Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۲۹۹
ویرایش
دعای جوشن کبیر: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
←محتوا
جز (←شرح‌ها) |
Mkhaghanif (بحث | مشارکتها) جز (←محتوا) |
||
| خط ۴۴: | خط ۴۴: | ||
ازاین‌رو، برخی دعا را شامل ۱۰۰۱ اسم دانسته‌اند.<ref>اکبری بیرق، [https://www.cgie.org.ir/fa/article/240515/جوشن-کبیر «جوشن کبیر»]، دائرة المعارف بزرگ اسلامی.</ref> به گفته شیخ عباس قمی، [[اسم اعظم |اسم اعظم خدا]] نیز در این دعا است.<ref>قمی، مفاتیح الجنان،اسوه، ص۸۶.</ref> {{یادداشت| از ظاهر عبارت مفاتیح فهمیده می‌شود که وجود اسم اعظم در دعای جوشن کبیر را شیخ عباس نقل قول کرده است}} | ازاین‌رو، برخی دعا را شامل ۱۰۰۱ اسم دانسته‌اند.<ref>اکبری بیرق، [https://www.cgie.org.ir/fa/article/240515/جوشن-کبیر «جوشن کبیر»]، دائرة المعارف بزرگ اسلامی.</ref> به گفته شیخ عباس قمی، [[اسم اعظم |اسم اعظم خدا]] نیز در این دعا است.<ref>قمی، مفاتیح الجنان،اسوه، ص۸۶.</ref> {{یادداشت| از ظاهر عبارت مفاتیح فهمیده می‌شود که وجود اسم اعظم در دعای جوشن کبیر را شیخ عباس نقل قول کرده است}} | ||
به گفته کفعمی در پایان هر بند، این عبارت خوانده می‌شود: «''سُبْحَانَک یا لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ الْغَوْثَ الْغَوْثَ خَلِّصْنَا مِنَ النَّارِ یا رَبِّ''».<ref>کفعمی، المصباح، ۱۳۲۱ش، ص۲۴۷.</ref> در کتاب بلد الامین آمده که در ابتدای هر بند «''بسم الله''» و در پایان هر بند «'' | به گفته کفعمی در پایان هر بند، این عبارت خوانده می‌شود: «''سُبْحَانَک یا لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ الْغَوْثَ الْغَوْثَ خَلِّصْنَا مِنَ النَّارِ یا رَبِّ''».<ref>کفعمی، المصباح، ۱۳۲۱ش، ص۲۴۷.</ref> در کتاب بلد الامین آمده که در ابتدای هر بند «''بسم الله''» و در پایان هر بند در انتهای جمله فوق «''یا ذَا الْجَلَالِ وَ الْإِکرَامِ یا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ''» گفته شود.<ref>کفعمی، البلد الامین، ۱۴۱۸ق، ص۴۰۲.</ref> | ||
[[محمدباقر مجلسی |علامه مجلسی]] در | [[محمدباقر مجلسی |علامه مجلسی]] در [[زاد المعاد (کتاب)|کتاب زاد المعاد]] در ابتدای هر فصل، خاصیتی برای آن بیان شده است، مثلاً برای بند ۳ گفته: «برای درخواست نصرت و زیادشدن روزی» و برای بند ۲۴: «برای روشن شدن دل و بخشیده شدن لغزش‌ها» و بند ۳۹ را برای از بین رفتن فقر دانسته است.<ref>نگاه کنید به: مجلسی، زاد المعاد، ۱۴۲۳ق، ۴۳۰-۴۴۲.</ref> | ||
در این دعا، بیشتر نام‌های [[خدا]] از [[قرآن]] گرفته شده است{{مدرک}} و به گونه‌ای در کنار هم قرار گرفته‌اند که علاوه بر مُسَجَّع و موزون بودن، در بیشتر موارد، اسماء و صفات از لحاظ حروف پایانی نیز یک شکل و مشابه‌اند.<ref> نگاه کنید به: کفعمی، المصباح، ۱۳۲۱ش، ص۲۴۷-۲۶۰.</ref> | |||
به عنوان نمونه عبارت‌های «قابل التوبات» در بند ۲، «قابل التَّوب» در بند ۲۰، و «یَا مَنْ یَقْبَلُ التَّوْبَةَ عَنْ عِبَادِهِ» در بند ۶۷ از آیه ۱۰۴ [[سوره توبه]] و ۲۵ [[سوره شوری]]؛ برگرفته شده و عبارت «خیرالرازقین»، از آيه ۱۱۴ [[سوره مائده]]، و ۵۸ [[سوره حج]]؛ و عبارت «یَا مَنْ یَحُولُ بَیْنَ الْمَرْءِ وَ قَلْبِهِ» از آیه ۲۴ [[سوره انفال]] آیه استفاده شده است. | |||
===تکرار بعضی صفات=== | ===تکرار بعضی صفات=== | ||
| خط ۶۱: | خط ۶۰: | ||
* «''یا انیس من لا انیس له''» در بندهای ۲۸ و ۵۹.<ref> نگاه کنید به: کفعمی، المصباح، ۱۳۲۱ش، ص۲۴۷-۲۶۰.</ref> | * «''یا انیس من لا انیس له''» در بندهای ۲۸ و ۵۹.<ref> نگاه کنید به: کفعمی، المصباح، ۱۳۲۱ش، ص۲۴۷-۲۶۰.</ref> | ||
به احتمال این تکرارها ناشی از اشتباهات و تصحیف‌هایی است که توسط | به احتمال این تکرارها ناشی از اشتباهات و تصحیف‌هایی است که توسط نسخه‌برداران نخستین رخ داده و در اسناد بعدی نیز تکرار شده است.{{مدرک}} | ||
افزون بر این گاه | افزون بر این گاه نام‌ها و صفات [[خدا|خداوند متعال]] با تعابیر متفاوت در این دعا ذکر شده است. این تفاوت‌ها گاه به جهت تفاوت کاربرد آن اسم و صفت با پسوند و یا پیشوند خاصی و یا با واژه‌های | ||
مختلف بیان شده است. به عنوان نمونه به طبیب بودن | مختلف بیان شده است. به عنوان نمونه به طبیب بودن خداوند در این بندها با این تعابیر اشاره شده است: بند '''۱۲''' «''یا طبیب القلوب''» بند '''۴۴''' «''یا طبیب''» بند '''۵۱''' «''یا نعم الطبیب''» بند'''۵۳''' «''یا طبیبنا''» بند'''۵۹'''« ''یا طبیب من لا طبیب له''». <ref>متن دعا</ref> و نیز از علم خداوندمتعال با این تعابیر یاد شده است: بند'''۱''' «یا علیم» بند '''۲''' «یا عالم الخَفیّات» بند'''۱۶''' «یا من هو عالم بکل شئ» بند'''۱۸''' «یا من هو بکل شئ علیم» بند '''۲۰''' «یا عالم السر» بند '''۲۹''' «یا عالم» بند '''۳۱''' « یا عالماً لا یجهل» بند'''۳۳''' « یا اعلمُ من کل علیم» بند '''۵۵''' « یا من لَحِق بکل شئٍ علمُه» بند'''۶۳''' «یا من یعلم مرادَ المریدین» بند'''۶۷''' «یا من هو اعلمُ بِمن ضَلّ عن سبیله» بند'''۸۰''' « یا عالم السرِّ و الهِمَم» بند'''۸۲''' «یا من دَبَّر بعلمه» بند '''۸۴'''« یا من احاط بکل شئ علماً» بند'''۸۷''' « یا اعلم العالِمین» بند'''۹۰''' «یا من یا من لا یعلم الغیب الّا هو» بند '''۹۲''' «یا من لا یَعزُب عن علمه شئٌ» بند'''۹۶''' «یا من هو بمن اراده علیم» بند'''۹۸''' «یا من علمُه سابق» بند'''۹۹''' «یا من لا یخفی علیه ذرّةٌ فی العالَمین» <ref>متن دعا</ref> | ||
===نگاهی به ساختار=== | ===نگاهی به ساختار=== | ||
نخستین بند دعای جوشن کبیر با عبارت ''اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُكَ بِاسْمِكَ'' شروع شده و پس از هر سه بند که با [[اسما و صفات| | نخستین بند دعای جوشن کبیر با عبارت ''اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُكَ بِاسْمِكَ'' شروع شده و پس از هر سه بند که با [[اسما و صفات| | ||
نام های خداوند]] آغاز | نام های خداوند]] آغاز شد مجدداً بند بعدی با اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُكَ بِاسْمِكَ... شروع شده است یعنی میان هر فرازی که با عبارت اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُكَ بِاسْمِكَ شروع شده با فراز بعدی که با این عبارت شروع شده سه بند فاصله است و این نظم در دعای جوشن کبیر وجود دارد و فقط بند۴۴ که با عبارت اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُكَ بِاسْمِكَ... شروع شده تا بند بعدی(بند ۴۹) با همین عبارت ۴ بند فاصله افتاده است. و همین تغییر در بند ۲۹ تا بند بعدی (بند۳۲)با دو فاصله وجود دارد و در مجموع ۲۵ بار «اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُكَ بِاسْمِكَ» در دعای جوشن تکرار شده است. <ref>متن دعا</ref> | ||
{{جعبه نقل قول | عنوان = | نقل‌قول =بند ۳۵ دعای جوشن کبیر | {{جعبه نقل قول | عنوان = | نقل‌قول =بند ۳۵ دعای جوشن کبیر | ||
| خط ۷۶: | خط ۷۵: | ||
==فضیلت== | ==فضیلت== | ||
[[پرونده:SHARHE JOSHANE KABIR.jpgl.jpg|بندانگشتی|250px|کتاب شرح الأسماء، شرح دعاء الجوشن الکبیر؛ تألیف [[ملاهادی سبزواری]]]] | [[پرونده:SHARHE JOSHANE KABIR.jpgl.jpg|بندانگشتی|250px|کتاب شرح الأسماء، شرح دعاء الجوشن الکبیر؛ تألیف [[ملاهادی سبزواری]]]] | ||
بنا بر [[حدیث|روایتی]]، هر کس دعای جوشن کبیر را هنگام خروج از خانه بخواند، خدا او را حفظ می‌کند و [[ثواب و عقاب|ثواب]] بسیار به او می‌دهد و هرکس آن را بر کفنش بنویسد از [[عذاب قبر]] مصون می‌ماند و هرکس آن را اول ماه [[رمضان ]] بخواند، خدا به او درک فضیلت [[شب قدر]] را روزی می‌دهد و هر کس آن را سه‌بار در این ماه بخواند، در طول زندگی‌اش در امان [[خدا]] قرار می‌گیرد و [[بهشت]] بر او | جوشن کبیر از دعاهای مشهور میان [[شیعه|شیعیان]] به ویژه شیعیان [[ایران]] است که غالباً در [[شب قدر|شب‌های قدر]] به صورت گروهی و فردی در [[مسجد|مساجد]] و [[تکیه|تکایا]] خوانده می‌شود. <ref>اکبری بیرق، [https://www.cgie.org.ir/fa/article/240515/جوشن-کبیر «جوشن کبیر»]، دائرة المعارف بزرگ اسلامی.</ref> | ||
بنا بر [[حدیث|روایتی]]، هر کس دعای جوشن کبیر را هنگام خروج از خانه بخواند، خدا او را حفظ می‌کند و [[ثواب و عقاب|ثواب]] بسیار به او می‌دهد و هرکس آن را بر کفنش بنویسد از [[عذاب قبر]] مصون می‌ماند و هرکس آن را اول ماه [[رمضان]] بخواند، خدا به او درک فضیلت [[شب قدر]] را روزی می‌دهد و هر کس آن را سه‌بار در این ماه بخواند، در طول زندگی‌اش در امان [[خدا]] قرار می‌گیرد و [[بهشت]] بر او واجب و آتش [[جهنم]]، حرام می‌شود.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۹۱، ص۳۸۳ و ۳۸۴؛ قمی، مفاتیح الجنان، اسوه، ص۸۶.</ref> | |||
از [[امام حسین علیه‌السلام |امام حسین(ع)]] نقل شده که [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] به او وصیت کرد که این دعا را حفظ کند و آن را بر کفن او بنویسد و به دیگران نیز تعلیم دهد.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۹۱، ص۳۸۴؛ قمی، مفاتیح الجنان، اسوه، ص۸۶.</ref> | از [[امام حسین علیه‌السلام |امام حسین(ع)]] نقل شده که [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] به او وصیت کرد که این دعا را حفظ کند و آن را بر کفن او بنویسد و به دیگران نیز تعلیم دهد.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۹۱، ص۳۸۴؛ قمی، مفاتیح الجنان، اسوه، ص۸۶.</ref> | ||
به گفته [[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]] در [[زاد المعاد (کتاب)| | به گفته [[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]] در [[زاد المعاد (کتاب)|زاد المعاد]]، در برخی روایات نقل شده که این دعا در [[شب قدر|شب‌های قدر]]، [[شب ضربت‌خوردن امام علی(ع)|۱۹]]، [[شب بیست و یکم رمضان|۲۱]] و [[۲۳ رمضان |شب بیست و سوم رمضان]] خوانده شود.<ref>مجلسی، زاد المعاد، ۱۴۲۳ق، ص۱۲۷.</ref> [[شیخ عباس قمی]] در مفاتیح‌الجنان نیز به پیروی از [[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]]، خواندن این دعا را یکی از اعمال شب‌های قدر ذکر کرده است.<ref>قمی، مفاتیح الجنان، اسوه، ص۸۶ و ۲۲۶.</ref> | ||
==شرح‌ها== | ==شرح‌ها== | ||