شاه اسماعیل دوم: تفاوت میان نسخه‌ها

با فوت شاه تهماسب، طایفه استاجلو و شماری از صاحب‌منصبان صفوی، حیدرمیرزا، فرزند تهماسب را به عنوان شاه جدید خواندند.<ref>نقاوة الآثار، ص 19 و 20؛ احسن التواریخ، ص 465</ref> اما مخالفان و سایر طوایف قزلباش همچون شاملو، رولو، افشار و قاجار با راهنمایی پری خانم، دختر تهماسب، به اعتراض برخاسته، حیدر را به قتل رسانیدند و سلطنت را به نام اسماعیل کردند و او را در قزوین بر تخت شاهی نشاندند.<ref>عالم آرای عباسی، ج1، ص 296؛ احسن التواریخ، ص 666 – 672</ref>

اسماعیل دوم در ماه های آغازین سلطنت، به نابودی هر مدعی احتمالی پادشاهی برآمد<ref>خلد برین، ص 518؛ احسن التواریخ، ص 482</ref> و نخست دستِ خواهر خود، پری خانم را از مداخله در کار حکومت کوتاه کرد. سپس دستور قتل سران استاجلو را به بهانه آنکه طرفدار سلطنت حیدرمیرزا بودند، صادر کرد و آنگاه بسیاری از برادران و برادرزادگان خود را از بیم آنکه مبادا با او درگیر شوند، از بین برد.

او هفت تن از هشت برادر خود را کشت و بر برادرزادگان خردسال نیز رحم نکرد و بر آن بود که برادر مهتر خود، خدابنده را نیز به قتل برساند که اجل به او مهلت نداد.<ref>عالم آرای عباسی، ج1، ص 306 – 327؛ قصص الخاقانی، ص 100؛ تاریخ ادبیات ایران، ج5، ص 18</ref>

مردم و برخی از سران قزلباش پس از سلطنت پنجاه ساله تهماسب، در پی تحول و نوآوری بودند و به اسماعیل دلخوش داشتند؛ اما خشونت و قتل های پی‌درپی، آنان را پریشان و ناامید ساخت.<ref>خلد برین، ص 394</ref>