ارث زن: تفاوت میان نسخه‌ها

[[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]]، [[تفسیر قرآن|مفسر]] و [[فقیه]] شیعه در قرن چهاردهم قمری، در تفاوت ارث زن و مرد، وضعیت روانی آنها (احساسی بودن زن و عقل‌گرا بودن مرد) را نیز دخیل دانسته و از نظر وی، یکی از دلایل تفاوت ارث زن و مرد، قوی‌تر بودن مرد از زن در اداره امور مالی و زندگی و عقل است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۴، ص۲۱۵.</ref> به گفته علامه طباطبایی و نیز [[ناصر مکارم شیرازی]]، مفسر و [[مرجع تقلید]] معاصر [[شیعه]]، از آنجا که تأمین هزینه‌های زندگی زن بر دوش مرد است و زن از پرداخت هزینه‌ها معاف است، ازاین‌رو، هر چند سهم مرد به لحاظ مالکیت بیشتر است، اما سهم زنان به لحاظ مصرف و بهره‌برداری، دو برابر سهم مردان است.<ref>نگاه کنید به طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۴، ص۲۱۵؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۳، ص۲۹۰ و ۲۹۱.</ref>آیت الله جوادی آملی از مراجع تقلید و مفسر قرآن براین باور است که قوانين ارث بر اساس موقعيت اجتماعی و خانوادگی زن و مرد تنظيم شده و ملاک تنها زن يا مرد بودن نيست و اين گمان که هميشه زن صرفاً به خاطر جنسيّت، نصف مرد ارث می برد، ناشي از بی توجّهی به احکام ارث است، چرا که گاه سهم ارث زن و مرد مساوی است؛ مانند سهم پدر و مادر وقتی با فرزند جمع باشند. <ref>جوادی آملی، عبدالله، زن در آئينه ي جلال و جمال، ص۴۰۴.

در حدیثی دیگر،‌ [[امام علی(ع)]]<ref>صدوق، علل الشرایع، ۱۳۸۵ش، ج۲، ص۵۷۱، ج۵.</ref> و امام صادق(ع)<ref>صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۴، ص۳۵۱، ح۵۷۵۸؛ صدوق، علل الشرایع، ۱۳۸۵ش، ج۲، ص۵۷۱، ج۴.</ref> نصف بودن ارث زن را به این جهت دانسته‌اند که دانه‌هایی که [[آدم (پیامبر)|آدم(ع)]] در [[بهشت]] خورد، دو برابر دانه‌هایی بود که [[حوا]] خورد.{{یادداشت|«سَأَلْتُ أَبَاعَبْدِاللَّهِ ع فَقُلْتُ لَهُ کَیْفَ صَارَ الْمِیرَاثُ لِلذَّکَرِ مِثْلُ حَظِّ الْأُنثَیَیْنِ فَقَالَ: لِأَنَّ الْحَبَّاتِ الَّتِی أَکَلَهَا آدَمُ ع وَ حَوَّاءُ فِی الْجَنَّةِ کَانَتْ ثَمَانِیَ عَشْرَةَ حَبَّةً أَکَلَ آدَمُ مِنْهَا اثْنَتَیْ عَشْرَةَ حَبَّةً وَ أَکَلَتْ حَوَّاءُ سِتّاً فَلِذَلِکَ صَارَ الْمِیرَاثُ لِلذَّکَرِ مِثْلُ حَظِّ الْأُنثَیَیْنِ؛ از امام صادق(ع) سؤال شد چرا میراث مرد دو برابر ارث زن شد. امام فرمود: دانه‌هایی که آدم(ع) و حوا در بهشت خوردند، هجده دانه بود که آدم دوازده دانه و حوا شش دانه از آن را خورد. به این خاطر سهم مردان دو برابر سهم زنان قرار داده شد.»(صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۴، ص۳۵۱، ح۵۷۵۸؛ صدوق، علل الشرایع، ۱۳۸۵ش، ج۲، ص۵۷۱، ج۴)}} گفته شده زیاد خوردن آدم(ع) نشان از نیازمندی بیشتر مرد بوده است و به این جهت ارث مردان دو برابر شده است.<ref>فیض کاشانی،‌ الوافی، ۱۴۰۶ق، ج۲۵، ص۷۲۴.</ref> به گفته علی‌اکبر غفاری در پانویس کتاب [[من لا یحضره الفقیه]]، این روایت از آن رو که [[خبر واحد|واحد]] (غیرمتواتر) است، در غیر [[احکام شرعی]] حجیت ندارد و ازاین‌رو، دلیلی بر وجوب [[تعبد]] به آن وجود ندارد.<ref>صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۴، ص۳۵۱، پانویس.</ref>