پرش به محتوا

مسجد قبا: تفاوت میان نسخه‌ها

۵۲ بایت حذف‌شده ،  ‏۴ نوامبر ۲۰۱۵
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Sama
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:Masjed1.jpg ‏|بندانگشتی|250px|مسجد قبا در مدینه]]
[[پرونده:Masjed1.jpg ‏|بندانگشتی|250px|مسجد قبا در مدینه]]
[[پرونده:مسجد قباء.jpg ‏|بندانگشتی|250px|نقشه هوایی مسجد قبا ]]
[[پرونده:مسجد قباء.jpg ‏|بندانگشتی|250px|نقشه هوایی مسجد قبا ]]
'''مسجد قُبا''' نخستین [[مسجد|مسجدی]] است که در [[اسلام]] به دست [[حضرت رسول(ص)]] تأسیس شد. از این [[مسجد]] در [[قرآن کریم]] (۱۰۸ تا ۱۰۹ [[سوره توبه|توبه]]) یاد شده است.<ref>لَمَسْجِدٌ أُسِّسَ عَلی التَّقْوَی‏ مِنْ أَوَّلِ یوْمٍ أَحَقُّ أَن تَقُومَ فِیهِ فِیهِ رِجَالٌ یحُِبُّونَ أَن یتَطَهَّرُواْ وَ اللَّهُ یحُِبُّ الْمُطَّهِّرِینَ(۱۰۸) أَ فَمَنْ أَسَّسَ بُنْینَهُ عَلی‏ تَقْوَی‏ مِنَ اللَّهِ وَ رِضْوَانٍ خَیرٌْ أَم مَّنْ أَسَّسَ بُنْینَهُ عَلی‏ شَفَا جُرُفٍ هَارٍ فَانهَْارَ بِهِ فی نَارِ جَهَنَّمَ وَ اللَّهُ لَا یهَْدِی الْقَوْمَ الظَّلِمِینَ(۱۰۹) مسجدی که از روز نخستین بر پایه تقوا بنا شده، سزاوارتر است که در آن [به نماز] ایستی. [و] در آن، مردانی‏‌اند که دوست دارند خود را پاک سازند، و خدا کسانی را که خواهان پاکی‏‌اند دوست می‌‏دارد. (۱۰۸) آیا کسی که بنیاد [کار] خود را بر پایه تقوا و خشنودی خدا نهاده بهتر است یا کسی که بنای خود را بر لب پرتگاهی مشرف به سقوط پی‏‌ریزی کرده و با آن در آتش دوزخ فرو می‏‌افتد؟ و خدا گروه بیدادگران را هدایت نمی‏‌کند. (۱۰۹)</ref>
'''مسجد قُبا''' نخستین [[مسجد|مسجدی]] است که در [[اسلام]] به دست [[حضرت رسول(ص)]] تأسیس شد. از این [[مسجد]] در [[قرآن کریم]] (۱۰۸ تا ۱۰۹ [[سوره توبه|توبه]]) یاد شده است.<ref>لَمَسْجِدٌ أُسِّسَ عَلی التَّقْوَی مِنْ أَوَّلِ یوْمٍ أَحَقُّ أَن تَقُومَ فِیهِ فِیهِ رِجَالٌ یحُِبُّونَ أَن یتَطَهَّرُواْ وَ اللَّهُ یحُِبُّ الْمُطَّهِّرِینَ(۱۰۸) أَ فَمَنْ أَسَّسَ بُنْینَهُ عَلی تَقْوَی مِنَ اللَّهِ وَ رِضْوَانٍ خَیرٌْ أَم مَّنْ أَسَّسَ بُنْینَهُ عَلی شَفَا جُرُفٍ هَارٍ فَانهَْارَ بِهِ فی نَارِ جَهَنَّمَ وَ اللَّهُ لَا یهَْدِی الْقَوْمَ الظَّلِمِینَ(۱۰۹) مسجدی که از روز نخستین بر پایه تقوا بنا شده، سزاوارتر است که در آن [به نماز] ایستی. [و] در آن، مردانیاند که دوست دارند خود را پاک سازند، و خدا کسانی را که خواهان پاکیاند دوست میدارد. (۱۰۸) آیا کسی که بنیاد [کار] خود را بر پایه تقوا و خشنودی خدا نهاده بهتر است یا کسی که بنای خود را بر لب پرتگاهی مشرف به سقوط پیریزی کرده و با آن در آتش دوزخ فرو میافتد؟ و خدا گروه بیدادگران را هدایت نمیکند. (۱۰۹)</ref>


== موقعیت ==
== موقعیت ==
مسجد قبا در روستایی به همین نام در ۶ کیلومتری [[مدینه]] قرار گرفته است که امروزه این مسجد و روستای مذکور جزو شهر مدینه به شمار می‌آید. در وجه نامگذاری مسجد به نام قبا آمده است که به جهت بنای مسجد در کنار روستای قبا است که خود روستا هم به خاطر دارا بودن چاه معروفی به همین نام، قبا نامیده شده است.<ref>عبدالغنی، المساجد الاثریه فی المدینه النبویه،ص۲۵وبهرام نسب، استوانه نور ص۱۰</ref>
مسجد قبا در روستایی به همین نام در ۶ کیلومتری [[مدینه]] قرار گرفته است که امروزه این مسجد و روستای مذکور جزو شهر مدینه به شمار می‌آید. در وجه نامگذاری مسجد به نام قبا آمده است که به جهت بنای مسجد در کنار روستای قبا است که خود روستا هم به خاطر دارا بودن چاه معروفی به همین نام، قبا نامیده شده است.<ref>عبدالغنی، المساجد الاثریه فی المدینه النبویه،ص۲۵وبهرام نسب، استوانه نور ص۱۰</ref>
[[پرونده:Ghoba4.jpg|بندانگشتی||200px|right|فضای داخلی مسجد قبا]]
[[پرونده:Ghoba4.jpg|بندانگشتی||۲۰۰px|right|فضای داخلی مسجد قبا]]


=== شرایط جغرافیایی و آب و هوایی روستای قبا ===
=== شرایط جغرافیایی و آب و هوایی روستای قبا ===
روستای قبا شکل جغرافیایی آن مربع و مساحت آن برابر با ۱۲۲۵ کیلومتر مربع بوده است، آب این روستا، منشأ سیرابی مدینه است. این منطقه با توجه به دارابودن آب فراوان، باغهای زیادی را در خود جای داده و از هوای بسیار مطبوع و دلنشین برخوردار است.<ref> بهرام نسب، همان،ص ۱۱و۱۲ </ref>
روستای قبا شکل جغرافیایی آن مربع و مساحت آن برابر با ۱۲۲۵ کیلومتر مربع بوده است، آب این روستا، منشأ سیرابی مدینه است. این منطقه با توجه به دارابودن آب فراوان، باغهای زیادی را در خود جای داده و از هوای بسیار مطبوع و دلنشین برخوردار است.<ref> بهرام نسب، همان،ص ۱۱و۱۲ </ref>


== ورود پیامبر(ص) به قبا و ساخت مسجد ==
== ورود پیامبر(ص) به قبا و ساخت مسجد ==
پیامبر (ص) در سال اول هجری، پیش از ورود به مدینه به درخواست مردم ساکن در محله یا منطقه قبا، دستور ساخت این مسجد را صادر کرد. ورود آن حضرت به قبا را دوشنبه، دوازدهم <ref> مسعودی، مروج الذهب، ج۱،ص۶۳۴ </ref> یا چهاردهم [[ربیع الاول]] نوشته‌ و آورده اند که او در مدت اقامت یک هفته‌ای خود در قبا مسجدی را با همکاری مسلمانان بنا کرد.<ref> قائدان، تاریخ و آثار اسلامی مکه مکرمه و مدینه منوره،ص۲۲۶ </ref>در برخی منابع آمده که ساخت این مسجد به پیشنهاد [[عمار یاسر]] بوده <ref> الصدیقی ،حسن البناء فی فضل مسجد قبا،ص۳۴ </ref>و برخی نوشته اند که عمار در ساخت این مسجد نقش اول را داشته و بدین رو، او نخستین کس در اسلام است که مسجد ساخته است.<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ص201.</ref>
پیامبر(ص) در سال اول هجری، پیش از ورود به مدینه به درخواست مردم ساکن در محله یا منطقه قبا، دستور ساخت این مسجد را صادر کرد. ورود آن حضرت به قبا را دوشنبه، دوازدهم<ref> مسعودی، مروج الذهب، ج۱،ص۶۳۴ </ref> یا چهاردهم [[ربیع الاول]] نوشته‌ و آورده‌اند که او در مدت اقامت یک هفته‌ای خود در قبا مسجدی را با همکاری مسلمانان بنا کرد.<ref> قائدان، تاریخ و آثار اسلامی مکه مکرمه و مدینه منوره،ص۲۲۶ </ref>در برخی منابع آمده که ساخت این مسجد به پیشنهاد [[عمار یاسر]] بوده<ref> الصدیقی،حسن البناء فی فضل مسجد قبا،ص۳۴ </ref>و برخی نوشته‌اند که عمار در ساخت این مسجد نقش اول را داشته و بدین رو، او نخستین کس در اسلام است که مسجد ساخته است.<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ص۲۰۱.</ref>


== فضایل ==
== فضایل ==
 
*[[رسول خدا(ص)]] فرمود: هرکس در خانه خود وضو بگیرد و سپس به مسجد قبا آید و در آن نماز بخواند پاداش یک [[عمره]] خواهد داشت.<ref>ابن کثیر،البدایه والنهایه،۳ص۲۱۰ </ref>
*[[رسول خدا (ص)]] فرمود: هرکس در خانه خود وضو بگیرد و سپس به مسجد قبا آید و در آن نماز بخواند پاداش یک [[عمره]] خواهد داشت.<ref>ابن کثیر ،البدایه والنهایه،۳ص۲۱۰ </ref>


* مسجد قبا در نزد حضرت رسول(ص) دارای اهمیت و ارزش خاصی بود. به‌گونه‌ای که در روایتی آمده: حضرت بعد از سکونت در مدینه، هر هفته روزهای شنبه به صورت پیاده یا سواره برای اقامه نماز به مسجد قبا می‌آمدند.<ref> ابن سعد،طبقات،ج ۱ص۱۸۹ </ref>
* مسجد قبا در نزد حضرت رسول(ص) دارای اهمیت و ارزش خاصی بود. به‌گونه‌ای که در روایتی آمده: حضرت بعد از سکونت در مدینه، هر هفته روزهای شنبه به صورت پیاده یا سواره برای اقامه نماز به مسجد قبا می‌آمدند.<ref> ابن سعد،طبقات،ج ۱ص۱۸۹ </ref>


== بازسازی‌ها ==
== بازسازی‌ها ==
 
[[پرونده:Masjed2.jpg|بندانگشتی||۲۰۰px|default|نمایی دیگر از مسجد قبا]]
[[پرونده:Masjed2.jpg|بندانگشتی||200px|default|نمایی دیگر از مسجد قبا]]
بنای مسجد قبا در دوران خلافت [[عثمان بن عفان]] تعمیر و گسترش یافت.
بنای مسجد قبا در دوران خلافت [[عثمان بن عفان]] تعمیر و گسترش یافت.


خط ۳۲: خط ۲۹:
بعد از آن در زمان [[حکومت عثمانی]] و به ویژه در دوران سعودی گسترش یافته و به چندین برابر رسید.
بعد از آن در زمان [[حکومت عثمانی]] و به ویژه در دوران سعودی گسترش یافته و به چندین برابر رسید.


در حال حاضر مسجد دارای چندین [[شبستان]] است که هر کدام گنبد مخصوص دارند.<ref> قائدان، تاریخ و آثار اسلامی مکه مکرمه و مدینه منوره ، ص۱۹۵ </ref>
در حال حاضر مسجد دارای چندین [[شبستان]] است که هر کدام گنبد مخصوص دارند.<ref> قائدان، تاریخ و آثار اسلامی مکه مکرمه و مدینه منوره، ص۱۹۵ </ref>


== مسجد قبا در قرآن ==
== مسجد قبا در قرآن ==
براساس نظر بسیاری ازمفسرین مراد از مسجدی که در [[آیه]] ۱۰۸ توبه آمده که برای اقامه نماز آنجا را سزاوارتر می‌داند همان مسجد قبا است.<ref> ابوالفتح رازی، روح الجنان و روح الجنان،ج۶،ص۱۱۱، طباطبایی، همان،ص۶۱۸، سید قطب، فی ظلال القرآن، ص۳۰۵ </ref>


براساس نظر بسیاری ازمفسرین مراد از مسجدی که در [[آیه]] ۱۰۸ توبه آمده که برای اقامه نماز آنجا را سزاوارتر می‌داند همان مسجد قبا است.<ref> ابوالفتح رازی، روح الجنان و روح الجنان،ج۶،ص۱۱۱، طباطبایی، همان،ص۶۱۸، سید قطب ، فی ظلال القرآن، ص۳۰۵ </ref>
{{متن قرآن|{{قلم رنگ۱|سیاه|لَا تَقُمْ فِیهِ أَبَدًا لَّمَسْجِدٌ أُسِّسَ عَلَی التَّقْوَیٰ مِنْ أَوَّلِ یوْمٍ أَحَقُّ أَن تَقُومَ فِیهِ فِیهِ رِجَالٌ یحِبُّونَ أَن یتَطَهَّرُوا وَاللَّهُ یحِبُّ الْمُطَّهِّرِینَ﴿۱۰۸﴾}}|ترجمه=هرگز در آن جا مایست، چرا که مسجدی که از روز نخستین بر پایه تقوا بنا شده، سزاوارتر است که در آن [به نماز] ایستی. [و] در آن، مردانی‌اند که دوست دارند خود را پاک سازند، و خدا کسانی را که خواهان پاکی‌اند دوست می‌دارد.|سوره=[[سوره توبه|توبه]]|آیه=۱۰۸}}
 
{{متن قرآن|{{قلم رنگ۱|سیاه|لَا تَقُمْ فِيهِ أَبَدًا لَّمَسْجِدٌ أُسِّسَ عَلَى التَّقْوَىٰ مِنْ أَوَّلِ يَوْمٍ أَحَقُّ أَن تَقُومَ فِيهِ فِيهِ رِجَالٌ يُحِبُّونَ أَن يَتَطَهَّرُوا وَاللَّهُ يُحِبُّ الْمُطَّهِّرِينَ﴿١٠٨﴾}}|ترجمه=هرگز در آن جا مايست، چرا كه مسجدى كه از روز نخستين بر پايه تقوا بنا شده، سزاوارتر است كه در آن [به نماز] ايستى. [و] در آن، مردانى‌اند كه دوست دارند خود را پاك سازند، و خدا كسانى را كه خواهان پاكى‌اند دوست مى‌دارد.|سوره=[[سوره توبه|توبه]]|آیه=١٠٨}}


[[آیه]] مذکور برای مسجد قبا دو ویژگی مهم را بیان می‌کند، یکی سزاوارتر بودن اقامه نماز در این مسجد و دیگری وجود مردانی که دوستدار طهارت و پاکی هستند.
[[آیه]] مذکور برای مسجد قبا دو ویژگی مهم را بیان می‌کند، یکی سزاوارتر بودن اقامه نماز در این مسجد و دیگری وجود مردانی که دوستدار طهارت و پاکی هستند.
== پانویس ==
== پانویس ==
<references />
==پانویس2}}
 
== منابع ==
== منابع ==
{{ستون-شروع|2}}
{{ستون-شروع|۲}}
* ابن کثیر، ابوفدا اسماعیل بن عمر ، البدایه و النهایه ،بیروت،دارالفکر،۱۴۰۷.
* ابن کثیر، ابوفدا اسماعیل بن عمر، البدایه و النهایه،بیروت،دارالفکر،۱۴۰۷.
* بهرام نسب، محمدسهیل، استوانه نور(نگاهی به مسجد قبا، نخستین بنیان تقوا)، مرکز پژوهش‌های اسلامی صدا و سیما، اول، ۱۳۸۳.
* بهرام نسب، محمدسهیل، استوانه نور(نگاهی به مسجد قبا، نخستین بنیان تقوا)، مرکز پژوهش‌های اسلامی صدا و سیما، اول، ۱۳۸۳.
* حافظ محمد بن محمود بن النجار، اخبار مدینه الرسول، مکتبه الثقافه، الطبعه الثالثه،۱۴۰۱.
* حافظ محمد بن محمود بن النجار، اخبار مدینه الرسول، مکتبه الثقافه، الطبعه الثالثه،۱۴۰۱.
خط ۵۶: خط ۵۰:
* محمدباقرنجفی، مدینه شناسی، بی‌نا، بی‌تا، بی‌جا.
* محمدباقرنجفی، مدینه شناسی، بی‌نا، بی‌تا، بی‌جا.
* مسعودی، علی بن حسین، مروج الذهب و معادن الجوهر، ابوالقاسم پاینده، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی هشتم، ۱۳۸۷.
* مسعودی، علی بن حسین، مروج الذهب و معادن الجوهر، ابوالقاسم پاینده، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی هشتم، ۱۳۸۷.
* المکی الصدیقی، محمدبن علی بن علان، حسن البناء فی فضل مسجد قبا، ریاض دار الشریف للنشر و التوزیع، الطبعه الاولی،۱۴۱۸.
* المکی الصدیقی، محمدبن علی بن علان، حسن البناء فی فضل مسجد قبا، ریاض‌دار الشریف للنشر و التوزیع، الطبعه الاولی،۱۴۱۸.
{{پایان}}
{{پایان}}


خط ۶۲: خط ۵۶:
* [http://www.encyclopaediaislamica.com/madkhal2.php?sid=7235 دانشنامه جهان اسلام]
* [http://www.encyclopaediaislamica.com/madkhal2.php?sid=7235 دانشنامه جهان اسلام]
* [http://wiki.ahlolbait.com/index.php/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D9%82%D8%A8%D8%A7 دانشنامه اسلامی]
* [http://wiki.ahlolbait.com/index.php/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D9%82%D8%A8%D8%A7 دانشنامه اسلامی]
{{جزیرة‌العرب}}
{{جزیرة‌العرب}}
{{مکان های مقدس}}
{{مکان های مقدس}}
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۱۷۹

ویرایش