پرش به محتوا

ملاصدرا: تفاوت میان نسخه‌ها

۶۳۶ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۱ فوریهٔ ۲۰۱۶
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Fouladi
imported>Fouladi
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۴: خط ۴۴:
صدرالدین شیرازی در [[شیراز]]، [[اصفهان]] و [[قم]] زندگی کرد. او در کنار آثار متعدد فلسفی، کتاب‌هایی نیز در زمینه [[تفسیر ملاصدرا|تفسیر قرآن]] و [[شرح اصول کافی ملا صدرا|شرح اصول کافی]] نگاشته است.
صدرالدین شیرازی در [[شیراز]]، [[اصفهان]] و [[قم]] زندگی کرد. او در کنار آثار متعدد فلسفی، کتاب‌هایی نیز در زمینه [[تفسیر ملاصدرا|تفسیر قرآن]] و [[شرح اصول کافی ملا صدرا|شرح اصول کافی]] نگاشته است.


== معرفی ==
== نسب، ولادت و درگذشت ==
=== زندگی‌نامه ===
تاریخ دقیق ولادت او مشخص نیست ولی وفات وی در هفتاد سالگی، در سال ۱۰۵۰ هجری قمری و به هنگامی بوده است که برای هفتمین بار به سفر [[حج]] می‌رفته و یا از سفر بازمی‌گشته است. بنابراین تولد او در پانزده سال آخر قرن دهم هجری بوده است.<ref>مقدمه محمدرضا مظفر بر الحکمة المتعالیة، ص ۵</ref> او در شیراز از پدری صالح به نام [[ابراهیم‌ بن یحیی قوامی]] متولد شده است و گفته‌اند وی از وزیران دولت فارس به مرکزیت [[شیراز]] و از خاندان محترم قوامی بود و صاحب فرزند نمی‌شد. لذا نذر کرد در صورتی که خدای متعال به او پسری صالح و موحد ببخشد، به فقیران و اهل علم بسیار کمک کند.<ref>همانجا</ref>
تاریخ دقیق ولادت او مشخص نیست ولی وفات وی در هفتاد سالگی، در سال ۱۰۵۰ هجری قمری و به هنگامی بوده است که برای هفتمین بار به سفر [[حج]] می‌رفته و یا از سفر بازمی‌گشته است. بنابراین تولد او در پانزده سال آخر قرن دهم هجری بوده است.<ref>مقدمه محمدرضا مظفر بر الحکمة المتعالیة، ص ۵</ref> او در شیراز از پدری صالح به نام [[ابراهیم‌ بن یحیی قوامی]] متولد شده است و گفته‌اند وی از وزیران دولت فارس به مرکزیت [[شیراز]] و از خاندان محترم قوامی بود و صاحب فرزند نمی‌شد. لذا نذر کرد در صورتی که خدای متعال به او پسری صالح و موحد ببخشد، به فقیران و اهل علم بسیار کمک کند.<ref>همانجا</ref>


صدرالمتألهین اموالی را که از پدرش برجای مانده بود در تحصیل علم صرف کرد.
صدرالمتألهین اموالی را که از پدرش برجای مانده بود در تحصیل علم صرف کرد.


=== بنیانگذار حکمت متعالیه ===
== فرزندان ==
در سه سده گذشته وی بزرگ‌ترین فیلسوف اسلامی و بنیانگذار مکتبی فلسفی بوده است.<ref>مقدمه محمدرضا مظفر بر اسفار؛ ترجمه حسین روحانی نژاد، قبسات؛زمستان ۱۳۷۷ و بهار ۱۳۷۸؛ شماره ۱۰/ و ۱۱</ref> او و [[فارابی]] (م۳۴۰ه)، [[ابن سینا]] (۳۷۳-۴۲۷)، [[شهاب الدین سهروردی|شیخ اشراق]] و [[نصیرالدین طوسی]] همگی از بزرگان [[فلسفه اسلامی]] به شمار می‌آیند.
وی شش فرزند داشته است:
# ابراهیم (صاحب حاشیه لمعه و شرح تجرید)،
# محمد رضا،
# دختری که همسر [[عبدالرزاق لاهیجی]] بوده است،
# دختری که همسر [[فیض کاشانی]] بوده است،
# دختری که همسر [[عبدالمحسن کاشانی]] بوده است،
# معصومه خاتون، همسر [[قوام الدین نیریزی]].<ref>مجموعه رسائل فلسفى صدر المتالهين، تحقیق و تصحیح: حامد ناجی اصفهانی، تهران: حکمت، 1375ش.، صص 10-11.</ref>
 
==تحصیلات==
وی تحصیلات مقدماتی را در کنار پدرش که از اشراف بود، به پایان رساند. پس از فوت پدر به [[اصفهان]] رفت. اصفهان در آن دوران پایتخت [[صفویه|صفویان]] بود و از جهت علوم نقلی و عقلی رونق داشت. وی علوم عقلی را نزد [[میرداماد|سید محمدباقر میرداماد]] (<small>متوفی ۱۰۴۱ ق.</small>) و علوم نقلی را از [[بهاء الدین عاملی|شیخ بهاء الدین عاملی]] (<small>متوفی ۱۰۳۰ ق.</small>) فراگرفت و از این دو اجازه دریافت کرد.<ref> صدرالدین شیرازی، شرح اصول کافی، ذیل حدیث اول، ص ۱۶</ref> هنگامی که وی به اصفهان می‌رفت دارای مقام علمی و عملی ممتازی بوده است، زیرا در ابتدای ورود به حوزه اصفهان در درس شیخ بهاءالدین عاملی (<small>۱۰۳۱-۹۵۳</small>) شرکت نمود.<ref>مقدمه محمدرضا مظفر بر الحکمة المتعالیة، ص ۵</ref>
 
پس از اصفهان، دوباره به شیراز بازگشت. وی در شیراز در مدرسه خان تدریس می‌کرد.<ref> تاریخ آثار العجم، ص ۴۹۵، ذیل مدرسه خان شیراز</ref> در شیراز برخی از علما وی را آزار دادند و او شیراز را به سوی کهک یکی از روستاهای اطراف قم ترک کرد<ref>سید ابوالحسن قزوینی، سه مقاله و دو نامه، بی تا، ص ۲</ref> و سال‌ها در انزوا به ریاضت و تزکیه پرداخت. پس از این دوران وی به تألیف و تأسیس مکتب فلسفی خود روی آورد و تا پایان عمر بدان مشغول بود. مطابق برخی اسناد وی بخش پایانی زندگی را در قم گذراند.
 


=== مراحل زندگی علمی ===
=== مراحل زندگی علمی ===
خط ۶۲: خط ۷۳:
'''مرحله سوم''': این مرحله دوره نگارش کتاب‌ها است. چنانکه خود صدرا می‌گوید: «اکنون زمان نوشتن کتاب است و این خواست خداوند است که به این زمان موکول گردیده است.» [[اسفار]] نخستین کتابی است که پس از انزوای طولانی می‌نویسد و چنین برمی آید که آن را در همان محل گوشه نشینی خود نوشته است. پیش از اسفار رساله‌های اندکی نوشته است و پس از اسفار هر کتابی که نوشته است از عبارات آن گرفته شده است و می‌توان اسفار را اساس کتاب‌های دیگر صدرا دانست.<ref>زیست‌نامه صدرالدین محمد شیرازی، مقدمه محمدرضا مظفر بر اسفار، ص ۴-۷</ref>
'''مرحله سوم''': این مرحله دوره نگارش کتاب‌ها است. چنانکه خود صدرا می‌گوید: «اکنون زمان نوشتن کتاب است و این خواست خداوند است که به این زمان موکول گردیده است.» [[اسفار]] نخستین کتابی است که پس از انزوای طولانی می‌نویسد و چنین برمی آید که آن را در همان محل گوشه نشینی خود نوشته است. پیش از اسفار رساله‌های اندکی نوشته است و پس از اسفار هر کتابی که نوشته است از عبارات آن گرفته شده است و می‌توان اسفار را اساس کتاب‌های دیگر صدرا دانست.<ref>زیست‌نامه صدرالدین محمد شیرازی، مقدمه محمدرضا مظفر بر اسفار، ص ۴-۷</ref>


==تحصیلات==
=== بنیانگذاری حکمت متعالیه ===
وی تحصیلات مقدماتی را در کنار پدرش که از اشراف بود، به پایان رساند. پس از فوت پدر به [[اصفهان]] رفت. اصفهان در آن دوران پایتخت [[صفویه|صفویان]] بود و از جهت علوم نقلی و عقلی رونق داشت. وی علوم عقلی را نزد [[میرداماد|سید محمدباقر میرداماد]] (<small>متوفی ۱۰۴۱ ق.</small>) و علوم نقلی را از [[بهاء الدین عاملی|شیخ بهاء الدین عاملی]] (<small>متوفی ۱۰۳۰ ق.</small>) فراگرفت و از این دو اجازه دریافت کرد.<ref> صدرالدین شیرازی، شرح اصول کافی، ذیل حدیث اول، ص ۱۶</ref> هنگامی که وی به اصفهان می‌رفت دارای مقام علمی و عملی ممتازی بوده است، زیرا در ابتدای ورود به حوزه اصفهان در درس شیخ بهاءالدین عاملی (<small>۱۰۳۱-۹۵۳</small>) شرکت نمود.<ref>مقدمه محمدرضا مظفر بر الحکمة المتعالیة، ص ۵</ref>
در سه سده گذشته وی بزرگ‌ترین فیلسوف اسلامی و بنیانگذار مکتبی فلسفی بوده است.<ref>مقدمه محمدرضا مظفر بر اسفار؛ ترجمه حسین روحانی نژاد، قبسات؛زمستان ۱۳۷۷ و بهار ۱۳۷۸؛ شماره ۱۰/ و ۱۱</ref> وی در کنار [[فارابی]] (م۳۴۰ه)، [[ابن سینا]] (۳۷۳-۴۲۷)، [[شهاب الدین سهروردی|شیخ اشراق]] و [[نصیرالدین طوسی]] از بزرگان [[فلسفه اسلامی]] به شمار می‌آید.
 
پس از اصفهان، دوباره به شیراز بازگشت. وی در شیراز در مدرسه خان تدریس می‌کرد.<ref> تاریخ آثار العجم، ص ۴۹۵، ذیل مدرسه خان شیراز</ref> در شیراز برخی از علما وی را آزار دادند و او شیراز را به سوی کهک یکی از روستاهای اطراف قم ترک کرد<ref>سید ابوالحسن قزوینی، سه مقاله و دو نامه، بی تا، ص ۲</ref> و سال‌ها در انزوا به ریاضت و تزکیه پرداخت. پس از این دوران وی به تألیف و تأسیس مکتب فلسفی خود روی آورد و تا پایان عمر بدان مشغول بود. مطابق برخی اسناد وی بخش پایانی زندگی را در قم گذراند.


==شاگردان==
==شاگردان==
کاربر ناشناس