چشم برزخی: تفاوت میان نسخه‌ها

'''چشم برزخی''' چشمی است که شخص دارنده آن، حقیقت و باطن عمل شخص دیگر را می‌بیند و قادر خواهد بود از گذشته و آینده دیگران باخبر شود. بنابر آنچه از [[آیه|آیات]] و [[حدیث|روایات]] به‌دست می آید، با رعایت [[تقوا]] و عمل به [[واجب|واجبات]] و ترک [[حرام|محرمات]] ممکن است چشم انسان باز شده و حقایقی را مشاهده کند که با چشم ظاهری قابل مشاهده نیست. در [[قرآن]] به چشم برزخی، چشم تیزبین (حدید) گفته شده است. نقل قول‌هایی از زندگی بزرگان و علما درباره چشم برزخی آنان گفته شده است.

در قرآن از چشم برزخی تعبیر به چشم تیزبین (حدید) شده است.<ref>سوره ق، آیه ۲۲.</ref> در آیه ۲۲ [[سوره ق]]، خدا درباره امری سخن می‌گوید که وجود دارد اما چشم انسان قادر به دیدن آن چیز نیست و با برداشته‌شدن پرده از چشم انسان، چشم تیزبین(حدید) پیدا کرده و حقایق را می‌بیند:<ref>علامه طباطبائی، الميزان، ۱۳۹۳ق، ج۱۸، ص۳۵۰؛ امین‌، مخزن العرفان، ۱۳۸۹ش، ج۱۳، ص۲۸۱-۲۸۲؛ فیض کاشانی، التفسیر الصافی، ۱۴۱۶ق، ص۶۱؛ ابن كثیر، تفسیر القرآن العظیم، ۱۴۱۹ق، ج۷، ص۳۷۵؛ طبری، جامع البیان، [بی‌تا]، ج۲۲، ص۳۵۰.</ref> «(به او خطاب می شود:) تو از این صحنه (و دادگاه بزرگ) غافل بودی و ما پرده را از چشم تو کنار زدیم، و امروز چشمت کاملًا تیزبین است».

<ref group="یادداشت">{{عربی|لَقَدْ کُنْتَ في‏ غَفْلَةٍ مِنْ هذا فَکَشَفْنا عَنْکَ غِطاءَکَ فَبَصَرُکَ الْيَوْمَ حَديدٌ}}(سوره ق، آیه۲۲).</ref>

در حدیثی از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر (ص)]] که به [[حدیث قرب نوافل]] مشهور است، انجام دادن فرایض ([[واجب|واجبات]]) و نَوَافل ([[مستحب|مستحبات]]) محبوب‌ترین عمل نزد خدا و وسیله تقرب بنده به او معرفی شده‌ و خدا گوش و چشم او می‌شود.<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۸۷ش، ج۴، ص۷۴.</ref>

چشم برزخی در دسته سوم شناخت‌ها قرار می‌گیرد و نوعی از انواع مکاشفات است و مربوط به شناخت شهودی (علومی که از راه [[عرفان نظری|عرفان]] به دست می آیند) می‌شود. راه رسیدن به آن نیز [[تزکیه]] دل و تقوای الهی است.».<ref>ملاصدرا، تفسیر القرآن الکریم، ۱۳۶۶ش، ج۲، ص۶۹.</ref>

*ابن کثیر دمشقی، اسماعیل بن عمرو، تفسیر القرآن العظیم(ابن کثیر)، به تحقیق: محمدحسین شمس‌الدین، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ اول، ۱۴۱۹ق.

*صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم‌، تفسیر القرآن الکریم، قم، بیدار، چاپ دوم‌، ۱۳۶۶ش.

*طبری، محمد بن جریر، جامع البیان عن تاویل آی القرآن، [بی‌جا]، [بی‌نا]، [بی‌تا].

*علامه طباطبائی، سید محمدحسین، المیزان في تفسیر القرآن، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، چاپ دوم‌، ۱۳۹۳ق.

*مطهری، مرتضی، آشنایی با قرآن، تهران، انتشارات صدرا، ۱۳۸۹ش.

*مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۸۰ش.