرکان در [[جنگ احزاب]] علیه مسلمانان دانسته شده است.<ref>واقدی، المغازی، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۵۰۳ و ۵۰۴.</ref>


سید جعفر شهیدی، محقق و تاریخنگار معاصر، با اتکا به اختلافات فراوان در منابع تاریخی و همچنین واقعیات خارجی از جمله جمعیت مدینه و همچنین رفتار مبتنی بر مهربانی پیامبر(ص)، در واقعه مذکور تشکیک کرده و مخصوصا کشته‌شدن ۶۰۰ تا ۹۰۰ تن از بنی قریظه را داستان‌سرایی و دستکاری‌شده دانسته و آن را نوعی تلاش طایفه خزرج برای کاستن از شأن اوسیان در نظر پیامبر تلقی کرده است.<ref>شهیدی، تاریخ تحلیلی اسلام، ۱۳۹۲ش، ص۸۸-۹۰.</ref>
[[سید جعفر شهیدی]]، محقق و تاریخنگار معاصر، با اتکا به اختلافات فراوان در منابع تاریخی و همچنین واقعیات خارجی از جمله جمعیت مدینه و همچنین رفتار مبتنی بر مهربانی پیامبر(ص)، در واقعه مذکور تشکیک کرده و مخصوصا کشته‌شدن ۶۰۰ تا ۹۰۰ تن از بنی قریظه را داستان‌سرایی و دستکاری‌شده دانسته و آن را نوعی تلاش طایفه خزرج برای کاستن از شأن اوسیان در نظر پیامبر تلقی کرده است.<ref>شهیدی، تاریخ تحلیلی اسلام، ۱۳۹۲ش، ص۸۸-۹۰.</ref>


==جستارهای وابسته==
==جستارهای وابسته==