امام موسی کاظم علیه‌السلام: تفاوت میان نسخه‌ها

'''موسی بن جعفر''' ([[سال ۱۲۷ هجری قمری|۱۲۷]] یا [[سال ۱۲۸ هجری قمری|۱۲۸]]-[[سال ۱۸۳ هجری قمری|۱۸۳ق]]) معروف به '''امام موسی کاظم''' و ملقب به '''کاظم''' و '''باب الحوائج''' هفتمین [[امام]] [[شیعیان]] [[امامیه|دوازده امامی]] است. وی در [[سال ۱۲۸ قمری]]، همزمان با انتقال قدرت از [[امویان]] به [[عباسیان]] متولد شد و در سال [[سال ۱۴۸ هجری قمری|۱۴۸ق]] پس از [[شهادت]] پدرش، [[امام صادق(ع)]]، به [[امامت]] رسید. دوران ۳۵ ساله امامت او با خلافت [[منصور عباسی|منصور]]، [[هادی عباسی|هادی]]، [[مهدی عباسی|مهدی]] و [[هارون الرشید|هارون عباسی]] همزمان بود. ایشان چندین بار توسط مهدی و هارون عباسی زندانی شد و در سال [[سال ۱۸۳ هجری قمری|۱۸۳ق]] در زندان [[سندی بن شاهک]] به [[شهادت]] رسید. با شهادت وی، امامت به فرزندش [[امام رضا علیه‌السلام|علی بن موسی(ع)]] منتقل شد.

از دیدگاه شیعه، [[امام]] از جانب خدا تعیین می‌شود و از راه‌های شناخت او، [[نص]] (تصریح پیامبر(ص) یا امام قبلی به امامت امام پس از خود) است.<ref>فاضل مقداد، ارشاد الطالبین، ۱۴۰۵ق، ص۳۳۷.</ref> امام صادق(ع) در موارد متعددی  امامت موسی بن جعفر را به اصحاب نزدیک خود اعلام کرده بود. در هر یک از کتاب‌های [[الکافی (کتاب)|کافی]]،<ref>{{پک|کلینی|۱۴۰۷ق|ک= الکافی|ص= ج۱، ص۳۰۷-۳۱۱}}</ref> [[ارشاد المفید|ارشاد]]،<ref>{{پک|مفید|۱۴۱۳ق|ک= الارشاد|ص= ج۲، ص۲۱۶-۲۲۲}}</ref> [[اعلام الوری]]<ref>{{پک|طبرسی|۱۴۱۷ق|ک=اعلام الوری|ص=ج۲، ص۷-۱۶}}</ref> و [[بحارالانوار]]،<ref>{{پک|مجلسی|۱۴۰۳ق|ک=بحارالانوار|ص= ج۴۸، ص۱۲-۲۹}} </ref> بابی درباره نصوص امامت موسی بن جعفر(ع) وجود دارد که به ترتیب ۱۶، ۴۶، ۱۲ و ۱۴ روایت را در این باره نقل کرده‌اند<ref>{{پک|جمعی از نویسندگان|۱۳۹۲ش|ک= مجموعه مقالات سیره و زمانه امام کاظم|ص= ج۲، ص۷۹، ۸۱}}</ref> از جمله:

در منابع آمده است [[امام صادق(ع)]] با توجه به سخت‌گیری‌های عباسیان و برای حفظ جان امام کاظم(ع)، پنج نفر ـ از جمله خلیفه عباسی ـ را به عنوان وصی خود معرفی کرد.<ref>{{پک|پیشوایی|۱۳۷۲ش|ک= سیره پیشوایان|ص=ص۴۱۴}}</ref> هر چند امام صادق، بارها امامِ پس از خود را به اصحاب خاصش معرفی کرده بود، اما این اقدام تا حدی وضع را برای شیعیان ابهام‌آلود کرد. در این دوره، برخی از اصحاب برجسته امام صادق مانند [[مؤمن طاق]] و [[هشام بن سالم]] نیز دچار تردید شده بودند. آنان ابتدا به سراغ [[عبدالله افطح]]، که ادعای امامت کرده بود، رفتند و از او درباره [[زکات]] پرسیدند. اما پاسخ‌های عبدالله آنها را قانع نکرد. آن دو سپس با موسی بن جعفر(ع) ملاقات کردند و با پاسخ‌های وی قانع‌ شدند و امامت او را پذیرفتند.<ref> {{پک|کشّی|۱۴۰۹ق| ک=رجال|ص=ص۲۸۲-۲۸۳}}</ref>

در دوره [[امامت]] موسی بن جعفر(ع)، فرقه‌های [[اسماعیلیه]]، [[فطحیه]] و [[ناووسیه]] شکل گرفت. هر چند در زمان حیات [[امام صادق(ع)]]، زمینه انشعاب در شیعه فراهم شده بود، اما  انشعابی در میان آنان رخ نداد. ولی با شهادت امام صادق، و آغاز امامت موسی بن جعفر، شیعیان به فرقه‌های مختلفی منشعب شدند؛ گروهی از آنان، مرگ [[اسماعیل بن جعفر|اسماعیل]] پسر امام صادق(ع) را انکار کرده، او را [[امام]] می‌دانستند. شماری از این گروه، که از حیات اسماعیل مأیوس شدند، پسر او [[محمد بن اسماعیل بن جعفر الصادق|محمد]] را امام دانستند. این گروه به [[اسماعیلیه]] شهرت یافتند. برخی دیگر [[عبدالله افطح|عبدالله اَفْطَح]] را [[امام]] دانسته، به [[فطحیه|فَطَحیه]] مشهور شدند ولی پس  از مرگ او که حدود ۷۰ روز پس از شهادت امام صادق رخ داد، به امامت موسی بن جعفر معتقد شدند. شماری نیز به پیروی از شخصی به نام ناووس در امامت حضرت صادق(ع) توقف کردند و عده‌ای به امامت [[محمد دیباج]] معتقد شدند.<ref>{{پک|نوبختی|۱۴۰۴ق|ک= فرق الشیعه|ص=ص۶۶-۷۹}}</ref>