کاربر ناشناس
فاطمه دختر امام علی(ع): تفاوت میان نسخهها
منبع یابی، اصلاح پاورقی و منابع بر اساس شیوه ارجاع
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (ردهانبوه: انتقال از رده:راویان شیعه قرن1(قمری) به رده:راویان شیعه قرن ۱ (قمری)) |
imported>M.r.seifi (منبع یابی، اصلاح پاورقی و منابع بر اساس شیوه ارجاع) |
||
خط ۲: | خط ۲: | ||
== نسب == | == نسب == | ||
نسب او به [[بنی هاشم]] میرسد. پدرش [[علی بن ابی طالب]] [[امام اول]] شیعیان و مادرش امولد بود. او از خواهرش [[زینب(س)]] کوچکتر بوده است.<ref> ابن جوزی، المنتظم، ج۵، ص۳۴۴.</ref> | نسب او به [[بنی هاشم]] میرسد. پدرش [[علی بن ابی طالب]] [[امام اول]] شیعیان و مادرش امولد بود. او از خواهرش [[زینب(س)]] کوچکتر بوده است.<ref> ابن جوزی، المنتظم، ۱۴۱۲ق، ج۵، ص۳۴۴.</ref> | ||
وی با [[محمد بن ابیسعید بن عقیل]] [[ازدواج]] کرد و حمیده را برای او به دنیا آورد.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ج۴۲، ص۹۴.</ref> سپس به ازدواج سعید بن اسود بن ابی البحتری در آمد و سعید از وی برزه و خالد را صاحب شد. پس از او به عقد منذر بن عبیدة بن زبیر درآمد و از او عثمان و کَبره متولد شدند.<ref> ابن سعد، الطبقات، ج۸، ص۳۴۰؛ | وی با [[محمد بن ابیسعید بن عقیل]] [[ازدواج]] کرد و حمیده را برای او به دنیا آورد.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۴۲، ص۹۴.</ref> سپس به ازدواج سعید بن اسود بن ابی البحتری در آمد و سعید از وی برزه و خالد را صاحب شد. پس از او به عقد منذر بن عبیدة بن زبیر درآمد و از او عثمان و کَبره متولد شدند.<ref> ابن سعد، الطبقات، ۱۴۱۴ق، ج۸، ص۳۴۰؛ ابن حبیب بغدادی، المحبر، دار لآفاق، ص۵۶-۵۷؛ نک: ابن حزم، جمهرة انساب العرب، ۱۴۰۳ق، ص۱۲۵.</ref> فاطمه پس از منذر نیز زنده بود و سرانجام در سال ۱۱۷ق درگذشت.<ref>طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۷، ص۱۰۷؛ ذهبی، تاریخ الاسلام، ۱۴۱۳ق، ج۷، ص۳۱۳.</ref> | ||
== روایات == | == روایات == | ||
فاطمه، از [[امام علی(ع)|پدرش]]<ref>طبری، | فاطمه، از [[امام علی(ع)|پدرش]]<ref>طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۱۱، ص۶۶۷؛ ابن سعد، الطبقات، ۱۴۱۴ق، ج۸، ص۳۴۰؛ حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۰۹ق، ج۲۳، ص۱۱.</ref>، [[اسماء بنت عمیس]]<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۰۹۷-۱۰۹۸؛ عاملی، اثبات الهداة، ۱۴۲۵ق، ج۳، ۲۳۹؛ جزری، اسنی المطالب، ۱۴۲۶ق، ص۱۶۱؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۳۷، ص۲۶۳، ۲۶۸؛ مقریزی، امتاع الاسماع، ۱۴۲۰ق، ج۵، ص۲۹.</ref> ، [[امامه بنت ابی العاص|امامه بنت ابی العاص بن ربیع]]<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۵ش، ج۶، ص۳۷۰؛ حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۰۹ق، ج۲۵، ص۲۰۱؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۴۱، ص۱۵۹.</ref>،ام الحسن دختر علی<ref> مقریزی، امتاع الاسماع، ۱۴۲۰ق، ج۵، ص۲۹.</ref>، [[امام حسن(ع)]]<ref>برقی، رجال، ۱۳۸۳ق، ص۶۱.</ref> و دیگران [[روایت]] کرده است. حارث بن کعب کوفی، عبدالرحمن بن ابی نعیم بجلی، عبیدالله بن بشیر جعفی<ref>محدث نوری، مستدرک الوسائل، ۱۴۰۸ق، ج۳، ص۲۰۷؛ کلینی، الکافی، ۱۳۶۵ش، ج۱۴، ص۲۰۷، ص۲۴۹.</ref>، موسی جهنی<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۰۹۷-۱۰۹۸؛ عاملی، اثبات الهداة، ۱۴۲۵ق، ج۳، ۲۳۹؛ جزری، اسنی المطالب، ۱۴۲۶ق، ص۱۶۱؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۳۷، ص۲۶۳.</ref>، عیسی بن عثمان<ref>ابن سعد، الطبقات، ۱۴۱۴ق، ص۳۴۱</ref>، [[ابوبصیر]]<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۴۱، ص۱۵۹؛ حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۰۹ق، ج۲۵، ص۲۰۱.</ref> و... از او روایت کردهاند. روایات منقول از وی بیشتر در زمینههای اعتقادی<ref> مقریزی، امتاع الاسماع، ۱۴۲۰ق، ج۵، ص۲۹؛ عاملی، اثبات الهداة، ۱۴۲۵ق، ج۱، ص۴۱۴؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۴۱، ص۱۷۷.</ref>، فقهی<ref>محدث نوری، مستدرک الوسائل، ۱۴۰۸ق، ج۳، ص۲۰۷، ج۱۴، ص۲۴۹.</ref> و اخلاقی<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۴۱، ص۱۵۹.</ref> است. | ||
وی [[حدیث رد الشمس]]<ref> مقریزی، امتاع الاسماع، ج۵، ص۲۹؛ عاملی، اثبات الهداة، ج۱، ص۴۱۴؛ مجلسی، بحارالانوار، ج۴۱، ص۱۷۷.</ref> و [[حدیث منزلت|منزلت]]<ref> ابن عبدالبر، | وی [[حدیث رد الشمس]]<ref> مقریزی، امتاع الاسماع، ۱۴۲۰ق، ج۵، ص۲۹؛ عاملی، اثبات الهداة، ۱۴۲۵ق، ج۱، ص۴۱۴؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۴۱، ص۱۷۷.</ref> و [[حدیث منزلت|منزلت]]<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۰۹۷-۱۰۹۸؛ عاملی، اثبات الهداة، ۱۴۲۵ق، ج۳، ۲۳۹؛ جزری، اسنی المطالب، ۱۴۲۶ق، ص۱۶۱؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۳۷، ص۲۶۳، ۲۶۸.</ref> را از [[اسماء بنت عمیس]] نقل کرده است. گفته شده است که نسائی و ابن ماجه از وی روایت کردهاند.<ref> صالحی شامی، سبل الهدی، ۱۴۱۴ق، ج۹، ص۴۳۵.</ref> | ||
== واقعه کربلا == | == واقعه کربلا == | ||
فاطمه در [[واقعه کربلا]] حضور داشت و به همراه [[زینب(س)]] و دیگر [[اسیران کربلا|اسیران]] به [[دمشق]] برده شد.<ref> ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۸۸؛ ابن جوزی، المنتظم، ج۵، ص۳۴۴؛ ابن اثیر، اسدالغابه، ج۶، ص۱۳۳.</ref> در مجلس یزید، مردی از اهل [[شام]] از [[یزید بن معاویه]] درخواست کرد تا او را به کنیزی خود در آورد که با واکنش تند زینب(س) مواجه شد.<ref> ابن اثیر، اسدالغابه، ج۶، ص۱۳۳.</ref> [[ابومخنف]] این جریان را به واسطه [[حارث بن کعب]] از وی گزارش کرده است.<ref> ابومخنف، وقعة الطف، ص۴۸، ۲۷۱؛ طبری، | فاطمه در [[واقعه کربلا]] حضور داشت و به همراه [[زینب(س)]] و دیگر [[اسیران کربلا|اسیران]] به [[دمشق]] برده شد.<ref>ابن اثیر، الکامل، ۱۳۸۵ق، ج۴، ص۸۸؛ ابن جوزی، المنتظم، ۱۴۱۲ق، ج۵، ص۳۴۴؛ ابن اثیر، اسدالغابه، ج۶، ص۱۳۳.</ref> در مجلس یزید، مردی از اهل [[شام]] از [[یزید بن معاویه]] درخواست کرد تا او را به کنیزی خود در آورد که با واکنش تند زینب(س) مواجه شد.<ref> ابن اثیر، اسدالغابه، ج۶، ص۱۳۳.</ref> [[ابومخنف]] این جریان را به واسطه [[حارث بن کعب]] از وی گزارش کرده است.<ref> ابومخنف، وقعة الطف، ص۴۸، ۲۷۱؛ طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۵، ص۴۶۲-۴۶۱.</ref> | ||
وی از حُسن برخورد [[نعمان بن بشیر]] در طول مسیر [[دمشق]] به [[مدینه]] با [[اسیران کربلا]] سخن گفته است. | وی از حُسن برخورد [[نعمان بن بشیر]] در طول مسیر [[دمشق]] به [[مدینه]] با [[اسیران کربلا]] سخن گفته است. | ||
هنگامی که کاروان اسیران کربلا به مدینه رسید. فاطمه دختر علی به خواهرش زینب گفت: این مرد شامی<small>(نعمان بن بشیر)</small> در همراهی ما نیک رفتار بود، میخواهی چیزی به او بدهیم؟ زینب گفت: «به خدا چیزی نداریم به او بدهیم مگر زیورهایمان.» سپس آن دو دستبند و ساق بند خویش را نزد نعمان فرستادند و از او عذرخواهی کردند. اما نعمان آنها را نپذیرفت و گفت: | هنگامی که کاروان اسیران کربلا به مدینه رسید. فاطمه دختر علی به خواهرش زینب گفت: این مرد شامی<small>(نعمان بن بشیر)</small> در همراهی ما نیک رفتار بود، میخواهی چیزی به او بدهیم؟ زینب گفت: «به خدا چیزی نداریم به او بدهیم مگر زیورهایمان.» سپس آن دو دستبند و ساق بند خویش را نزد نعمان فرستادند و از او عذرخواهی کردند. اما نعمان آنها را نپذیرفت و گفت: | ||
::«اگر آنچه کردم برای دنیا بود، زیورهایتان و کمتر از آن نیز مرا خشنود میکرد ولی به خدا این کار را جز برای خدا و نزدیکی شما با پیمبر خدای نکردم.»<ref>طبری، | ::«اگر آنچه کردم برای دنیا بود، زیورهایتان و کمتر از آن نیز مرا خشنود میکرد ولی به خدا این کار را جز برای خدا و نزدیکی شما با پیمبر خدای نکردم.»<ref>طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ص۴۶۲-۴۶۳؛ ابن اثیر، الکامل، ۱۳۸۵ق، ج۴، ص۸۸.</ref> | ||
[[ذبیح الله محلاتی|محلاتی]] در [[ریاحین الشریعه]] از عدم شهرت وی در کتب رجالی [[شیعه]] اظهار تعجب کرده است.<ref> محلاتی، ریاحین الشریعه، ج۳، ص۳۰۸.</ref> | [[ذبیح الله محلاتی|محلاتی]] در [[ریاحین الشریعه]] از عدم شهرت وی در کتب رجالی [[شیعه]] اظهار تعجب کرده است.<ref> محلاتی، ریاحین الشریعه، ج۳، ص۳۰۸.</ref> | ||
خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
{{ستون-شروع}} | {{ستون-شروع}} | ||
* ابن اثیر، علی بن محمد، أسدالغابة فی معرفة الصحابة، بیروت، دارالفکر، ۱۴۰۹ق/۱۹۸۹م. | * ابن اثیر، علی بن محمد، أسدالغابة فی معرفة الصحابة، بیروت، دارالفکر، ۱۴۰۹ق/۱۹۸۹م. | ||
* ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، دارصادر، | * ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، بیروت، دارصادر، ۱۳۸۵ق/۱۹۶۵م. | ||
* ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم فی تاریخ الأمم و الملوک، تحقیق: محمد عبدالقادر عطا و مصطفی عبدالقادر عطا، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۱۴۱۲ق/۱۹۹۲م. | * ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم فی تاریخ الأمم و الملوک، تحقیق: محمد عبدالقادر عطا و مصطفی عبدالقادر عطا، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۱۴۱۲ق/۱۹۹۲م. | ||
* ابن حزم، جمهرة أنساب العرب، تحقیق: لجنة من العلماء، بیروت، دارالکتب العلمیة، ط الأولی، ۱۴۰۳ق/۱۹۸۳م. | * ابن حزم، جمهرة أنساب العرب، تحقیق: لجنة من العلماء، بیروت، دارالکتب العلمیة، ط الأولی، ۱۴۰۳ق/۱۹۸۳م. | ||
خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
* ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله، الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، تحقیق: علی محمد البجاوی، بیروت، دارالجیل، ۱۴۱۲ق/۱۹۹۲م. | * ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله، الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، تحقیق: علی محمد البجاوی، بیروت، دارالجیل، ۱۴۱۲ق/۱۹۹۲م. | ||
* ابومخنف کوفی، وقعة الطف، جامعه مدرسین، چاپ سوم، قم، ۱۴۱۷ ق. | * ابومخنف کوفی، وقعة الطف، جامعه مدرسین، چاپ سوم، قم، ۱۴۱۷ ق. | ||
* برقی، احمد بن محمد، رجال البرقی، انتشارات دانشگاه تهران، | * برقی، احمد بن محمد، رجال البرقی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، ۱۳۸۳ق. | ||
* جزری، محمد بن محمد، أسنی المطالب(مناقب الاسد الغالب ممزق الکتائب و مظهر العجائب)، دارالکتب العلمیة، | * جزری، محمد بن محمد، أسنی المطالب(مناقب الاسد الغالب ممزق الکتائب و مظهر العجائب)، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۱۴۲۶ق. | ||
* ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الأعلام، تحقیق: عمر عبد السلام تدمری، بیروت، دارالکتاب العربی، ۱۴۱۳ق/۱۹۹۳م. | * ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الأعلام، تحقیق: عمر عبد السلام تدمری، بیروت، دارالکتاب العربی، ۱۴۱۳ق/۱۹۹۳م. | ||
* صالحی شامی، محمد بن یوسف، سبل الهدی و الرشاد فی سیرة خیر العباد، تحقیق: عادل احمد عبد الموجود و علی محمد معوض، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۱۴۱۴ق/۱۹۹۳م. | * صالحی شامی، محمد بن یوسف، سبل الهدی و الرشاد فی سیرة خیر العباد، تحقیق: عادل احمد عبد الموجود و علی محمد معوض، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۱۴۱۴ق/۱۹۹۳م. | ||
* طبری، محمد بن جریر، تاریخ الأمم و الملوک، تحقیق: محمد أبوالفضل ابراهیم، دارالتراث، | * طبری، محمد بن جریر، تاریخ الأمم و الملوک، تحقیق: محمد أبوالفضل ابراهیم، بیروت، دارالتراث، ۱۳۸۷ق/۱۹۶۷م. | ||
* عاملی، محمد بن حسن، | * عاملی، محمد بن حسن، اثبات الهداة بالنصوص و المعجزات، بیروت، اعلمی، ۱۴۲۵ق. | ||
* عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعة، مؤسسه آل البیت | * حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعة، قم، مؤسسه آل البیت علیهم السلام، ۱۴۰۹ق. | ||
* کحاله، عمررضا، اعلام الرساله فی عالمی العرب و الاسلام، مؤسسه الرساله، بیروت، ۱۴۱۲ ق/۱۹۹۱م. | * کحاله، عمررضا، اعلام الرساله فی عالمی العرب و الاسلام، مؤسسه الرساله، بیروت، ۱۴۱۲ ق/۱۹۹۱م. | ||
* کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، دارالکتب | * کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دارالکتب الإسلامیة، ۱۳۶۵ش. | ||
* مجلسی، بحارالأنوار، مؤسسة الوفاء، | * مجلسی، محمد باقر، بحارالأنوار، بیروت، مؤسسة الوفاء، ۱۴۰۴ق. | ||
* محلاتی، ذبیح الله، ریاحین الشریعه در ترجمه بانوان دانشمند شیعه، دارالکتب الاسلامیه، طهران. | * محلاتی، ذبیح الله، ریاحین الشریعه در ترجمه بانوان دانشمند شیعه، دارالکتب الاسلامیه، طهران. | ||
* مقریزی، أحمد بن علی، إمتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة و المتاع، تحقیق: محمد عبدالحمید النمیسی، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۱۴۲۰ق/۱۹۹۹م. | * مقریزی، أحمد بن علی، إمتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة و المتاع، تحقیق: محمد عبدالحمید النمیسی، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۱۴۲۰ق/۱۹۹۹م. | ||
* نوری، میزرا حسین، مستدرک الوسائل، مؤسسه آل البیت علیهم | * محدث نوری، میزرا حسین، مستدرک الوسائل، قم، مؤسسه آل البیت علیهم السلام، ۱۴۰۸ق. | ||
* | * ابن حبیب بغدادی، کتاب المحبر، تحقیق ایلزة لیختن شتیتر، بیروت،دار لآفاق الجدیدة، بیتا. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} |