استمتاع: تفاوت میان نسخه‌ها

'''اِستِمتاع''' لذت جنسی از راه مشروع یا نامشروع با [[آمیزش]]، بوسیدن، نگاه کردن، لمس و مانند اینها. از این عنوان در باب [[نکاح]] و به مناسبت در باب‌های [[طهارت]]، [[صوم]]، [[اعتکاف]]، [[حج]]، [[تجارت]] و [[حدود]] نیز سخن رفته است.

مراد از استمتاع حلال معنای عام آن است که [[واجب]]، [[مستحب]] و [[مکروه]] را در برمی‌گیرد.

# استمتاع با شرایطی، واجب می‌شود، مانند [[نذر]] استمتاع از حلال یا موردی که عدم ابتلا به استمتاع حرام متوقّف بر استمتاع حلال باشد.<ref>مستمسک العروة، ج۵،ص۱۴</ref>

# در اسلام نسبت به استمتاع حلال همسران ترغیب و تشویق بسیار شده است. بر این استحباب هنگام تمایل جنسی هر یک از زوجین بیشتر تأکید شده است.<ref>وسائل الشیعة، ج ۲۰،ص۲۲۲۳</ref>

# استمتاع در شرایطی مکروه می‌گردد، مانند استمتاع از همسر در محدوده ناف تا زانو جز قُبُل (جلو) در حال [[حیض]]. مشهور فقها در این فرض استمتاع از روی لباس را بدون تماس مستقیم با بدن مکروه نمی‌دانند.<ref>مستمسک العروة، ج ۳،ص۳۱۸۳۲۰؛ التنقیح (الطهارة)، ج ۶،ص۴۴۴</ref>

استمتاع از غیر همسر و کنیز، اعم از انسان و حیوان<ref>جواهر الکلام، ج ۴۱، ص ۶۳۷</ref> به [[لواط]]،<ref>جواهر الکلام، ج ۴۱،ص۳۷۴</ref> [[مساحقه]]،<ref>جواهر الکلام، ج ۴۱،ص۳۸۷</ref> نگاه و جز آن‌ها، و نیز از راه [[استمناء]]<ref>جواهر الکلام، ج ۴۱،ص۶۴۷</ref> حرام است و این قسم حرمت ذاتی دارد.

هر نوع استمتاع حلال در حال [[احرام]] [[حج]] و [[عمره]]،<ref>جواهر الکلام، ج ۱۸،ص۳۰۸ و ۳۱۷</ref> همچنین استمتاع [[روزه]]‌دار از همسر خود در صورتی که بداند منجرّ به بیرون آمدن [[منی]] (انزال) می‌شود، حرام است<ref>الحدائق الناضرة، ج ۱۳،ص۱۲۹</ref> و حرمت عرضی دارد.

از جمله حقوق شوهر بر زن، حقّ استمتاع است و در صورت تعارض آن با دیگر حقوق و تکالیف، حقّ استمتاع مقدّم است. بنابراین، زن بدون اذن شوهر نمی‌تواند کاری انجام دهد که با این حق منافات داشته باشد، مانند اجیر شدن برای شیر دادن،<ref>جواهر الکلام، ج ۲۷،ص۲۹۷ و ۳۱۱</ref> خروج از منزل<ref>جواهر الکلام، ج ۳۰،ص۵۸</ref> و به جا آوردن [[حج]]<ref>جواهر الکلام، ج ۱۷،ص۳۳۲</ref> و روزه مستحب.<ref>جواهر الکلام، ج ۱۷،ص۱۳۰</ref> نیز نمی‌تواند شوهر را از آن باز دارد، مگر آنکه محذور شرعی از استمتاع، همچون ترک واجب یا ارتکاب حرام، یا محذور عقلی چون بیماری وجود داشته باشد.

استمتاع آثار فقهی دارد که بیشتر آنها بر استمتاع از طریق [[آمیزش]] مترتّب می‌گردد. در این جا به مهم‌ترین آنها اشاره می‌شود.

کیفر مترتّب بر استمتاع حرام یا اُخروی است که در صورت عدم [[توبه]] و عدم وجود سایر اسباب آمرزش بر ارتکاب حرام بار می‌شود و یا دنیوی. مجازات دنیوی یا مالی است که بر استمتاعاتی که حرمت عرضی دارند مترتّب می‌گردد، مانند استمتاع در حال احرام که [[کفاره|کفّاره]] دارد و یا بدنی. مجازات بدنی یا حدّ است که بر استمتاعاتی که حرمت ذاتی دارند همچون زنا، لواط، مساحقه و مانند آنها بار می‌شود و یا [[تعزیر]] که بر استمتاعاتی همچون بوسیدن، لمس کردن، زیر یک لحاف خوابیدن با نامحرم و آمیزش با همسر در حال حیض یا در حال روزه مترتّب است.

از شرایط وجوب [[نفقه]] زن بر شوهر در عقد دائم، آن است که زن در هر زمان که شوهر بخواهد از او استمتاع بَرَد، تمکین نماید و مانع نشود.<ref>جواهر الکلام، ج ۳۱،ص۳۰۳۳۰۴</ref>