پرش به محتوا

شریک بن اعور: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۱۰ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۰ سپتامبر ۲۰۱۴
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Rabbani
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Mahboobi
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''شریک بن الاعور''' از شیعیان [[امام علی علیه السلام]] و از اشراف [[بصره]] در قرن اول هجری است كه با وجود تآكيد منابع شيعي و سني بر شيعه بودن وي سمتهایی را نیز از سوی [[امویان]] در اختیار داشته است. وی در جنگهای جمل و صفین از یاران امام علی علیه السلام بود و پیش از حادثه [[عاشورا]] نیز سعی داشت با ترور [[عبیدالله بن زیاد]] زمینه تسلط امام حسین بر حکومت را فراهم سازد.
'''شریک بن الاعور''' از شیعیان [[امام علی علیه السلام]] و از اشراف [[بصره]] در قرن اول هجری است كه با وجود تآكيد منابع شيعي و سني بر [[شيعه]] بودن وي سمت هایی را نیز از سوی [[امویان]] در اختیار داشته است. وی در جنگهای [[جنگ جمل|جمل]] و [[جنگ صفین|صفین]] از یاران امام علی علیه السلام بود و پیش از حادثه [[عاشورا]] نیز سعی داشت با ترور [[عبیدالله بن زیاد]] زمینه تسلط [[امام حسین]](ع) بر حکومت را فراهم سازد.
==نسب==
==نسب==
شریک پسر حارث مشهور به اعور فرزند عبد یغوث فرزند خلف پسر سلمه فرزند دَهی از تیره های کلان ‏قبیله ی مذحج بود.<ref>ابن اثیر، ص521،‏ ابن ماکولا، ج3، ص400؛ ابن حجر، ج2، ص573‏</ref>
شریک پسر حارث مشهور به اعور فرزند عبد یغوث فرزند خلف پسر سلمه فرزند دَهی از تیره های کلان [[قبیله مذحج]] بود.<ref>ابن اثیر، ص521،‏ ابن ماکولا، ج3، ص400؛ ابن حجر، ج2، ص573‏</ref>
==شناخت نامه==
==شناخت نامه==
با وجود شهرت شریک در منابع رجالی -تاریخی اطلاعات چندانی از زندگی وی در دست ‏نیست.از نام مادر، محل تولد و بخشهای عمده ای از دوران زندگی وی در منابع نشانی نمی توان ‏یافت و بیشتر منابع به شرح چند حادثه مهم تاریخی در زندگی وی پرداخته اند. برخی از ‏منابع وی نام وی را در زمره  شاعران بصره  ذکر کرده اند.<ref>مرزبانی خراسانی، ص22</ref>.
با وجود شهرت شریک در منابع رجالی ـ تاریخی اطلاعات چندانی از زندگی وی در دست ‏نیست.از نام مادر، محل تولد و بخش های عمده ای از دوران زندگی وی در منابع نشانی نمی توان ‏یافت و بیشتر منابع به شرح چند حادثه مهم تاریخی در زندگی وی پرداخته اند. برخی از ‏منابع وی نام وی را در زمره  شاعران بصره  ذکر کرده اند.<ref>مرزبانی خراسانی، ص22</ref>
نام قبیله وی نیز در گروهی از منابع [[همدان]] ذکر شده<ref>ابن شهر آشوب، ج3، ص243؛ مامقانی، ج2، ص793‏</ref> که با توجه به آنچه در نسب وی ذکر شد و با در نظر گرفتن این نکته که همدانیان در کوفه ساکن بودند و بر اساس آن چه که در ادامه مقاله می آید مبنی بر این که شریک هنگام همراهی با عبیدالله بن زیاد در ورود به بصره میهمان [[هانی بن عروه]] شد نسب همدانی وی صحیح به نظر نمی رسد.
نام قبیله وی نیز در گروهی از منابع [[قبیله همدان|همدان]] ذکر شده<ref>ابن شهر آشوب، ج3، ص243؛ مامقانی، ج2، ص793‏</ref> که با توجه به آنچه در نسب وی ذکر شد و با در نظر گرفتن این نکته که همدانیان در [[کوفه]] ساکن بودند و بر اساس آن چه که شریک هنگام همراهی با [[عبیدالله بن زیاد]] در ورود به [[بصره]] میهمان [[هانی بن عروه]] شد نسب همدانی وی صحیح به نظر نمی رسد.
==مذهب==
==مذهب==
بیشتر منابع شریک را از شیعیان امام علی علیه السلام بر شمرده اند.<ref>ابن کلبی، ص281؛ بلاذری، ج2، ص79؛ طبری، ج5، ص193، ابن مسکویه، ج2، ص43‏</ref>. شریک همچنین در برخی از منابع باعبارتهایی چون:از خواص امام علی <ref>مامقانی،ج2، ص793 </ref>، از بزرگان تشیع  <ref>سید بحر العلوم، ج4، ص34‏</ref>، شدید التشیع <ref>ابومخنف، ص33‏</ref>، ‏ دوست دار امام علی و شیعه وی و عظیم المنزله و جلیل القدر <ref>ابن نما، ص20؛ محسن امین، ص45‏</ref> توصیف شده است.
بیشتر منابع شریک را از شیعیان [[امام علی علیه السلام]] بر شمرده اند.<ref>ابن کلبی، ص281؛ بلاذری، ج2، ص79؛ طبری، ج5، ص193، ابن مسکویه، ج2، ص43‏</ref>. شریک همچنین در برخی از منابع با عبارت هایی چون:از خواص امام علی<ref>مامقانی،ج2، ص793 </ref>، از بزرگان تشیع،<ref>سید بحر العلوم، ج4، ص34‏</ref> شدید التشیع،<ref>ابومخنف، ص33‏</ref> ‏ دوست دار امام علی و شیعه وی و عظیم المنزله و جلیل القدر<ref>ابن نما، ص20؛ محسن امین، ص45‏</ref> توصیف شده است.
نکته قابل توجه در باره شریک عدم سازگاری برخی از فعالیتهای سیاسی وی با توصیفات یاد شده است.رفاقت وی باعبیدالله بن زیاد<ref>ابوالفرج اصفهانی، ص65‏</ref>، ‏ والی بودن وی در دوره عثمان <ref>طبری، ج3، ص349‏</ref>، و ولایت کرمان در دوره معاویه با دستور عبیدالله بن زیاد <ref>بلاذری، ج2، ص483؛ الطبری، ج4، ص273‏</ref> از جمله این فعالیتها است.
 
نکته قابل توجه در باره شریک عدم سازگاری برخی از فعالیت های سیاسی وی با توصیفات یاد شده است. رفاقت وی با عبیدالله بن زیاد،<ref>ابوالفرج اصفهانی، ص65‏</ref> والی بودن وی در دوره [[عثمان بن عفان|عثمان]]،<ref>طبری، ج3، ص349‏</ref> و ولایت [[کرمان]] در دوره [[معاویه بن ابوسفیان|معاویه]] با دستور عبیدالله بن زیاد<ref>بلاذری، ج2، ص483؛ الطبری، ج4، ص273‏</ref> از جمله این فعالیت ها است.


==فعالیتهای سیاسی==
==فعالیتهای سیاسی==
برخی از منابع از دیدار شریک با[[عمر بن خطاب]] سخن رانده اند بدون این که به جزئیات این دیدار اشاره ای کنند.<ref>ابن منظور، ج3، ص456‏</ref>
برخی از منابع از دیدار شریک با[[عمر بن خطاب]] سخن رانده اند بدون این که به جزئیات این دیدار اشاره ای کنند.<ref>ابن منظور، ج3، ص456‏</ref>
===کارگزار امویان===
===کارگزار امویان===
شریک در دوره [[عثمان]] و به سال 31 ق از سوی عبدالله بن عامر برای مدتی والی اصطخر در ایالت ‏فارس شد و مسجدی نیز در آنجا بنا نهاد‏.<ref>طبری، ج3، ص349‏</ref>
 
آنچنان که پیش تر اشاره رفت گویا شریک با عبیدالله بن زیاد رفاقت داشته است و به همین سبب در سال 59ق از سوی وی به ‏ولایت ناحیه [[کرمان]] منصوب شده بود.<ref>بلاذری، ص380؛ طبری، ج4، ص273‏</ref>
شریک در دوره [[عثمان]] و به سال 31 ق از سوی [[عبدالله بن عامر]] برای مدتی والی اصطخر در ایالت ‏فارس شد و مسجدی نیز در آنجا بنا نهاد‏.<ref>طبری، ج3، ص349‏</ref>
===شریک در دوران امام علی علیه السلام===
گویا شریک با عبیدالله بن زیاد رفاقت داشته است و به همین سبب در سال 59ق از سوی وی به ‏ولایت ناحیه [[کرمان]] منصوب شده بود.<ref>بلاذری، ص380؛ طبری، ج4، ص273‏</ref>
شریک در جنگهای [[جمل]] و [[صفین]] در سپاه علی علیه السلام می جنگید.<ref>ابن هشام، ص281؛ طبری، ج4، ص273</ref>. وی بعد از جنگ جمل و بیعت مردم بصره باامام علی همراه برخی از اشراف بصره حضرت را بدرقه کرد.<ref>بلاذری، ج2، ص271</ref> در ادامه وی در حالی که سرکردگی اشراف بصره را عهده دار بود همراه با ابن عباس به [[نخیله]] - محل تجمع سپاهیان امام علی- رفت.<ref>ابومخنف، ص117</ref>. شریک در این مکان رابط بین امام و مردم بصره بود و آنها را برای شنیدن سخنان امام گرد آورد. <ref>همو، ص121</ref>. از دیگر اقدامات شریک بعد از جنگ جمل همراهی با [[جاریه بن قدامه سعدی]] در سرکوب ابن حضرمی بود که از سوی معاویه به بهانه خونخواهی عثمان بخشی از بصره را به تصرف خویش درآورده بود. در این نبرد ابن حضرمی شکست خورده و کشته شد.<ref>ثقفی کوفی، ج2، 404؛ طبری، ج4، ص148 </ref>همراهی با معقل بن قیس الریاحی در سرکوب [[خوارج]] [[کوفه]] نیز از دیگر فعالیتهای شریک در این دوران بود. <ref>طبری، ج4، ص148</ref>. شریک در نبرد صفین نیز حضوری فعال داشت و در سخنانی حماسی مردم را به نبرد با [[معاویه]] و پرهیز از صلح با او تشویق کرد.<ref>ابن اعثم کوفی، ج4، ص203</ref>.
===شریک در دوران امام علی(ع)===
از فعالیتهای شریک در دوران [[امام حسن علیه السلام]] خبری در دست نیست.
شریک در جنگهای [[جنگ جمل|جمل]] و [[جنگ صفین|صفین]] در سپاه علی علیه السلام می جنگید.<ref>ابن هشام، ص281؛ طبری، ج4، ص273</ref>. وی بعد از جنگ جمل و [[بیعت]] مردم [[بصره]] باامام علی همراه برخی از اشراف بصره حضرت را بدرقه کرد.<ref>بلاذری، ج2، ص271</ref> در ادامه وی در حالی که سرکردگی اشراف بصره را عهده دار بود همراه با [[ابن عباس]] به [[نخیله]] ـ محل تجمع سپاهیان امام علی ـ رفت.<ref>ابومخنف، ص117</ref> شریک در این مکان رابط بین امام و مردم بصره بود و آنها را برای شنیدن سخنان امام گرد آورد.<ref>همو، ص121</ref> از دیگر اقدامات شریک بعد از جنگ جمل همراهی با [[جاریه بن قدامه |جاریه بن قدامه سعدی]] در سرکوب ابن حضرمی بود که از سوی معاویه به بهانه خونخواهی عثمان بخشی از بصره را به تصرف خویش درآورده بود. در این نبرد ابن حضرمی شکست خورده و کشته شد.<ref>ثقفی کوفی، ج2، 404؛ طبری، ج4، ص148 </ref>  
 
همراهی با [[معقل بن قیس الریاحی]] در سرکوب [[خوارج]] [[کوفه]] نیز از دیگر فعالیت های شریک در این دوران بود.<ref>طبری، ج4، ص148</ref> شریک در نبرد صفین نیز حضوری فعال داشت و در سخنانی حماسی مردم را به نبرد با [[معاویه]] و پرهیز از صلح با او تشویق کرد.<ref>ابن اعثم کوفی، ج4، ص203</ref>
از فعالیت های شریک در دوران [[امام حسن علیه السلام]] خبری در دست نیست.
 
===دیدار با معاویه===
===دیدار با معاویه===
از جمله حوادث زندگی شریک که بازتاب گسترده ای در منابع مختلف داشته است دیدار وی با معاویه پسر [[ابوسفیان]] است. منابع به زمان این دیدار که گویا در کاخ معاویه روی داده اشاره ای نکرده اند.  ابن جوزی در ذکر حوادث سال 59ق از دیدار ابن زیاد با معاویه  در این سال با همراهی جمعی از اشراف بصره خبر داده <ref>ابن جوزی،ج5، ص305</ref> که ممکن است جریان دیدار شریک با معاویه در همین زمان روی داده باشد.
از جمله حوادث زندگی شریک که بازتاب گسترده ای در منابع مختلف داشته است دیدار وی با معاویه پسر [[ابوسفیان]] است. منابع به زمان این دیدار که گویا در کاخ معاویه روی داده اشاره ای نکرده اند.  ابن جوزی در ذکر حوادث سال 59ق از دیدار ابن زیاد با معاویه  در این سال با همراهی جمعی از اشراف بصره خبر داده <ref>ابن جوزی،ج5، ص305</ref> که ممکن است جریان دیدار شریک با معاویه در همین زمان روی داده باشد.
بر اساس این گزارشها معاویه که به جهت حمایت شریک از امام علی کینه وی را به دل داشت با سخره گرفتن نام شریک و لقب پدرش سعی کرد او را تحقیر کند. شریک نیز با جسارت خاصی مقابله به مثل کرده و نام معاویه و پدر و مادرش را به استهزاء گرفت و قطعه شعری نیز در مذمت معاویه سرود.
بر اساس این گزارشها معاویه که به جهت حمایت شریک از امام علی کینه وی را به دل داشت با سخره گرفتن نام شریک و لقب پدرش سعی کرد او را تحقیر کند. شریک نیز با جسارت خاصی مقابله به مثل کرده و نام معاویه و پدر و مادرش را به استهزاء گرفت و قطعه شعری نیز در مذمت معاویه سرود.
کاربر ناشناس