پرش به محتوا

حبیب بن مظاهر: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۳ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۶ اکتبر ۲۰۱۵
جز
اصلاح و ویکی‌سازی
جز (اصلاح و ویکی‌سازی)
خط ۵۲: خط ۵۲:
| پانویس =
| پانویس =
}}
}}
'''حبیب بن مُظاهر اسدی''' از قبیله [[بنی اسد]]، اهل [[کوفه]] و از [[اصحاب]] خاص [[حضرت علی]](ع) و از یاران [[امام حسن]] (ع) و [[امام حسین]] (ع) بود. وی از کوفیانی بود که پس از مرگ [[معاویه بن ابی سفیان|معاویه]] به [[امام حسین]](ع) جهت آمدن به کوفه دعوتنامه نوشتند؛ ولی هنگامی که وی بیعت‌شکنی کوفیان را مشاهده کرد مخفیانه از کوفه خارج شد و خود را به امام رساند و در [[روز عاشورا]] در سن ۷۵ سالگی در [[کربلا]] به [[شهادت]] رسید.
'''حبیب بن مُظاهر اسدی''' از قبیله [[بنی اسد]]، اهل [[کوفه]] و از [[اصحاب]] خاص [[حضرت علی]](ع) و از یاران [[امام حسن]] (ع) و [[امام حسین]] (ع). او از کوفیانی بود که پس از مرگ [[معاویه بن ابی سفیان|معاویه]] به [[امام حسین]](ع) برای آمدن به کوفه دعوتنامه نوشتند. حبیب هنگامی که بیعت‌شکنی کوفیان را دید، مخفیانه از [[کوفه]] خارج شد و خود را به امام رساند و در [[روز عاشورا]] در [[کربلا]] به [[شهادت]] رسید.


==نام، کنیه و نسب ==
==نام، کنیه و نسب ==
حبیب بن مُظَهَّر (یا مُظاهر) بن رئاب ابن اشتر بن حجوان بن فقعس بن طریف بن عمرو بن قیس بن حارث بن ثعلبة بن دودان بن اسد اسدی کندی فقعسی.<ref>الامین، اعیان الشیعه، ج۴، ص۵۵۳</ref> [[کنیه]] وی ابوالقاسم بوده‌است. <ref>سلحشوران طف، ترجمه إبصار العين ،ص:308</ref>
حبیب بن مُظَهَّر (یا مُظاهر) بن رئاب ابن اشتر بن حجوان بن فقعس بن طریف بن عمرو بن قیس بن حارث بن ثعلبة بن دودان بن اسد اسدی کندی فقعسی.<ref>الامین، اعیان الشیعه، ج۴، ص۵۵۳</ref> [[کنیه]] وی ابوالقاسم بوده‌است. <ref>سلحشوران طف، ترجمه إبصار العين ،ص:308</ref> در منابع متقدم، نام پدر او‌ گاه به صورت مُظاهر<ref>ابن جریر، طبری، ج۵، ص۳۵۲، ۳۵۵، ۴۱۶</ref> و‌ گاه به صورت مُظَهَّر<ref>بلاذری، انساب الاشراف ج۲، ص۴۶۲، ۴۷۸، ۴۸۰</ref> و در برخی مُطَهَّر<ref>ابن اعثم کوفی، الفتوح، ج۵، ص۲۸، ۳۴، ۸۷</ref> ذکر شده است. [[عبدالله مامقانی|مامقانی]]، <ref>تنقیح المقال فی علم الرجال، ج۱۷، ص۳۹۴ـ۳۹۵</ref> با استناد به آنچه در زبان‌ها و زیارات مشهور است، مُظاهر را صحیح شمرده است. ولی [[سیدمحسن امین]] می‌نویسد: در بیشتر نسخه‌های کتاب‌های تاریخی و غیرتاریخی قدیم، مظهّر بر وزن مطهّر آمده است و درست نیز همین است و اینکه در کتاب‌های جدید مظاهر گفته می‌شود خلاف ضبط قدما است.<ref>الامین، اعیان الشیعه، ج۴، ص۵۵۳</ref>
 
در منابع متقدم نام پدر او‌ گاه به صورت مُظاهر<ref>ابن جریر، طبری، ج۵، ص۳۵۲، ۳۵۵، ۴۱۶</ref> و‌ گاه به صورت مُظَهَّر<ref>بلاذری، انساب الاشراف ج۲، ص۴۶۲، ۴۷۸، ۴۸۰</ref> و در برخی مُطَهَّر<ref>ابن اعثم کوفی، الفتوح، ج۵، ص۲۸، ۳۴، ۸۷</ref> ذکر شده است. [[عبدالله مامقانی|مامقانی]]، <ref>تنقیح المقال فی علم الرجال، ج۱۷، ص۳۹۴ـ۳۹۵</ref> با استناد به آنچه در زبان‌ها و زیارات مشهور است، مُظاهر را صحیح شمرده است. ولی [[سیدمحسن امین]] می‌نویسد: در بیشتر نسخه‌های کتاب‌های تاریخی و غیرتاریخی قدیم، مظهّر بر وزن مطهّر آمده است و درست نیز همین است و اینکه در کتاب‌های جدید مظاهر گفته می‌شود خلاف ضبط قدما است.<ref>الامین، اعیان الشیعه، ج۴، ص۵۵۳</ref>


==فضایل==
==فضایل==
 
حبیب مردی عابد و پارسا بود. [[تقوا]] و حدود الهی را رعایت می‌کرد. حافظ کل [[قرآن]] کریم بود و هر شب به نیایش و عبادت خدا می‌پرداخت. به فرموده [[امام حسین(ع)]] در هر شب یک ختم قرآن می‌کرد.<ref>شیخ عباس قمی، نفس المهموم، ص۱۲۴</ref> زندگی پاک و ساده‌ای داشت. آن قدر به دنیا بی‌رغبت بود و [[زهد]] را سرمشق زندگی خود قرار داده بود که هر چقدر به او پیشنهاد امان و پول فراوان داده شد نپذیرفت و گفت: «‌ما نزد [[رسول خدا]](ص) عذری نداریم که زنده باشیم و [[امام حسین(ع)|فرزند]] [[رسول خدا]](ص) را مظلومانه به قتل برسانند».<ref>الامین، اعیان الشیعه، ج۴، ص۵۵۳</ref>
حبیب مردی عابد و پارسا بود. [[تقوا]] و حدود الهی را رعایت می‌کرد. حافظ کل [[قرآن]] کریم بود، و هر شب به نیایش و عبادت خدا می‌پرداخت. به فرموده [[امام حسین(ع)]] در هر شب یک ختم قرآن می‌کرد.<ref>شیخ عباس قمی، نفس المهموم، ص۱۲۴</ref> زندگی پاک و ساده‌ای داشت. آن قدر به دنیا بی‌رغبت بود و [[زهد]] را، سرمشق زندگی خود قرار داده بود، که هر چقدر به او پیشنهاد امان و پول فراوان شد، نپذیرفت، و گفت: «‌ما نزد [[رسول خدا]](ص) عذری نداریم که زنده باشیم، و [[امام حسین(ع)|فرزند]] [[رسول خدا]](ص) را مظلومانه به قتل برسانند ».<ref>الامین، اعیان الشیعه، ج۴، ص۵۵۳</ref>


==در عصر پیامبر(ص) ==
==در عصر پیامبر(ص) ==
چندان روشن نیست که حبیب از [[صحابه]] بوده است یا [[تابعین]]. برخی چون [[ابن کلبی]]<ref>سماوی، ابصارالعین فی انصارالحسین، ص۱۲۶</ref> و [[ابن حجر عسقلانی]]<ref>الاصابة فی تمییزالصحابة، ج ۲، ص۱۴۲</ref> گفته‌اند که وی رسول خدا(ص) را درک نموده است.
چندان روشن نیست که حبیب از [[صحابه]] بوده است یا [[تابعین]]. برخی چون [[ابن کلبی]]<ref>سماوی، ابصارالعین فی انصارالحسین، ص۱۲۶</ref> و [[ابن حجر عسقلانی]]<ref>الاصابة فی تمییز الصحابة، ج ۲، ص۱۴۲</ref> گفته‌اند که وی رسول خدا (ص) را درک نموده است.


[[شیخ طوسی]]<ref>رجال الطوسی ص۶۰، ۹۳، ۱۰۰</ref> او را در میان فهرست اصحاب [[امام علی]]، [[امام حسن]] و [[امام حسین]] علیهم السلام قرار داده است ولی در میان فهرست صحابه پیامبر(ص) از وی یاد نمی‌کند؛ و از این کار شیخ طوسی بر می‌آید که حبیب از صحابه نبوده است. همچنین نویسندگان [[الاستیعاب (کتاب)|استیعاب]] و [[اسد الغابة (کتاب)|اسد الغابه]] وی را در شمار صحابه نیاورده‌اند.<ref>الامین، اعیان الشیعه، ج۴، ص۵۵۴</ref>
[[شیخ طوسی]]<ref>رجال الطوسی ص۶۰، ۹۳، ۱۰۰</ref> او را در میان فهرست اصحاب [[امام علی]]، [[امام حسن]] و [[امام حسین]] علیهم السلام قرار داده است، ولی در میان فهرست [[صحابه]] پیامبر(ص) از وی یاد نمی‌کند. از این کار [[شیخ طوسی]] بر می‌آید که حبیب از صحابه نبوده است. همچنین نویسندگان [[الاستیعاب (کتاب)|استیعاب]] و [[اسد الغابة (کتاب)|اسد الغابه]] وی را در شمار صحابه نیاورده‌اند.<ref>الامین، اعیان الشیعه، ج۴، ص۵۵۴</ref>


== دوره امام علی(ع) ==
== دوره امام علی(ع) ==
 
حبیب با حضرت [[علی (ع)]] به [[کوفه]] رفت و در کلیه جنگ‌ها در کنار او و از یاران خاص و از حاملان علم و دانش آن حضرت تلقی می‌شد.<ref>سماوی، ابصارالعین فی انصارالحسین، ص۱۲۷</ref> [[حضرت علی]](ع)، حبیب را به [[علم منایا و بلایا]] <ref>علم به اموری که بعدها اتفاق خواهد افتاد</ref> آگاه ساخته بود.<ref>الحسین فی طریقه الی الشهاده، ص۶</ref> او عضو گروه ویژه [[شرطة الخمیس]] بود که نیروی ضربتی و مطیع [[علی(ع)]] بودند.<ref>الاختصاص، شیخ مفید، ص۲ تا ۷</ref> گفتگوی او با [[میثم تمار]]، سال‌ها پیش از [[عاشورا]]، هنگام عبور از مجلس [[بنی اسد]] که هر یک نحوه [[شهادت]] دیگری را پیشگویی می‌کرد، از همان علم منایاست که از حضرت علی(ع) آموخته بودند. و از جریانات آینده خبر داشتند.<ref>سماوی، ابصارالعین فی انصارالحسین، ص۱۲۷</ref>
حبیب با حضرت علی به کوفه رفت و در کلیه جنگ‌ها در کنار ایشان بود و از یاران خاص و از حاملان علم و دانش آن حضرت تلقی می‌شد.<ref>سماوی، ابصارالعین فی انصارالحسین، ص۱۲۷</ref> [[حضرت علی]](ع) وی را به [[علم منایا و بلایا]] <ref>علم به اموری که بعدها اتفاق خواهد افتاد</ref> آگاه ساخته بود.<ref>الحسین فی طریقه الی الشهاده، ص۶</ref> اوعضو گروه ویژه [[شرطة الخمیس]] بود که نیروی ضربتی و مطیع [[علی(ع)]] بودند.<ref>الاختصاص، شیخ مفید، ص۲ تا ۷</ref> گفتگوی او با [[میثم تمار]]، سال‌ها پیش از [[عاشورا]]، هنگام عبور از مجلس [[بنی اسد]] که هر یک نحوه [[شهادت]] دیگری را پیشگویی می‌کرد، از همان علم منایاست که از حضرت علی(ع) آموخته بودند و از جریانات آینده خبر داشتند.<ref>سماوی، ابصارالعین فی انصارالحسین، ص۱۲۷</ref>


== دوره امام حسین(ع) ==
== دوره امام حسین(ع) ==


===در کوفه===
===در کوفه===
پس از مرگ [[معاویه]] در سال ۶۰ هـ.ق، حبیب و جمعی از بزرگان شیعیان [[کوفه]]، همچون [[سلیمان بن صرد خزاعی|سلیمان بن صُرَد]]، [[مسیب بن نجبه|مسیب بن نَجَبَه]] و [[رفاعة بن شداد]] بَجَلی، از [[بیعت]] با [[یزید بن معاویه|یزید]] خودداری کردند و برای [[امام حسین]](ع) نامه نوشتند و آن حضرت را برای قیام بر ضد [[امویان]] به [[کوفه]] دعوت کردند<ref>مفید، الارشاد، ص۳۷۸</ref> (ببینید: [[نامه‌های کوفیان به امام حسین(ع)#نامه نخست]]) و زمانی که [[مسلم بن عقیل]] به [[کوفه]] آمد، به یاری او شتافتند.


پس از مرگ [[معاویه]] (سال ۶۰)، حبیب و جمعی از بزرگان شیعیان [[کوفه]]، همچون [[سلیمان بن صرد خزاعی|سلیمان بن صُرَد]]، [[مسیب بن نجبه|مسیب بن نَجَبَه]] و [[رفاعة بن شداد]] بَجَلی، از [[بیعت]] با یزید خودداری کردند و برای [[امام حسین]](ع) نامه نوشتند و آن حضرت را برای قیام بر ضد [[امویان]] به [[کوفه]] دعوت کردند<ref>مفید، الارشاد، ص۳۷۸</ref> (ببینید: [[نامه های کوفیان به امام حسین(ع)#نامه نخست]]) و زمانی که [[مسلم بن عقیل]] به [[کوفه]] آمد، به یاری او شتافتند.
حبیب به همراه [[مسلم بن عوسجه]] به طور پنهانی در [[کوفه]] برای [[مسلم بن عقیل]] از مردم [[بیعت]] می‌گرفتند و در این راه از هیچ اقدامی دریغ نمی‌کردند.<ref>محسن الامین، اعیان الشیعه، ج۴، ص۵۵۴</ref>
حبیب به همراه [[مسلم بن عوسجه]] به طور پنهانی در [[کوفه]] برای [[مسلم بن عقیل]] از مردم [[بیعت]] می‌گرفتند، و در این راه از هیچ اقدامی کوتاهی نمی‌کردند.<ref>محسن الامین، اعیان الشیعه، ج۴، ص۵۵۴</ref>


هنگامی که [[ابن زیاد]] به [[کوفه]] آمد و بر مردم سخت گرفت و مردم نیز مسلم را تنها گذاشتند و بیعت شکستند، قبیله [[بنی اسد]]، حبیب و [[مسلم بن عوسجه]] را نزد خود پنهان کردند تا به آنها آسیبی نرسد. آنها از [[کوفه]] به سوی [[امام حسین]](ع) رهسپار شدند و روزها از چشم جاسوسان و ماموران [[ابن زیاد]] پنهان می‎شدند و شب‎ها طی طریق می‎کردند تا به اردوی امام ملحق شدند. سرانجام روز هفتم ماه [[محرم]]، در [[کربلا]]، به کاروان [[امام حسین]](ع) پیوستند.<ref>سماوی، ابصارالعین فی انصارالحسین، ص۱۲۸</ref>
هنگامی که [[ابن زیاد]] به [[کوفه]] آمد و بر مردم سخت گرفت و مردم نیز [[مسلم بن عقیل|مسلم]] را تنها گذاشتند و بیعت شکستند، قبیله [[بنی اسد]]، حبیب و [[مسلم بن عوسجه]] را پنهان کردند تا به آنها آسیبی نرسد. آنها از [[کوفه]] به سوی [[امام حسین]](ع) رهسپار شدند و روزها از چشم جاسوسان و ماموران [[ابن زیاد]] پنهان می‎شدند و شب‎ها طی طریق می‎کردند تا به اردوی امام ملحق شدند. سرانجام روز هفتم [[محرم]]، در [[کربلا]]، به کاروان [[امام حسین]](ع) پیوستند.<ref>سماوی، ابصارالعین فی انصارالحسین، ص۱۲۸</ref>


===در کربلا===
===در کربلا===
۳۸۸

ویرایش