بصره: تفاوت میان نسخه‌ها

بصره (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۰ مهٔ ۲۰۱۶، ساعت ۱۲:۲۵

۸۸۰ بایت اضافه‌شده ، ‏۱۰ مهٔ ۲۰۱۶

جز

ویرایش و اضافه کردن منابع-ناتمام

دیداریویکی‌متن

کاربر ناشناس

imported>Sama

@@ خط ۴۲: / خط ۴۲: @@
 ==تاریخ==
-این شهر احتمالاً در محل دیریدیتیس (=تردون) باستان و به ظن قوی‌تر، در محل ایرانی‌نشینی به نام وَهِشتاباذ اردشیر بنا شده، اما شهر اسلامی جدیدالتأسیس است. عتبة بن غزوان، از صحابه [[پیامبر اکرم (ص)]] در [[سال چهاردهم هجری]]، بر ویرانه‌های قرارگاه قدیم ایرانیان - که اعراب آن را الخریبه می‌خواندند- اردو زد و سپس در [[سال هفدهم هجری قمری|سال هفدهم]] به دستور [[عمر بن خطاب]]، خلیفه دوم، این محل را برای احداث اردوگاه نظامی برگزید که اساس شهر بصره شد. (نام این شهر احتمالاً از کیفیت خاک آن -سنگ سست- گرفته شده است.
+گفته شده است در محل ایرانی‌نشینی به نام وَهِشتاباذ اردشیر بنا شده،<ref>نک: تاج... ذیل بصر؛ نیز «اسماء...»، ص۶۱۰-۶۱۱</ref> اما شهر اسلامی جدیدالتأسیس است. بصره پیش از تأسیس، پایگاه یا اردوگاه نظامی مرزداران ایران در زمان ساسانیان بوده است.<ref>دینوری، ص۱۱۷؛ ابن فقیه، ص ۱۷۳؛ یاقوت، ج۱، ص ۴۳۱؛ شرقی، ۱۹۹</ref>
+در ۱۲ق با تأیید ابوبکر به ایران حمله کردند<ref>یاقوت، ج۱، ص ۴۳۰-۴۳۱؛ حسنی، العراق...، ص ۱۷۳؛ قس: یعقوبی، تاریخ، ج۲،ص ۱۳۸ که سوید بن قطبه فرمانده عرب را عامل ابوبکر در بصره دانسته است.</ref> و تا ۱۴ق چندین بار به ناحیه بصره هجوم آوردند.
+پس از فتح حیره، عتبة بن غزوان، از صحابه [[پیامبر اکرم (ص)]] در [[سال چهاردهم هجری]]، بر ویرانه‌های قرارگاه قدیم ایرانیان - که اعراب آن را الخریبه می‌خواندند- اردو زد و سپس در [[سال هفدهم هجری قمری|سال هفدهم]] به دستور [[عمر بن خطاب]]، خلیفه دوم، این محل را برای احداث اردوگاه نظامی برگزید که اساس شهر بصره شد.<ref>یعقوبی، تاریخ، ج۲،ص ۱۴۳؛ طبری، ج۳، ص ۵۹۰؛ خلیفه، ج۱، ص۱۱۵؛ اصطخری، ص ۸؛ علی، التنظیمات...، ص ۴۵</ref> نام این شهر احتمالاً از کیفیت خاک آن -سنگ سست- گرفته شده است.
 این اردوگاه که در حدود پانزده کیلومتری [[شط العرب]] واقع بود، به سبب موقعیتش، می‌توانست بر راه [[خلیج فارس]] و عراق و ایران اشراف داشته باشد و برای لشکرکشی‌های بعدی به شرق فرات و دجله، نقطه عزیمتی به شمار آید و نیز در اسکان اعراب بدوی سهمی داشته باشد. ابتدا خانه‌ها، کلبه‌های ساده نیین بودند که بعدها آن‌ها را با دیوارهای کوتاه تقویت کردند و پس از آنکه حریقی روی داد، آنها را با خشت خام بازسازی کردند. در زمان زیاد بن ابیه، آجر پخته جایگزین خشت خام شد و شهر با بنای مسجد جامع و اقامتگاه حاکم، کم کم به صورت شهری واقعی درآمد. در [[سال ۱۵۵ هجری قمری|سال ۱۵۵ ه.ق]]، باروی شهر، با خندقی در اطراف آن، ساخته شد. تأمین آب آشامیدنی بصره پیوسته مشکلی عظیم بوده است و اهالی ناگزیر بودند برای تأمین آب، مسافتی دور طی کنند و تا [[دجله]] بروند.