Automoderated users، confirmed، movedable، protected، templateeditor
۲٬۸۷۶
ویرایش
مؤذن: تفاوت میان نسخه‌ها
اصلاح نویسه‌های عربی، اصلاح فاصلهٔ مجازی، اصلاح ارقام، اصلاح سجاوندی، اصلاح املا، ابرابزار، اصلاح نشانی وب
بدون خلاصۀ ویرایش |
(اصلاح نویسه‌های عربی، اصلاح فاصلهٔ مجازی، اصلاح ارقام، اصلاح سجاوندی، اصلاح املا، ابرابزار، اصلاح نشانی وب) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''مُؤَذِّن'''، کسی که در اوقات [[نماز]] مسلمانان، [[اذان]] می‌گوید. معمولاً مؤذن بر مکانی بلند که به آن مأذنه گفته می‌شود می‌ایستد و اذان سر می‌دهد تا مسلمانان را از فرا رسیدن وقت [[نماز]] آگاه کند. اذان گفتن، در شریعت اسلامی، عملی بسیار بافضیلت است و در منابع اسلامی ثواب بسیاری برای آن برشمرده شده‌است. | '''مُؤَذِّن'''، کسی که در اوقات [[نماز]] مسلمانان، [[اذان]] می‌گوید. معمولاً مؤذن بر مکانی بلند که به آن مأذنه گفته می‌شود می‌ایستد و اذان سر می‌دهد تا مسلمانان را از فرا رسیدن وقت [[نماز]] آگاه کند. اذان گفتن، در شریعت اسلامی، عملی بسیار بافضیلت است و در منابع اسلامی ثواب بسیاری برای آن برشمرده شده‌است. | ||
در [[فقه|فقه شیعی]] | در [[فقه|فقه شیعی]]، برای مؤذن شرایطی چون مرد بودن و عاقل بودن شرط شده‌است؛ همچنین در خصوص ارتزاق او از [[بیت المال]] و ممنوعیت گرفتن اجرت برای اذان گفتن، سخن به میان آمده‌است. در فرهنگ اسلامی نیز مؤذنان از جایگاه ویژه اجتماعی برخوردار بودند و از قداست برخوردار بودند. | ||
== معناشناسی == | == معناشناسی == | ||
مؤذّن به معنای کسی است که مطلبی را آشکارا اعلام می‌کند. در [[قرآن|قرآن کریم]] به همین معنا به کار رفته‌است.<ref>{{پک|1=قرآن کریم|2=|ک=|ص=آیه ۴۱|ج=سوره اعراف}}</ref> کلمه «مؤذن» یک مرتبه در قرآن در آیه ۴۴ [[سوره اعراف]] آمده‌است. در این آیه آمده‌است که: «فَأَذَّنَ مُؤَذِّنٌ بَیْنَهُمْ أَنْ لَعْنَةُ اللَّهِ عَلَی الظَّالِمِینَ» ترجمه: «پس آوازدهنده‌ای میان آنان آواز درمی‌دهد که: «لعنت خدا بر ستمکاران باد.»». کاربرد این عبارت به عنوان فریاددهنده است.<ref>{{پک|1=مکارم شیرازی|2=۱۳۷۴|ک=تفسیر نمونه|ص=۱۸۱|ج=۶}}</ref> از [[سیبویه]]، ادیب و لغت‌شناس مشهور زبان عربی نقل کرده‌اند که اذان به معنای اعلام مطلبی با صدای بلند است.<ref>{{پک|1=طوسی|2=۴۶۰|ک=التبیان|ص=۴۰۶|ج=۴}}</ref> | مؤذّن به معنای کسی است که مطلبی را آشکارا اعلام می‌کند. در [[قرآن|قرآن کریم]] به همین معنا به کار رفته‌است.<ref>{{پک|1=قرآن کریم|2=|ک=|ص=آیه ۴۱|ج=سوره اعراف}}</ref> کلمه «مؤذن» یک مرتبه در قرآن در آیه ۴۴ [[سوره اعراف]] آمده‌است. در این آیه آمده‌است که: «فَأَذَّنَ مُؤَذِّنٌ بَیْنَهُمْ أَنْ لَعْنَةُ اللَّهِ عَلَی الظَّالِمِینَ» ترجمه: «پس آوازدهنده‌ای میان آنان آواز درمی‌دهد که: «لعنت خدا بر ستمکاران باد.»». کاربرد این عبارت به عنوان فریاددهنده است.<ref>{{پک|1=مکارم شیرازی|2=۱۳۷۴|ک=تفسیر نمونه|ص=۱۸۱|ج=۶}}</ref> از [[سیبویه]]، ادیب و لغت‌شناس مشهور زبان عربی نقل کرده‌اند که اذان به معنای اعلام مطلبی با صدای بلند است.<ref>{{پک|1=طوسی|2=۴۶۰|ک=التبیان|ص=۴۰۶|ج=۴}}</ref> | ||
در اصطلاح اسلامی، مؤذّن کسی است که در اول وقت مخصوص نمازهای یومیه، [[اذان]] می‌گوید و مردم را از فرارسیدن وقت نماز آگاه می‌کند.<ref>{{پک|1=هاشمی شاهرودی|2=۱۳۸۲|ک=فرهنگ فقه|ص=۳۵۷|ج=۱}}</ref> | در اصطلاح اسلامی، مؤذّن کسی است که در اول وقت مخصوص نمازهای یومیه، [[اذان]] می‌گوید و مردم را از فرارسیدن وقت نماز آگاه می‌کند.<ref>{{پک|1=هاشمی شاهرودی|2=۱۳۸۲|ک=فرهنگ فقه|ص=۳۵۷|ج=۱}}</ref> | ||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
== تاریخچه == | == تاریخچه == | ||
=== صدر اسلام === | === صدر اسلام === | ||
[[بلال حبشی]]، [[ابومحذوره]] و [[عمرو بن ام مکتوم]] را از مؤذنان [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اسلام (ص)]] شمرده‌اند.<ref>{{پک|1=ابن سعد|2=۲۳۰|ک=الطبقات الکبری|ص=۲۳۴|ج=۳}}</ref> که اولین آنان بلال بود.<ref>{{پک|1=عظیمی پور|2=۱۳۹۱|ک=دانشنامه فرهنگ مردم ایران|ف=اذان}}</ref> بنابر روایات شیعه، وقتی پیامبر به [[معراج]] رفت، نخستین بار [[جبرئیل]] اذان گفت و چون پیامبر از معراج بازگشت، به [[امام علی علیه‌السلام|علی (ع)]] فرمان داد تا به [[بلال]] اذان بیاموزد و بلال نخستین مؤذن اسلام شد.<ref>{{پک|1=محمدی ری شهری|2=۱۳۸۴|ک=فرهنگنامه اذان|ص= | [[بلال حبشی]]، [[ابومحذوره]] و [[عمرو بن ام مکتوم]] را از مؤذنان [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اسلام (ص)]] شمرده‌اند.<ref>{{پک|1=ابن سعد|2=۲۳۰|ک=الطبقات الکبری|ص=۲۳۴|ج=۳}}</ref> که اولین آنان بلال بود.<ref>{{پک|1=عظیمی پور|2=۱۳۹۱|ک=دانشنامه فرهنگ مردم ایران|ف=اذان}}</ref> بنابر روایات شیعه، وقتی پیامبر به [[معراج]] رفت، نخستین بار [[جبرئیل]] اذان گفت و چون پیامبر از معراج بازگشت، به [[امام علی علیه‌السلام|علی (ع)]] فرمان داد تا به [[بلال]] اذان بیاموزد و بلال نخستین مؤذن اسلام شد.<ref>{{پک|1=محمدی ری شهری|2=۱۳۸۴|ک=فرهنگنامه اذان|ص=۱۴–۱۵}}</ref> یکی دیگر از مؤذنان صدر اسلام، شخصی به نام [[ابن نباح]] است که به عنوان مؤذن امام علی (ع) معرفی شده‌است.<ref>{{پک|1=عظیمی پور|2=۱۳۹۱|ک=دانشنامه فرهنگ مردم ایران|ف=اذان}}</ref> | ||
=== در حکومت‌های اسلامی === | === در حکومت‌های اسلامی === | ||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
== در روایات اسلامی == | == در روایات اسلامی == | ||
از عبارت مؤذن در روایات بسیاری استفاده شده‌است و همچنین موضوع روایات چندی است. پیامبر اسلام در روایتی، کسانی که صدای مؤذن را می‌شنوند، به تکرار کلام او توصیه می‌کند. در روایت دیگری، کسی که چنین عملی را ترک کند، جفاکار خطاب شده‌است. در روایت دیگری نیز کسی که چنین عملی را انجام دهد، اجری همانند مؤذن پاداش خواهد گرفت. همچنین دعاهایی برای هنگام شنیدن صدای مؤذن و پایان کار مؤذن در منابع روایی گزارش شده‌است.<ref>{{پک|محمدی ری شهری|۱۳۸۹|ک=حکمت نامه پیامبر اعظم|ص= | از عبارت مؤذن در روایات بسیاری استفاده شده‌است و همچنین موضوع روایات چندی است. پیامبر اسلام در روایتی، کسانی که صدای مؤذن را می‌شنوند، به تکرار کلام او توصیه می‌کند. در روایت دیگری، کسی که چنین عملی را ترک کند، جفاکار خطاب شده‌است. در روایت دیگری نیز کسی که چنین عملی را انجام دهد، اجری همانند مؤذن پاداش خواهد گرفت. همچنین دعاهایی برای هنگام شنیدن صدای مؤذن و پایان کار مؤذن در منابع روایی گزارش شده‌است.<ref>{{پک|محمدی ری شهری|۱۳۸۹|ک=حکمت نامه پیامبر اعظم|ص=۳۸۷–۳۸۹|ج=۹}}</ref> | ||
== مؤذنان ایرانی == | == مؤذنان ایرانی == | ||
| خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
*{{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=ابن سعد|نام=محمد|عنوان=الطبقات الکبری|سال=۲۳۰|مکان=بیروت|ناشر=دار صادر|پیوند نویسنده=ابن سعد|پیوند=}} | * {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=ابن سعد|نام=محمد|عنوان=الطبقات الکبری|سال=۲۳۰|مکان=بیروت|ناشر=دار صادر|پیوند نویسنده=ابن سعد|پیوند=}} | ||
*{{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=طوسی|نام=محمد بن حسن|عنوان=التبیان فی تفسیر القرآن|سال=۴۶۰|مکان=بیروت|ناشر=دار احیاء التراث العربی|پیوند نویسنده=شیخ طوسی|پیوند=|کوشش=}} | * {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=طوسی|نام=محمد بن حسن|عنوان=التبیان فی تفسیر القرآن|سال=۴۶۰|مکان=بیروت|ناشر=دار احیاء التراث العربی|پیوند نویسنده=شیخ طوسی|پیوند=|کوشش=}} | ||
*{{یادکرد وب|عنوان=نخستین اذان ثبت شده تاریخ ایران|نشانی=https://www.ilna.ir/fa/tiny/news-768006|شناسه={{شناسه یادکرد|ایلنا}}|نویسنده=خبرگزاری ایلنا|وبگاه=ilna.ir}} | * {{یادکرد وب|عنوان=نخستین اذان ثبت شده تاریخ ایران|نشانی=https://www.ilna.ir/fa/tiny/news-768006|شناسه={{شناسه یادکرد|ایلنا}}|نویسنده=خبرگزاری ایلنا|وبگاه=ilna.ir}} | ||
*{{یادکرد دانشنامه|نام خانوادگی=عظیمی پور|نام=نسیم|مقاله=اذان|دانشنامه=دانشنامه فرهنگ مردم ایران|سال=۱۳۹۱|ناشر=[[مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی]]|مکان=تهران|پیوند مدخل=http://lib.eshia.ir/23019/1/3607}} | * {{یادکرد دانشنامه|نام خانوادگی=عظیمی پور|نام=نسیم|مقاله=اذان|دانشنامه=دانشنامه فرهنگ مردم ایران|سال=۱۳۹۱|ناشر=[[مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی]]|مکان=تهران|پیوند مدخل=http://lib.eshia.ir/23019/1/3607}} | ||
*{{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=محمدی ری‌شهری|نام=محمد|عنوان=حکمت نامه پیامبر اعظم صلَّی الله علیه و آله|سال=۱۳۸۹|مکان=تهران|ناشر=مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث|پیوند نویسنده=محمد محمدی ری شهری}} | * {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=محمدی ری‌شهری|نام=محمد|عنوان=حکمت نامه پیامبر اعظم صلَّی الله علیه و آله|سال=۱۳۸۹|مکان=تهران|ناشر=مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث|پیوند نویسنده=محمد محمدی ری شهری}} | ||
*{{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=مکارم شیرازی|نام=ناصر|عنوان=تفسیر نمونه|سال=۱۳۷۴|مکان=تهران|ناشر=دارالکتب الاسلامیه|پیوند نویسنده=}} | * {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=مکارم شیرازی|نام=ناصر|عنوان=تفسیر نمونه|سال=۱۳۷۴|مکان=تهران|ناشر=دارالکتب الاسلامیه|پیوند نویسنده=}} | ||
*{{یادکرد ژورنال|نام خانوادگی۱=فیاضی|نام۱=محمدانور|تاریخ=۱۳۹۰|عنوان=نمادهای اجتماعی شیعه در عصرحضور (نمادهای زبانی)|پیوند=|ژورنال=تاریخ اسلام در آینه پژوهش|دوره=هشتم|شماره=اول|صفحات=۱۳۷–۱۶۳|نام۲=محمدرضا|نام خانوادگی۲=جباری}} | * {{یادکرد ژورنال|نام خانوادگی۱=فیاضی|نام۱=محمدانور|تاریخ=۱۳۹۰|عنوان=نمادهای اجتماعی شیعه در عصرحضور (نمادهای زبانی)|پیوند=|ژورنال=تاریخ اسلام در آینه پژوهش|دوره=هشتم|شماره=اول|صفحات=۱۳۷–۱۶۳|نام۲=محمدرضا|نام خانوادگی۲=جباری}} | ||
*{{یادکرد ژورنال|نام خانوادگی۱=رضوی|نام۱=عباس|تاریخ=۱۳۷۳|عنوان=پیشینه بودجه حوزه|ژورنال=حوزه|شماره=۶۳ و ۶۴}} | * {{یادکرد ژورنال|نام خانوادگی۱=رضوی|نام۱=عباس|تاریخ=۱۳۷۳|عنوان=پیشینه بودجه حوزه|ژورنال=حوزه|شماره=۶۳ و ۶۴}} | ||
*{{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=هاشمی شاهرودی|نام=سید محمود|عنوان=فرهنگ فقه فارسی|سال=۱۳۸۲|مکان=قم|ناشر=مؤسسه دائرة المعارف الفقه الاسلامی|پیوند نویسنده=سید محمود هاشمی شاهرودی|پیوند=}} | * {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=هاشمی شاهرودی|نام=سید محمود|عنوان=فرهنگ فقه فارسی|سال=۱۳۸۲|مکان=قم|ناشر=مؤسسه دائرة المعارف الفقه الاسلامی|پیوند نویسنده=سید محمود هاشمی شاهرودی|پیوند=}} | ||
*{{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=محمدی ری شهری|نام=محمد|عنوان=فرهنگنامه اذان|سال=۱۳۸|مکان=قم|ناشر=دارالحدیث|پیوند نویسنده=|پیوند=}}{{پایان}} | * {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=محمدی ری شهری|نام=محمد|عنوان=فرهنگنامه اذان|سال=۱۳۸|مکان=قم|ناشر=دارالحدیث|پیوند نویسنده=|پیوند=}}{{پایان}} | ||
{{نمازها}} | {{نمازها}} | ||