پرش به محتوا

غسل مس میت: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۴۶ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۳ ژوئیهٔ ۲۰۲۱
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲: خط ۲:
{{درباره ۲|غسل مس میت|آشنایی با مس انسان مرده|مس میت|}}
{{درباره ۲|غسل مس میت|آشنایی با مس انسان مرده|مس میت|}}
{{احکام}}
{{احکام}}
''' غُسل مَسِّ مَیت''' غُسلی که به سبب تماس با بدن انسان مرده [[واجب]] می‌شود. این غسل در صورتی واجب است که تماس با بدن مرده پس از سردشدن بدن میت و قبل از [[غسل میت|غسل]] آن باشد. از نظر بیشتر فقیهان شیعه این غسل واجب است اما [[اهل‌سنت]] آن را [[مستحب]] می‌دانند.
''' غُسل مَسِّ مَیت''' غُسلی که به سبب تماس با بدن انسان مرده [[واجب]] می‌شود. این غسل در صورتی واجب است که تماس با بدن مرده پس از سردشدن بدن میت و قبل از [[غسل میت|غسل]] آن باشد. از نظر فقیهان شیعه این غسل واجب است اما [[اهل‌سنت]] آن را [[مستحب]] می‌دانند.
== مفهوم‌شناسی و جایگاه==
== مفهوم‌شناسی و جایگاه==
غسل مس میت به غسلی گفته می‌شود که به سبب تماس با بدن انسان مرده واجب می‌شود.<ref>علی‌شیعه، «احکام میت در فقه مذاهب اسلامی»، ص۵۷.</ref> از این غسل در باب احکام طهارت سخن گفته می‌شود.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۱۲.</ref>  
غسل مس میت به غسلی گفته می‌شود که به سبب تماس با بدن انسان مرده واجب می‌شود.<ref>علی‌شیعه، «احکام میت در فقه مذاهب اسلامی»، ص۵۷.</ref> از این غسل در باب احکام طهارت سخن گفته می‌شود.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۱۲.</ref>  
چونگی انجام غسل مس میت با دیگر غسل‌‎ها از جمله غسل جنابت تفاوتی ندارد.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۱۰.</ref> غسل به دو شیوه ترتیبی و ارتماسی انجام می‌شود در ترتیبی پس از نیت، ابتدا سر و گردن، سپس سمت راست و پس از آن سمت چپ بدن شسته می‌شود. اما در ارتماسی همه بدن در آب فرو می‌رود.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۵۲۲-۵۲۴.</ref>


=== فلسفه===
=== فلسفه===
در روایتی، حکمت غسل مس میت، رعایت بهداشت و [[طهارت]] روحی لمس‌کننده عنوان شده است.<ref>شیخ صدوق، علل الشرایع، ۱۳۸۵ق، ج۱، ص۳۰۰، ح۳.</ref> از [[امام رضا(ع)]] نقل شده کسی که مرده‌ای را غسل می‌دهد، باید غسل کند، به خاطر طهارت از آلودگی‌هایی که از بدن میت به شخص منتقل می‌شود. زیرا زمانی که روح از بدن خارج می‌شود بسیاری از آفات و عفونت‌ها در بدن باقی می‌ماند.<ref> شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا، ۱۳۷۸ق، ج۲، ص۱۱۴.</ref>
بنا به روایتی، فلسفه غسل مس میت، رعایت بهداشت و [[طهارت]] روحی لمس‌کننده است.<ref>شیخ صدوق، علل الشرایع، ۱۳۸۵ق، ج۱، ص۳۰۰، ح۳.</ref> از [[امام رضا(ع)]] نقل شده کسی که مرده‌ای را غسل می‌دهد، به‌خاطر پاک شدن از آلودگی‌هایی که از بدن میت به او منتقل می‌شود، باید غسل کند. زیرا زمانی که روح از بدن خارج می‌شود، آفات و عفونت‌هایی در بدن باقی می‌ماند.<ref> شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا، ۱۳۷۸ق، ج۲، ص۱۱۴.</ref>


==حکم فقهی==
==حکم فقهی==
از نظر بیشتر فقیهان شیعه غسل مس میت واجب است.<ref>عاملی، مفتاح الکرامة،  مؤسسة النشر الاسلامی، ج۴، ص۳۱۲.</ref> البته از میان فقیهان شیعه به [[سید مرتضی]] (۳۵۵-۴۳۶ق) نسبت داده شده که آن را مستحب می‌داند.<ref>عاملی، مفتاح الکرامة، مؤسسة النشر الاسلامی، ج۴، ص۳۱۳.</ref> همچنین به گفته [[علامه حلی]] (۶۴۸-۷۲۶ق) فقهای اهل‌سنت غسل مس میت را واجب نمی‌دانند.<ref>علامه حلی، تذکرة الفقهاء، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۱۳۴.</ref> بلکه از نظر بیشتر آنها این غسل مستحب است.<ref>شیخ طوسی، الخلاف، مؤسسة النشر الاسلامی، ج۱، ص۲۲۳.</ref> چگونگی غسل میت مانند غسل جنابت (اول نیت، شستن سر وگردن، شستن سمت راست و شستن سمت چپ بدن) است فقط در نیت متفاوت است.<ref> طباطبایی یزدی، العروة الوثقی. </ref>
از نظر بیشتر فقیهان شیعه غسل مس میت واجب است.<ref>عاملی، مفتاح الکرامة،  مؤسسة النشر الاسلامی، ج۴، ص۳۱۲.</ref> البته از میان فقیهان شیعه به [[سید مرتضی]] (۳۵۵-۴۳۶ق) نسبت داده شده که آن را مستحب می‌داند.<ref>عاملی، مفتاح الکرامة، مؤسسة النشر الاسلامی، ج۴، ص۳۱۳.</ref> همچنین به گفته [[علامه حلی]] (۶۴۸-۷۲۶ق) فقهای [[اهل‌سنت]] غسل مس میت را واجب نمی‌دانند.<ref>علامه حلی، تذکرة الفقهاء، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۱۳۴.</ref> و از نظر بیشتر آنها این غسل مستحب است.<ref>شیخ طوسی، الخلاف، مؤسسة النشر الاسلامی، ج۱، ص۲۲۳.</ref>  


به فتوای فقیهان شیعه تماس با بدن انسان مرده در صورتی موجب وجوب غسل می‌شود که بدن میت سرد شده باشد.<ref> طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۳.</ref> همچنین لمس بدن میت پس از غسل دادن میت، موجب واجب شدن غسل مس میت نمی‌شود.<ref> طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۳.</ref>  
به فتوای فقیهان شیعه تماس با بدن انسان مرده در صورتی موجب وجوب غسل می‌شود که بدن میت سرد شده باشد.<ref> طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۳.</ref> همچنین لمس بدن میت پس از غسل دادن میت، موجب واجب شدن غسل مس میت نمی‌شود.<ref> طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۳.</ref>  
خط ۱۶: خط ۱۸:
== احکام مرتبط==
== احکام مرتبط==
* تکرار مسّ میت موجب تکرار غسل نمی‌شود.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۱۲.</ref>
* تکرار مسّ میت موجب تکرار غسل نمی‌شود.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۱۲.</ref>
* بنا به نظر بیشتر فقیهان غسل مسّ میت کفایت از [[وضو]] نمی‌کند. از این‌رو برای [[نماز]]، علاوه بر غسل باید [[وضو]] هم گرفت.<ref> طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۹-۱۰.</ref> البته به فتوای آیت‌الله سیستانی، غسل مس میت مانند [[غسل جنابت]] کفایت از وضو می‌کند.<ref>[https://www.sistani.org/persian/book/25103/4013/ «احکام اموات» مساله ۶۵۳.]</ref> برخی از فقیهان بر این نظرند که [[مس میت]] وضو را باطل می‌کند.<ref> طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۹.</ref> البته مشهور آنان این نظر را نمی‌پذیرند.<ref> طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۹، پانویس۵.</ref>  
* بنا به نظر بیشتر فقیهان غسل مسّ میت کفایت از [[وضو]] نمی‌کند. از این‌رو برای [[نماز]]، علاوه بر غسل باید [[وضو]] هم گرفت.<ref> طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۹-۱۰.</ref> البته به فتوای آیت‌الله سیستانی، غسل مس میت مانند [[غسل جنابت]] کفایت از وضو می‌کند.<ref>[https://www.sistani.org/persian/book/25103/4013/ «احکام اموات» مساله ۶۵۳.]</ref> همچنین برخی از فقیهان بر این نظرند که [[مس میت]] وضو را باطل می‌کند.<ref> طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۹.</ref> هرچند مشهور آنان این نظر را نمی‌پذیرند.<ref> طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۹، پانویس۵.</ref>  
* به فتوای بیشتر [[مراجع تقلید]]، لمس قطعه جداشده از بدن انسان، در صورتی که استخوان داشته باشد موجب غسل می‌گردد و در این مسأله تفاوتی بین مرده و زنده نیست.<ref> طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۵.</ref> البته مس قسمتى که از بدن زنده جداشده اگر استخوان نداشته باشد، سبب واجب شدن غسل نمی‌شود.<ref>امام خمينى، استفتاءات، ۱۴۲۶ق، ج‌۱، ص۷۸.</ref> همچنین آیت‌الله سیستانی معتقد است که قطعه جداشده اگر چه استخوان و گوشت هم داشته باشد لمس آن موحب غسل نمی‌شود.<ref>سیستانی، منهاج الصالحین، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۱۱۶.</ref>
* به فتوای بیشتر [[مراجع تقلید]]، لمس قطعه جداشده از بدن انسان، در صورتی که استخوان داشته باشد موجب غسل می‌گردد و در این مسأله تفاوتی بین مرده و زنده نیست.<ref> طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۵.</ref> البته مس قسمتى که از بدن زنده جداشده اگر استخوان نداشته باشد، سبب واجب شدن غسل نمی‌شود.<ref>امام خمينى، استفتاءات، ۱۴۲۶ق، ج‌۱، ص۷۸.</ref> همچنین آیت‌الله سیستانی معتقد است که قطعه جداشده اگر چه استخوان و گوشت هم داشته باشد لمس آن موحب غسل نمی‌شود.<ref>سیستانی، منهاج الصالحین، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۱۱۶.</ref>