امام موسی کاظم علیه‌السلام: تفاوت میان نسخه‌ها
←زندان
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
(←زندان) |
||
| خط ۱۲۷: | خط ۱۲۷: | ||
== زندان== | == زندان== | ||
امام کاظم(ع)، در طول دوران امامتش چندین بار از سوی خلفای عباسی احضار و زندانی شد. نخستین‌بار در زمان خلافت [[مهدی عباسی]]، امام را به دستور خلیفه از [[مدینه]] به [[بغداد]] منتقل کردند.<ref>{{پک|ابن جوزی|۱۴۱۸ق|ک=تذکرة الخواص|ص= ص۳۱۳}}</ref> [[هارون عباسی|هارون]] نیز دو بار امام را زندانی کرد. زمانِ دستگیری و زندان اول در منابع ذکر نشده ولی دومین بار در [[۲۰ شوال]] سال [[سال ۱۷۹ هجری قمری|۱۷۹ق]] در [[مدینه]] دستگیر<ref>{{پک|کلینی|۱۴۰۷ق|ک= الکافی|ص= ج۱، ص۴۷۶}}</ref> و در [[۷ ذی‌الحجه|۷ ذی حجه]] در [[بصره]] در خانه [[عیسی بن جعفر]] زندانی شد.<ref>{{پک|صدوق| ۱۳۷۸ق|ک=عيون أخبار الرضا(ع)|ص= ج۱، ص۸۶}}</ref> بنا به گزارش [[شیخ مفید]]، هارون در سال ۱۸۰ق در نامه‌ای به عیسی بن جعفر، از او خواست امام را به قتل برساند، ولی او نپذیرفت.<ref>{{پک|مفید|۱۴۱۳ق|ک= الارشاد|ص=ج۲، ص۲۳۹}}</ref> امام را پس از مدتی به زندان فضل بن ربیع در بغداد منتقل کردند. امام کاظم(ع) سال‌های پایانی عمر خود را در زندان‌های فضل بن یحیی و سِندی بن شاهک گذراند.<ref> {{پک|قمی|۱۴۱۷ق|ک= الانوار البهیه|ص=ص۱۹۲–۱۹۶}}</ref> در [[زیارتنامه]] امام کاظم(ع) با عبارت {{عربی| الْمُعَذَّبِ فِي قَعْرِ السُّجُون؛ کسی که در سیاهچال‌ها شکنجه می‌شد}} به او سلام داده شده است.<ref>{{پک|مجلسی|۱۴۰۳ق|ک=بحارالانوار|ص=ج۹۹، ص۱۷}}</ref>در زیارت نامه امام از زندان او به ظُلَم‌المطامیر نیز یاد شده. مطموره زندانی را می گویند که مانند چاه به گونه‌ای باشد که جای پا دراز کردن و خوابیدن در آن ممکن نباشد.{{یادداشت| مطموره را به سلول تاریک زندان نیز ترجمه کرده‌اند.}} ونیزبه جهت این که بغداد در مجاورت رود دجله است طبیعتا زندان های زیر زمینی مرطوب ونمناک (مطموره) بوده است.{{مدرک}} | امام کاظم(ع)، در طول دوران امامتش چندین بار از سوی خلفای عباسی احضار و زندانی شد. نخستین‌بار در زمان خلافت [[مهدی عباسی]]، امام را به دستور خلیفه از [[مدینه]] به [[بغداد]] منتقل کردند.<ref>{{پک|ابن جوزی|۱۴۱۸ق|ک=تذکرة الخواص|ص= ص۳۱۳}}</ref> [[هارون عباسی|هارون]] نیز دو بار امام را زندانی کرد. زمانِ دستگیری و زندان اول در منابع ذکر نشده ولی دومین بار در [[۲۰ شوال]] سال [[سال ۱۷۹ هجری قمری|۱۷۹ق]] در [[مدینه]] دستگیر<ref>{{پک|کلینی|۱۴۰۷ق|ک= الکافی|ص= ج۱، ص۴۷۶}}</ref> و در [[۷ ذی‌الحجه|۷ ذی حجه]] در [[بصره]] در خانه [[عیسی بن جعفر]] زندانی شد.<ref>{{پک|صدوق| ۱۳۷۸ق|ک=عيون أخبار الرضا(ع)|ص= ج۱، ص۸۶}}</ref> بنا به گزارش [[شیخ مفید]]، هارون در سال ۱۸۰ق در نامه‌ای به عیسی بن جعفر، از او خواست امام را به قتل برساند، ولی او نپذیرفت.<ref>{{پک|مفید|۱۴۱۳ق|ک= الارشاد|ص=ج۲، ص۲۳۹}}</ref> امام را پس از مدتی به زندان فضل بن ربیع در بغداد منتقل کردند. {{یادداشت| شیخ صدوق در عیون اخبارالرضا این دعا را از امام کاظم(ع)در یکی از دفعاتی که توسط هارون زندانی شده بود نقل کرده است:(يا سيدى نَجِّنى من حبس هارون وخلّصني من يده يا مُخَلّص الشجر من بين رمل و طين و يا مخلص اللبن من بين فرث و دم و يا مخلص الولد من بين مشيمة و رحِمٍ ويا مخلص النار من الحديد و الحجر و يا مخلص الروح من بين الاحشاء والامعاء خلصني يد هارون ترجمه: اى برون آرنده درخت از ميان ريگ و گل و آب و اى برون آرنده شير از ميان سرگين و خون، | ||
واى برون آرنده بچه از ميان پرده و بچه دان و اى برون آرنده آتش از ميان آهن و سنگ، | |||
و اى برون آرنده جان از ميان احشاء و روده ها نجاتم ده از دست هارون)صدوق، عیون اخبارالرضا، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۸۷.}}امام کاظم(ع) سال‌های پایانی عمر خود را در زندان‌های فضل بن یحیی و سِندی بن شاهک گذراند.<ref> {{پک|قمی|۱۴۱۷ق|ک= الانوار البهیه|ص=ص۱۹۲–۱۹۶}}</ref> در [[زیارتنامه]] امام کاظم(ع) با عبارت {{عربی| الْمُعَذَّبِ فِي قَعْرِ السُّجُون؛ کسی که در سیاهچال‌ها شکنجه می‌شد}} به او سلام داده شده است.<ref>{{پک|مجلسی|۱۴۰۳ق|ک=بحارالانوار|ص=ج۹۹، ص۱۷}}</ref>در زیارت نامه امام از زندان او به ظُلَم‌المطامیر نیز یاد شده. مطموره زندانی را می گویند که مانند چاه به گونه‌ای باشد که جای پا دراز کردن و خوابیدن در آن ممکن نباشد.{{یادداشت| مطموره را به سلول تاریک زندان نیز ترجمه کرده‌اند.}} ونیزبه جهت این که بغداد در مجاورت رود دجله است طبیعتا زندان های زیر زمینی مرطوب ونمناک (مطموره) بوده است.{{مدرک}} | |||
درباره دلیل دستگیر شدن امام هفتم شیعیان توسط خلفای عباسی و انتقال وی به زندان، گزارش‌های متفاوتی در منابع آمده است. بنا بر برخی گزارش‌ها دلیل دستگیری موسی بن جعفر به دستور هارون، [[حسادت]] یحیی برمکی و بدگویی علی بن [[اسماعیل بن جعفر]]، برادرزاده‌اش نزد هارون بوده است.<ref>{{پک|مفید|۱۴۱۳ق|ک= الارشاد| ص=ج۲، ص۲۳۷-۲۳۸}} </ref><ref>{{پک|اربلی|۱۴۲۱ق|ک= کشف الغمه|ص= ج۲، ص۷۶۰ِ}}</ref><ref>{{پک|اصفهانی| بی‌تا|ک=مقاتل الطالبیین| ص=ص۴۱۵-۴۱۴}}</ref> گفته شده هارون به ارتباط شیعیان با امام کاظم حساس بود و از این بیم داشت که اعتقاد شیعیان به امامت آن حضرت باعث تضعیف حکومتش شود.<ref>{{پک|صدوق|۱۳۷۸ق| ک=عیون اخبار الرضا|ص= ج۱، ص۱۰۱}}</ref> همچنین بر پایه برخی گزارش‌ها دلیل زندانی شدن امام کاظم(ع) این بود که برخی از شیعیان همچون [[هشام بن حکم]]، با وجود اینکه امام دستور به [[تقیه]] داده بود، خواست امام را رعایت نمی‌کردند.<ref>{{پک| صدوق|۱۳۹۵ش|ک= کمال الدین|ص= ج۲، ص۳۶۱-۳۶۳}}</ref><ref>{{پک|جعفریان|۱۳۸۱ش|ک= حیات فکری و سیاسی امامان شیعه|ص=ص۳۹۸-۴۰۰}}</ref> این گزارش‌ها مناظره‌های هشام بن حکم را از جمله اسباب زندانی شدن امام برشمرده‌اند.<ref>{{پک|کشّی|۱۴۰۹ق| ک=|ص=ص۲۷۰ـ ۲۷۱}} </ref><ref>{{پک|مامقانی|بی‌تا|ک= تنقیح المقال|ص= ج۳، ص۲۹۸}}</ref> | درباره دلیل دستگیر شدن امام هفتم شیعیان توسط خلفای عباسی و انتقال وی به زندان، گزارش‌های متفاوتی در منابع آمده است. بنا بر برخی گزارش‌ها دلیل دستگیری موسی بن جعفر به دستور هارون، [[حسادت]] یحیی برمکی و بدگویی علی بن [[اسماعیل بن جعفر]]، برادرزاده‌اش نزد هارون بوده است.<ref>{{پک|مفید|۱۴۱۳ق|ک= الارشاد| ص=ج۲، ص۲۳۷-۲۳۸}} </ref><ref>{{پک|اربلی|۱۴۲۱ق|ک= کشف الغمه|ص= ج۲، ص۷۶۰ِ}}</ref><ref>{{پک|اصفهانی| بی‌تا|ک=مقاتل الطالبیین| ص=ص۴۱۵-۴۱۴}}</ref> گفته شده هارون به ارتباط شیعیان با امام کاظم حساس بود و از این بیم داشت که اعتقاد شیعیان به امامت آن حضرت باعث تضعیف حکومتش شود.<ref>{{پک|صدوق|۱۳۷۸ق| ک=عیون اخبار الرضا|ص= ج۱، ص۱۰۱}}</ref> همچنین بر پایه برخی گزارش‌ها دلیل زندانی شدن امام کاظم(ع) این بود که برخی از شیعیان همچون [[هشام بن حکم]]، با وجود اینکه امام دستور به [[تقیه]] داده بود، خواست امام را رعایت نمی‌کردند.<ref>{{پک| صدوق|۱۳۹۵ش|ک= کمال الدین|ص= ج۲، ص۳۶۱-۳۶۳}}</ref><ref>{{پک|جعفریان|۱۳۸۱ش|ک= حیات فکری و سیاسی امامان شیعه|ص=ص۳۹۸-۴۰۰}}</ref> این گزارش‌ها مناظره‌های هشام بن حکم را از جمله اسباب زندانی شدن امام برشمرده‌اند.<ref>{{پک|کشّی|۱۴۰۹ق| ک=|ص=ص۲۷۰ـ ۲۷۱}} </ref><ref>{{پک|مامقانی|بی‌تا|ک= تنقیح المقال|ص= ج۳، ص۲۹۸}}</ref> | ||