پرش به محتوا

علامه حلی: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۶۹ بایت حذف‌شده ،  ‏۳ مارس ۲۰۲۳
اصلاح شناسه
جزبدون خلاصۀ ویرایش
(اصلاح شناسه)
خط ۱: خط ۱:
{{دیگر کاربردها|حلی}}
{{دیگر کاربردها|حلی}}
{{جعبه اطلاعات عالمان شیعه
{{جعبه اطلاعات عالمان شیعه
| عنوان             =علامه حلی
| عنوان =علامه حلی
| تصویر             =
| تصویر =
| اندازه تصویر     =
| اندازه تصویر =
| نام کامل         =حسن بن یوسف بن مطهّر حلّی
| نام کامل =حسن بن یوسف بن مطهّر حلّی
| لقب               =[[آیت الله]]، علامه
| لقب =[[آیت الله]]، علامه
| نسب               =
| نسب =
| خویشاوندان سرشناس =
| خویشاوندان سرشناس =
| تاریخ تولد       =[[۲۹ رمضان]] ۶۴۸ق
| تاریخ تولد =[[۲۹ رمضان]] ۶۴۸ق
| شهر تولد         =[[حله]]
| شهر تولد =[[حله]]
| کشور تولد         =
| کشور تولد =
| محل تحصیل         =
| محل تحصیل =
| محل زندگی         =حله، [[ایران]]
| محل زندگی =حله، [[ایران]]
| تاریخ وفات       =[[۲۱ محرم]] ۷۲۶ق
| تاریخ وفات =[[۲۱ محرم]] ۷۲۶ق
| شهر وفات         =حله
| شهر وفات =حله
| محل دفن           =[[حرم امیرالمومنین ]]
| محل دفن =[[حرم امیرالمومنین ]]
| استادان           =[[سید بن طاووس]]، [[خواجه نصیرالدین طوسی]]، [[ابن میثم بحرانی]]
| استادان =[[سید بن طاووس]]، [[خواجه نصیرالدین طوسی]]، [[ابن‌میثم بحرانی]]
| شاگردان           =[[قطب الدین رازی]]، [[فخرالمحققین ]]
| شاگردان =[[قطب الدین رازی]]، [[فخرالمحققین ]]
| اجازه روایت از   =
| اجازه روایت از =
| اجازه اجتهاد از   =
| اجازه اجتهاد از =
| اجازه روایت به   =
| اجازه روایت به =
| اجازه اجتهاد به   =
| اجازه اجتهاد به =
| تالیفات           =[[کشف المراد]]، [[نهج الحق و کشف الصدق]]، [[باب حادی عشر]]، [[خلاصة الاقوال فی معرفة الرجال]]، [[الجوهر النضید]]
| تالیفات =[[کشف المراد]]، [[نهج الحق و کشف الصدق]]، [[باب حادی عشر]]، [[خلاصة الاقوال فی معرفة الرجال]]، [[الجوهر النضید]]
| سایر = [[مرجعیت]] علمی [[شیعه]]، تدریس در [[حوزه علمیه|حوزه‌های علمیه]]
| سایر = [[مرجعیت]] علمی [[شیعه]]، تدریس در [[حوزه علمیه|حوزه‌های علمیه]]
| فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی =
| فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی =
| اجتماعی = مناظره با علمای فرقه‌های مختلف، موجب گرایش [[اولجایتو|سلطان محمد خدا بنده]] به [[تشیع]]، ترویج [[شیعه|مذهب شیعه]] در [[ایران]]
| اجتماعی = مناظره با علمای فرقه‌های مختلف، موجب گرایش [[اولجایتو|سلطان محمد خدا بنده]] به [[تشیع]]، ترویج [[شیعه|مذهب شیعه]] در [[ایران]]
| سیاسی =
| سیاسی =
| امضا             =
| امضا =
| وب‌گاه رسمی       =
| وب‌گاه رسمی =
}}
}}
'''حسن بن یوسف بن مطهّر حلّی''' ([[سال ۶۴۸ هجری قمری|۶۴۸]]-[[سال ۷۲۶ هجری قمری|۷۲۶ق]]) معروف به '''علامه حلّی''' [[فقیه]] و [[کلام|متکلم]] [[شیعه]] در قرن هشتم هجری بود. او بیش از ۱۲۰ کتاب در رشته‌های مختلف علمی مثل [[فقه]]، [[کلام]]، [[تفسیر]]، منطق، [[اصول]]، و [[رجال]] نگاشته است که برخی از آن‌ها در [[حوزه علمیه|حوزه‌های علمیه]] شیعه جزو منابع تدریس و تحقیق به شمار می‌آیند. او در گسترش [[فقه]] شیعه نقشی مهم داشت و نیز مبانی کلامی و اعتقادی شیعه را با تکیه با مبانی عقلی تبیین کرد. کتاب‌های [[باب حادی عشر]] و [[کشف المراد]] او که شرح [[تجرید الاعتقاد]] [[خواجه نصیر الدین طوسی|خواجه طوسی]] است جزء منابع اصلی مطالعه اعتقادات شیعیان به شمار می‌رود. [[نهج الحق و کشف الصدق]]، [[خلاصة الاقوال فی معرفة الرجال|خلاصة الاقوال]]، [[الجوهر النضید]]، [[تذکرة الفقهاء]]، [[قواعد الاحکام]] و [[مختلف الشیعه]] معروف‌ترین آثار اویند.
'''علامه حلّی''' ([[سال ۶۴۸ هجری قمری|۶۴۸]]-[[سال ۷۲۶ هجری قمری|۷۲۶ق]]) [[فقیه]] و [[کلام|متکلم]] [[شیعه]] در قرن هشتم هجری. وی بیش از ۱۲۰ کتاب در رشته‌های مختلف علمی مثل [[فقه]]، [[کلام]]، [[تفسیر]]، منطق، [[اصول]]، و [[رجال]] نگاشته که برخی از آنها جزو منابع تدریس و تحقیق در [[حوزه علمیه|حوزه‌های علمیه]] شیعه است. علامه حلی دارای نقش مهمی در گسترش [[فقه]] شیعه دانسته می‌شود و همچنین گفته می‌شود که وی مبانی کلامی و اعتقادی شیعه را با تکیه بر مبانی عقلی تبیین کرد.  


علامه حلی نخستین کسی بود که با لقب [[آیت الله]] خوانده شد. [[قطب الدین رازی]]، [[فخرالمحققین]]، [[ابن معیه]] و [[محمد بن علی جرجانی]] از معروف‌ترین شاگردان وی بودند. حضور او در [[ایران]] و در دربار [[اولجایتو|سلطان محمد خدا بنده]] نقش موثری در رواج مذهب شیعه در [[ایران]] داشته است.
کتاب‌های [[باب حادی‌عشر]] و [[کشف المراد]] علامه حلی که شرح [[تجرید الاعتقاد]] [[خواجه نصیرالدین طوسی]] است، جزء منابع اصلی مطالعه اعتقادات در شیعه به شمار می‌رود. [[نهج الحق و کشف الصدق]]، [[خلاصة الاقوال فی معرفة الرجال|خلاصة الاقوال]]، [[الجوهر النضید]]، [[تذکرة الفقهاء]]، [[قواعد الاحکام]] و [[مختلف الشیعه]] معروف‌ترین آثار او هستند.
 
علامه حلی نخستین کسی دانسته شده که با لقب [[آیت‌الله]] خوانده شد. [[قطب‌الدین رازی]]، [[فخرالمحققین]]، [[ابن‌معیه]] و [[محمد بن علی جرجانی]] از شاخص‌ترین شاگردان وی بوده‌اند. حضور او در [[ایران]] و دربار [[اولجایتو|سلطان محمد خدابنده]] دارای نقش موثری در رواج مذهب شیعه در [[ایران]] دانسته شده است.


==زندگی و تحصیل علم==
==زندگی و تحصیل علم==
خط ۳۹: خط ۴۱:
پس از مرگ [[محقق حلی]] در سال ۶۷۶ قمری که [[مرجعیت]] [[شیعیان]] را بر عهده داشت، شاگردان وی و دانشمندان حله پس از جستجوی فردی که شایستگی زعامت و مرجعیت [[شیعیان]] را داشته باشد، علامه حلی را برای این امر مهم مناسب یافتند و او در ۲۸‌سالگی مرجعیت شیعه را بر عهده گرفت.<ref>بیات، مسعود و دیگران،، «نقش علامه حلی در رشد و پیشرفت کلام شیعی»، ص۶۷.</ref>
پس از مرگ [[محقق حلی]] در سال ۶۷۶ قمری که [[مرجعیت]] [[شیعیان]] را بر عهده داشت، شاگردان وی و دانشمندان حله پس از جستجوی فردی که شایستگی زعامت و مرجعیت [[شیعیان]] را داشته باشد، علامه حلی را برای این امر مهم مناسب یافتند و او در ۲۸‌سالگی مرجعیت شیعه را بر عهده گرفت.<ref>بیات، مسعود و دیگران،، «نقش علامه حلی در رشد و پیشرفت کلام شیعی»، ص۶۷.</ref>


علامه نخستین کسی بود که به علت فضل و دانش بسیارش با لقب [[آیت الله]] خوانده شد.<ref>دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، مدخل «آیت الله».</ref> [[ابن‌ حجر عسقلانی‌]] او را «آیة فی‌ الذکاء» خوانده‌ است‌.<ref>عسقلانی، لسان المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۲، ص۳۱۷.</ref> [[شرف الدین شولستانی]]، [[شیخ بهایی]] و [[محمد باقر مجلسی]]، در [[اجازه اجتهاد|اجازه‌نامه‌]]هایی که‌ برای‌ شاگردان‌ خود نوشته‌اند، از علامه حلی با عنوان‌ «آیت‌ الله‌ فی‌ العالمین» یاد کرده‌اند.<ref>مجلسی‌، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۲۰۴،۱۰۷،۸۱.</ref>
علامه نخستین کسی بود که به علت فضل و دانش بسیارش با لقب [[آیت الله]] خوانده شد.<ref>دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، مدخل «آیت الله».</ref> [[ابن‌‌حجر عسقلانی‌]] او را «آیة فی‌ الذکاء» خوانده‌ است‌.<ref>عسقلانی، لسان المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۲، ص۳۱۷.</ref> [[شرف الدین شولستانی]]، [[شیخ بهایی]] و [[محمد باقر مجلسی]]، در [[اجازه اجتهاد|اجازه‌نامه‌]]هایی که‌ برای‌ شاگردان‌ خود نوشته‌اند، از علامه حلی با عنوان‌ «آیت‌ الله‌ فی‌ العالمین» یاد کرده‌اند.<ref>مجلسی‌، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۲۰۴،۱۰۷،۸۱.</ref>


== ورود به ایران ==
== ورود به ایران ==
خط ۵۴: خط ۵۶:
*[[یحیی بن سعید حلی]]
*[[یحیی بن سعید حلی]]
*[[مفیدالدین محمد بن جهم حلی]]
*[[مفیدالدین محمد بن جهم حلی]]
*[[ابن میثم بحرانی]]
*[[ابن‌میثم بحرانی]]
*[[جمال الدین حسین بن ایاز نحوی]]
*[[جمال الدین حسین بن ایاز نحوی]]
*[[محمد بن محمد بن احمد کشی]]
*[[محمد بن محمد بن احمد کشی]]
خط ۶۹: خط ۷۱:
*[[سید عمیدالدین عبدالمطلب]] (خواهرزاده‌اش)
*[[سید عمیدالدین عبدالمطلب]] (خواهرزاده‌اش)
*[[سید ضیا الدین عبدالله حسینی اعرجی حلی]] (خواهرزاده‌اش)
*[[سید ضیا الدین عبدالله حسینی اعرجی حلی]] (خواهرزاده‌اش)
* سید محمد بن قاسم حسنی مشهور به [[ابن معیه]]
* سید محمد بن قاسم حسنی مشهور به [[ابن‌معیه]]
*[[رضی الدین ابوالحسن علی بن احمد حلی]]
*[[رضی الدین ابوالحسن علی بن احمد حلی]]
*[[قطب الدین رازی]]
*[[قطب الدین رازی]]
خط ۱۱۰: خط ۱۱۲:
{{منابع}}
{{منابع}}
{{ستون|۲}}
{{ستون|۲}}
* ابن‌ حجر عسقلانی‌، احمد، لسان‌ المیزان‌، بیروت‌، ۱۳۹۰ق‌.
* ابن‌‌حجر عسقلانی‌، احمد، لسان‌ المیزان‌، بیروت‌، ۱۳۹۰ق‌.
* اشمیتکه، زابینه، اندیشه‌های کلامی علامه حلی، ترجمه: احمد نمایی، مشهد، بنیاد پژوهش‌های اسلامی، ۱۳۷۸ش.
* اشمیتکه، زابینه، اندیشه‌های کلامی علامه حلی، ترجمه: احمد نمایی، مشهد، بنیاد پژوهش‌های اسلامی، ۱۳۷۸ش.
* امین، سیدمحسن، اعیان الشیعه، بیروت، دارالتعارف للمطبوعات، ۱۴۰۶ق/۱۹۸۶م.
* امین، سیدمحسن، اعیان الشیعه، بیروت، دارالتعارف للمطبوعات، ۱۴۰۶ق/۱۹۸۶م.
۳۵۱

ویرایش