Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۵٬۵۲۶
ویرایش
افسانه ارینب: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
تمیزکاری
جز (←اشکالات: تمیزکاری) |
جز (تمیزکاری) |
||
| خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
این ماجرا در قرن نهم، در کتاب [[روضة الشهداء (کتاب)|روضة الشهدا]] اثر [[ملا حسین واعظ کاشفی]] (درگذشت ۹۱۰ق) آمده است؛ اما نقل کاشفی با نقل دینوری تفاوت‌هایی دارد؛ از جمله اسم ارینب ذکر نشده است، ارینب همسر عبدالله بن زبیر شمرده شده، شخص واسطه برای خواستگاری [[ابوموسی اشعری]] ذکر شده و [[عبدالله بن عمر]] و ابوموسی اشعری نیز به خواستگاران ارینب افزوده شده است.<ref>نگاه کنید به: کاشفی، روضة الشهداء، نوید اسلام، ص۲۶۵ و ۲۶۶؛ قنوات، «داستان یک داستان»، ص۱۲ و۱۳.</ref> | این ماجرا در قرن نهم، در کتاب [[روضة الشهداء (کتاب)|روضة الشهدا]] اثر [[ملا حسین واعظ کاشفی]] (درگذشت ۹۱۰ق) آمده است؛ اما نقل کاشفی با نقل دینوری تفاوت‌هایی دارد؛ از جمله اسم ارینب ذکر نشده است، ارینب همسر عبدالله بن زبیر شمرده شده، شخص واسطه برای خواستگاری [[ابوموسی اشعری]] ذکر شده و [[عبدالله بن عمر]] و ابوموسی اشعری نیز به خواستگاران ارینب افزوده شده است.<ref>نگاه کنید به: کاشفی، روضة الشهداء، نوید اسلام، ص۲۶۵ و ۲۶۶؛ قنوات، «داستان یک داستان»، ص۱۲ و۱۳.</ref> | ||
در سده‌های بعدی، [[سید محسن امین]] (۱۲۸۴- ۱۳۷۱ق)، [[مجتهد|فقیه]]، ادیب و شرح‌حال‌نگار [[شیعه|شیعی]]، این داستان را از دینوری و ابن حجه حموی،<ref>امین، المجالس السنیة، ۱۴۲۷ق، ج۱، ص۳۱۸ و ۳۱۹، ۵۴۴ و ۵۴۵.</ref> فرهاد میرزا معتمدالدوله در کتاب [[قمقام زخار و صمصام بتار (کتاب)|قَمْقامِ زَخّار وَ صَمْصامِ بَتّار]] از ابن قتیبه<ref>معتمدالدوله، قمقام زخار و صمصام بتار، ۱۳۷۹ش، ص۲۵۲-۲۵۷.</ref> و زین العابدین رهنما، در کتاب ''زندگانی امام حسین(ع)''<ref>رهنما، زندگانی امام حسین(ع)، ۱۳۴۹ش، ص۱۶۲-۱۶۸ و ۱۷۹-۱۹۲، ۵۲۷-۵۳۳.</ref> نقل کرده‌اند. در کتاب زندگانی امام حسین(ع)، جزئیاتی به داستان افزوده شده است که پیش از آن در منابع دیگر وجود نداشت.<ref>قنوات، «داستان یک داستان»، ص۱۵.</ref> گفته شده این کتاب پر از مطالب، حوادث و شخصیت‌های تخیلی است.<ref>نگاه کنید به: قنوات، «داستان یک داستان»، ص۱۵-۱۸.</ref> | در سده‌های بعدی، [[سید محسن امین]] (۱۲۸۴- ۱۳۷۱ق)، [[مجتهد|فقیه]]، ادیب و شرح‌حال‌نگار [[شیعه|شیعی]]، این داستان را از دینوری و ابن حجه حموی،<ref>امین، المجالس السنیة، ۱۴۲۷ق، ج۱، ص۳۱۸ و ۳۱۹، ۵۴۴ و ۵۴۵.</ref> فرهاد میرزا معتمدالدوله در کتاب [[قمقام زخار و صمصام بتار (کتاب)|قَمْقامِ زَخّار وَ صَمْصامِ بَتّار]] از ابن قتیبه<ref>معتمدالدوله، قمقام زخار و صمصام بتار، ۱۳۷۹ش، ص۲۵۲-۲۵۷.</ref> و زین العابدین رهنما، در کتاب ''زندگانی امام حسین(ع)''<ref>رهنما، زندگانی امام حسین(ع)، ۱۳۴۹ش، ص۱۶۲-۱۶۸ و ۱۷۹-۱۹۲، ۵۲۷-۵۳۳.</ref> نقل کرده‌اند. در کتاب زندگانی امام حسین(ع)، جزئیاتی به داستان افزوده شده است که پیش از آن در منابع دیگر وجود نداشت.<ref>قنوات، «داستان یک داستان»، ص۱۵.</ref> گفته شده این کتاب پر از مطالب، حوادث و شخصیت‌های تخیلی است.<ref>نگاه کنید به: قنوات، «داستان یک داستان»، ص۱۵-۱۸.</ref> | ||
| خط ۴۴: | خط ۴۲: | ||
==در آثار ادبی== | ==در آثار ادبی== | ||
گفته شده آثاری که درباره ماجرای ارینب نوشته شده، بیشتر آثار ادبی بوده و اهمیت تاریخی ندارند. ازاین‌رو، این داستان بیشتر مورد توجه ادیبان و هنرمندان بوده است تا مورخان.<ref>قنوات، «داستان یک داستان»، ص۲۲ و۲۳.</ref> این ماجرا از داستان ساده و چند صفحه‌ای که در کتاب ''الامامة و السیاسة'' آمده، در اثر تحریف و تحول به کتاب‌های داستان و دفترهای شعر تبدیل شده است.<ref>قنوات، «داستان یک داستان»، ص۱۰.</ref> از جمله آثار شعری، مثنوی تسبیح کربلا اثر ندیم | گفته شده آثاری که درباره ماجرای ارینب نوشته شده، بیشتر آثار ادبی بوده و اهمیت تاریخی ندارند. ازاین‌رو، این داستان بیشتر مورد توجه ادیبان و هنرمندان بوده است تا مورخان.<ref>قنوات، «داستان یک داستان»، ص۲۲ و۲۳.</ref> این ماجرا از داستان ساده و چند صفحه‌ای که در کتاب ''الامامة و السیاسة'' آمده، در اثر تحریف و تحول به کتاب‌های داستان و دفترهای شعر تبدیل شده است.<ref>قنوات، «داستان یک داستان»، ص۱۰.</ref> از جمله آثار شعری، مثنوی ''تسبیح کربلا'' اثر میرزا زکی ندیم مشهدی(درگذشت ۱۱۶۳ق)، از شاعران شیعه در قرن دوازدهم، است که بیش از ۴۰۰۰ بیت دارد و از بیت ۶۶۱ تا ۱۱۷۳ در قالب ۵۲۰ یا ۵۷۱ بیت، داستان ارینب را به تصویر کشیده است.<ref>جمالی، «تطبیق و تحلیل منظومه تسبیح کربلا با روایت تاریخی ابن قتیبه»، ص۶۷ و ۶۸؛ قنوات، «داستان یک داستان»، ص۱۳.</ref> ندیم مشهدی در این مثنوی عشق یزید را عشقی هوس‌آلود توصیف و او را شماتت کرده است و در بیت ۷۰۴ چنین سروده است: | ||
{{شعر۲ | {{شعر۲ | ||
|ننگ عشق است عاشقی یزید | |ننگ عشق است عاشقی یزید | ||
| خط ۵۰: | خط ۴۸: | ||
}} | }} | ||
گفته شده در دوره‌های اخیر به خصوص در [[ایران]]، رمان‌های مفصلی درباره افسانه ارینب نوشته شده است و کتاب ''زندگانی امام حسین(ع)'' اثر زین الدین رهنما، که رمانی تاریخی است، در این زمینه پیشتاز بوده است.<ref>قنوات، «داستان یک داستان»، ص۱۵.</ref> | گفته شده در دوره‌های اخیر به خصوص در [[ایران]]، رمان‌های مفصلی درباره افسانه ارینب نوشته شده است و کتاب ''زندگانی امام حسین(ع)'' اثر زین الدین رهنما، که رمانی تاریخی است، در این زمینه پیشتاز بوده است.<ref>قنوات، «داستان یک داستان»، ص۱۵.</ref> فخیم ابهری در دهه ۱۳۵۰ش برای نخستین بار کتاب شعری مستقلی با عنوان ''ارینب: زیباروی عرب'' در این زمینه منتشر کرد.<ref>قنوات، «داستان یک داستان»، ص۱۹.</ref> | ||
نمایش‌نامه ''کرشمه خسروانی؛ در سه پرده''، اثر سید مهدی شجاعی و کتاب شعر ''ارینب: پریچهر عرب'' اثر محسن عباس‌زاده از دیگر آثاری است که در این باره منتشر شده است.<ref>نگاه کنید به: قنوات، «داستان یک داستان»، | کتاب ''ارینب: زیبای عرب'' اثر عبدالرسول خاوری خراسانی، نمایش‌نامه ''کرشمه خسروانی؛ در سه پرده''، اثر [[سید مهدی شجاعی]] و کتاب شعر ''ارینب: پریچهر عرب'' اثر محسن عباس‌زاده از دیگر آثاری است که در این باره منتشر شده است.<ref>نگاه کنید به: قنوات، «داستان یک داستان»، ص۱۸-۲۲.</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||