پرش به محتوا

عبدالله مازندرانی: تفاوت میان نسخه‌ها

درج الگوی درجه بندی
imported>Najafi59
(درج الگوی درجه بندی)
خط ۵۲: خط ۵۲:
| پانویس            =
| پانویس            =
}}
}}
'''عبدالله مازندرانی''' ([[سال ۱۲۵۶ هجری قمری|۱۲۵۶]]-[[سال ۱۳۳۰ هجری قمری|۱۳۳۰ق]]) از [[مرجع تقلید|مراجع تقلید]] و فقیهان [[قرن چهاردهم هجری قمری]] و از حامیان اصلی [[نهضت مشروطه ایران]] بود. او مشروطه را وسیله‌ای برای جلوگیری از ظلم و ستم به مردم می‌دانست و شرکت در این جنبش را بر همه مسلمانان [[واجب]] می‌دانست.  
'''عبدالله مازندرانی''' ([[سال ۱۲۵۶ هجری قمری|۱۲۵۶]]-[[سال ۱۳۳۰ هجری قمری|۱۳۳۰ق]]) از [[مرجع تقلید|مراجع تقلید]] و فقیهان [[قرن چهاردهم هجری قمری]] و از حامیان اصلی [[نهضت مشروطه ایران]] بود. او مشروطه را وسیله‌ای برای جلوگیری از ظلم و ستم به مردم، و شرکت در این جنبش را بر همه مسلمانان [[واجب]] می‌دانست.  


مازندرانی به همراه [[آخوند خراسانی]] و [[میرزا حسین خلیلی تهرانی]] پس از به توپ بسته شدن مجلس در [[۲۳ جمادی‌الاول]] ۱۳۲۶ق توسط [[محمدعلی شاه|محمدعلی شاه قاجار]]، حکم به [[جهاد]] و مبارزه علیه استبداد محمدعلی شاه داد. او در سال [[سال ۱۳۳۰ هجری قمری|۱۳۳۰ق]] در ۷۴ سالگی، درگذشت و در [[نجف]] دفن گردید.
مازندرانی به همراه [[آخوند خراسانی]] و [[میرزا حسین خلیلی تهرانی]] پس از به توپ بسته شدن مجلس در [[۲۳ جمادی‌الاول]] ۱۳۲۶ق توسط [[محمدعلی شاه|محمدعلی شاه قاجار]]، حکم به [[جهاد]] و مبارزه علیه استبداد محمدعلی شاه داد. او در سال [[سال ۱۳۳۰ هجری قمری|۱۳۳۰ق]] در ۷۴ سالگی، درگذشت و در [[نجف]] دفن گردید.


==زندگی‌نامه==
==زندگی‌نامه==
عبدالله مازندرانی در سال [[سال ۱۲۵۶ هجری قمری|۱۲۵۶ق]] در بارفروش مازندران (بابل کنونی) به دنیا آمد. پدرش، ملا محمدنصیر دیوشلی، روحانی اهل دیوشل لنگرود در استان گیلان بود که قبل از ولادت پسرش محمد به بارفروش هجرت کرد. شایان ذکر است که شیخ عبدالله مازندرانی ابتدا به گیلانی مازندرانی معروف بود؛ ولی در دهه انتهای زندگی به مازندرانی خوانده می‌شد و پسوند گیلانی برای وی متروک گشت. محل تولد وی را اکثر منابع دیوشل دانسته‌اند، ولی این مطلب ناصحیح می باشد و زادگاه وی بارفروش است.
عبدالله مازندرانی در سال [[سال ۱۲۵۶ هجری قمری|۱۲۵۶ق]] در بارفروش مازندران (بابل کنونی) به دنیا آمد. پدرش، ملا محمدنصیر دیوشلی، روحانی اهل دیوشل لنگرود در استان گیلان بود که قبل از ولادت پسرش محمد به بارفروش هجرت کرد. شایان ذکر است که شیخ عبدالله مازندرانی ابتدا به گیلانی مازندرانی معروف بود؛ ولی در دهه انتهای زندگی به مازندرانی خوانده می‌شد و پسوند گیلانی برای وی متروک گشت. محل تولد وی را اکثر منابع دیوشل دانسته‌اند، ولی این مطلب ناصحیح می باشد و زادگاه وی بارفروش است.{{مدرک}}


===تحصیلات===
===تحصیلات===
تحصیلات اولیه عبدالله مازندرانی در بارفروش بود. سپس راهی عتبات عراق شد و محضر اساتید بزرگ آن خطه را دریافت و به مقام اجتهاد نائل گشت.
تحصیلات اولیه عبدالله مازندرانی در بارفروش بود. سپس راهی عتبات عراق شد و محضر اساتید بزرگ آن خطه را دریافت و به مقام اجتهاد نائل گشت.{{مدرک}}


=== اساتید ===
=== اساتید ===
عبدالله مازندرانی ابتدا در بارفروش نزد پدرش ملا محمدنصیر و نیز نزد فقیه عارف ملا محمد اشرفی درس خواند. سپس راهی عراق شد و در کربلا به درس [[فاضل اردکانی]] و سپس در نجف به درس [[شیخ مرتضی انصاری]] ، [[شیخ مهدی کاشف الغطاء]] و نهایتا [[میرزا حبیب الله رشتی]] حاضر گشت.
عبدالله مازندرانی ابتدا در بارفروش نزد پدرش ملا محمدنصیر و نیز نزد فقیه عارف ملا محمد اشرفی درس خواند. سپس راهی عراق شد و در کربلا به درس [[فاضل اردکانی]] و سپس در نجف به درس [[شیخ مرتضی انصاری]] ، [[شیخ مهدی کاشف الغطاء]] و نهایتا [[میرزا حبیب الله رشتی]] حاضر گشت.{{مدرک}}


=== تدریس و مرجعیت===
=== تدریس و مرجعیت===
مرحوم مازندرانی از دوران جوانی به تدریس اشتغال داشت و تخصصش فقه، هیئت و رجال بود. ولی پس از ارتحال [[میرزا حبیب الله رشتی]] در سال ۱۳۱۲ ق و اندکی بعد ارتحال میرزای شیرازی در [[سامراء]] حوزه تدریس وی بسیار گسترده شد و مردم ایران وی را به عنوان یکی از مراجع تقلید خویش مورد رجوع قرار دادند.
مرحوم مازندرانی از دوران جوانی به تدریس اشتغال داشت و تخصصش فقه، هیئت و رجال بود. ولی پس از ارتحال [[میرزا حبیب الله رشتی]] در سال ۱۳۱۲ ق و اندکی بعد ارتحال میرزای شیرازی در [[سامراء]] حوزه تدریس وی بسیار گسترده شد و مردم ایران وی را به عنوان یکی از مراجع تقلید خویش مورد رجوع قرار دادند.{{مدرک}}


===شاگردان===
===شاگردان===
عبدالله مازندرانی با ایینکه حوزه ای نسبتا پر رونق داشت، ولی در قیاس با حوزه درس مدرسانی چون آخوند خراسانی حوزه درسی اش در طبقه دوم و سوم به شمار می رفت. در عین حال وی در طی بیش از سی سال تدریس توانست بیش از دویست شاگرد پرورش داده که عده ای از آنها از وی اجازه اجتهاد یا روایی دریافت داشتند. شیخ شعبان دیوشلی، شیخ عبدالحسین عترتی کوشالی و شیخ علی زاهد قمی از شاگردان وی و سید عبدالحسین شرف الدین عاملی از دارندگان اجازه از وی بوده اند.
عبدالله مازندرانی با ایینکه حوزه ای نسبتا پر رونق داشت، ولی در قیاس با حوزه درس مدرسانی چون آخوند خراسانی حوزه درسی اش در طبقه دوم و سوم به شمار می رفت. در عین حال وی در طی بیش از سی سال تدریس توانست بیش از دویست شاگرد پرورش داده که عده ای از آنها از وی اجازه اجتهاد یا روایی دریافت داشتند. شیخ شعبان دیوشلی، شیخ عبدالحسین عترتی کوشالی و شیخ علی زاهد قمی از شاگردان وی و سید عبدالحسین شرف الدین عاملی از دارندگان اجازه از وی بوده اند.{{مدرک}}


===آثار علمی===
===آثار علمی===
عبدالله مازندرانی تالیفات فراوانی نداشت. وی بر دسته ای از کتب دینی حاشیه نوشته، رساله ای برای مقلدانش داشت و تقریرات دروسش را عده ای از شاگردانش نوشته بودند.
عبدالله مازندرانی تالیفات فراوانی نداشت. وی بر دسته ای از کتب دینی حاشیه نوشته، رساله ای برای مقلدانش داشت و تقریرات دروسش را عده ای از شاگردانش نوشته بودند.{{مدرک}}
====فتوایی====
====فتوایی====
رساله فتوایی وی با نام «اهبه العباد» چاپ شده است و نسخه ای از آن در کتابخانه حرم مطهر حضرت معصومه(س) قرار دارد.
رساله فتوایی وی با نام «اهبه العباد» چاپ شده است و نسخه ای از آن در کتابخانه حرم مطهر حضرت معصومه(س) قرار دارد.{{مدرک}}


====تقریرات ====
====تقریرات ====
تقریرات دروس وی را دسته ای از شاگردانش نوشته اند که از باب نمونه می توان به شیخ عبدالحسین عترتی کوشالی لاهیجی اشاره نمود که شیخ زین العابدین قربانی در پی چاپ این تقریرات است.
تقریرات دروس وی را دسته ای از شاگردانش نوشته اند که از باب نمونه می توان به شیخ عبدالحسین عترتی کوشالی لاهیجی اشاره نمود که شیخ زین العابدین قربانی در پی چاپ این تقریرات است.{{مدرک}}


==حیات سیاسی==
==حیات سیاسی==
عبدالله مازندرانی به امور سیاسی و اجتماعی کشورهای اسلامی، به‌ویژه کشور ''[[شیعه|شیعی]]'' [[ایران]]، حساس بود. مواضع صریح او در حمایت از [[نهضت مشروطه]] ایران و نیز تصمیم جدی او برای حرکت به سوی ایران برای دفاع در برابر اشغال بخش‌هایی از آن، حساسیت او را به استبداد و استعمار، نشان می‌دهد.
عبدالله مازندرانی به امور سیاسی و اجتماعی کشورهای اسلامی، به‌ویژه کشور ''[[شیعه|شیعی]]'' [[ایران]]، حساس بود. مواضع صریح او در حمایت از [[نهضت مشروطه]] ایران و نیز تصمیم جدی او برای حرکت به سوی ایران برای دفاع در برابر اشغال بخش‌هایی از آن، حساسیت او را به استبداد و استعمار، نشان می‌دهد.{{مدرک}}


با بررسی مواضع و رفتارهای سیاسی شیخ عبدالله مازندرانی که شبیه سیره سیاسی آخوند خراسانی بود و در اکثر وقایع با هم همراه بودند، اقدامات و مبارزات او در چهار جبهه تقسیم می‌شود:
با بررسی مواضع و رفتارهای سیاسی شیخ عبدالله مازندرانی که شبیه سیره سیاسی آخوند خراسانی بود و در اکثر وقایع با هم همراه بودند، اقدامات و مبارزات او در چهار جبهه تقسیم می‌شود:
خط ۹۰: خط ۹۰:


===آیت الله مازندرانی و مشروطه===
===آیت الله مازندرانی و مشروطه===
مازندرانی به نظام مشروطه به عنوان وسیله‌ای برای جلوگیری از ظلم و ستم به مردم، می‌نگریست و شرکت در جنبش را بر همه مسلمین [[واجب]] می‌شمرد. خراسانی در نامه‌ای به یکی از وعّاظ تهران نوشته: "غرض ما از این همه زحمت، ترضیه حال رعیت، و رفع ظلم از آنان، و اعانه مظلوم، و [[امر به معروف و نهی از منکر]] و غیرها از قوانین اسلامیه نافعه للقوم بوده است."
مازندرانی به نظام مشروطه به عنوان وسیله‌ای برای جلوگیری از ظلم و ستم به مردم، می‌نگریست و شرکت در جنبش را بر همه مسلمین [[واجب]] می‌شمرد. خراسانی در نامه‌ای به یکی از وعّاظ تهران نوشته: "غرض ما از این همه زحمت، ترضیه حال رعیت، و رفع ظلم از آنان، و اعانه مظلوم، و [[امر به معروف و نهی از منکر]] و غیرها از قوانین اسلامیه نافعه للقوم بوده است."{{مدرک}}


البته بعضی علمای مشهور با مشروطیت مخالفت داشتند مثل [[سید محمدکاظم طباطبائی یزدی|سید کاظم یزدی]]، یا شیخ [[فضل الله نوری]] که در آغاز نهضت با آزادی‌خواهان همراه بود ولی در ادامه به خاطر اینکه می‌دید نهضت منحرف شده است، مخالفت خود را با مشروطه اعلام کرد.
البته بعضی علمای مشهور با مشروطیت مخالفت داشتند مثل [[سید محمدکاظم طباطبائی یزدی|سید کاظم یزدی]]، یا شیخ [[فضل الله نوری]] که در آغاز نهضت با آزادی‌خواهان همراه بود ولی در ادامه به خاطر اینکه می‌دید نهضت منحرف شده است، مخالفت خود را با مشروطه اعلام کرد.
خط ۹۸: خط ۹۸:
پس از تشکیل مجلس شورای ملی در مواردی از مازندرانی راجع به قانون مشروطه سوال شده است از جمله: درباره نظام ملّی (قانون نظام وظیفه عمومی) و مورد دیگر در جریان موافقتنامه اوت ۱۹۰۷ [[روسیه|روس]] و [[بریتانیا|انگلیس]] بود که آخوند طی نامه‌ای نمایندگان را به اجرای قوانین اسلامی و پرداخت بدهی‌های کشور و فقر زدایی سفارش کرد.
پس از تشکیل مجلس شورای ملی در مواردی از مازندرانی راجع به قانون مشروطه سوال شده است از جمله: درباره نظام ملّی (قانون نظام وظیفه عمومی) و مورد دیگر در جریان موافقتنامه اوت ۱۹۰۷ [[روسیه|روس]] و [[بریتانیا|انگلیس]] بود که آخوند طی نامه‌ای نمایندگان را به اجرای قوانین اسلامی و پرداخت بدهی‌های کشور و فقر زدایی سفارش کرد.


بعد از به توپ بسته شدن مجلس در [[۲۳ جمادی‌الاول]] [[سال ۱۳۲۶ هجری قمری|۱۳۲۶ق]] توسط [[محمدعلی شاه]]، مازندرانی و دو فقیه همراهش، حکم به [[جهاد]] و مبارزه داده و در نهایت مشروطه خواهان قدرت را به دست گرفتند.
بعد از به توپ بسته شدن مجلس در [[۲۳ جمادی‌الاول]] [[سال ۱۳۲۶ هجری قمری|۱۳۲۶ق]] توسط [[محمدعلی شاه]]، مازندرانی و دو فقیه همراهش، حکم به [[جهاد]] و مبارزه داده و در نهایت مشروطه خواهان قدرت را به دست گرفتند.{{مدرک}}


===مهاجرت به ایران برای جهاد با روسیه===
===مهاجرت به ایران برای جهاد با روسیه===
اقدام برای ممانعت از حمله روس به ایران از اقدامات دوره مشروطه دوم توسط مازندرانی بود. چنانکه وی و آخوند خراسانی طی پیامی به مردم ایران آن‌ها را از خرید اجناس روسی برحذر داشتند.
اقدام برای ممانعت از حمله روس به ایران از اقدامات دوره مشروطه دوم توسط مازندرانی بود. چنانکه وی و آخوند خراسانی طی پیامی به مردم ایران آن‌ها را از خرید اجناس روسی برحذر داشتند.{{مدرک}}


در نهایت وقتی مجلس دوم در مقابل تهدید و التیماتوم [[روسیه]] ایستاد، در اواخر سال ۱۳۲۸ق، روسیه شمال ایران تا [[قزوین]] را اشغال کرد. مازندرانی نیز تمام دروس خود را تعطیل کرد و تصمیم گرفته شد با اعزام طلاب و عشایر نجف به ایران، و سپس حرکت خود علما و مراجع، آماده جهاد با [[روسیه]] گردند.
در نهایت وقتی مجلس دوم در مقابل تهدید و التیماتوم [[روسیه]] ایستاد، در اواخر سال ۱۳۲۸ق، روسیه شمال ایران تا [[قزوین]] را اشغال کرد. مازندرانی نیز تمام دروس خود را تعطیل کرد و تصمیم گرفته شد با اعزام طلاب و عشایر نجف به ایران، و سپس حرکت خود علما و مراجع، آماده جهاد با [[روسیه]] گردند.
بسیاری از علماء [[نجف]]، [[کربلا]] و [[کاظمین]] خود را برای سفر آماده کرده بودند و قرار بود شب [[چهارشنبه]] [[۲۱ ذی‌الحجه]] ۱۳۲۹ از نجف به [[مسجد سهله]] برای [[دعا]] و مناجات بروند و سپس راهی ایران شوند که مرگ آخوند خراسانی در این روز، مجال برای این کار را نداد. ولی پس از دو هفته کاروان علما با رهبری شیخ عبدالله مازندرانی حرکت را ادامه دادند که منجر به تشکیل [[اردوی کاظمیه]] شد و دولت وقت را مجبور به پذیرش برنامه های جهادی و اصلاحی کرد.
بسیاری از علماء [[نجف]]، [[کربلا]] و [[کاظمین]] خود را برای سفر آماده کرده بودند و قرار بود شب [[چهارشنبه]] [[۲۱ ذی‌الحجه]] ۱۳۲۹ از نجف به [[مسجد سهله]] برای [[دعا]] و مناجات بروند و سپس راهی ایران شوند که مرگ آخوند خراسانی در این روز، مجال برای این کار را نداد. ولی پس از دو هفته کاروان علما با رهبری شیخ عبدالله مازندرانی حرکت را ادامه دادند که منجر به تشکیل [[اردوی کاظمیه]] شد و دولت وقت را مجبور به پذیرش برنامه های جهادی و اصلاحی کرد.{{مدرک}}


==فعالیت‌های اجتماعی اقتصادی==
==فعالیت‌های اجتماعی اقتصادی==
خط ۱۴۴: خط ۱۴۴:
{{مراجع تقلید شیعه}}
{{مراجع تقلید شیعه}}
{{علما و روحانیون تاثیر گذار در مشروطه}}
{{علما و روحانیون تاثیر گذار در مشروطه}}
<onlyinclude>{{درجه‌بندی
| پیوند = <!--ندارد، ناقص، کامل-->ناقص
| رده = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل
| جعبه اطلاعات = <!--نمی‌خواهد، ندارد، دارد-->دارد
| عکس = <!--نمی‌خواهد، ندارد، دارد-->ندارد
| ناوبری = <!--ندارد، دارد-->ندارد
| رعایت شیوه‌نامه ارجاع = <!--ندارد، دارد-->ندارد
| کپی‌کاری = <!--از منبع مردود، از منبع خوب، ندارد-->ندارد
| استناد به منابع مناسب = <!--ندارد، ناقص، کامل-->ندارد
| جانبداری = <!--دارد، ندارد-->ندارد
| شناسه = <!--ناقص، کامل-->ناقص
| رسا بودن = <!--ندارد، دارد-->دارد
| جامعیت = <!--ندارد، دارد-->ندارد
| زیاده‌نویسی = <!--دارد، ندارد-->ندارد
| تاریخ خوبیدگی =<!--{{subst:#time:xij xiF xiY}}-->
| تاریخ برتر شدن =<!--{{subst:#time:xij xiF xiY}}-->
| توضیحات =
}}</onlyinclude>


[[رده:فقیهان شیعه قرن ۱۴ (قمری)]]
[[رده:فقیهان شیعه قرن ۱۴ (قمری)]]
۶٬۱۷۸

ویرایش