Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۵٬۹۷۵
ویرایش
مرتضی حائری یزدی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (ردهانبوه: انتقال از رده:فقهای شیعه قرن14(قمری) به رده:فقیهان شیعه قرن ۱۴ (قمری)) |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
| پانویس = | | پانویس = | ||
}} | }} | ||
'''مرتضی حائری یزدی''' ( | '''مرتضی حائری یزدی''' (۱۳۳۴۱۴۰۶ق) [[فقیه]] و عالم [[امامیه|امامی]]، فرزند [[شیخ عبدالکریم حائری]]. حائری پس از [[انقلاب اسلامی ایران]] از اعضای [[مجلس خبرگان قانون اساسی]] و مؤسس صندوق ذخیره علوی در [[قم]] بود. [[سید مصطفی خمینی]] داماد اوست. | ||
== ولادت، درگذشت و مدفن == | == ولادت، درگذشت و مدفن == | ||
مرتضی حائری یزدی، نخستین پسر شیخ | مرتضی حائری یزدی، نخستین پسر شیخ عبدالکریم حائری یزدی، مؤسس [[حوزه علمیه قم]]، در [[۱۴ ذی‌الحجه]] ۱۳۳۴ق در [[اراک]] به دنیا آمد. در شش سالگی همراه پدر به [[قم]] رفت.<ref>حائری یزدی، مرتضی، سردلبران، ص۱۲.</ref> | ||
حائری در در شب [[۲۴ جمادی‌الثانی]] ۱۴۰۶ ق، مصادف با [[۲۵ اسفند]] ۱۳۶۴ش، درگذشت و پس از [[تشییع جنازه|تشییع]]، [[سید محمد رضا گلپایگانی]] بر وی [[نماز میت|نماز]] خواند، و در مسجد بالا سر [[حرم حضرت معصومه]]، | حائری در در شب [[۲۴ جمادی‌الثانی]] ۱۴۰۶ ق، مصادف با [[۲۵ اسفند]] ۱۳۶۴ش، درگذشت و پس از [[تشییع جنازه|تشییع]]، [[سید محمد رضا گلپایگانی]] بر وی [[نماز میت|نماز]] خواند، و در مسجد بالا سر [[حرم حضرت معصومه]]، نزدیک مدفن پدرش [[شیخ عبدالکریم حائری]] به خاک سپرده شد.<ref>مرتضی حائری یزدی، سر دلبران، ص۲۸ ۲۹.</ref> [[امام خمینی]] در پیام تسلیتی وی را از پیشگامان نهضت و دوست صمیمی خود یاد کرد.<ref>فرهنگ کوثر - مهر ۱۳۷۷، شماره ۱۹.</ref> | ||
==حیات علمی== | ==حیات علمی== | ||
| خط ۶۵: | خط ۶۵: | ||
ادبیات را در قم و نزد [[محمد علی ادیب تهرانی]] و شیخ [[ابوالقاسم نحوی]] فراگرفت. پس از گذراندن مراحل اولیه سطح [[فقه]] و [[علم اصول|اصول]]، سطوح عالی را نزد [[سید محمد تقی خوانساری]] و [[سید محمد رضا گلپایگانی]] و [[سید محمد محقق یزدی]]، فراگرفت. | ادبیات را در قم و نزد [[محمد علی ادیب تهرانی]] و شیخ [[ابوالقاسم نحوی]] فراگرفت. پس از گذراندن مراحل اولیه سطح [[فقه]] و [[علم اصول|اصول]]، سطوح عالی را نزد [[سید محمد تقی خوانساری]] و [[سید محمد رضا گلپایگانی]] و [[سید محمد محقق یزدی]]، فراگرفت. | ||
مدتی در محضر پدر خود شاگردی نمود و پس از وفات او، حدود پانزده سال در درس‌های فقه و اصولِ پدر همسر خود ([[سید محمد حجت کوه کمره ای]]) و [[سید احمد خوانساری]] | مدتی در محضر پدر خود شاگردی نمود و پس از وفات او، حدود پانزده سال در درس‌های فقه و اصولِ پدر همسر خود ([[سید محمد حجت کوه کمره ای]]) و [[سید احمد خوانساری]] شرکت کرد. | ||
وی از | وی از کسانی بود که برای اقامت آیت‌اللّه آقا [[حسین بروجردی]] در [[قم]] تلاش کرد و مدتی در حلقه درس وی حضور یافت. بخش [[الهیات|الهیاتِ]] ''[[اسفار اربعه|اسفار]]'' [[صدر المتألهین]] را خصوصی درس گرفت و بر سایر مباحث آن کتاب نیز با مطالعه و رجوع به [[امام خمینی]] وقوف یافت.<ref>حائری‌یزدی، مرتضی، سر دلبران، ص۷۶، ۸۸، ۲۰۴ ؛ حائری‌یزدی، مهدی، ص۶۱</ref> حائری با امام خمینی رفاقت دیرینه داشت همین رفاقت باعث شد [[مصطفی خمینی]] فرزند امام را به دامادی بپذیرد.<ref>[http://aftabnews.ir/vdccxmqs42bq1e8.ala2.html پایگاه خبری آفتاب]</ref> | ||
===اجتهاد و تدریس=== | ===اجتهاد و تدریس=== | ||
حائری از دو [[مرجع تقلید]] [[نجف]]، [[سید ابوالحسن اصفهانی]] و [[آقا ضیاء عراقی|آقا ضیاءالدین عراقی]]، [[گواهی اجتهاد]] داشت،<ref>حائری یزدی، مرتضی، سر دلبران، | حائری از دو [[مرجع تقلید]] [[نجف]]، [[سید ابوالحسن اصفهانی]] و [[آقا ضیاء عراقی|آقا ضیاءالدین عراقی]]، [[گواهی اجتهاد]] داشت،<ref>حائری یزدی، مرتضی، سر دلبران، ص۲۴۲</ref> و پس از سالها تدریس مقدمات و سطح، از حدود سی سالگی به تدریس [[درس خارج|خارج فقه]] و اصول پرداخت که نزدیک سی‌سال طول کشید. وی از استادان حوزه و به دقت و ژرف‌اندیشی معروف بود و شاگردان بسیاری تربیت کرد که برخی از آنان از مدرّسان بزرگ حوزه شدند. حائری، علاوه بر تدریس فقه و اصول، جلسات [[تفسیر قرآن]] و [[عقاید]] نیز داشت.<ref>حائری یزدی، مرتضی، صلاة، ص۴</ref> | ||
===آثار علمی=== | ===آثار علمی=== | ||
:'''فقه:''' | :'''فقه:''' | ||
*ابتغاءُ الفضیلة فی شرح الوسیلة، | *ابتغاءُ الفضیلة فی شرح الوسیلة، که شرحی موجز و استدلالی بر وسیلةالنجاةِ [[سید ابوالحسن اصفهانی]] است. | ||
*صلاةالجمعة، حاوی مباحثات حائری در مبحث [[نماز جمعه]] | *صلاةالجمعة، حاوی مباحثات حائری در مبحث [[نماز جمعه]] که از ۱۳۴۹ش آن را تدریس می‌کرد. | ||
*خلل‌الصلاة و | *خلل‌الصلاة و احکامه | ||
* | *کتاب‌الخمس | ||
* | *کتاب‌الطهارة که شرح [[عروة الوثقی]] تا مبحث احکام اموات است. | ||
*همچنین رساله‌هایی درباره نماز مسافر، حدیث رفع، حاشیه‌ای بر | *همچنین رساله‌هایی درباره نماز مسافر، حدیث رفع، حاشیه‌ای بر مکاسب [[شیخ انصاری]] و حاشیه‌ای بر کتاب‌الصلوة [[عبدالکریم حائری|عبدالکریم حائری یزدی]] | ||
:'''اصول:''' | :'''اصول:''' | ||
مهم‌ترین اثر حائری در [[اصول فقه]]، | مهم‌ترین اثر حائری در [[اصول فقه]]، کتابِ مبانی‌الاحکام فی اصول شرایع الاسلام، یک دوره کامل اصول فقه به ترتیب مباحث [[کفایه الاصول]] است. | ||
:'''تفسیر:''' | :'''تفسیر:''' | ||
*پرتویی از انوار آسمانی عنوان مجموعه‌ای از مقالات مرتضی حائری یزدی است | *پرتویی از انوار آسمانی عنوان مجموعه‌ای از مقالات مرتضی حائری یزدی است که در نخستین شماره‌های [[مجله مکتب تشیع]] در موضوع اعجاز [[قرآن]] چاپ شد و صورت کامل‌تر آن را برادرش، [[مهدی حائری یزدی|مهدی حائری یزدی]]، با نام علوم قرآن به چاپ رساند. | ||
*مقالاتی از مرتضی حائری باعنوان مباحثی در تفسیر [[سوره حمد]] نیز، در دوازده شماره نشریه | *مقالاتی از مرتضی حائری باعنوان مباحثی در تفسیر [[سوره حمد]] نیز، در دوازده شماره نشریه کتابخانه عمومی مسجد اعظم قم، از ۱۳۴۴ تا ۱۳۴۵ش منتشر شد. | ||
:'''متفرقه:''' | :'''متفرقه:''' | ||
برخی دیگر از آثار حائری عبارتند از: | برخی دیگر از آثار حائری عبارتند از: | ||
*مجموعه یادداشت‌ها درباره خاطرات شخصی او در مورد خود و پدرش | *مجموعه یادداشت‌ها درباره خاطرات شخصی او در مورد خود و پدرش | ||
*ماجراهایی معنوی و عرفانی | *ماجراهایی معنوی و عرفانی که با نام سِرّ دلبران در ۱۳۷۷ش، با مقدمه [[رضا استادی]]، در [[قم]] چاپ شد. | ||
*مجموعه چند سخنرانی‌اش در [[ایام فاطمیه]] به تحریر خود او | *مجموعه چند سخنرانی‌اش در [[ایام فاطمیه]] به تحریر خود او که در نسخه‌های محدودی تکثیر شده است. | ||
==خصوصیات اخلاقی== | ==خصوصیات اخلاقی== | ||
حائری عالِمی | حائری عالِمی پرهیزکار و ساده زیست، متواضع و خوش‌خلق، و در رفع نیازها و مشکلات مردم بسیار کوشا بود و [[نماز جماعت]] او در [[مسجد اعظم قم]]، باشکوه و معنویت خاصی برگزار می‌شد. | ||
وی به تعظیم شعائر دینی، از جمله [[زیارت]] مشاهد مشرّفه و برگزاری مجالس | وی به تعظیم شعائر دینی، از جمله [[زیارت]] مشاهد مشرّفه و برگزاری مجالس ذکر [[اهل بیت|اهل‌بیت]](ع)، تقید خاصی داشت.<ref>حسینی یزدی، ص۷۵، ۸۲، ۱۱۰، ۱۱۹</ref> | ||
==خدمات اجتماعی | ==خدمات اجتماعی سیاسی== | ||
تأسیس صندوق ذخیره علوی، مؤسسه مبارزه با فقر و مؤسسه سرپرستی [[ایتام]]، از خدمات اجتماعی و عام‌المنفعه او در شهر [[قم]] است.<ref>حسینی یزدی، | تأسیس صندوق ذخیره علوی، مؤسسه مبارزه با فقر و مؤسسه سرپرستی [[ایتام]]، از خدمات اجتماعی و عام‌المنفعه او در شهر [[قم]] است.<ref>حسینی یزدی، ص۷۳۷۴، ۷۹۸۰، ۸۴، ۱۴۵، ۱۵۹</ref> | ||
او پس از پیروزی [[انقلاب اسلامی ایران]]، از سوی مردم استان | او پس از پیروزی [[انقلاب اسلامی ایران]]، از سوی مردم استان مرکزی برای عضویت در [[مجلس خبرگان قانون اساسی]] انتخاب شد.<ref>روزنامه اطلاعات، ۱۵ مرداد ۱۳۵۸</ref> | ||
== پانویس== | == پانویس== | ||
| خط ۱۰۴: | خط ۱۰۴: | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{ستون-شروع}} | {{ستون-شروع}} | ||
*حائری‌یزدی، مرتضی، ''سرّ دلبران'': عرفان و توحید ناب در ضمن داستان‌ها، | *حائری‌یزدی، مرتضی، ''سرّ دلبران'': عرفان و توحید ناب در ضمن داستان‌ها، به‌کوشش رضا استادی، قم، ۱۳۷۷ش. | ||
*حائری یزدی، ''صلاةالجمعة''، قم، ۱۴۰۹. | *حائری یزدی، ''صلاةالجمعة''، قم، ۱۴۰۹. | ||
*حائری‌یزدی، مهدی، ''خاطرات | *حائری‌یزدی، مهدی، ''خاطرات دکتر مهدی حائری یزدی''، به‌کوشش حبیب لاجوردی، تهران، ۱۳۸۱ش. | ||
*حسینی یزدی، شرح زندگانی حضرت آیت‌اللّه مؤسس و فرزند برومندشان آیت‌اللّه حاج شیخ مرتضی حائری، قم، ۱۳۸۱ش. | *حسینی یزدی، شرح زندگانی حضرت آیت‌اللّه مؤسس و فرزند برومندشان آیت‌اللّه حاج شیخ مرتضی حائری، قم، ۱۳۸۱ش. | ||
*روزنامه اطلاعات. | *روزنامه اطلاعات. | ||
*فرهنگ | *فرهنگ کوثر - مهر ۱۳۷۷، شماره ۱۹. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
==پیوند به بیرون == | ==پیوند به بیرون == | ||
* منبع مقاله: [http://lib.eshia.ir/23019/1/5761 دانشنامه جهان اسلام] | * منبع مقاله: [http://lib.eshia.ir/23019/1/5761 دانشنامه جهان اسلام] | ||
[[en:Murtida Ha'iri Yazdi]] | [[en:Murtida Ha'iri Yazdi]] | ||
{{فقیهان شیعه}} | {{فقیهان شیعه}} | ||