پرش به محتوا

امامت امامان شیعه: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Mohamadhaghani
imported>Mohamadhaghani
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳: خط ۳:
نام امامان دوازده‌گانه شیعه به ترتیب‌ عبارت است از: [[امیرالمؤمنین (ع)|على]] (ع)، [[حسن(ع)|حسن]] (ع)، [[حسین (ع)|حسین]] (ع)، [[زین العابدین|علی]](ع)، [[امام پنجم|محمد]] (ع)، [[امام ششم|جعفر]](ع)، [[امام هفتم|موسی]](ع)، [[امام هشتم شیعیان|علی]] (ع)، [[امام نهم|محمد]](ع)، [[امام دهم|على]](ع)، [[امام یازدهم|حسن]](ع) و [[امام دوازدهم(ع)|محمد]](عج).
نام امامان دوازده‌گانه شیعه به ترتیب‌ عبارت است از: [[امیرالمؤمنین (ع)|على]] (ع)، [[حسن(ع)|حسن]] (ع)، [[حسین (ع)|حسین]] (ع)، [[زین العابدین|علی]](ع)، [[امام پنجم|محمد]] (ع)، [[امام ششم|جعفر]](ع)، [[امام هفتم|موسی]](ع)، [[امام هشتم شیعیان|علی]] (ع)، [[امام نهم|محمد]](ع)، [[امام دهم|على]](ع)، [[امام یازدهم|حسن]](ع) و [[امام دوازدهم(ع)|محمد]](عج).


دلایل [[امامت]] ائمه را می‌توان در در دو بخش کلی روایات و ویژگی‌های خود ائمه دسته‌بندی کرد. برخی روایات تأكيد می‌كنند كه ائمه دوازده نفر و از [[قريش]] هستند و پاره‌ای ديگر از احاديث ضمن شمردن نام [[امامان شیعه|امامان]] ايشان را از [[اهل بیت]] معرفی می‌كنند.
دلایل [[امامت]] ائمه را می‌توان در در دو بخش کلی روایات و ویژگی‌های خود ائمه دسته‌بندی کرد.


== دلیل اول: روایات خلفای دوازده‌گانه ==
== دلیل اول: روایات خلفای دوازده‌گانه ==
خط ۱۹: خط ۱۹:
این دوازده نفر همچنین بر خلفاى [[بنی عباس]] قابل تطبیق نیست؛ زیرا تعداد آنان نیز بیشتر از دوازده نفر بوده است.
این دوازده نفر همچنین بر خلفاى [[بنی عباس]] قابل تطبیق نیست؛ زیرا تعداد آنان نیز بیشتر از دوازده نفر بوده است.


بنابراین ناگزیر این احادیث نبوى باید بر ائمه دوازده‌گانه كه اهل‌بیت پیامبر (ص) هستند، تطبیق شود؛ زیرا آنان از نظر علم و جلالت و [[ورع|وَرَع]] و [[تقوا]] و نَسَب، برتر از همگان بوده‌اند. [[حدیث ثقلین]] و احادیث مشابه آن نیز مؤید و شاهد این مدعاست که مراد پیامبر (ص) از امامان دوازده‌گانه، دوازده نفر از اهل‌بیت آن حضرت بوده است.<ref>قندوزی، ''ینابیع الموده''، ج3، ص292ـ 293.</ref>
بنابراین ناگزیر این احادیث نبوى باید بر ائمه دوازده‌گانه ــ كه اهل‌بیت پیامبر (ص) هستند ــ تطبیق شود؛ زیرا آنان از نظر علم و جلالت و [[ورع|وَرَع]] و [[تقوا]] و نَسَب، برتر از همگان بوده‌اند. [[حدیث ثقلین]] و احادیث مشابه آن نیز مؤید و شاهد این مدعاست که مراد پیامبر (ص) از امامان دوازده‌گانه، دوازده نفر از اهل‌بیت آن حضرت بوده است.<ref>قندوزی، ''ینابیع الموده''، ج3، ص292ـ 293.</ref>


==دلیل دوم: روایاتِ مشمتمل بر اسامی ائمه (ع) ==
==دلیل دوم: روایاتِ مشتمل بر اسامی ائمه (ع) ==
نوع دوم احادیثى است که پیامبر (صلى الله علیه وآله و سلم) ضمن تأکید بر دوازده نفر بودن جانشینان خود، به معرفى این دوازده نفر پرداخته و آنان را از اهل‌بیت خود دانسته است.این نوع روایات خود بر چند دسته‌اند:
نوع دوم احادیثى است که پیامبر (ص) ضمن تأکید بر دوازده نفر بودن جانشینان خود، به معرفى این دوازده نفر پرداخته و آنان را از اهل‌بیت خود دانسته است.این نوع روایات خود بر چند دسته‌اند:


1. در یک دسته از این احادیث، [[علی|امیرمؤمنان على]] (ع)، اولین نفر از ائمه و [[امام مهدی]] (ع) آخرین آنان ذکر شده است؛ چنان‌که از پیامبر  (ص) نقل شده است:
1. در یک دسته از این احادیث، [[علی|امیرمؤمنان على]] (ع)، اولین نفر از ائمه و [[امام مهدی]] (ع) آخرین آنان ذکر شده است؛ چنان‌که از پیامبر  (ص) نقل شده است:
خط ۳۳: خط ۳۳:


[[ابوذر]] از پیامبر (ص) نقل مى‌کند که فرمود:
[[ابوذر]] از پیامبر (ص) نقل مى‌کند که فرمود:
:{{حدیث|«الأئمة من بعدى اثنا عشر، تسعة من صلب الحسین تاسعهم قائمهم، ثم قال: ألا انّ مثلهم فیکم مثل سفینة نوح من رکبها نجى ومن تخلف عنها هلک»<ref>سیدهاشم بحرانی، ''غایة المرام''، ج3، ص22.</ref>|ترجمه= امامان بعد از من دوازده نفرند. نه نفر آنان از نسل حسین‌اند که نهمین آنان قائم آنان است. آگاه باشید که داستان امامان دوازده‌گانه در میان شما همانند قضیه کشتى نوح است؛ هر کس بر آن سوار شود نجات مى‌یابد و هر کس از آن دورى گزیند، هلاک مى‌شود.}}
:{{حدیث|«الأئمة من بعدى اثنا عشر، تسعة من صلب الحسین تاسعهم قائمهم، ثم قال: ألا انّ مثلهم فیکم مثل سفینة نوح من رکبها نجى ومن تخلف عنها هلک»<ref>سیدهاشم بحرانی، ''غایة المرام''، ج3، ص22.</ref>|ترجمه= امامان بعد از من دوازده نفرند. نه نفر آنان از نسل حسین‌اند که نهمین آنان قائم آنان است. آگاه باشید که امامان دوازده‌گانه در میان شما همانند کشتى نوح هستند؛ هر کس بر آن سوار شود نجات مى‌یابد و هر کس از آن دورى گزیند، هلاک مى‌شود.}}


3. در دسته دیگر احادیث، پیامبر (ص) فقط اسامى مشترک میان امامان (ع) را بیان کرده است، مثل حدیث:
3. در دسته دیگر احادیث، پیامبر (ص) فقط اسامى مشترک میان امامان (ع) را بیان کرده است، مثل حدیث:
خط ۵۲: خط ۵۲:
فلسفه امامت نیز اقتضا مى‌کند امام به دلیل رسالت سنگینى که در مورد هدایت و رهبری دینى و دنیوى مردم برعهده دارد، از همه افضل و شایسته‌تر باشد تا مردم او را در همه کمالات الگو بدانند و از او تبعیت کنند. لازمه چنین امرى، پاکى و آراستگى شخص امام به عالى‌ترین آداب و صفات انسانى است. از این نظر هر کدام از امامان دوازده‌گانه شیعه، کامل‌ترین شخص زمان خود بوده‌اند، به گونه‌اى که عظمت شخصیت آنان مورد اعتراف همگان بوده و حتى کسانى که با آنان به مناظره و محاجه مى‌پرداختند نیز در مقابل عظمت علمى و معنوى آنان، اظهار حقارت و خضوع مى‌کردند.
فلسفه امامت نیز اقتضا مى‌کند امام به دلیل رسالت سنگینى که در مورد هدایت و رهبری دینى و دنیوى مردم برعهده دارد، از همه افضل و شایسته‌تر باشد تا مردم او را در همه کمالات الگو بدانند و از او تبعیت کنند. لازمه چنین امرى، پاکى و آراستگى شخص امام به عالى‌ترین آداب و صفات انسانى است. از این نظر هر کدام از امامان دوازده‌گانه شیعه، کامل‌ترین شخص زمان خود بوده‌اند، به گونه‌اى که عظمت شخصیت آنان مورد اعتراف همگان بوده و حتى کسانى که با آنان به مناظره و محاجه مى‌پرداختند نیز در مقابل عظمت علمى و معنوى آنان، اظهار حقارت و خضوع مى‌کردند.


*اعتراف بزرگان اهل سنت به برتری امامان دوازده‌گانه
=== اعتراف بزرگان اهل سنت به برتری امامان دوازده‌گانه ===
علما و بزرگان اهل سنت نیز بر افضلیت و برترى امامان اهل‌بیت (ع) اعتراف کرده‌اند. این اعترافات دو گونه است: برخى بر برترى اهل‌بیت پیامبر (صلى الله علیه وآله و سلم) به طور عام دلالت مى‌کند و برخى دیگر بیانگر برترى هر یک از امامان اهل‌بیت  (علیهم السلام) بر دیگران است که به چند نمونه اشاره مى‌شود:
علما و بزرگان اهل سنت نیز بر افضلیت و برترى امامان اهل‌بیت (ع) اعتراف کرده‌اند. این اعترافات دو گونه است: برخى بر برترى اهل‌بیت پیامبر (صلى الله علیه وآله و سلم) به طور عام دلالت مى‌کند و برخى دیگر بیانگر برترى هر یک از امامان اهل‌بیت  (علیهم السلام) بر دیگران است که به چند نمونه اشاره مى‌شود:


خط ۷۱: خط ۷۱:
وقتی از [[ابوحنیفه]]، یکى از امامان [[مذاهب اربعه اهل سنت|مذاهب چهارگانه اهل سنت]]، در مورد داناترین فرد زمان سؤال شد، در پاسخ تصریح گفت: «ما رأیت أحداً أفقه من [[امام صادق|جعفربن‌محمد]] (ع)»: من هرگز عالم و فقیهى داناتر از جعفربن‌محمد الصادق (علیه السلام) ندیدم.<ref>ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج6، ص258؛ همو، تاریخ الاسلام، ج9، ص89.</ref>
وقتی از [[ابوحنیفه]]، یکى از امامان [[مذاهب اربعه اهل سنت|مذاهب چهارگانه اهل سنت]]، در مورد داناترین فرد زمان سؤال شد، در پاسخ تصریح گفت: «ما رأیت أحداً أفقه من [[امام صادق|جعفربن‌محمد]] (ع)»: من هرگز عالم و فقیهى داناتر از جعفربن‌محمد الصادق (علیه السلام) ندیدم.<ref>ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج6، ص258؛ همو، تاریخ الاسلام، ج9، ص89.</ref>


مالک‌بن‌انس (174ق) رئیس مذهب مالکى مى‌گوید: «ما رأت عین ولا سمعت اذن ولا خطر على قلب بشر أفضل من جعفر بن محمد الصادق علماً وعبادةً وورعاً»: هیچ چشمى ندیده و هیچ گوشى نشنیده و بر قلب هیچ بشرى خطور نکرده است که کسى از جهت علم و عبادت و تقوا، افضل و برتر از جعفربن‌محمد صادق باشد.<ref>''قسمات التاریخ''، ص197.</ref>
[[مالک بن‌انس]] (174ق) رئیس [[مذهب مالکى]] مى‌گوید: «ما رأت عین ولا سمعت اذن ولا خطر على قلب بشر أفضل من جعفر بن محمد الصادق علماً وعبادةً وورعاً»: هیچ چشمى ندیده و هیچ گوشى نشنیده و بر قلب هیچ بشرى خطور نکرده است که کسى از جهت علم و عبادت و تقوا، افضل و برتر از جعفربن‌محمد صادق باشد.<ref>''قسمات التاریخ''، ص197.</ref>


ابوعثمان عمربن‌بحر (متوفاى 255ق) مى‌گوید: جعفربن‌محمد کسى است که دنیا را پر از علم و فقه خود کرد و اشخاصى مثل ابوحنیفه و سفیان ثورى و دیگران، مفتخر به شاگردى ایشان بوده‌اند.<ref>''رسائل جاحظ''، ص106.</ref> و دیگر اعترافات و تصریحاتى که بزرگان اهل سنت در مورد عظمت و مقام رفیع امامان شیعه کرده‌اند.
ابوعثمان عمربن‌بحر (متوفاى 255ق) مى‌گوید: جعفربن‌محمد کسى است که دنیا را پر از علم و فقه خود کرد و اشخاصى مثل ابوحنیفه و سفیان ثورى و دیگران، مفتخر به شاگردى ایشان بوده‌اند.<ref>''رسائل جاحظ''، ص106.</ref> و دیگر اعترافات و تصریحاتى که بزرگان اهل سنت در مورد عظمت و مقام رفیع امامان شیعه کرده‌اند.
خط ۹۰: خط ۹۰:
#اعطاى بینایى کامل به [[ابوبصیر]] توسط [[امام باقر]] (علیه السلام) و بازگرداندن او به حال اول به تقاضاى خود وى.<ref>طبرسی، ''اعلام الورى''، ج1، ص503.</ref>
#اعطاى بینایى کامل به [[ابوبصیر]] توسط [[امام باقر]] (علیه السلام) و بازگرداندن او به حال اول به تقاضاى خود وى.<ref>طبرسی، ''اعلام الورى''، ج1، ص503.</ref>


و صدها معجزه دیگرى که از امامان معصوم (علیهم السلام) حکایت شده و در کتاب‌های حدیثى و تاریخى معتبر مانند ''[[اصول کافی]]''، ''[[مناقب آل ابی طالب|مناقب]]'' [[ابن شهر آشوب]]، ''[[اثبات الوصیة]]'' [[مسعودى]]، ''[[دلائل الامامة]]'' [[طبرى]] و... ثبت شده است.
و صدها معجزه دیگرى که از امامان معصوم (ع) حکایت شده و در کتاب‌های حدیثى و تاریخى معتبر مانند ''[[اصول کافی]]''، ''[[مناقب آل ابی طالب|مناقب]]'' [[ابن شهر آشوب]]، ''[[اثبات الوصیة]]'' [[مسعودى]]، ''[[دلائل الامامة]]'' [[طبرى]] و... ثبت شده است.


صدور این معجزات از امامان معصوم (علیهم السلام) که همراه با ادعاى امامت است، دلیل امامت آنان است، همان‌گونه که [[معجزه‌]] هاى پیامبران دلیلی قاطع بر صحت ادعاى [[نبوت]] آنان بوده است.
صدور این معجزات از امامان معصوم (ع) که همراه با ادعاى [[امامت]] است، دلیل امامت آنان است، همان‌گونه که [[معجزه|معجزه‌هاى]]‌ [[:رده:پیامبران|پیامبران]] دلیلی قاطع بر صحت ادعاى [[نبوت]] آنان بوده است.


== پانویس ==
== پانویس ==
کاربر ناشناس