پرش به محتوا

تفسیر روایی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
خط ۹: خط ۹:
== اهمیت و اعتبار روایات تفسیری ==
== اهمیت و اعتبار روایات تفسیری ==
به باور [[مفسران]] مسلمان، [[پیامبر اسلام]]، علاوه بر ابلاغ [[وحی]]، وظیفه تفسیر، تبیین و توضیح کلام خدا را نیز بر عهده داشته است.<ref>شیخ طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت، ج۶، ص۳۹۸؛ فخر رازی، التفسیر الکبیر، قاهره، ج۲۰، ص۵۷؛ طباطبائی، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، ج۱۲، ص۲۸۴؛ ابن عاشور، تفسیر التحریر والتنویر، ۱۹۸۴م، ج۱۴، ص۱۹۶.</ref> اینان، این باور خود را متکی به آیه ۴۴ و ۶۴ [[سوره نحل]] دانسته‌اند.<ref>شیخ طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت، ج۶، ص۳۹۸؛ فخر رازی، التفسیر الکبیر، قاهره، ج۲۰، ص۵۷؛ طباطبائی، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، ج۱۲، ص۲۸۴؛ ابن عاشور، تفسیر التحریر والتنویر، ۱۹۸۴م، ج۱۴، ص۱۹۶.</ref> بر این اساس، مفسران شیعه و سنی معتقدند که سخنان یا احادیث تفسیری منسوب به [[پیامبر(ص)|پیامبر]]، در صورت اثبات صحت آنها، یکی از بهترین و استوارترین گونه‌های تفسیر است.<ref>ابن عاشور، تفسیر التحریر والتنویر، ۱۹۸۴م، ج۶، ص۴۷، ج۱۴، ص۱۶۳-۱۶۴.</ref>
به باور [[مفسران]] مسلمان، [[پیامبر اسلام]]، علاوه بر ابلاغ [[وحی]]، وظیفه تفسیر، تبیین و توضیح کلام خدا را نیز بر عهده داشته است.<ref>شیخ طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت، ج۶، ص۳۹۸؛ فخر رازی، التفسیر الکبیر، قاهره، ج۲۰، ص۵۷؛ طباطبائی، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، ج۱۲، ص۲۸۴؛ ابن عاشور، تفسیر التحریر والتنویر، ۱۹۸۴م، ج۱۴، ص۱۹۶.</ref> اینان، این باور خود را متکی به آیه ۴۴ و ۶۴ [[سوره نحل]] دانسته‌اند.<ref>شیخ طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت، ج۶، ص۳۹۸؛ فخر رازی، التفسیر الکبیر، قاهره، ج۲۰، ص۵۷؛ طباطبائی، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، ج۱۲، ص۲۸۴؛ ابن عاشور، تفسیر التحریر والتنویر، ۱۹۸۴م، ج۱۴، ص۱۹۶.</ref> بر این اساس، مفسران شیعه و سنی معتقدند که سخنان یا احادیث تفسیری منسوب به [[پیامبر(ص)|پیامبر]]، در صورت اثبات صحت آنها، یکی از بهترین و استوارترین گونه‌های تفسیر است.<ref>ابن عاشور، تفسیر التحریر والتنویر، ۱۹۸۴م، ج۶، ص۴۷، ج۱۴، ص۱۶۳-۱۶۴.</ref>
 
<br />
شیعیان، جایگاه ویژه‌ای برای امامان معصوم قائلند و آنان را مرجع علمی امت اسلامی و معتبرترین شارحان و مفسران قرآن دانسته‌اند و در این زمینه به مواردی استناد جسته‌اند؛ از جمله آیاتی از قرآن کریم از جمله آیه ۴۳ سوره نحل،<ref>ر.ک: حسکانی، شواهد التنزيل لقواعد التفضيل، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۴۳۲؛ شوشتری، إحقاق الحق وإزهاق الباطل، قم، ج۳، ص۴۸۲؛ مرعشی نجفی، «ملحقات إحقاق الحق»، ج۱۴، ص۳۷۱.</ref> روایت‌های [[تواتر|متواتری]] نظیر [[حدیث ثقلین]] و [[حدیث غدیر]] که بر [[امامت]] و [[عصمت]] [[امامان]] دلالت دارد و نیز شماری از احادیث معتبر که حاکی از پیوند دو سویه [[قرآن]] و [[حضرت علی(ع)]] است،<ref>نگاه کنید به: شوشتری، إحقاق الحق وإزهاق الباطل، قم، ج۵، ص۶۳۹.</ref> یا احادیثی حاکی از پیوند بین قرآن و اهل بیت.<ref>شوشتری، إحقاق الحق وإزهاق الباطل، قم، ج۵، ص۴۱؛ مرعشی نجفی، «ملحقات إحقاق الحق»، ۱۴۰۸ق، ج۲۰، ص۳۶۱.</ref>  
شیعیان، جایگاه ویژه‌ای برای امامان معصوم قائلند و آنان را مرجع علمی امت اسلامی و معتبرترین شارحان و مفسران قرآن دانسته‌اند و در این زمینه به مواردی استناد جسته‌اند؛ از جمله آیه ۴۳ [[سوره نحل]]،<ref>ر.ک: حسکانی، شواهد التنزيل لقواعد التفضيل، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۴۳۲؛ شوشتری، إحقاق الحق وإزهاق الباطل، قم، ج۳، ص۴۸۲؛ مرعشی نجفی، «ملحقات إحقاق الحق»، ج۱۴، ص۳۷۱.</ref> روایت‌های [[تواتر|متواتری]] نظیر [[حدیث ثقلین]] و [[حدیث غدیر]] که بر [[امامت]] و [[عصمت]] [[امامان]] دلالت دارد و نیز شماری از احادیث معتبر که حاکی از پیوند دو سویه [[قرآن]] و [[حضرت علی(ع)]]<ref>نگاه کنید به: شوشتری، إحقاق الحق وإزهاق الباطل، قم، ج۵، ص۶۳۹.</ref> و پیوند بین قرآن و اهل بیت است.<ref>شوشتری، إحقاق الحق وإزهاق الباطل، قم، ج۵، ص۴۱؛ مرعشی نجفی، «ملحقات إحقاق الحق»، ۱۴۰۸ق، ج۲۰، ص۳۶۱.</ref>  
 
<br />
به رغم اهمیت روایات تفسیری، مفسران معتقدند روایاتی جعلی هم در میان احادیث مذکور وجود دارد که با هدف ارتقای مقام و منزلت یکی از [[صحابه]] یا مردود شمردن آنها جعل شده است.<ref>معرفت، التفسیر والمفسرون فی ثوبه القشیب، ۱۴۱۸-۱۴۱۹ق، ج۲، ص۳۵ـ۵۶؛ ذهبی، التفسیر والمفسرون، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۱۵۹ـ ۱۶۵.</ref> جَعل [[شأن نزول]] برای آیه ۱۱۳ [[سوره توبه]]، یکی از این موارد دانسته شده و طبری و بخاری، از مفسران اهل سنت، آن را جعلی دانسته‌اند.<ref>بخاری جعفی، ج۵، ص۲۰۸؛ طبری، ج۷، ص۳۰.</ref> بر اساس شأن نزول مذکور، [[آیه]] ۱۱۳ [[سوره توبه]] درباره [[ابوطالب]]، پدر [[امام علی(ع)]]، است و در هنگام مرگ وی نازل شده و بیانگر [[شرک]] او تا پایان عمر است، در حالی که طبری و بخاری، معتقدند ابوطالب سه سال قبل از [[هجرت]] درگذشته و این آیه در [[سال نهم هجری قمری|سال نهم هجرت]] نازل شده است.<ref>بخاری جعفی، ج۵، ص۲۰۸؛ طبری، ج۷، ص۳۰.</ref> به اینگونه روایات جعلی که محققان معتقدند غالبا توسط یهودیانِ مسلمان‌شده جعل شده‌اند، [[اسرائیلیات]] گفته می‌شود.<ref>نگاه کنید به: ذهبی، الإسرائيليات في التفسير والحديث، ۱۴۰۵ق، ص۱۹.</ref>
به رغم اهمیت روایات تفسیری، مفسران معتقدند روایاتی جعلی هم در میان احادیث مذکور وجود دارد که با هدف ارتقای مقام و منزلت یکی از [[صحابه]] یا مردود شمردن آنها جعل شده است.<ref>معرفت، التفسیر والمفسرون فی ثوبه القشیب، ۱۴۱۸-۱۴۱۹ق، ج۲، ص۳۵ـ۵۶؛ ذهبی، التفسیر والمفسرون، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۱۵۹ـ ۱۶۵.</ref> جَعل [[شأن نزول]] برای آیه ۱۱۳ [[سوره توبه]]، یکی از این موارد دانسته شده که [[طبری]] و [[بخاری]]، از مفسران اهل سنت، آن را جعلی دانسته‌اند.<ref>بخاری جعفی، ج۵، ص۲۰۸؛ طبری، ج۷، ص۳۰.</ref> بر اساس شأن نزول مذکور، [[آیه]] ۱۱۳ [[سوره توبه]] را درباره [[ابوطالب]]، پدر [[امام علی(ع)]] دانسته‌اند که هنگام مرگ وی نازل شده و بیانگر [[شرک]] او تا پایان عمر است، در حالی که طبری و بخاری، معتقدند ابوطالب سه سال قبل از [[هجرت]] درگذشته و این آیه در [[سال نهم هجری قمری|سال نهم هجرت]] نازل شده است.<ref>بخاری جعفی، ج۵، ص۲۰۸؛ طبری، ج۷، ص۳۰.</ref> به اینگونه روایات جعلی که محققان معتقدند غالبا توسط یهودیانِ مسلمان‌شده جعل شده‌اند، [[اسرائیلیات]] گفته می‌شود.<ref>نگاه کنید به: ذهبی، الإسرائيليات في التفسير والحديث، ۱۴۰۵ق، ص۱۹.</ref>


== نمونه‌هایی از تفسیر روایی ==
== نمونه‌هایی از تفسیر روایی ==
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۲۸۱

ویرایش