Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۱۷۹
ویرایش
محمدتقی جعفری: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
|امضا= | |امضا= | ||
}} | }} | ||
'''محمدتقی جعفری''' مشهور به '''علامه جعفری''' ([[سال ۱۳۰۲ شمسی|۱۳۰۲]] - [[سال ۱۳۷۷ هجری شمسی|۱۳۷۷ش]])، از علمای [[شیعه]] در قرن ۱۵ [[هجری قمری]]، حکیم، فیلسوف، متکلم، [[فقیه]] و اصولی. او | '''محمدتقی جعفری''' مشهور به '''علامه جعفری''' ([[سال ۱۳۰۲ شمسی|۱۳۰۲]] - [[سال ۱۳۷۷ هجری شمسی|۱۳۷۷ش]])، از علمای [[شیعه]] در قرن ۱۵ [[هجری قمری]]، حکیم، فیلسوف، متکلم، [[فقیه]] و اصولی. او شاگرد [[مرتضی طالقانی]] بود و سراسر عمر خود را در تحصیل، تدریس و پژوهش و تحقیق سپری کرد. وی بیش از ۸۰ جلد کتاب تالیف کرده است. [[جبر و اختیار]]، شرح [[نهج‌البلاغه]]، شرح [[مثنوی معنوی]] و وجدان، از معروف‌ترین آثار اوست. | ||
علامه جعفری چندین بار با «برتراند راسل» در مورد مسائل فلسفی نامه‌نگاری داشته و با «روژه گارودی»، «پروفسور عبدالسلام» و «پروفسور روزنتال» گفتگوهایی داشته است. | علامه جعفری چندین بار با «برتراند راسل» در مورد مسائل فلسفی نامه‌نگاری داشته و با «روژه گارودی»، «پروفسور عبدالسلام» و «پروفسور روزنتال» گفتگوهایی داشته است. | ||
==زندگی‌نامه== | ==زندگی‌نامه== | ||
محمدتقی جعفری تبریزی در سال ۱۳۰۲ش<ref>[http://ostad-jafari.com/fa/posts/1396/04/17/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF/ زندگی استاد]، سایت انتشارات علامه محمدتقی جعفری.</ref> یا ۱۳۴۶ق<ref> | محمدتقی جعفری تبریزی در سال ۱۳۰۲ش<ref>[http://ostad-jafari.com/fa/posts/1396/04/17/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF/ زندگی استاد]، سایت انتشارات علامه محمدتقی جعفری.</ref> یا ۱۳۴۶ق<ref>غروی، مع علماء النجف الأشرف، ۱۴۲۰ق٬ ج۲ ٬پ ص۵۵۶.</ref> در محله جمشید آباد/عمو زین الدین [[تبریز]] به دنیا آمد. پدرش کریم نام داشت و سوادی نداشت.<ref>جمعی از نویسندگان٬ گلشن ابرار٬ ۱۳۸۲ش٬ ج۳، ص۵۰۸.</ref> | ||
==درگذشت=== | ==درگذشت=== | ||
محمدتقی جعفری در [[۲۵ آبان]] [[سال ۱۳۷۷ شمسی|۱۳۷۷ش]] درگذشت، [[آیت الله عبدالله جوادی آملی]] بر او [[نماز میت|نماز]] خواند و در [[مشهد]] در [[حرم امام رضا|حرم امام رضا (ع)]] در دارالزهد به خاک سپرده شد.<ref>[http://ostad-jafari.com/fa/posts/1396/04/17/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF/ زندگی استاد]، سایت انتشارات علامه محمدتقی جعفری.</ref> [[آیت‌الله خامنه‌ای]] رهبر ایران درگذشت او را تسلیت گفت.<ref>[http://farsi.khamenei.ir/message-content?id=2917 پیام تسلیت در پی درگذشت علامه آیت‌اللَّه حاج شیخ محمّدتقی جعفری تبریزی]، سایت دفتر آیت‌الله سید علی خامنه‌ای.</ref> | محمدتقی جعفری در [[۲۵ آبان]] [[سال ۱۳۷۷ شمسی|۱۳۷۷ش]] درگذشت، [[آیت الله عبدالله جوادی آملی]] بر او [[نماز میت|نماز]] خواند و در [[مشهد]] در [[حرم امام رضا|حرم امام رضا(ع)]] در دارالزهد به خاک سپرده شد.<ref>[http://ostad-jafari.com/fa/posts/1396/04/17/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF/ زندگی استاد]، سایت انتشارات علامه محمدتقی جعفری.</ref> [[آیت‌الله خامنه‌ای]] رهبر ایران درگذشت او را تسلیت گفت.<ref>[http://farsi.khamenei.ir/message-content?id=2917 پیام تسلیت در پی درگذشت علامه آیت‌اللَّه حاج شیخ محمّدتقی جعفری تبریزی]، سایت دفتر آیت‌الله سید علی خامنه‌ای.</ref> | ||
==فعالیت‌های علمی== | ==فعالیت‌های علمی== | ||
===تحصیلات=== | ===تحصیلات=== | ||
محمد تقی جعفری خواندن و نوشتن و بخشی از مقدمات دروس ابتدایی و [[قرآن]] را نزد مادرش آموخت. او وقتی شش سال داشت در مدرسهٔ اعتماد تبریز، فقط پایه چهارم و پنجم را گذراند و در این زمان متن «کلیله و دمنه» را از حفظ می‌خواند. سپس به همراه برادرش به [[مدرسه طالبیه]] تبریز رفت و آموزش علوم دینی را نزد استادان آنجا شروع کرد. تأمین هزینهٔ زندگی، او را ناگزیر ساخته بود تا صبح‌ها به دانش آموختن پرداخته و بعد از ظهرها را کار کند. <ref>جمعی از نویسندگان٬ گلشن ابرار٬ ۱۳۸۲ش٬ ج۳ ٬ | محمد تقی جعفری خواندن و نوشتن و بخشی از مقدمات دروس ابتدایی و [[قرآن]] را نزد مادرش آموخت. او وقتی شش سال داشت در مدرسهٔ اعتماد تبریز، فقط پایه چهارم و پنجم را گذراند و در این زمان متن «کلیله و دمنه» را از حفظ می‌خواند. سپس به همراه برادرش به [[مدرسه طالبیه]] تبریز رفت و آموزش علوم دینی را نزد استادان آنجا شروع کرد. تأمین هزینهٔ زندگی، او را ناگزیر ساخته بود تا صبح‌ها به دانش آموختن پرداخته و بعد از ظهرها را کار کند.<ref>جمعی از نویسندگان٬ گلشن ابرار٬ ۱۳۸۲ش٬ ج۳ ٬ ص۵۰۸</ref> | ||
او در سال ۱۳۱۹ش برای ادامه تحصیلات به [[تهران]] رفت. ابتدا در مدرسه | او در سال ۱۳۱۹ش برای ادامه تحصیلات به [[تهران]] رفت. ابتدا در مدرسه فیلسوف، واقع در جوار امامزاده اسماعیل و سپس [[مدرسه مروی]] دروسی چون [[مکاسب (کتاب)|مکاسب]]٬ [[کفایه الأصول|کفایه]] و حکمت منظومه و بخشی از [[اسفار اربعه]] را خواند. او در سال ۱۳۲۲ش به [[قم]] مهاجرت و در [[مدرسه دارالشفا]] اقامت گزید. در این زمان به دست [[سید محمد حجت کوه‌کمری]] و [[محمد صدوقی]] ملبس به لباس روحانیت شد.<ref>جمعی از نویسندگان٬ گلشن ابرار٬ ۱۳۸۲ش٬ ج۳ ص۵۱۱.</ref> | ||
محمدتقی جعفری در [[درس خارج]] اساتید سطوح عالی حوزه شرکت کرد. سپس در ۱۳۶۳ق به [[نجف اشرف]] رفته و در حالی‌که تنها ۲۳ سالش بود،<ref>جعفریان رسول، | محمدتقی جعفری در [[درس خارج]] اساتید سطوح عالی حوزه شرکت کرد. سپس در ۱۳۶۳ق به [[نجف اشرف]] رفته و در حالی‌که تنها ۲۳ سالش بود،<ref>جعفریان رسول، جریان‌ها و سازمان‌های مذهبی-سیاسی ایران (۱۳۲۰-۱۳۵۷)، ص۷۲۰.</ref> از محمدکاظم شیرازی، [[اجازه اجتهاد]] دریافت کرد. وی در سال ۱۳۳۶ یا [[سال ۱۳۳۷ هجری شمسی|۱۳۳۷ش]] پس از یازده سال اقامت در [[نجف]]، به [[ایران]] بازگشت و بیش از یک‌سال در [[مشهد مقدس]] ماند و سپس تا انتهای عمرش در تهران به تحصیل، تدریس و تحقیق پرداخت.<ref>جمعی از نویسندگان٬ گلشن ابرار٬ ۱۳۸۲ش٬ ج۳٬ ص۵۱۵.</ref> | ||
در سال ۱۳۷۶ش | در سال ۱۳۷۶ش سید محمد خاتمی٬ رییس‌جمهور وقت به پاس خدمات پنجاه ساله در عرصه دانش و پژوهش٬ نشان درجه یک دانش را به محمدتقی جعفری تقدیم کرد.<ref>ناصری، علاّمه جعفری، ۱۳۷۷ش٬ ص۶۹.</ref> | ||
===اساتید=== | ===اساتید=== | ||
محمدتقی جعفری در طول تحصیل، در رشته‌های مختلف علوم اسلامی تحصیل نموده و محضر اساتید زیادی در [[قم]]، [[تبریز]]، [[تهران]] و نجف را درک کرد. از استادان او می‌توان افراد ذیل را نام برد:<ref>[http:// | محمدتقی جعفری در طول تحصیل، در رشته‌های مختلف علوم اسلامی تحصیل نموده و محضر اساتید زیادی در [[قم]]، [[تبریز]]، [[تهران]] و نجف را درک کرد. از استادان او می‌توان افراد ذیل را نام برد:<ref>[http://ostad-jafari.com/fa/posts/1396/04/17/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF/ زندگی استاد]، سایت انتشارات علامه محمدتقی جعفری.</ref> | ||
{{ستون-شروع| | {{ستون-شروع|۳}} | ||
* | *میرزا علی‌اکبر اهری | ||
* | *سید حسن شربیانی | ||
* | *میرزا ابوالفضل سرابی | ||
* | *میرزا جعفر بخشایشی | ||
* | *میرزا حجّت ایروانی | ||
این پنج عالم٬ اساتید دورس مقدمات جعفری در تبریز بودند.<ref>جمعی از نویسندگان٬ گلشن ابرار٬ ۱۳۸۲ش٬ | این پنج عالم٬ اساتید دورس مقدمات جعفری در تبریز بودند.<ref>جمعی از نویسندگان٬ گلشن ابرار٬ ۱۳۸۲ش٬ ج۳٬ ص۵۰۹.</ref> | ||
*حاج | *حاج شیخ محمّد رضا تنکابنی | ||
*[[میرزامهدی آشتیانی]] | *[[میرزامهدی آشتیانی]] | ||
این دو استاد محمد تقی در [[تهران]] بودند.<ref>جمعی از نویسندگان٬ گلشن ابرار٬ ۱۳۸۲ش٬ | این دو استاد محمد تقی در [[تهران]] بودند.<ref>جمعی از نویسندگان٬ گلشن ابرار٬ ۱۳۸۲ش٬ ج۳، ص۵۱۰.</ref> | ||
*[[خمینی | *[[امام خمینی]] | ||
* | *شیخ محمّدتقی زرگر | ||
*[[ | *[[مهدی مازندرانی|شیخ مهدی مازندرانی]] | ||
این علما اساتید عرفان٬ [[تفسیر]] و دروس معقول محمد تقی در قم بودند.<ref>جمعی از نویسندگان٬ گلشن ابرار٬ ۱۳۸۲ش٬ ج۳ ٬ | این علما اساتید عرفان٬ [[تفسیر]] و دروس معقول محمد تقی در قم بودند.<ref>جمعی از نویسندگان٬ گلشن ابرار٬ ۱۳۸۲ش٬ ج۳ ٬ ص۵۱۲</ref> | ||
* [[میرزا فتاح شهیدی تبریزی]] | * [[میرزا فتاح شهیدی تبریزی]] | ||
*[[سید حسن موسوی بجنوردی]] | *[[سید حسن موسوی بجنوردی]] | ||
*[[شیخ محمد کاظم شیرازی]] | *[[شیخ محمد کاظم شیرازی]] | ||
*[[سید عبدالهادی شیرازی]]<ref> | *[[سید عبدالهادی شیرازی]]<ref>غروی، مع علماء النجف الأشرف، ۱۴۲۰ق٬ ج۲، ص۵۵۶.</ref> | ||
* [[سید ابوالقاسم خویی]]<ref> | * [[سید ابوالقاسم خویی]]<ref>غروی، مع علماء النجف الأشرف، ۱۴۲۰ق٬ ج۲، ص۵۵۶.</ref> | ||
* [[مرتضی طالقانی]]؛ در [[حکمت]] و [[عرفان]]. | * [[مرتضی طالقانی]]؛ در [[حکمت]] و [[عرفان]]. | ||
* صدرا قفقازی؛ در ''[[اسفار اربعه|اسفار]]'' و ''شوراق''. | * صدرا قفقازی؛ در ''[[اسفار اربعه|اسفار]]'' و ''شوراق''. | ||
| خط ۶۸: | خط ۶۸: | ||
* [[میرزا حسن یزدی]] | * [[میرزا حسن یزدی]] | ||
* [[سید محمود حسینی شاهرودی|سید محمود شاهرودی]]؛ در [[فقه]]. | * [[سید محمود حسینی شاهرودی|سید محمود شاهرودی]]؛ در [[فقه]]. | ||
* [[سید جمال الدین گلپایگانی|سید جمال الدین موسوی گلپایگانی]]؛<ref> | * [[سید جمال الدین گلپایگانی|سید جمال الدین موسوی گلپایگانی]]؛<ref>رفاعی، معجم المطبوعات العربیة فی إیران، ۱۴۱۴ق٬ ج۸ ٬ ص۲۷۰.</ref> در [[اصول فقه]]. | ||
* [[سید محمد هادی میلانی]]؛ او در مشهد مقدس به جعفری [[اجازه اجتهاد]] داد.<ref> | * [[سید محمد هادی میلانی]]؛ او در مشهد مقدس به جعفری [[اجازه اجتهاد]] داد.<ref>جوادی، فیلسوف شرق، ۱۳۷۸ش، ص۶۵.</ref> | ||
* [[سید محسن حکیم]] | * [[سید محسن حکیم]] | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
===شاگردان=== | ===شاگردان=== | ||
جعفری تدریس را در نجف اشرف و در [[مسجد هندی]] با کتاب | جعفری تدریس را در نجف اشرف و در [[مسجد هندی]] با کتاب [[مکاسب محرمه]] شروع کرد.<ref>ناصری، علاّمه جعفری، ۱۳۷۷ش٬ ص۳۴.</ref> او در طول پنجاه سال فعالیت علمی ایشان، افراد زیادی از حوزه و دانشگاه از مجلس درس وی استفاده کردند. از این میان می‌توان به [[سید محمدباقر صدر]]<ref>جوادی، فیلسوف شرق، ۱۳۷۸ش٬ ص۴۶.</ref>، محمدمهدی گرجیان، علیرضا صدرا، مهدی فیروزان، علی رافعی و عبدالرحیم گواهی اشاره کرد. | ||
==ارتباط با فلاسفه غرب== | ==ارتباط با فلاسفه غرب== | ||
جعفری با بسیاری از اندیشمندان غربی در ارتباط بود. | جعفری با بسیاری از اندیشمندان غربی در ارتباط بود. او، با چندین شخصیت علمی خارجی حدود ۱۰۰ مصاحبه انجام داد. از جمله: | ||
«مالکیت، جزیه و کیفر سرقت» در مصاحبه با پروفسور روزنتال از کشور آلمان در سال ۱۳۴۰؛ «فلسفه و کلام اسلامی» در مصاحبه با دکتر کنِت آلن لوتر از کشور آمریکا در سال ۱۳۴۰؛ «مقایسه شعر و شاعری در شرق و غرب» در گفت و گو با پروفسور یانگ از آمریکا در سال ۱۳۴۰؛ «مقایسه علم النفس اسلامی و روان شناسی معاصر» در مصاحبه با دکتر بدفورد از آلمان در سال ۱۳۴۱؛ «تفاوتهای کلام شیعی با کلام اشعری» در گفت و گو با آقایان ابراهیم سلیمان و شریف سحیمات از اردن در سال ۱۳۴۲؛ «فلسفه و هدف زندگی» در گفت و گو با دکتر پیکت از انگلستاندر سال ۱۳۴۲؛ «ضرورت دین در حیات بشری» در مصاحبه با دکتر کلاوز از آلمان در سال ۱۳۴۳؛ «مبانی عقاید اسلامی» در گفت و گو با دکتر پیتر از انگلستان در سال ۱۳۴۴؛ «مقایسه‌ای در ادبیات ایران و فرانسه» در گفت و گو با پروفسور مونتنی از فرانسه در سال ۱۳۴۵؛ «علّیت از دیدگاه اشاعره و هیوم» در گفت و گو با علاّل الفاسی از مراکش در سال ۱۳۴۸؛ «گفت و گو درباره مولوی، ویکتورهوگوو ماکیاولی» در مصاحبه با دکتر وان وایک از هلنددر سال ۱۳۵۰؛ «مقایسه عرفان هندوئیسم و اسلام» در گفت و گو با چارلز آدامز از کانادا در سال ۱۳۵۵.<ref> حدود ۶۰ مصاحبه در: رافعی، تکاپوی اندیشه‌ها (مجموعه مصاحبه‌های استاد علاّمه محمّد تقی جعفری)٬ ۱۳۷۳ش </ref> | |||
==همراه انقلاب اسلامی== | ==همراه انقلاب اسلامی== | ||
بنابر اسناد | بنابر اسناد ساواک، در جلسات محمدتقی جعفری، عموماً جوانان و دانشجویان شرکت می‌کردند. ساواک در سال ۱۴۴ش او را احضار و تأکید کرد که در درس‌های خودتان نسبت به شاه مطلبی نگویید و به اسرائیل حمله نکنید. ماموران ساواک می‌گفتند: او با همین حرکت جوهری و همین حرف ها، جوانان را به مبارز تبدیل می‌کند و به جان حکومت می‌اندازند.<ref>مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، چراغ فروزان٬ ۱۳۷۷ش٬ ص۱۹۳-۱۹۴.</ref> | ||
محمدتقی جعفری در زمان جنگ تحمیلی نیز در سال ۱۳۶۱ش در شهر جنگ زده دزفول در جمع رزمندگان اسلام حضور | محمدتقی جعفری در زمان جنگ تحمیلی نیز در سال ۱۳۶۱ش در شهر جنگ زده دزفول در جمع رزمندگان اسلام حضور یافت اما پس از چند روز به خاطر بمباران شهر توسط عراق به درخواست فرماندهان به تهران بازگشت.<ref>ناصری، علاّمه جعفری، ۱۳۷۷ش٬ ص۶۶.</ref> | ||
==آثار== | ==آثار== | ||
{{اصلی|فهرست آثار علامه جعفری}} | {{اصلی|فهرست آثار علامه جعفری}} | ||
از ویژگی‌های وی، تلاش مداوم ایشان برای اتصال حوزه و دانشگاه، و علوم قدیم و جدید بود. او به دلیل آشنائی با زبان حوزویان و دانشگاهیان آثاری به یادگار گذاشت که مورد توجه هر دو قشر قرار گرفت و با اشراف به [[فقه]]، [[فلسفه]]، هنر و زیبائی شناسی در اسلام و نیم قرن فعالیت علمی و پژوهشی، بیش از ۱۰۰ جلد کتاب و رساله تحریر نمود. همچنین ۲۷ جلد کتاب در زمینه شرح و تفسیر نهج البلاغه و ۱۵ جلد کتاب در زمینه تفسیر [[مثنوی معنوی مولوی]] نگاشت. ایشان بیش از ۷۰ جلسه بحث و گفتگو با شخصیت‌های بین المللی از جمله برتراندراسل، روژه گارودی، پروفسور عبدالسلام و پروفسور روزنتال داشته است. علاقه به هنر و ادبیات او را بر آن داشت که بیش از صد هزار شعر و قصیده و نظم فارسی و عربی و همچنین بخش‌هائی از ادبیات غرب را حفظ نماید. آثار هنری ایشان همچنان یکی از منابع اصیل هنر از دیدگاه فلسفه و حکمت اسلامی است. | از ویژگی‌های وی، تلاش مداوم ایشان برای اتصال حوزه و دانشگاه، و علوم قدیم و جدید بود. او به دلیل آشنائی با زبان حوزویان و دانشگاهیان آثاری به یادگار گذاشت که مورد توجه هر دو قشر قرار گرفت و با اشراف به [[فقه]]، [[فلسفه]]، هنر و زیبائی شناسی در اسلام و نیم قرن فعالیت علمی و پژوهشی، بیش از ۱۰۰ جلد کتاب و رساله تحریر نمود. همچنین ۲۷ جلد کتاب در زمینه شرح و تفسیر نهج البلاغه و ۱۵ جلد کتاب در زمینه تفسیر [[مثنوی معنوی مولوی]] نگاشت. ایشان بیش از ۷۰ جلسه بحث و گفتگو با شخصیت‌های بین المللی از جمله برتراندراسل، روژه گارودی، پروفسور عبدالسلام و پروفسور روزنتال داشته است. علاقه به هنر و ادبیات او را بر آن داشت که بیش از صد هزار شعر و قصیده و نظم فارسی و عربی و همچنین بخش‌هائی از ادبیات غرب را حفظ نماید. آثار هنری ایشان همچنان یکی از منابع اصیل هنر از دیدگاه فلسفه و حکمت اسلامی است. | ||
کامل‌ترین کشف الابیات مثنوی مولوی در چهار جلد با عنوان «از دریا به دریا» با اشراف وی منتشر شده است. بیش از ۶۰ کتاب و مقاله از وی منتشر نشده است. <ref>[http://shakhsiatnegar.com/%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1%DB%8C پایگاه شخصیت نگار]</ref> | کامل‌ترین کشف الابیات مثنوی مولوی در چهار جلد با عنوان «از دریا به دریا» با اشراف وی منتشر شده است. بیش از ۶۰ کتاب و مقاله از وی منتشر نشده است.<ref>[http://shakhsiatnegar.com/%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1%DB%8C پایگاه شخصیت نگار]</ref> | ||
محمد تقی | محمد تقی جغفری در ۲۳سالگی پس دریافت اجازه اجتهاد٬اوّلین کتابش را به نام «الامر بین الامرین» (تقریر درس‌های آیة الله سید ابوالقاسم خویی) نشر داد.<ref>ناصری، علامه جعفری٬ ۱۳۷۷ش، ص۳۴ </ref> | ||
===معرفی برخی آثار=== | ===معرفی برخی آثار=== | ||
[[پرونده:جرج جرداق-محمدتقی جعفری.jpg|250px|بندانگشتی|محمدتقی جعفری و [[جورج جرداق]]]] | [[پرونده:جرج جرداق-محمدتقی جعفری.jpg|250px|بندانگشتی|محمدتقی جعفری و [[جورج جرداق]]]] | ||
* '''ترجمه و تفسیر نهج البلاغه''': این مجموعه در ۲۷ جلد به توضیح مسائل اساسی و بنیادی انسانی و اسلامی با نگاهی نو و پویا پرداخته است. این کتاب، سطح وسیعی از مباحث علوم انسانی؛ از جمله فلسفه، عرفان، سیاست، اخلاق پژوهی، شعر و ادبیات را در | * '''ترجمه و تفسیر نهج البلاغه''': این مجموعه در ۲۷ جلد به توضیح مسائل اساسی و بنیادی انسانی و اسلامی با نگاهی نو و پویا پرداخته است. این کتاب، سطح وسیعی از مباحث علوم انسانی؛ از جمله فلسفه، عرفان، سیاست، اخلاق پژوهی، شعر و ادبیات را در برمی‌گیرد و خوانندگان را با واقعیت‌های انسان شناسی و هستی شناختی جدیدی آشنا می‌کند. | ||
* '''تفسیر و نقد و تحلیل مثنوی''':این مجموعه پانزده جلدی، با سبک و سیاق دایرةالمعارفی به پژوهش در افکار و آرای مولانا جلال الدین بلخی مشهور به [[مولوی]] پرداخته و مباحث و تذکرات عارفانه او را با مباحث و واقعیت‌های امروزی تطبیق می‌دهد. البته این تفسیر منحصر به مباحث عرفانی مولوی نیست، بلکه به بسیاری از مباحث آکادمیک اشاره دارد. تأمل در دیدگاه‌های جدید روان شناختی غربی و هم چنین سیر اندیشه اجتماعی غرب، با نظر به منابع برجسته و گسترده‌ای؛ چون ویکتور هوگو، داستایوفسکی، تولستوی، بالزاک، ماکس پلانک، اینشتین و... به خوبی تجزیه و تحلیل شده است. از بارزترین ویژگی این تفسیر، آشتی میان معارف اسلامی و انسانی، و نیز تأمل در مقوله‌های اساسی فلسفی مشترک میان شرق و غرب می‌باشد که وی از آن تعبیر به | * '''تفسیر و نقد و تحلیل مثنوی''':این مجموعه پانزده جلدی، با سبک و سیاق دایرةالمعارفی به پژوهش در افکار و آرای مولانا جلال الدین بلخی مشهور به [[مولوی]] پرداخته و مباحث و تذکرات عارفانه او را با مباحث و واقعیت‌های امروزی تطبیق می‌دهد. البته این تفسیر منحصر به مباحث عرفانی مولوی نیست، بلکه به بسیاری از مباحث آکادمیک اشاره دارد. تأمل در دیدگاه‌های جدید روان شناختی غربی و هم چنین سیر اندیشه اجتماعی غرب، با نظر به منابع برجسته و گسترده‌ای؛ چون ویکتور هوگو، داستایوفسکی، تولستوی، بالزاک، ماکس پلانک، اینشتین و... به خوبی تجزیه و تحلیل شده است. از بارزترین ویژگی این تفسیر، آشتی میان معارف اسلامی و انسانی، و نیز تأمل در مقوله‌های اساسی فلسفی مشترک میان شرق و غرب می‌باشد که وی از آن تعبیر به «فرهنگ مشترک بشری» می‌نماید. | ||
جعفری در | جعفری در تفسیر مثنوی، حدود صد اشکال و نقد جدّی بر مولوی وارد کرد و به صراحت روشن ساخت که ملاّی رومی اشتباه کرده است. از جمله در جایی مولوی این نکته را بیان می‌کند که [[علی بن ابی طالب(ع)]] شفاعتِ قاتل خود [[ابن ملجم]] را می‌پذیرد.<ref>نصری٬ تکاپوگر اندیشه ها، ص۲۳ و ۳۰ و به نقل از: تفسیر و نقد و تحلیل مثنوی، ج۲، ص۸۱۶.</ref> | ||
* '''جبر و اختیار''': این کتاب شامل سه فصل کلی مرتبط و در عین حال مستقل، تحت عناوین: «ملاحظه جبر و آزادی از جنبه طبیعی»، | * '''جبر و اختیار''': این کتاب شامل سه فصل کلی مرتبط و در عین حال مستقل، تحت عناوین: «ملاحظه جبر و آزادی از جنبه طبیعی»، «ملاحظه جبر و اختیار از جنبه ماورای طبیعی» و«ملحقات جبر و اختیار» می‌باشد. از دیگر مطالب مطرح شده در اثر حاضر: ویژگی‌های اراده، میل و اراده، فرق اراده و تصمیم، [[قضا و قدر]] و... است.<ref>[http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=535ff1ii پایگاه تبیان]</ref> | ||
==در نگاه علمای شیعه== | ==در نگاه علمای شیعه== | ||
[[پرونده:پوسترهمایش بررسی اندیشه های علامه جعفری.jpg|بندانگشتی|پوسترهمایش بررسی اندیشه‌های علامه جعفری]] | [[پرونده:پوسترهمایش بررسی اندیشه های علامه جعفری.jpg|بندانگشتی|پوسترهمایش بررسی اندیشه‌های علامه جعفری]] | ||
*[[امام خمینی]]: آقای جعفری، [[ابن سینا]]ی زمان ما هستند.. <ref>روزنامه رسالت، | *[[امام خمینی]]: آقای جعفری، [[ابن سینا]]ی زمان ما هستند..<ref>روزنامه رسالت، ویژه نامه ۲۵ آبان ۱۳۷۷ش، ص۲۰ ؛ قاسملو، فروغ دانایی، ۱۳۷۹ش٬ ص۱۸.</ref> | ||
*آیت الله [[سید علی خامنه‌ای]]: بزرگداشت جناب آقای جعفری، بزرگداشت علم و تحقیق است. این جانب بیش از چهل سال است که این بزرگوار را در نشاط و تلاش دائمی در میدان‌های پژوهش و تبیین و تربیت جوانان مستعد و ارائه نظرات و اندیشه‌های فلسفی و معارف دینی می‌شناسم. | *آیت الله [[سید علی خامنه‌ای]]: بزرگداشت جناب آقای جعفری، بزرگداشت علم و تحقیق است. این جانب بیش از چهل سال است که این بزرگوار را در نشاط و تلاش دائمی در میدان‌های پژوهش و تبیین و تربیت جوانان مستعد و ارائه نظرات و اندیشه‌های فلسفی و معارف دینی می‌شناسم. | ||
*[[سید محمد باقر صدر]]: به پیشگاه برادر بزرگوار و پناهگاه آرزوها، [[فقه|فقیه]] [[اصول فقه|اصولی]]، [[فلسفه|فیلسوف]] [[علم کلام|متکلم]]، حجت الاسلام و المسلمین علامه شیخ محمدتقی جعفری. با شادمانی، نامه ارجمند شما را زیارت و با تمام اندیشه و عواطفم آن را قرائت کردم. چگونه آن را مشتاقانه نخوانم در حالی که آن شعاعی است از نور کسی که بر جهان اسلام با علم و فضل و نظریات و تحقیقاتش نورافشانی می‌کند... جانم به فدای | *[[سید محمد باقر صدر]]: به پیشگاه برادر بزرگوار و پناهگاه آرزوها، [[فقه|فقیه]] [[اصول فقه|اصولی]]، [[فلسفه|فیلسوف]] [[علم کلام|متکلم]]، حجت الاسلام و المسلمین علامه شیخ محمدتقی جعفری. با شادمانی، نامه ارجمند شما را زیارت و با تمام اندیشه و عواطفم آن را قرائت کردم. چگونه آن را مشتاقانه نخوانم در حالی که آن شعاعی است از نور کسی که بر جهان اسلام با علم و فضل و نظریات و تحقیقاتش نورافشانی می‌کند... جانم به فدای شماای برادرم. | ||
*[[مرتضی مطهری]]: ما به مردم حرف تحویل می‌دهیم و (جعفری) روح تحویل می‌دهد. | *[[مرتضی مطهری]]: ما به مردم حرف تحویل می‌دهیم و (جعفری) روح تحویل می‌دهد. | ||
*[[عبدالحسین امینی]]: وی که با محمد تقی جعفری در [[عبدالحسین امینی|نجف]] ارتباط نزدیک و صمیمی داشت | *[[عبدالحسین امینی]]: وی که با محمد تقی جعفری در [[عبدالحسین امینی|نجف]] ارتباط نزدیک و صمیمی داشت درباره صفای درونی و نشاط روحی علامه جعفری می‌فرمایند: «می دانید چرا من علامه جعفری را بسیار دوست دارم؟ برای این که با این وضع علمی، از نظر صفای باطن، گویی تازه به دنیا آمده است.<ref>[http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=107569 پایگاه تبیان]</ref> | ||
*او از بزرگان فلسفه اسلامی است که از دانش‌پژوهان هر سوی برای شاگردی نزدش می‌شتابند.<ref> | *او از بزرگان فلسفه اسلامی است که از دانش‌پژوهان هر سوی برای شاگردی نزدش می‌شتابند.<ref>غروی، مع علماء النجف الأشرف، ۱۴۲۰ق٬ ج۲ ٬ ص۵۵۶.</ref> | ||
==آثار پیرامونی== | ==آثار پیرامونی== | ||
*جشنواره تالیفات علمی برتر علوم انسانی اسلامی علامه جعفری: این جشنواره از سال ۱۳۹۷ش هر سال | *جشنواره تالیفات علمی برتر علوم انسانی اسلامی علامه جعفری: این جشنواره از سال ۱۳۹۷ش هر سال برگزار می‌شود که به برگزیدگان جایزه ویژه علامه جعفری اهدا می‌شود.<ref>[http://jafariaward.ir/index.php سایت جشنواره جعفری.]</ref> | ||
*مراسم | *مراسم نکوداشت در مهر ۱۳۷۶ش به همت پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در دانشگاه تهران. | ||
*همایش ملی | *همایش ملی اندیشه‌های فلسفی علامه جعفری به همت دانشگاه هنر تبریز با همکاری سایر دانشگاه‌ها و نهاد‌های حوزوی درآبان سال ۱۳۹۶ش. | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{ | {{پانویس۲}} | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
{{ستون-شروع|۲}} | {{ستون-شروع|۲}} | ||
* جمعی از نویسندگان، گلشن ابرار، قم، نشر معروف، چاپ دوم، ۱۳۸۵ش؛ | * جمعی از نویسندگان، گلشن ابرار، قم، نشر معروف، چاپ دوم، ۱۳۸۵ش؛ | ||
* معرفی کتاب‌های علامه جعفری، مجله اطلاعات حکمت و معرفت، سال اول، آذر | * معرفی کتاب‌های علامه جعفری، مجله اطلاعات حکمت و معرفت، سال اول، آذر ۱۳۸۵،ش ۱۰، ص۳۰۷-۳۰۸؛ | ||
* علامه جعفری، مجله رشد آموزش معارف اسلامی، زمستان ۱۳۷۷ - ش ۳۶، ص۶۵-۶۶؛ | * علامه جعفری، مجله رشد آموزش معارف اسلامی، زمستان ۱۳۷۷ -ش ۳۶، ص۶۵-۶۶؛ | ||
* | * ناصری، محمّد٬ علاّمه جعفری، تهران٬ دفتر انتشارات کمک آموزشی، چاپ اول، ۱۳۷۷ش. | ||
* آقابزرگ | * آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعة إلی تصانیف الشیعة، بیروت،،دار الأضواء٬ چ۳ ٬ ۱۴۰۳ق. | ||
* نصری، عبدالله، یادی از علامه محمد تقی جعفری در مجله آینه میراث، پاییز ۱۳۷۷ - ش ۲. | * نصری، عبدالله، یادی از علامه محمد تقی جعفری در مجله آینه میراث، پاییز ۱۳۷۷ -ش ۲. | ||
* | * جوادی، محمّد رضا٬ فیلسوف شرق، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، چاپ اول، ۱۳۷۸ش. | ||
* | * نصری، عبدالله٬ تکاپوگر اندیشه ها، قم٬ پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، چاپ اول، ۱۳۷۶ش. | ||
* قاسملو، | * قاسملو، یعقوب. فروغ دانایی، قم٬ نسیم حیات، چاپ اول،۱۳۷۹ش. | ||
* جمعی از نویسندگان٬ گلشن ابرار٬ قم، نشر معروف، چاپ۱ ٬ ۱۳۸۲ش. | * جمعی از نویسندگان٬ گلشن ابرار٬ قم، نشر معروف، چاپ۱ ٬ ۱۳۸۲ش. | ||
* | * مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، چراغ فروزان از مجموعه یاران امام به روایت اسناد ساواک، تهران٬ مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، چاپ اول، ۱۳۷۷ش. | ||
* | *رافعی، علی٬ تکاپوی اندیشه‌ها (مجموعه مصاحبه‌های استاد علاّمه محمّد تقی جعفری)٬ تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، چاپ اول، ۱۳۷۳ش. | ||
* جعفریان رسول، جریان‌ها و سازمان‌های مذهبی-سیاسی ایران(۱۳۲۰-۱۳۵۷).خانه کتاب، تهران ۱۳۸۷. | * جعفریان رسول، جریان‌ها و سازمان‌های مذهبی-سیاسی ایران(۱۳۲۰-۱۳۵۷).خانه کتاب، تهران ۱۳۸۷. | ||
* [http://www.ostad-jafari.com/index.php?option=com_content&task=view&id=7&Itemid=6&lang=fa_IR پایگاه اطلاع رسانی استاد جعفری] | * [http://www.ostad-jafari.com/index.php?option=com_content&task=view&id=7&Itemid=6&lang=fa_IR پایگاه اطلاع رسانی استاد جعفری] | ||
*[http://old.ido.ir/a.aspx?a=1391032004 لیست آثار محمد تقی جعفری] | *[http://old.ido.ir/a.aspx?a=1391032004 لیست آثار محمد تقی جعفری] | ||
* | * [http://farsi.khamenei.ir/message-content?id=2917 سایت دفتر آیت الله سید علی خامنه ای]. | ||
* [http://www.zohd.ir/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%86%D9%8A-%D9%87%D8%A7-2/%D8%AD%D9%83%D8%A7%D9%8A%D8%A7%D8%AA/%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%91%D9%87-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AA%D9%82%DB%8C-%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1%DB%8C/ پایگاه نور هدایت] | * [http://www.zohd.ir/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%86%D9%8A-%D9%87%D8%A7-2/%D8%AD%D9%83%D8%A7%D9%8A%D8%A7%D8%AA/%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%91%D9%87-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AA%D9%82%DB%8C-%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1%DB%8C/ پایگاه نور هدایت] | ||
* [http://www.tabnak.ir/fa/news/131183/%D9%86%D8%A7%DA%AF%D9%81%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1%DB%8C مصاحبه با علی جعفری] | * [http://www.tabnak.ir/fa/news/131183/%D9%86%D8%A7%DA%AF%D9%81%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1%DB%8C مصاحبه با علی جعفری] | ||
| خط ۱۴۷: | خط ۱۴۷: | ||
* [http://www.ostad-jafari.com/index.php?option=com_content&task=view&id=7&Itemid=6&lang=fa_IR مقاله زندگی‌نامه استاد جعفری] | * [http://www.ostad-jafari.com/index.php?option=com_content&task=view&id=7&Itemid=6&lang=fa_IR مقاله زندگی‌نامه استاد جعفری] | ||
* [http://rch.ac.ir/article/Details/9759 دانشنامه جهان اسلام] | * [http://rch.ac.ir/article/Details/9759 دانشنامه جهان اسلام] | ||
{{فیلسوفان شیعه}} | {{فیلسوفان شیعه}} | ||
{{نهج البلاغه}} | {{نهج البلاغه}} | ||
| خط ۱۷۱: | خط ۱۷۲: | ||
}}</onlyinclude> | }}</onlyinclude> | ||
[[Category:فیلسوفان شیعه قرن ۱۵ (قمری)]] | [[Category:فیلسوفان شیعه قرن ۱۵ (قمری)]] | ||
[[Category:فیلسوفان شیعه قرن ۱۴ (شمسی)]] | [[Category:فیلسوفان شیعه قرن ۱۴ (شمسی)]] | ||