پرش به محتوا

توفیق: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۱ مهٔ ۲۰۲۳
جز
خط ۶: خط ۶:
مشتقات این ریشه در [[قرآن کریم]] چهار بار به کار رفته<ref>نساء: ۳۵، ۶۲؛ هود: ۸۸؛ نبأ: ۲۶</ref> که تنها یک مورد از زبان [[شعیب (پیامبر)|شعیب]] (... و ماتوفیقی اِلاّ باللّه...)<ref>هود: ۸۸</ref> ناظر به معنای اصطلاحی توفیق است. طبق این آیه، توفیق منحصراً از جانب خداست. [[شیخ طوسی]] در تفسیر این آیه، توفیق را لطفی الهی دانسته که به واسطه آن طاعت انجام می‌شود و تأکید کرده است که تنها خدا می‌تواند بر اساس علمی که دارد انسان را موفق بر طاعت بدارد،<ref>شیخ طوسی، التبیان، الناشر : احياء التراث العربي ـ بيروت، ج۶، ص۵۱.</ref><ref>برای سایر تفاسیر رجوع کنید به فضل بن حسن طبرسی؛ فخررازی؛ طباطبائی، ذیل آیه؛ نیز رجوع کنید به محمدی ری شهری، ج ۴، ص۳۶۰۶</ref> بر این اساس، علمای اسلام در قسمت‌های مختلف از آثار خود، در مقدمه آن<ref>ابویعلی موصلی، ج ۱، ص۵؛ ابن حمزه، ص۴۳؛ ابن سعید، ص۱۷</ref> یا در ابتدای هر مبحث<ref> رجوع کنید به حلوانی، ص۹۸؛ محقق حلّی، ص۲۶۹</ref> یا در انتهای آن،<ref>علم الهدی، ۱۴۰۵۱۴۱۰، ج ۲، ص۱۱۴؛ حلوانی، ص۹۶</ref> با عبارات مختلف به این مطلب اذعان نموده‌اند.
مشتقات این ریشه در [[قرآن کریم]] چهار بار به کار رفته<ref>نساء: ۳۵، ۶۲؛ هود: ۸۸؛ نبأ: ۲۶</ref> که تنها یک مورد از زبان [[شعیب (پیامبر)|شعیب]] (... و ماتوفیقی اِلاّ باللّه...)<ref>هود: ۸۸</ref> ناظر به معنای اصطلاحی توفیق است. طبق این آیه، توفیق منحصراً از جانب خداست. [[شیخ طوسی]] در تفسیر این آیه، توفیق را لطفی الهی دانسته که به واسطه آن طاعت انجام می‌شود و تأکید کرده است که تنها خدا می‌تواند بر اساس علمی که دارد انسان را موفق بر طاعت بدارد،<ref>شیخ طوسی، التبیان، الناشر : احياء التراث العربي ـ بيروت، ج۶، ص۵۱.</ref><ref>برای سایر تفاسیر رجوع کنید به فضل بن حسن طبرسی؛ فخررازی؛ طباطبائی، ذیل آیه؛ نیز رجوع کنید به محمدی ری شهری، ج ۴، ص۳۶۰۶</ref> بر این اساس، علمای اسلام در قسمت‌های مختلف از آثار خود، در مقدمه آن<ref>ابویعلی موصلی، ج ۱، ص۵؛ ابن حمزه، ص۴۳؛ ابن سعید، ص۱۷</ref> یا در ابتدای هر مبحث<ref> رجوع کنید به حلوانی، ص۹۸؛ محقق حلّی، ص۲۶۹</ref> یا در انتهای آن،<ref>علم الهدی، ۱۴۰۵۱۴۱۰، ج ۲، ص۱۱۴؛ حلوانی، ص۹۶</ref> با عبارات مختلف به این مطلب اذعان نموده‌اند.


== اهمیت توفیق ==
== اهمیت و جایگاه توفیق در روایات ==
اهمیت اعتقاد به توفیق الاهی از سخن [[امام علی علیه‌السلام]] مبنی بر جدا نبودن دین از توفیق<ref>آمُدی، ص۲۰۳؛ محمدی ری شهری، همانجا</ref> و نیز کثرت درخواست توفیق از خداوند در دعاهای رسیده از طریق [[شیعه]]<ref>کلینی،کافی، ۱۴۰۷ق، ج ۴، ص۷۳؛ ابن بابویه، ۱۳۶۷۱۳۶۹ ش، ج ۲، ص۴۲۵؛ طوسی، مصباح المتهجّد، ۱۴۱۱ق، ص۳۱۱، ۳۵۷، ۳۸۰</ref>{{یادداشت|فرازی از دعای [[امام موسی کاظم علیه‌السلام|امام کاظم(ع)]] در استقبال از [[رمضان|ماه رمضان]] «اللَّهُمَّ وَفِّقْنِي لِكُلِّ عَمَلٍ صَالِحٍ تَرْضَى بِهِ عَنِّي وَ قَرِّبْنِي بِهِ إِلَيْكَ زُلْفَى» کافی، ج۴، ص۷۳؛ »اللهم! إني أسألك توفيق أهل الهدى وأعمال أهل التقوى ومناصحة أهل التوبة وعزم أهل الصبر...» مصباح المتهجد،ص۳۱۱  }} و [[اهل سنّت]]<ref>هیثمی، ج ۲، ص۲۸۲؛ متقی، ج ۲، ص۲۰۶، ج ۷، ص۸۲۰</ref> دانسته می‌شود. طبق احادیث، انجام دادن برخی کارها به توفیق الاهی حاصل خواهد شد. از جمله آنهاست : توفیق در [[توبه]]<ref>ابن بابویه، ۱۴۱۵، ص۳۷۳</ref>، توفیق در شناخت اولیای امر و تمسک به ائمه اطهار علیهم السلام<ref>سلیم بن قیس هلالی، ص۳۶۸؛ طوسی، کتاب الخلاف، ج ۱، ص۲۸</ref>، توفیق در انجام دادن اموری که رضای خداوند در آن است،<ref>نهج البلاغه، نامه ۵۳، ص۴۴۵، نامه ۶۷، ص۴۵۸؛ ابن ادریس حلّی، ج ۲، ص۱۹۱</ref> توفیق در اجرای اوامر الاهی و ادای فرایض،<ref>نهج البلاغه، نامة ۳۱، ص۳۹۴؛ محقق حلّی، ص۳۳۵؛ علامه حلّی، منتهی المطلب، ج ۱، ص۳۰۳</ref> توفیق در تشکر از نعمت‌های الاهی،<ref>مصباح الشریعة، ص۲۵</ref> توفیق در کسب علم و حفظ تجربه ها،<ref>نهج البلاغة، حکمت ۲۱۱؛ مصباح الشریعة، ص۷۵</ref> توفیق در همنشینی با پرهیزگاران،<ref>مصباح الشریعة، ص۱۵۰۱۵۱</ref> و توفیق در مشورت با عاقل.<ref>حلوانی، ص۲۵</ref>
اهمیت اعتقاد به توفیق الاهی از سخن [[امام علی علیه‌السلام]] مبنی بر جدا نبودن دین از توفیق<ref>آمُدی، ص۲۰۳؛ محمدی ری شهری، همانجا</ref> و نیز کثرت درخواست توفیق از خداوند در دعاهای رسیده از طریق [[شیعه]]<ref>کلینی،کافی، ۱۴۰۷ق، ج ۴، ص۷۳؛ ابن بابویه، ۱۳۶۷۱۳۶۹ ش، ج ۲، ص۴۲۵؛ طوسی، مصباح المتهجّد، ۱۴۱۱ق، ص۳۱۱، ۳۵۷، ۳۸۰</ref>{{یادداشت|فرازی از دعای [[امام موسی کاظم علیه‌السلام|امام کاظم(ع)]] در استقبال از [[رمضان|ماه رمضان]] «اللَّهُمَّ وَفِّقْنِي لِكُلِّ عَمَلٍ صَالِحٍ تَرْضَى بِهِ عَنِّي وَ قَرِّبْنِي بِهِ إِلَيْكَ زُلْفَى» کافی، ج۴، ص۷۳؛ »اللهم! إني أسألك توفيق أهل الهدى وأعمال أهل التقوى ومناصحة أهل التوبة وعزم أهل الصبر...» مصباح المتهجد،ص۳۱۱  }} و [[اهل سنّت]]<ref>هیثمی، ج ۲، ص۲۸۲؛ متقی، ج ۲، ص۲۰۶، ج ۷، ص۸۲۰</ref> دانسته می‌شود. طبق احادیث، انجام دادن برخی کارها به توفیق الاهی حاصل خواهد شد. از جمله آنهاست : توفیق در [[توبه]]<ref>ابن بابویه، ۱۴۱۵، ص۳۷۳</ref>، توفیق در شناخت اولیای امر و تمسک به ائمه اطهار علیهم السلام<ref>سلیم بن قیس هلالی، ص۳۶۸؛ طوسی، کتاب الخلاف، ج ۱، ص۲۸</ref>، توفیق در انجام دادن اموری که رضای خداوند در آن است،<ref>نهج البلاغه، نامه ۵۳، ص۴۴۵، نامه ۶۷، ص۴۵۸؛ ابن ادریس حلّی، ج ۲، ص۱۹۱</ref> توفیق در اجرای اوامر الاهی و ادای فرایض،<ref>نهج البلاغه، نامة ۳۱، ص۳۹۴؛ محقق حلّی، ص۳۳۵؛ علامه حلّی، منتهی المطلب، ج ۱، ص۳۰۳</ref> توفیق در تشکر از نعمت‌های الاهی،<ref>مصباح الشریعة، ص۲۵</ref> توفیق در کسب علم و حفظ تجربه ها،<ref>نهج البلاغة، حکمت ۲۱۱؛ مصباح الشریعة، ص۷۵</ref> توفیق در همنشینی با پرهیزگاران،<ref>مصباح الشریعة، ص۱۵۰۱۵۱</ref> و توفیق در مشورت با عاقل.<ref>حلوانی، ص۲۵</ref>


۱۸٬۶۳۰

ویرایش