قیاس: تفاوت میان نسخه‌ها
←اقسام قیاس
| خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
==اقسام قیاس== | ==اقسام قیاس== | ||
اقسام متعددی برای قیاس ذکر کرده‌اند که برخی از معروف‌ترین و پر کاربردترین آنها عبارتند از: | اقسام متعددی برای قیاس ذکر کرده‌اند که برخی از معروف‌ترین و پر کاربردترین آنها عبارتند از: | ||
*'''قیاس مَنصوص العله''': به قیاسی گفته می‌شود که علتِ حکمِ «اصل» (موضوع اصلی) در حکم آن آمده است؛ برای مثال اگر در [[ حدیث|روایتی]] آمده باشد که شراب انگور نخورید؛ زیرا که مست‌کننده است، معلوم می‌شود که علت حرمت آن، مست‌کنندگی است. از این نتیجه می‌شود که هر چیز دیگری هم که مست‌کننده باشد، [[حرام]] است. به این قیاس، قیاس جَلِی یا مُصَرّح العله هم گفته می‌شود؛<ref>حسینی، الدلیل الفقهی، ۲۰۰۷م، ص۲۵۱، ۲۵۲.</ref> | *'''قیاس مَنصوص العله''': به قیاسی گفته می‌شود که علتِ حکمِ «اصل» (موضوع اصلی) با صراحت در حکم آن آمده است؛ برای مثال اگر در [[ حدیث|روایتی]] آمده باشد که شراب انگور نخورید؛ زیرا که مست‌کننده است، معلوم می‌شود که علت حرمت آن، مست‌کنندگی است. از این نتیجه می‌شود که هر چیز دیگری هم که مست‌کننده باشد، [[حرام]] است. به این قیاس، قیاس جَلِی یا مُصَرّح العله هم گفته می‌شود؛<ref>حسینی، الدلیل الفقهی، ۲۰۰۷م، ص۲۵۱، ۲۵۲.</ref> | ||
*'''قیاس مُستَنبَطُ العله''': در قیاس مستنبط العله علت حکم در «اصل»، نیامده است؛ اما [[فقیه]] علت آن را حدس زده است. نام دیگر این قیاس، قیاس خفی است؛<ref>حسینی، الدلیل الفقهی، ۲۰۰۷م، ص۲۵۱، ۲۵۲.</ref> | *'''قیاس مُستَنبَطُ العله''': در قیاس مستنبط العله علت حکم در «اصل»، نیامده است؛ اما [[فقیه]] علت آن را حدس زده است. نام دیگر این قیاس، قیاس خفی است؛<ref>حسینی، الدلیل الفقهی، ۲۰۰۷م، ص۲۵۱، ۲۵۲.</ref> | ||