پرش به محتوا

کوه نور: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۰ ژوئیهٔ ۲۰۱۴
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Smnazem
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''حِراء'''، از کوه‌هاى مشهور [[مکه]] که [[وحى]] اولین‌بار در آنجا بر [[حضرت محمد (ص)]] نازل شد و از این‌رو به آن '''جبل‌النور''' (کوه نور) نیز گفته‌اند. در این کوه غاری وجود دارد (که به '''«غار حِراء»''' مشهور است) و حضرت محمد (ص) پیش از [[اسلام]] هر سال مدتى را در آن به خلوت و عبادت می‌گذراند<ref>فاسى، شفاء الغرام، ج 1، ص 279</ref> (نک: [[تحنث]]) و خدا آن حضرت را در آنجا به رسالت مبعوث کرد.
'''حِراء'''، از کوه‌هاى مشهور [[مکه]] که [[وحى]] اولین‌بار در آنجا بر [[حضرت محمد (ص)]] نازل شد و از این‌رو به آن '''جبل‌النور''' (کوه نور) نیز گفته‌اند. در این کوه غاری وجود دارد (که به '''«غار حِراء»''' مشهور است) و حضرت محمد (ص) پیش از [[اسلام]] هر سال مدتى را در آن به خلوت و عبادت می‌گذراند<ref>فاسى، شفاء الغرام، ج 1، ص 279</ref> (نک: [[تحنث]]) و خدا آن حضرت را در آنجا به رسالت مبعوث کرد.
== مشخصات کوه ==
== مشخصات کوه ==
[[پرونده:كوه حراء.jpg|بندانگشتی|180px|چپ|كوه حراء]]
[[پرونده:كوه حراء.jpg|بندانگشتی|180px|چپ|كوه حراء]]
کوه حِراء در شمال‌شرقی مکه قرار دارد. این کوه شکلی مخروطى دارد و از دیگر کوه‌هایى که شهر مکه بر دامنه آنها واقع شده، مستقل است.<ref>قائدان، تاریخ و آثار اسلامى مکه، ص 107</ref> بنابر منابع متقدم، در گذشته، فاصله کوه حراء تا مکه یک فرسنگ<ref>رجوع کنید به ابن‌جبیر، رحلة ابن‌جبیر، ص130؛ ابن‌بطوطه، رحلة ابن‌بطوطة، ج 1، ص 158</ref> یا سه میل<ref>ابن‌جبیر، رحلة ابن‌جبیر، ص 192؛ یاقوت حموى، معجمع البلدان، ذیل مادّه؛ فاسى، شفاء الغرام، ج 1، ص 280؛ قس حمیرى، الروض المعطار، ص190</ref> بوده است؛ اما امروزه، به‌سبب توسعه شهر مکه، کوه حراء داخل شهر قرار گرفته و ساختمان‌هاى مسکونى آن را احاطه کرده است. فاصله این کوه تا [[مسجدالحرام]] چهار تا شش کیلومتر است.<ref>قائدان، تاریخ و آثار اسلامى مکه، ص 107</ref> این کوه مشرف بر مِنا و در کنار مسیر مِنا ـ عرفات است.<ref>ابن‌جبیر، رحلة ابن‌جبیر، ص130؛ ابن‌بطوطه، رحلة ابن‌بطوطة، ج 1، ص 158؛ قائدان، تاریخ و آثار اسلامى مکه، ص 107</ref>
کوه حِراء در شمال‌شرقی مکه قرار دارد. این کوه شکلی مخروطى دارد و از دیگر کوه‌هایى که شهر مکه بر دامنه آنها واقع شده، مستقل است.<ref>قائدان، تاریخ و آثار اسلامى مکه، ص 107</ref> بنابر منابع متقدم، در گذشته، فاصله کوه حراء تا مکه یک فرسنگ<ref>رجوع کنید به ابن‌جبیر، رحلة ابن‌جبیر، ص130؛ ابن‌بطوطه، رحلة ابن‌بطوطة، ج 1، ص 158</ref> یا سه میل<ref>ابن‌جبیر، رحلة ابن‌جبیر، ص 192؛ یاقوت حموى، معجمع البلدان، ذیل مادّه؛ فاسى، شفاء الغرام، ج 1، ص 280؛ قس حمیرى، الروض المعطار، ص190</ref> بوده است؛ اما امروزه، به‌سبب توسعه شهر مکه، کوه حراء داخل شهر قرار گرفته و ساختمان‌هاى مسکونى آن را احاطه کرده است. فاصله این کوه تا [[مسجدالحرام]] چهار تا شش کیلومتر است.<ref>قائدان، تاریخ و آثار اسلامى مکه، ص 107</ref> این کوه مشرف بر مِنا و در کنار مسیر مِنا ـ عرفات است.<ref>ابن‌جبیر، رحلة ابن‌جبیر، ص130؛ ابن‌بطوطه، رحلة ابن‌بطوطة، ج 1، ص 158؛ قائدان، تاریخ و آثار اسلامى مکه، ص 107</ref>


ارتفاع آن از سطح دریا 560 متر است<ref>عبدالغنى، تاریخ امراء المکه، ص 22</ref>  و فقط از یک مسیر می‌توان از آن صعود کرد و آن راهى است که از دیگر جاها جدا شده است.<ref>حمیرى، الروض المعطار، ص 190</ref> آب و سبزه نیز در آن دیده نمی‌شود.<ref>یاقوت حموى، معجمع البلدان، ذیل مادّه</ref> قله حراء حدود چهل متر مربع مساحت دارد. اطراف قله باز است و هیچ صخره یا مانعى در برابر کسى که می‌خواهد اطراف را تماشا کند، وجود ندارد.
ارتفاع آن از سطح دریا 560 متر است<ref>عبدالغنى، تاریخ امراء المکه، ص 22</ref>  و فقط از یک مسیر می‌توان از آن صعود کرد و آن راهى است که از دیگر جاها جدا شده است.<ref>حمیرى، الروض المعطار، ص 190</ref> آب و سبزه نیز در آن دیده نمی‌شود.<ref>یاقوت حموى، معجمع البلدان، ذیل مادّه</ref> قله حراء حدود چهل متر مربع مساحت دارد. اطراف قله باز است و هیچ صخره یا مانعى در برابر کسى که می‌خواهد اطراف را تماشا کند، وجود ندارد.


== مشخصات غار ==
== مشخصات غار ==
[[پرونده:نمایی از غار حراء.jpg|بندانگشتی|نمایی از غار حرا]]
[[پرونده:نمایی از غار حراء.jpg|بندانگشتی|نمایی از غار حرا]]
[[پرونده:غار حراء.jpg|بندانگشتی|134px|چپ|غار حراء]]
[[پرونده:غار حراء.jpg|بندانگشتی|134px|چپ|غار حراء]]
خط ۱۲: خط ۱۷:
غار حِراء در بالاترین نقطه‌ی این کوه واقع شده است و فاصله بین غار و قله حدود بیست متر است. براى رسیدن به آن از میان دو صخره بسیار نزدیک به ‌هم عبور می‌کنند. پس از آن، غار نمایان می‌شود.<ref>خادمى، راهنماى حج، ج 2، ص 157</ref>
غار حِراء در بالاترین نقطه‌ی این کوه واقع شده است و فاصله بین غار و قله حدود بیست متر است. براى رسیدن به آن از میان دو صخره بسیار نزدیک به ‌هم عبور می‌کنند. پس از آن، غار نمایان می‌شود.<ref>خادمى، راهنماى حج، ج 2، ص 157</ref>


انتهاى غار کاملاً به‌ سوى [[مسجدالحرام]] و [[کعبه]]، و دهانه آن تقریباً به سمت [[بیت‌المقدّس]] است.<ref>قائدان، تاریخ و آثار اسلامى مکه، ص 108</ref> از بالاى کوه حراء مسجدالحرام و گلدسته‌ها دیده می‌شوند.<ref>خادمى، راهنماى حج، ج 2، ص 157</ref> وسعت دهانه غار به اندازه‌اى است که یک شخص متوسط ‌القامت می‌تواند از آن عبور کند و در آنجا به نماز بایستد. داخل آن از هنگام طلوع تا غروب آفتاب روشن است، اما گرماى سوزان به آن نفوذ نمی‌کند.<ref>قائدان، تاریخ و آثار اسلامى مکه، ص 107ـ108</ref>
انتهاى غار کاملاً به‌ سوى [[مسجدالحرام]] و [[کعبه]]، و دهانه آن تقریباً به سمت [[بیت‌المقدّس]] است.<ref>قائدان، تاریخ و آثار اسلامى مکه، ص 108</ref> از بالاى کوه حراء مسجدالحرام و گلدسته‌ها دیده می‌شوند.<ref>خادمى، راهنماى حج، ج 2، ص 157</ref> وسعت دهانه غار به اندازه‌اى است که یک شخص متوسط ‌القامت می‌تواند از آن عبور کند و در آنجا به [[نماز]] بایستد. داخل آن از هنگام طلوع تا غروب آفتاب روشن است، اما گرماى سوزان به آن نفوذ نمی‌کند.<ref>قائدان، تاریخ و آثار اسلامى مکه، ص 107ـ108</ref>
 
برخى مورخان، غار حراء را با [[غار ثور]] ــ که پیامبر اکرم(ص) هنگام [[هجرت]] از مکه به [[مدینه]]، به آن پناه بردــ اشتباه کرده‌اند.<ref>رجوع کنید به ازرقى، اخبار مکه، ج 2، ص 288؛ فاسى، شفاء الغرام، ج 1، ص 280؛ نهروالى، کتاب الاعلام، ص440</ref>


برخى مورخان، غار حراء را با [[غار ثور]] ــ که پیامبر اکرم هنگام [[هجرت]] از مکه به مدینه، به آن پناه بردــ اشتباه کرده‌اند.<ref>رجوع کنید به ازرقى، اخبار مکه، ج 2، ص 288؛ فاسى، شفاء الغرام، ج 1، ص 280؛ نهروالى، کتاب الاعلام، ص440</ref>


== کوه حراء در روایات دینی و تاریخی ==
== کوه حراء در روایات دینی و تاریخی ==
روایت شده است که حضرت [[آدم(ع)]] خانه کعبه را از سنگ‌هاى پنج کوه بنا کرد که یکى از آنها کوه حراء بود.<ref>هیثمى، مجمع الزوائد، ج۳، ص۲۸۸؛ فاسى، شفاء الغرام، ج۱، ص۹۱</ref> گفته شده که کوه حراء همان کوه فاران است که در [[تورات]]<ref>کتاب اول سموئیل نبى، ۱:۲۵</ref>  از آن یاد شده، اما ظاهراً فاران نامى است که به همه کوه‌هاى مکه اطلاق شده است نه فقط کوه حراء.<ref>عاملى، الصحیح، ج ۱، ص ۱۹۷</ref>
روایت شده است که حضرت [[آدم(ع)]] خانه کعبه را از سنگ‌هاى پنج کوه بنا کرد که یکى از آنها کوه حراء بود.<ref>هیثمى، مجمع الزوائد، ج۳، ص۲۸۸؛ فاسى، شفاء الغرام، ج۱، ص۹۱</ref> گفته شده که کوه حراء همان کوه فاران است که در [[تورات]]<ref>کتاب اول سموئیل نبى، ۱:۲۵</ref>  از آن یاد شده، اما ظاهراً فاران نامى است که به همه کوه‌هاى مکه اطلاق شده است نه فقط کوه حراء.<ref>عاملى، الصحیح، ج ۱، ص ۱۹۷</ref>


گفته‌اند از معجزات [[پیامبر اکرم]] آن بود که کوه حراء در زیر پاى آن حضرت به حرکت درآمد و سپس به فرمان پیامبر از حرکت بازایستاد.<ref>رجوع کنید به ابن‌حنبل، مسند، ج 2، ص 419؛ طبرسى، الاحتجاج، ج 1، ص 326؛ مقریزى، امتاع الاسماع، ج 5، ص 57</ref>
گفته‌اند از معجزات [[پیامبر اکرم]] آن بود که کوه حراء در زیر پاى آن حضرت به حرکت درآمد و سپس به فرمان پیامبر(ص) از حرکت بازایستاد.<ref>رجوع کنید به ابن‌حنبل، مسند، ج 2، ص 419؛ طبرسى، الاحتجاج، ج 1، ص 326؛ مقریزى، امتاع الاسماع، ج 5، ص 57</ref>


از [[امام علی]](ع) نقل شده است که [[پیامبر اسلام|پیامبر]](ص) هر سال در حراء خلوت می گزید، من او را می دیدم و جز من کسی وی را نمی دید.<ref>نهج البلاغه، ترجمه سید جعفر شهیدی، خطبه 192، ص 222.</ref>
از [[امام علی]](ع) نقل شده است که [[پیامبر اسلام|پیامبر]](ص) هر سال در حراء خلوت می گزید، من او را می دیدم و جز من کسی وی را نمی دید.<ref>نهج البلاغه، ترجمه سید جعفر شهیدی، خطبه 192، ص 222.</ref>


این کوه در [[دوره جاهلیت]] نیز محترم بوده و در اشعار جاهلى از آن یاد شده است، از جمله در اشعار عَوف ‌بن‌اَحْوَص و [[ابوطالب]] عموى پیامبر.<ref>رجوع کنید به بکرى، معجم، ذیل مادّه؛ فاسى، شفاء الغرام، ج 1، ص 281؛ نهروالى، کتاب الاعلام، ص440</ref> نخستین کسى که در کوه حراء [[اعتکاف]] نمود، [[عبدالمطلب]]، نیاى پیامبر، بود.<ref>ابن‌اثیر، ج 2، ص 15</ref> (نک: [[تحنث]])
این کوه در [[دوره جاهلیت]] نیز محترم بوده و در اشعار جاهلى از آن یاد شده است، از جمله در اشعار عَوف ‌بن‌اَحْوَص و [[ابوطالب]] عموى پیامبر.<ref>رجوع کنید به بکرى، معجم، ذیل مادّه؛ فاسى، شفاء الغرام، ج 1، ص 281؛ نهروالى، کتاب الاعلام، ص440</ref> نخستین کسى که در کوه حراء [[اعتکاف]] نمود، [[عبدالمطلب]]، نیاى پیامبر، بود.<ref>ابن‌اثیر، ج 2، ص 15</ref> (نک: [[تحنث]])


== زیارت غار حراء ==
== زیارت غار حراء ==
برخى فقها [[زیارت]] غار حراء را از مستحبات اعمال حج ذکر کرده‌اند.<ref>رجوع کنید به شهید اول، الدروس الشرعیه، ج 1، ص 468؛ سبزوارى، ذخیرة المعاد، ص 695؛ قس ابن‌تیمیه، مجموع الفتاوى، ج 15، جزء26، ص 68</ref> از گذشته تاکنون، مردم به زیارت [[غار حراء]] می‌روند و گفته شده است که دعا در آنجا مستجاب می‌شود.<ref>ابن‌جبیر، رحلة ابن‌جبیر، ص 190؛ فاسى، شفاء الغرام، ج 1، ص 199، 280</ref>
 
برخى فقها [[زیارت]] غار حراء را از مستحبات اعمال [[حج]] ذکر کرده‌اند.<ref>رجوع کنید به شهید اول، الدروس الشرعیه، ج 1، ص 468؛ سبزوارى، ذخیرة المعاد، ص 695؛ قس ابن‌تیمیه، مجموع الفتاوى، ج 15، جزء26، ص 68</ref> از گذشته تاکنون، مردم به زیارت [[غار حراء]] می‌روند و گفته شده است که دعا در آنجا مستجاب می‌شود.<ref>ابن‌جبیر، رحلة ابن‌جبیر، ص 190؛ فاسى، شفاء الغرام، ج 1، ص 199، 280</ref>
 
 
==جستارهای وابسته==
==جستارهای وابسته==
*[[پیامبر اکرم]]


*[[پیامبر اکرم]](ص)
*[[مکه]]
*[[مکه]]
*[[وحی]]


*[[وحی]]


== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس|2}}
{{پانویس|2}}


== منابع ==
== منابع ==
خط ۶۵: خط ۷۷:
{{col-end}}
{{col-end}}
{{پایان}}
{{پایان}}


== پیوند به بیرون ==
== پیوند به بیرون ==
*[http://www.encyclopaediaislamica.com/ دانشنامه جهان اسلام]
*[http://www.encyclopaediaislamica.com/ دانشنامه جهان اسلام]


[[رده:پیامبر اسلام(ص)]]
[[رده:پیامبر اسلام(ص)]]
[[رده:مکه‎‏]]
[[رده:مکه‎‏]]
کاربر ناشناس