پرش به محتوا

نجمه مادر امام رضا(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
imported>M.r.seifi
imported>M.r.seifi
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''نجمه خاتون''' همسر [[امام کاظم(ع)]] و مادر [[امام رضا(ع)]] و [[فاطمه معصومه(س)]]. او کنیزی بود که توسط [[حمیده بربریه|حمیده]] همسر [[امام صادق(ع)]] خریداری و به امام کاظم(ع) بخشیده شد.
'''نجمه خاتون''' همسر [[امام کاظم(ع)]] و مادر [[امام رضا(ع)]] و [[فاطمه معصومه(س)]]. او کنیزی بود که توسط [[حمیده بربریه|حمیده]] همسر [[امام صادق(ع)]] خریداری و به امام کاظم(ع) بخشیده شد.
==اصل ونسب==
==اصل ونسب==
وی کنیزی از اشراف عجم (غیرعرب) بود که در بین عرب‌ها متولد شده‌بود.<ref>صدوق، الأمالی، ۱۳۶۲ش، ص۲۴.</ref> بعضی وی را اصالتاً اهل شهر نوبه در شمال [[آفریقا]] و برخی از اهل جزیره مارسی در جنوب [[فرانسه]] می‌دانند.<ref>درمکتب آل محمد، ص۳۰</ref>از این‌روی وی به خَیزُران مَرسِیه و شَقْرَاء نُوبِیه نیز شناخته می‌شد.<ref>اربلی، کشف الغمة، ۱۳۸۱ق، ج۲، ص۲۵۹.</ref>
وی کنیزی از اشراف عجم (غیرعرب) بود که در بین عرب‌ها متولد شده‌بود.<ref>صدوق، الأمالی، ۱۳۶۲ش، ص۲۴.</ref> بعضی وی را اصالتاً اهل شهر نوبه در شمال [[آفریقا]] و برخی از اهل جزیره مارسی در جنوب [[فرانسه]] می‌دانند.<ref>درمکتب آل محمد، ص۳۰</ref>از این‌رو وی به خَیزُران مَرسِیه و شَقْرَاء نُوبِیه نیز شناخته می‌شد.<ref>اربلی، کشف الغمة، ۱۳۸۱ق، ج۲، ص۲۵۹.</ref>


==اسامی و القاب==
==اسامی و القاب==
معروفترین اسم وی نجمه خاتون است ولی از وی به نام‌های سَکَن نُوبیه<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۷ش، ج۱، ص۴۸۶؛ مجمل التواریخ والقصص، تهران، ص۴۵۷.</ref> أرویٰ، سمانه، تَکتَم و خَیزُران<ref>مجمل التواریخ والقصص، تهران، ص۴۵۷.</ref> نیز یاد شده است.
معروف‌ترین اسم وی نجمه خاتون است ولی از وی به نام‌های سَکَن نُوبیه<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۷ش، ج۱، ص۴۸۶؛ مجمل التواریخ والقصص، تهران، ص۴۵۷.</ref> أرویٰ، سمانه، تَکتَم و خَیزُران<ref>مجمل التواریخ والقصص، تهران، ص۴۵۷.</ref> نیز یاد شده است.


لقب وی شَقْراء و [[کنیه]] وی ام البنین<ref>قمی، تاریخ قم، ۱۳۶۱ش، ص۱۹۹.</ref> است.
لقب وی شَقْراء و [[کنیه]] وی ام البنین<ref>قمی، تاریخ قم، ۱۳۶۱ش، ص۱۹۹.</ref> است.
خط ۱۰: خط ۱۰:


==ازدواج==
==ازدواج==
تاریخ ازدواج نجمه خاتون با امام کاظم(ع) مشخص نیست، حمیده مادر امام کاظم(ع) در خواب [[پیامبر(ص)]] را می‌بیند که به وی دستور می‌دهد نجمه را به ازدواج فرزندت [[موسی بن جعفر الکاظم|موسی]] در آور، به زودی بهترین فرزند از او متولد می‌شود. من به این دستور عمل نمودم و نجمه را به ازدواج امام کاظم در آوردم.<ref>مظفری، مادران چهارده معصوم، ۱۳۸۲ش، ۱۸۵.</ref>
تاریخ ازدواج نجمه خاتون با امام کاظم(ع) مشخص نیست، حمیده مادر امام کاظم(ع) در خواب [[پیامبر(ص)]] را می‌بیند که به وی دستور می‌دهد نجمه را به ازدواج فرزندش [[موسی بن جعفر الکاظم|موسی]] در آورد، چرا که به زودی بهترین فرزند از او متولد می‌شود. حمیده نیز به این دستور عمل نمود و نجمه را به ازدواج امام کاظم در آورد.<ref>مظفری، مادران چهارده معصوم، ۱۳۸۲ش، ۱۸۵.</ref>


==مقام و منزلت==
==مقام و منزلت==
[[حمیده همسر امام صادق|حمیده]] همسر امام صادق(ع) خطاب به امام کاظم می‌گوید: کنیزی با فضیلت‌تر از او ندیده‌ام و شکی نیست که بزودی خداوند متعال نسل وی را آشکار خواهد کرد.<ref>صدوق، الأمالی، ۱۳۶۲ش، ص۲۴.</ref>
[[حمیده همسر امام صادق|حمیده]] همسر امام صادق(ع) خطاب به امام کاظم می‌گوید: «کنیزی با فضیلت‌تر از او ندیده‌ام و شکی نیست که به زودی خداوند متعال نسل وی را آشکار خواهد کرد».<ref>صدوق، الأمالی، ۱۳۶۲ش، ص۲۴.</ref>


طبق گزارشی، کسی که نجمه را از او خریدند می‌گوید زنی از [[اهل کتاب]] از تولد فرزند بزرگی از این کنیز خبر داده بود.<ref>صدوق، عیون أخبار الرضا، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۱۸.</ref>
نقل است، کسی که نجمه را از او خریدند می‌گوید زنی از [[اهل کتاب]] از تولد فرزند بزرگی از این کنیز خبر داده بود.<ref>صدوق، عیون أخبار الرضا، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۱۸.</ref>


[[شیخ صدوق]] همچنین روایتی از [[علی بن میثم]] نقل می‌کند و در آن به خوابی اشاره می‌کند که حمیده خاتون [[حضرت محمد(ص)]] را در خواب دیده و حضرت به او می‌گوید: «ای حمیده نجمه را به فرزندت موسی هدیه ببخش، زیرا وی بهترین خلق روی زمین را به دنیا خواهد آورد». با این خواب، حمیده نجمه را به [[موسی بن جعفر(ع)|فرزندش]] بخشید و نجمه در آن هنگام دوشیزه بود.<ref>صدوق، الأمالی، ۱۳۶۲ش، ص۲۶؛ صدوق، عیون أخبار الرضا، ۱۴۰۴ق، ج ۲، ص۲۴. </ref>امام کاظم(ع) نیز خریداری نجمه را به دستور پیامبر(ص) بیان کرده‌است.<ref>مسعودی، إثبات الوصیة، ۱۴۲۶ق، ص۲۰۲.</ref>
[[شیخ صدوق]] همچنین روایتی از [[علی بن میثم]] نقل می‌کند و در آن به خوابی اشاره می‌کند که حمیده خاتون [[حضرت محمد(ص)]] را در خواب دیده و حضرت به او می‌گوید: «ای حمیده نجمه را به فرزندت موسی هدیه ببخش، زیرا وی بهترین خلق روی زمین را به دنیا خواهد آورد». با این خواب، حمیده نجمه را به [[موسی بن جعفر(ع)|فرزندش]] بخشید و نجمه در آن هنگام دوشیزه بود.<ref>صدوق، الأمالی، ۱۳۶۲ش، ص۲۶؛ صدوق، عیون أخبار الرضا، ۱۴۰۴ق، ج ۲، ص۲۴. </ref>امام کاظم(ع) نیز خریداری نجمه را به دستور پیامبر(ص) بیان کرده‌است.<ref>مسعودی، إثبات الوصیة، ۱۴۲۶ق، ص۲۰۲.</ref>
خط ۲۱: خط ۲۱:
==عبادت==
==عبادت==
[[پرونده:بقعه منسوب به نجمه خاتون در مشربه ام ابراهیم قبل از تخریب.jpg|بندانگشتی|۲۰۰px|تصویری از بقعه منسوب به نجمه خاتون مادر [[امام رضا علیه‌السلام]] قبل از تخریب]]
[[پرونده:بقعه منسوب به نجمه خاتون در مشربه ام ابراهیم قبل از تخریب.jpg|بندانگشتی|۲۰۰px|تصویری از بقعه منسوب به نجمه خاتون مادر [[امام رضا علیه‌السلام]] قبل از تخریب]]
امام رضا(ع) خود می‌گوید مادرم در دوران حمل من، سنگینی حمل را احساس نمی‌کرد، در خواب خود نیز صدای تسبیح و تهلیل از حمل خود می‌شنید، و بیدار می‌شد ومی دید خبری نیست، بسیار با فضیلت و عابده و نیز کثیر الذکر بود.<ref>قائمی، در مکتب عالم آل محمد، ۱۳۷۸ش، ص۳۴.</ref>
امام رضا(ع) می‌گوید مادرم در دوران حمل من، سنگینی حمل را احساس نمی‌کرد، در خواب خود نیز صدای تسبیح و تهلیل از حمل خود می‌شنید، و بیدار می‌شد ومی‌دید خبری نیست، بسیار با فضیلت و عابده و نیز کثیر الذکر بود.<ref>قائمی، در مکتب عالم آل محمد، ۱۳۷۸ش، ص۳۴.</ref>


در گزارش دیگری آمده: نجمه در خواست دایه برای امام رضا(ع) می‌کند و علت این درخواست را پرداختن به نماز و عبادت عنوان می‌کند.<ref>صدوق، عیون أخبار الرضا، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۱۵.</ref>
در گزارش دیگری آمده: «نجمه در خواست دایه برای امام رضا(ع) می‌کند و علت این درخواست را پرداختن به نماز و عبادت عنوان می‌کند».<ref>صدوق، عیون أخبار الرضا، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۱۵.</ref>


==وفات و محل دفن==
==وفات و محل دفن==
کاربر ناشناس