پرش به محتوا

حلف الفضول: تفاوت میان نسخه‌ها

۶ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۴ فوریهٔ ۲۰۱۶
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Smnazem
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Hasaninasab
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۲: خط ۱۲:
در این پیمان، سه تن به نام فَضْل (جمع آن: فُضول) حضور داشتند؛ <ref>برای نمونه رجوع کنید به یعقوبی، تاریخ، ج۲، ص۱۸</ref> هم پیمانان در حلف الفضول اموال زائد بر نیاز خویش (= فُضول) را بذل کردند؛ آنان کاری را بر عهده گرفتند که بر آنان واجب و لازم نبود؛ نخستین بار مردانی از [[جرهم|جُرْهُم]]، که نام هایشان مشتق از فَضْل بود، با یکدیگر هم پیمان شدند که از مظلوم حمایت کنند و حق او را بگیرند و این پیمان را، به پیروی از پیمان جرهمی‌ها، حلف الفضول نامیدند.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ج۲، ص۲۴</ref>
در این پیمان، سه تن به نام فَضْل (جمع آن: فُضول) حضور داشتند؛ <ref>برای نمونه رجوع کنید به یعقوبی، تاریخ، ج۲، ص۱۸</ref> هم پیمانان در حلف الفضول اموال زائد بر نیاز خویش (= فُضول) را بذل کردند؛ آنان کاری را بر عهده گرفتند که بر آنان واجب و لازم نبود؛ نخستین بار مردانی از [[جرهم|جُرْهُم]]، که نام هایشان مشتق از فَضْل بود، با یکدیگر هم پیمان شدند که از مظلوم حمایت کنند و حق او را بگیرند و این پیمان را، به پیروی از پیمان جرهمی‌ها، حلف الفضول نامیدند.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ج۲، ص۲۴</ref>


== زمان و سبب شکل‌گیری ==
== زمان==
گفته‌اند که حلف الفضول بیست سال پس از [[عام الفیل]]، در بازگشت قریش از [[جنگ فجار|جنگ فِجار]]، روی داد. جنگ فجار در [[شوال]] و حلف الفضول در [[ذیقعده]] روی داد.<ref>ر.ک: ابن سعد، طبقات، ج۱، ص۱۲۸؛ ابن حبیب، کتاب المُنَمَّق فی اخبار قریش، ص۱۷۴، ۱۸۶ـ ۱۸۷؛ قس یعقوبی، تاریخ، ج۲، ص۱۸</ref> با این حال، پاره‌ای روایات، زمان بستن این پیمان را پنج سال پیش از بعثت<ref>رک: ابن حبیب، کتاب المُنَمَّق فی اخبار قریش، ص۵۳</ref> یا در خردسالی پیامبر نوشته‌اند.<ref>ر.ک: ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۴، ص۱۳۰ و ج۱۵، ص۲۰۳</ref>
گفته‌اند که حلف الفضول بیست سال پس از [[عام الفیل]]، در بازگشت قریش از [[جنگ فجار|جنگ فِجار]]، روی داد. جنگ فجار در [[شوال]] و حلف الفضول در [[ذیقعده]] روی داد.<ref>ر.ک: ابن سعد، طبقات، ج۱، ص۱۲۸؛ ابن حبیب، کتاب المُنَمَّق فی اخبار قریش، ص۱۷۴، ۱۸۶ـ ۱۸۷؛ قس یعقوبی، تاریخ، ج۲، ص۱۸</ref> با این حال، پاره‌ای روایات، زمان بستن این پیمان را پنج سال پیش از بعثت<ref>رک: ابن حبیب، کتاب المُنَمَّق فی اخبار قریش، ص۵۳</ref> یا در خردسالی پیامبر نوشته‌اند.<ref>ر.ک: ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۴، ص۱۳۰ و ج۱۵، ص۲۰۳</ref>


سبب این پیمان آن بود که اعضای قبیله [[قریش]] گاه به بیگانگان یا کسانی که خاندان و عشیره‌ای در [[مکه]] نداشتند، ستم می‌کردند.<ref>یعقوبی، تاریخ، ج۲، ص۱۷</ref> از جمله، روزی مردی از زَبیدِ [[یمن]] با کالای خود به مکه رفت. عاص بن وائل سَهْمی (پدر [[عمرو بن عاص]]) کالای وی را خرید، اما در پرداخت قیمت آن تأخیر و او را خسته کرد. مرد یمنی به قریش پناه جست و از آنان خواست تا او را در گرفتن حقّش یاری کنند، اما کسی به او یاری نکرد؛ از این رو، وی بر فراز [[کوه ابوقبیس|کوه ابوقبیس]] (نزدیک [[مسجدالحرام]])، یا در کنار [[حجر اسماعیل|حِجر]]، ایستاد و با صدای بلند این اشعار را خواند:
== سبب شکل‌گیری ==
علت شکل‌گیری پیمان جوانمردان، واکنشی در برابر ظلم و ستم برخی از [[قریش|قریشیان]] به افراد بی‌یاور در مکه بود.<ref>یعقوبی، تاریخ، ج۲، ص۱۷</ref> از جمله، روزی مردی از زَبیدِ [[یمن]] با کالای خود به مکه رفت. عاص بن وائل سَهْمی (پدر [[عمرو بن عاص]]) کالای وی را خرید، اما در پرداخت قیمت آن تأخیر کرد. مرد یمنی به قریش پناه جست و از آنان خواست تا او را در گرفتن حقّش یاری کنند، اما کسی به او یاری نکرد. از این رو، تصمیم گرفت برای احقاق حق و بیان اعتراض خود، بر فراز [[کوه ابوقبیس|کوه ابوقبیس]] (نزدیک [[مسجدالحرام]]) رود. وی در این مکان ایستاد و با صدای بلند این اشعار را خواند:


{{شعر}}
{{شعر}}
کاربر ناشناس