Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۰۷۱
ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۶: | خط ۶: | ||
| لقب = | | لقب = | ||
| نسب = | | نسب = | ||
| خویشاوندان سرشناس = | | خویشاوندان سرشناس =میرزا هاشم آملی، آیتالله وحید خراسانی | ||
| تاریخ تولد = ۱۳۳۹ش | | تاریخ تولد = ۱۳۳۹ش | ||
| شهر تولد =[[نجف]] | | شهر تولد =[[نجف]] | ||
خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
| وبگاه رسمی = | | وبگاه رسمی = | ||
}} | }} | ||
'''صادق آمُلی لاریجانی''' (متولد [[سال ۱۳۳۹ هجری شمسی|۱۳۳۹ش]] در [[نجف]]) [[مجتهد|فقیه]]، رئیس فعلی [[مجمع تشخیص مصلحت نظام]] و رئیس سابق قوه قضاییه [[جمهوری اسلامی ایران]] است. او | '''صادق آمُلی لاریجانی''' (متولد [[سال ۱۳۳۹ هجری شمسی|۱۳۳۹ش]] در [[نجف]]) [[مجتهد|فقیه]]، رئیس فعلی [[مجمع تشخیص مصلحت نظام]] و رئیس سابق قوه قضاییه [[جمهوری اسلامی ایران]] است. | ||
نظریه «[[اجتهاد متوسط]]» و «واقعی بودن الزامات اخلاقی» از جمله نظریههای علمی لاریجانی است. او آثاری شامل تألیف و ترجمه مانند «فلسفه علم اصول»، «معرفت دینی: نقد نظریه قبض و بسط تئوریک شریعت»، «فلسفه تحلیلی: دلالت و ضرورت»، «فلسفه اخلاق در قرن حاضر (ترجمه)» و «فقیهان امامی و عرصههای ولایت فقیه از قرن چهارم تا سیزدهم» دارد. | |||
از دیگر مسئولیتهای او، عضویت در [[مجلس خبرگان رهبری]]، [[شورای نگهبان]] و [[جامعه مدرسین حوزه علمیه قم]] است. لاریجانی همچنین عضو هیئت امنا و هیئت علمی در چند دانشگاه و مرکز علمی است. وی فرزند [[میرزا هاشم آملی|میرزاهاشم آملی]] و داماد [[آیتالله وحید خراسانی]] است. | |||
==زندگینامه== | ==زندگینامه== | ||
صادق آملی لاریجانی یا صادق اَردِشیر لاریجانی در سال ۱۳۳۹ش در [[نجف]] متولد شد. او | صادق آملی لاریجانی یا صادق اَردِشیر لاریجانی در سال ۱۳۳۹ش در [[نجف]] متولد شد. او اصالتاً مازندرانی است.<ref>[https://www.mizanonline.com/fa/news/141967 «نگاهی به زندگانی آیتالله صادق آملی لاریجانی»، خبرگزاری میزان]؛ [http://www.majlesekhobregan.ir/fa/MajlesMemberView.html?ItemID=3127 «آملی لاریجانی، صادق»، سایت دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری]</ref> پدر او [[میرزا هاشم آملی|آیتالله میرزاهاشم آملی]] از مراجع تقلید نجف و [[قم]] و از شاگردان [[سید ابوالحسن اصفهانی]]، [[میرزای نائینی]] و [[آقا ضیاء عراقی]] بود.<ref>[https://www.mizanonline.com/fa/news/141967 «نگاهی به زندگانی آیتالله صادق آملی لاریجانی»، خبرگزاری میزان]</ref> مادر وی نیز دختر سیدمحسن اشرفی، از مراجع شهر بهشهر بود.<ref>[https://www.mizanonline.com/fa/news/141967 «نگاهی به زندگانی آیتالله صادق آملی لاریجانی»، خبرگزاری میزان]</ref> او یک ساله بود که خانوادهاش از نجف به قم نقل مکان کردند.<ref>[https://www.mizanonline.com/fa/news/141967 «نگاهی به زندگانی آیت الله صادق آملی لاریجانی»، خبرگزاری میزان]</ref> | ||
وی پس از گذراندن تحصیلات دبیرستان به جهت علاقه و با تشویق پدر به علوم حوزوی روی آورد.<ref> [http://www.majlesekhobregan.ir/fa/MajlesMemberView.html?ItemID=3127 «آملی لاریجانی، صادق»، سایت دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری]؛ [https://www.mizanonline.com/fa/news/141967 «نگاهی به زندگانی آیت الله صادق آملی لاریجانی»، خبرگزاری میزان].</ref> | وی پس از گذراندن تحصیلات دبیرستان به جهت علاقه و با تشویق پدر به علوم حوزوی روی آورد.<ref> [http://www.majlesekhobregan.ir/fa/MajlesMemberView.html?ItemID=3127 «آملی لاریجانی، صادق»، سایت دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری]؛ [https://www.mizanonline.com/fa/news/141967 «نگاهی به زندگانی آیت الله صادق آملی لاریجانی»، خبرگزاری میزان].</ref> | ||
لاریجانی داماد [[آیت الله وحید خراسانی]]، از [[مراجع تقلید شیعه]] است. | لاریجانی داماد [[آیت الله وحید خراسانی]]، از [[مراجع تقلید شیعه]] است. | ||
<ref>[https://www.mizanonline.com/fa/news/141967 «نگاهی به زندگانی | <ref>[https://www.mizanonline.com/fa/news/141967 «نگاهی به زندگانی آیتالله صادق آملی لاریجانی»، خبرگزاری میزان]</ref> | ||
==فعالیت علمی== | ==فعالیت علمی== | ||
صادق لاریجانی به فعالیت علمی در حوزه و دانشگاه مشغول بوده و هست. | صادق لاریجانی به فعالیت علمی در حوزه و دانشگاه مشغول بوده و هست. | ||
===فعالیتهای حوزوی=== | ===فعالیتهای حوزوی=== | ||
لاریجانی در سال ۱۳۵۶ش وارد [[حوزه علمیه]] شد و دروس سطح عالی حوزه مانند [[فرائد الاصول (کتاب)|رسائل]] و [[مکاسب (کتاب)|مکاسب]] را نزد استادانی همچون | لاریجانی در سال ۱۳۵۶ش وارد [[حوزه علمیه]] شد و دروس سطح عالی حوزه مانند [[فرائد الاصول (کتاب)|رسائل]] و [[مکاسب (کتاب)|مکاسب]] را نزد استادانی همچون شیخ غلامرضا صلواتی و [[سید کاظم حسینی حائری]] گذارند. سپس در دروس خارج [[فقه]] و [[اصول فقه]] از پدرش و [[آیتالله وحید خراسانی]] بهره برد. در کنار فقه و اصول، به تحصیل [[فلسفه اسلامی]] نزد [[آیتالله جوادی آملی]] و [[آیتالله حسنزاده آملی]] و همچنین فلسفه غرب مشغول شد.<ref> [http://www.majlesekhobregan.ir/fa/MajlesMemberView.html?ItemID=3127 «آملی لاریجانی، صادق»، سایت دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری]؛ [https://www.mizanonline.com/fa/news/141967 «نگاهی به زندگانی آیت الله صادق آملی لاریجانی»، خبرگزاری میزان].</ref> | ||
او پس از تدریس کتب سطح عالی حوزه، از سال ۱۳۶۸ش به تدریس خارج [[فقه]] و [[اصول فقه]] پرداخت.<ref>[http://www.majlesekhobregan.ir/fa/MajlesMemberView.html?ItemID=3127 «آملی لاریجانی، صادق»، سایت دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری]</ref> | او پس از تدریس کتب سطح عالی حوزه، از سال ۱۳۶۸ش به تدریس خارج [[فقه]] و [[اصول فقه]] پرداخت.<ref>[http://www.majlesekhobregan.ir/fa/MajlesMemberView.html?ItemID=3127 «آملی لاریجانی، صادق»، سایت دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری]</ref> | ||
وی پس از فوت پدرش، از سال ۱۳۷۱ش ریاست مدرسه علمیه حضرت ولی عصر(ع) را برعهده گرفت.<ref>[https://www.mizanonline.com/fa/news/141967 «نگاهی به زندگانی | وی پس از فوت پدرش، از سال ۱۳۷۱ش ریاست مدرسه علمیه حضرت ولی عصر(ع) را برعهده گرفت.<ref>[https://www.mizanonline.com/fa/news/141967 «نگاهی به زندگانی آیتالله صادق آملی لاریجانی»، خبرگزاری میزان].</ref> | ||
===فعالیتهای دانشگاهی=== | ===فعالیتهای دانشگاهی=== | ||
صادق لاریجانی در کنار فعالیتهای علمی در حوزه، در دانشگاه نیز مشغول فعالیت علمی بوده است. برخی از فعالیتهای علمی دانشگاهی وی عبارتند از: عضو هیئت امنا <ref>[http://old.qom.ac.ir/Portal/home/?generaltext/28005/28041/33292/ «هیئت امنای دانشگاه قم»، سایت دانشگاه قم]</ref> و هیئت علمی دانشگاه قم، <ref>[https://hawzah.net/fa/News/View/80239 «زندگینامه رئیس جدید قوه قضاییه»، پایگاه اطلاعرسانی حوزه.]</ref> عضو هیئت امنای [[دانشگاه امام صادق(ع)]]،<ref>[https://www.mizanonline.com/fa/news/141967 «نگاهی به زندگانی آیت الله صادق آملی لاریجانی»، خبرگزاری میزان]</ref> عضو هیئت علمی و هیئت امنای [[دانشنامه جهان اسلام]]،<ref>[http://rch.ac.ir/boxContent/aboutUsDetail «درباره ما»، سایت دانشنامه جهان اسلام].</ref> رئیس هیئت امنای [[مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی|مرکز تحقیقات رایانهای علوم اسلامی(نور)]].<ref>[https://www.noorsoft.org/fa/content/View/15449 «اسامی هیئت امنای مرکز تحقیقات رایانهای علوم اسلامی»، سایت مرکز تحقیقات رایانهای علوم اسلامی]</ref> | صادق لاریجانی در کنار فعالیتهای علمی در حوزه، در دانشگاه نیز مشغول فعالیت علمی بوده است. برخی از فعالیتهای علمی دانشگاهی وی عبارتند از: عضو هیئت امنا <ref>[http://old.qom.ac.ir/Portal/home/?generaltext/28005/28041/33292/ «هیئت امنای دانشگاه قم»، سایت دانشگاه قم]</ref> و هیئت علمی دانشگاه قم، <ref>[https://hawzah.net/fa/News/View/80239 «زندگینامه رئیس جدید قوه قضاییه»، پایگاه اطلاعرسانی حوزه.]</ref> عضو هیئت امنای [[دانشگاه امام صادق(ع)]]،<ref>[https://www.mizanonline.com/fa/news/141967 «نگاهی به زندگانی آیت الله صادق آملی لاریجانی»، خبرگزاری میزان]</ref> عضو هیئت علمی و هیئت امنای [[دانشنامه جهان اسلام]]،<ref>[http://rch.ac.ir/boxContent/aboutUsDetail «درباره ما»، سایت دانشنامه جهان اسلام].</ref> رئیس هیئت امنای [[مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی|مرکز تحقیقات رایانهای علوم اسلامی(نور)]].<ref>[https://www.noorsoft.org/fa/content/View/15449 «اسامی هیئت امنای مرکز تحقیقات رایانهای علوم اسلامی»، سایت مرکز تحقیقات رایانهای علوم اسلامی]</ref> | ||
او همچنین عضو هیئت تحریریه برخی از فصلنامههای علمی کشور همچون فصلنامه پژوهشهای کلامی و فلسفی <ref>[http://pfk.qom.ac.ir/journal/editorial.board «اعضای هیئت تحریریه»، سایت فصلنامه | او همچنین عضو هیئت تحریریه برخی از فصلنامههای علمی کشور همچون فصلنامه پژوهشهای کلامی و فلسفی <ref>[http://pfk.qom.ac.ir/journal/editorial.board «اعضای هیئت تحریریه»، سایت فصلنامه پژوهشهای کلامی و فلسفی]</ref> و فصلنامه علمی و پژوهشی حکومت اسلامی <ref>[http://mag.rcipt.ir/journal/editorial.board «اعضای هیئت تحریریه»، سایت فصلنامه علمی و پژوهشی حکومت اسلامی]</ref> است. | ||
وی صاحب امتیاز و مدیر مسئول فصلنامه پژوهشهای اصولی نیز هست.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/magazine/73 «فصلنامه پژوهشهای اصولی»، سایت نورمگز.]</ref> | وی صاحب امتیاز و مدیر مسئول فصلنامه پژوهشهای اصولی نیز هست.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/magazine/73 «فصلنامه پژوهشهای اصولی»، سایت نورمگز.]</ref> | ||
لاریجانی در دانشگاه قم و [[دانشگاه علوم اسلامی رضوی]] در زمینه [[فقه]]، [[کلام جدید]] و [[فلسفه]](فلسفه تطبیقی، فلسفه اخلاق و فلسفه غرب) به تدریس و پژوهش مشغول بوده است.<ref>[https://www.mizanonline.com/fa/news/141967 «نگاهی به زندگانی | لاریجانی در دانشگاه قم و [[دانشگاه علوم اسلامی رضوی]] در زمینه [[فقه]]، [[کلام جدید]] و [[فلسفه]](فلسفه تطبیقی، فلسفه اخلاق و فلسفه غرب) به تدریس و پژوهش مشغول بوده است.<ref>[https://www.mizanonline.com/fa/news/141967 «نگاهی به زندگانی آیتالله صادق آملی لاریجانی»، خبرگزاری میزان]؛ [https://www.asriran.com/fa/news/81902 «ناگفتههای شخصیت علمی آیت الله لاریجانی»، سایت تحلیلی خبری عصر ایران.]</ref> | ||
لاریجانی به زبان انگلیسی تسلط دارد و کتبی نیز از انگلیسی به فارسی ترجمه کرده است. | لاریجانی به زبان انگلیسی تسلط دارد و کتبی نیز از انگلیسی به فارسی ترجمه کرده است. | ||
<ref>[https://www.asriran.com/fa/news/81902 «ناگفتههای شخصیت علمی | <ref>[https://www.asriran.com/fa/news/81902 «ناگفتههای شخصیت علمی آیتالله لاریجانی»، سایت تحلیلی خبری عصر ایران.]</ref> | ||
==نظریات علمی== | ==نظریات علمی== | ||
نظریه اجتهاد متوسط، نظریه واقعی بودن الزامات اخلاقی و نقد نظریه حق الطاعه شهید صدر از جمله نظریههای مشهور صادق آملی لاریجانی است. | نظریه اجتهاد متوسط، نظریه واقعی بودن الزامات اخلاقی و نقد نظریه حق الطاعه شهید صدر از جمله نظریههای مشهور صادق آملی لاریجانی است. | ||
*نظریه [[اجتهاد متوسط]] (نظریه توسط در اجتهاد و تقلید): | *نظریه [[اجتهاد متوسط]] (نظریه توسط در اجتهاد و تقلید): | ||
براساس این نظریه تقلید در برخی مبادی و مبانی استنباط فقهی نیز صحیح است؛ همانطور که میتوان در فروعات فقهی تقلید کرد؛ یعنی کسی که توان [[اجتهاد]] در برخی از مبادی استنباط دارد، میتواند در مبادی دیگری که توان اجتهاد ندارد از [[مرجع تقلید]] خود، [[تقلید]] کند و با ضمیمه کردن آن دو به نتیجه آن در [[احکام شرعی|احکام فرعی فقهی]] عمل کند.<ref>حاجی سید جوادی، «گزارشی از کرسی | براساس این نظریه تقلید در برخی مبادی و مبانی استنباط فقهی نیز صحیح است؛ همانطور که میتوان در فروعات فقهی تقلید کرد؛ یعنی کسی که توان [[اجتهاد]] در برخی از مبادی استنباط دارد، میتواند در مبادی دیگری که توان اجتهاد ندارد از [[مرجع تقلید]] خود، [[تقلید]] کند و با ضمیمه کردن آن دو به نتیجه آن در [[احکام شرعی|احکام فرعی فقهی]] عمل کند.<ref>حاجی سید جوادی، «گزارشی از کرسی نظریهپردازی اجتهاد متوسط»، ص۳۵۵و۳۵۶.</ref> | ||
از دیدگاه صادق لاریجانی، همه ادله تقلید در احکام فرعی فقهی، در تقلید در مبادی و مبانی استنباط احکام نیز جاری است.<ref>حاجی سید جوادی، «گزارشی از کرسی | از دیدگاه صادق لاریجانی، همه ادله تقلید در احکام فرعی فقهی، در تقلید در مبادی و مبانی استنباط احکام نیز جاری است.<ref>حاجی سید جوادی، «گزارشی از کرسی نظریهپردازی اجتهاد متوسط»، ص۳۵۷.</ref> | ||
لاریجانی برآن است که این نظریه دو ثمره مهم دارد: الف: محققان حوزوی و غیرحوزوی میتوانند به آرای اجتهادی خود عمل کنند. برای مثال کسی که میداند مرجعش در [[ثقه|توثیق]] یک راوی یا برداشت از [[روایت]] اشتباه کرده است، میتواند به نظر مرجع تقلیدش عمل نکند و نظر اجتهادی خود را جایگزین آن کند. | لاریجانی برآن است که این نظریه دو ثمره مهم دارد: الف: محققان حوزوی و غیرحوزوی میتوانند به آرای اجتهادی خود عمل کنند. برای مثال کسی که میداند مرجعش در [[ثقه|توثیق]] یک راوی یا برداشت از [[روایت]] اشتباه کرده است، میتواند به نظر مرجع تقلیدش عمل نکند و نظر اجتهادی خود را جایگزین آن کند. | ||
خط ۶۸: | خط ۶۷: | ||
* '''نظریه واقعی بودن الزامات اخلاقی''': | * '''نظریه واقعی بودن الزامات اخلاقی''': | ||
لاریجانی درباره اینکه آیا باید و نبایدهای اخلاقی (الزامات اخلاقی) واقعیت خارجی دارند یا اعتباری و قراردادیاند، براین باور است که واقعیتهای عالَم متضمن نوع خاصی از واقعیت به نام «الزامات اخلاقی» (به تعبیر لاریجانی لزومهای اخلاقی) هستند. هر انسانی به نحو شهودی و بالوجدان این الزامات را درک میکند و از آنها مفهوم «باید» یا «ضرورت» میسازد و در قالب گزارهها به کار میگیرد.<ref>لاریجانی، «نظریهای در تحلیل الزامات اخلاقی وعقلی»، ص۲۰۹ و۲۲۳.</ref> | لاریجانی درباره اینکه آیا باید و نبایدهای اخلاقی (الزامات اخلاقی) واقعیت خارجی دارند یا اعتباری و قراردادیاند، براین باور است که واقعیتهای عالَم متضمن نوع خاصی از واقعیت به نام «الزامات اخلاقی» (به تعبیر لاریجانی لزومهای اخلاقی) هستند. هر انسانی به نحو شهودی و بالوجدان این الزامات را درک میکند و از آنها مفهوم «باید» یا «ضرورت» میسازد و در قالب گزارهها به کار میگیرد.<ref>لاریجانی، «نظریهای در تحلیل الزامات اخلاقی وعقلی»، ص۲۰۹ و۲۲۳.</ref> | ||
از دیدگاه وی این نظریه، تحلیلی خاص و نو از مفهوم الزام و لزوم اخلاقی بیان میکند که سابقه ندارد.<ref>لاریجانی، «نظریهای در تحلیل الزامات اخلاقی وعقلی»، ص۲۰۹ و۲۲۳.</ref> براساس این نظریه، عالم واقع منحصر در محسوسات نیست؛ بلکه عالمی فراتر وجود دارد (عالم نفس الامری) که الزامات اخلاقی را نیز دربرمیگیرد. عقل این عالم را مییابد و واقعیتهای آن(الزامات اخلاقی)را درک میکند.<ref>صادقی و دیگران، «تحلیل و بررسی نظریه نفس الامری الزامهای اخلاقی»، ص۱۰۲.</ref> بنابراین الزامات اخلاقی اعتباری و از سنخ [[سیره عقلاء|بنای عقلاء]] نیستند؛ بلکه | از دیدگاه وی این نظریه، تحلیلی خاص و نو از مفهوم الزام و لزوم اخلاقی بیان میکند که سابقه ندارد.<ref>لاریجانی، «نظریهای در تحلیل الزامات اخلاقی وعقلی»، ص۲۰۹ و۲۲۳.</ref> براساس این نظریه، عالم واقع منحصر در محسوسات نیست؛ بلکه عالمی فراتر وجود دارد (عالم نفس الامری) که الزامات اخلاقی را نیز دربرمیگیرد. عقل این عالم را مییابد و واقعیتهای آن(الزامات اخلاقی)را درک میکند.<ref>صادقی و دیگران، «تحلیل و بررسی نظریه نفس الامری الزامهای اخلاقی»، ص۱۰۲.</ref> بنابراین الزامات اخلاقی اعتباری و از سنخ [[سیره عقلاء|بنای عقلاء]] نیستند؛ بلکه واقعی هستند و واقعیت آنها نفس الامری است نه مانند واقعیت خارجی ما.<ref>صادقی و دیگران، «تحلیل و بررسی نظریه نفس الامری الزامهای اخلاقی»، ص۱۰۴و۱۰۵.</ref> | ||
*نقد [[حق الطاعة|نظریه حق الطاعه]]: | *نقد [[حق الطاعة|نظریه حق الطاعه]]: |