Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۲۱۵
ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
| آیات مرتبط= | | آیات مرتبط= | ||
}} | }} | ||
'''آیه غیبت''' ([[سوره حجرات]]: ۱۲) حرام بودن [[غیبت]] و علت آن را بیان کرده است. در این | '''آیه غیبت''' ([[سوره حجرات]]: ۱۲) حرام بودن [[غیبت]] و علت آن را بیان کرده است. در این آیه، غیبتکردن به خوردن گوشت برادرِ مُرده شخص تشبیه شده و همانطور که انسان از خوردن گوشت برادر مرده خود نفرت دارد، باید از غیبت نیز نفرت داشته باشد. این [[آیه]]، درباره دو نفر از [[صحابه|اصحاب پیامبر(ص)]] نازل شد که درباره [[سلمان فارسی]] و [[اسامة بن زید]] غیبت کرده بودند. تعبیر به «برادر» در آیه، به دلیل آن است که طبق [[آیه اخوت]]، [[ایمان|مؤمنان]] برادر یکدیگر خطاب شدهاند. | ||
از دیدگاه برخی [[مجتهد|فقها]] براساس عبارت «لَحْمَ أَخِیهِ مَیْتاً»، تنها غیبت [[اسلام|مسلمانان]] حرام است و غیبت [[کفر|کافر]] و حتی [[فاسق]]، [[مباح]] شمرده شده است؛ در مقابل، عدهای از فقها براساس عمومیت نهی از غیبت در | از دیدگاه برخی [[مجتهد|فقها]]، براساس عبارت «لَحْمَ أَخِیهِ مَیْتاً»، تنها غیبت [[اسلام|مسلمانان]] حرام است و غیبت [[کفر|کافر]] و حتی [[فاسق]]، [[مباح]] شمرده شده است؛ در مقابل، عدهای از فقها براساس عمومیت نهی از غیبت در این آیه، غیبت غیرمؤمنین را نیز حرام شمردهاند. به گفته [[مکارم شیرازی]]، براساس آیه مذکور، گمان بد منشأ [[تجسس]]، تجسس موجب افشای عیوب پنهانی و آگاهی بر عیوب سبب غیبت میشود؛ به همین دلیل [[اسلام]] از همه این علت و معلولها نهی کرده است. | ||
این آیه، غیبت غیرمؤمنین را نیز حرام شمردهاند. به گفته [[مکارم شیرازی]] براساس آیه مذکور، گمان بد منشأ [[تجسس]]، تجسس موجب افشای عیوب پنهانی و آگاهی بر عیوب سبب غیبت میشود؛ به همین دلیل [[اسلام]] از همه این علت و معلولها نهی کرده است. | |||
==متن و ترجمه== | ==متن و ترجمه== | ||
خط ۳۳: | خط ۳۲: | ||
==شأن نزول== | ==شأن نزول== | ||
درباره آیه غیبت، که در [[مدینه]] نازل | درباره آیه غیبت، که در [[مدینه]] نازل شده،<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۸، ص۳۰۵.</ref> دو [[اسباب نزول|شأن نزول]] نقل شده است: | ||
* به گفته [[فضل بن حسن طبرسی|طبرسی]]، این آیه درباره دو نفر از [[صحابه|اصحاب پیامبر(ص)]] که از [[سلمان فارسی]] غیبت کرده بودند، نازل شده است. آن دو نفر، سلمان را خدمت پیامبر(ص) فرستاده بودند تا برای آنان غذا بیاورد. پیامبر(ص)، سلمان را نزد [[اسامة بن زید]] که انباردار بود، فرستاد. اسامه به سلمان میگوید غذا تمام شده است و سلمان دست خالی برمیگردد. آن دو نفر، اسامه را بخیل خوانده و به سلمان میگویند اگر تو را سر چاه پرآبی بفرستیم، خشک خواهد شد. آنگاه خودشان نزد اسامه رفتند. پیامبر(ص) به آنان فرمود: چه شده است که دهانتان را آلوده به گوشت میبینم. آن دو گفتند: ای پیامبر خدا(ص) ما امروز گوشت نخوردیم. پیامبر فرمود: گمراه شدهاید؛ شما مشغول خوردن گوشت سلمان و اسامه بودید! پس از آن آیه غیبت نازل شد.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۹، ص۲۰۳.</ref> | * به گفته [[فضل بن حسن طبرسی|طبرسی]]، این آیه درباره دو نفر از [[صحابه|اصحاب پیامبر(ص)]] که از [[سلمان فارسی]] غیبت کرده بودند، نازل شده است. آن دو نفر، سلمان را خدمت پیامبر(ص) فرستاده بودند تا برای آنان غذا بیاورد. پیامبر(ص)، سلمان را نزد [[اسامة بن زید]] که انباردار بود، فرستاد. اسامه به سلمان میگوید غذا تمام شده است و سلمان دست خالی برمیگردد. آن دو نفر، اسامه را بخیل خوانده و به سلمان میگویند اگر تو را سر چاه پرآبی بفرستیم، خشک خواهد شد. آنگاه خودشان نزد اسامه رفتند. پیامبر(ص) به آنان فرمود: چه شده است که دهانتان را آلوده به گوشت میبینم. آن دو گفتند: ای پیامبر خدا(ص) ما امروز گوشت نخوردیم. پیامبر فرمود: گمراه شدهاید؛ شما مشغول خوردن گوشت سلمان و اسامه بودید! پس از آن آیه غیبت نازل شد.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۹، ص۲۰۳.</ref> | ||
خط ۵۸: | خط ۵۷: | ||
* غیبت را به جهت ذم و ناپسندشمردن آن در آیه مذکور و تشبیه آن به خوردن گوشت مرده، [[گناهان کبیره|گناه کبیره]] شمردهاند.<ref>شهید ثانی، رسائل الشهید الثانی، کتابفروشی بصیرت، ص۲۸۵؛ اردبیلی، مجمع الفائدة و البرهان، ۱۴۰۳ق، ج۱۲، ص۳۳۹؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۲، ص۱۸۵.</ref> | * غیبت را به جهت ذم و ناپسندشمردن آن در آیه مذکور و تشبیه آن به خوردن گوشت مرده، [[گناهان کبیره|گناه کبیره]] شمردهاند.<ref>شهید ثانی، رسائل الشهید الثانی، کتابفروشی بصیرت، ص۲۸۵؛ اردبیلی، مجمع الفائدة و البرهان، ۱۴۰۳ق، ج۱۲، ص۳۳۹؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۲، ص۱۸۵.</ref> | ||
* گفته شده حرمت غیبت در آیه، تنها غیبت [[اسلام|مسلمانان]] را شامل میشود؛ زیرا عبارت «لَحْمَ أَخِیهِ مَیْتاً» شامل [[کفر|کافر]] نمیشود.<ref>اردبیلی، مجمع الفائدة و البرهان، ۱۴۰۳ق، ج۸، ص۷۶ و ۷۷؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۸، ص۳۲۵.</ref> همچنین واژه «بعضکم» در آیه را دلیل بر جواز غیبت کافر دانستهاند.<ref>فاضل کاظمی، مسالک الافهام، ۱۳۶۵ش، ج۲، ص۴۱۶ و۴۱۷.</ref> | * گفته شده حرمت غیبت در آیه، تنها غیبت [[اسلام|مسلمانان]] را شامل میشود؛ زیرا عبارت «لَحْمَ أَخِیهِ مَیْتاً» شامل [[کفر|کافر]] نمیشود.<ref>اردبیلی، مجمع الفائدة و البرهان، ۱۴۰۳ق، ج۸، ص۷۶ و ۷۷؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۸، ص۳۲۵.</ref> همچنین واژه «بعضکم» در آیه را دلیل بر جواز غیبت کافر دانستهاند.<ref>فاضل کاظمی، مسالک الافهام، ۱۳۶۵ش، ج۲، ص۴۱۶ و۴۱۷.</ref> | ||
* برخی از فقها براساس عمومیت نهی از غیبت در آیه، غیبت غیرمؤمنین را نیز حرام شمردهاند؛<ref>اردبیلی، مجمع الفائدة و البرهان، ۱۴۰۳ق، ج۸، ص۷۶ و ۷۷. </ref> اما از نظر بعضی، آیه تنها شامل حرمت غیبت مؤمنین است.<ref>نراقی، مستند الشیعه، ۱۴۱۵ق، ج۱۴، ص۱۶۱؛ فاضل کاظمی، مسالک الافهام، ۱۳۶۵ش، ج۲، ص۴۱۶.</ref> | * برخی از فقها براساس عمومیت نهی از غیبت در آیه، غیبت غیرمؤمنین را نیز حرام شمردهاند؛<ref>اردبیلی، مجمع الفائدة و البرهان، ۱۴۰۳ق، ج۸، ص۷۶ و ۷۷. </ref> اما از نظر بعضی، آیه تنها شامل حرمت غیبت مؤمنین است.<ref>نراقی، مستند الشیعه، ۱۴۱۵ق، ج۱۴، ص۱۶۱؛ فاضل کاظمی، مسالک الافهام، ۱۳۶۵ش، ج۲، ص۴۱۶.</ref> | ||
* غیبت [[فاسق]] از عموم آیه استثنا شده و غیبتش [[مباح]] شمرده شده است.<ref>فاضل کاظمی، مسالک الافهام، ۱۳۶۵ش، ج۲، ص۴۱۶.</ref> | * غیبت [[فاسق]] از عموم آیه استثنا شده و غیبتش [[مباح]] شمرده شده است.<ref>فاضل کاظمی، مسالک الافهام، ۱۳۶۵ش، ج۲، ص۴۱۶.</ref> |