کاربر ناشناس
صلوات: تفاوت میان نسخهها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Pourrezaei جز (←در احادیث) |
imported>Pourrezaei جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''صَلَوات''' به معنای دعا و درود، ذکری خاص به زبان عربی است شامل درود بر [[پیامبر اسلام(ص)]] که [[اسلام|مسلمانان]] در [[نماز]] و نیز هنگام شنیدن یا بر زبان آوردن نام [[حضرت محمد(ص)]] ایراد میکنند. در باور مسلمانان صلوات هم احترام است بر پیامبر(ص) و هم [[ثواب]] اخروی و اثرات مثبت دنیوی دارد. جز این، صلوات در فرهنگ عام مسلمانان بسیاری از کشورها جایگاه ویژهای دارد و مسلمانان به مناسبتهای مختلف مانند اظهار شادی در جشنها یا آغاز کارها از باب تیمن و تبرک صلوات میفرستند. | '''صَلَوات''' به معنای دعا و درود، ذکری خاص به زبان عربی است شامل درود بر [[پیامبر اسلام(ص)]] که [[اسلام|مسلمانان]] در [[نماز]] و نیز هنگام شنیدن یا بر زبان آوردن نام [[حضرت محمد(ص)]] ایراد میکنند. در باور مسلمانان صلوات هم احترام است بر پیامبر(ص) و هم [[ثواب]] اخروی و اثرات مثبت دنیوی دارد. جز این، صلوات در فرهنگ عام مسلمانان بسیاری از کشورها جایگاه ویژهای دارد و مسلمانان به مناسبتهای مختلف مانند اظهار شادی در جشنها یا آغاز کارها از باب تیمن و تبرک صلوات میفرستند. | ||
==معنای لغوی و اصطلاحی== | ==معنای لغوی و اصطلاحی== | ||
صلوات جمع صلاة و صلاة از ریشه «ص ـ ل ـ و» | صلوات جمع صلاة و صلاة از ریشه «ص ـ ل ـ و» به معنای دعا، درود، تحیت و رحمت است. «صلاة» مفرد «صلوات» به معنای نماز نیز میآید و گفتهاند از آن رو که نماز شامل دعاهایی نیز هست، به آن صلاة میگویند و بدین سان، «صلوات» در عربی به معنای جمع به کار میرود و مراد از آن نمازها، دعاها یا درودها است.<ref>مجمع البحرین ج۱ ۲۶۶ </ref>به گفته لغتشناسان عرب، اگر از کلمه عربی «صلاة» درود و تهنیت قصد شود، بسته به کسی که آن را به کار میبرد و کسی که برای او به کار میرود، به لحاظ معنوی تفاوت مییابد؛ برای نمونه: صلاة پیامبر بر مومنان به معنای دعا برای خیر و برکت و رستگاری آنان است، صلاة [[فرشته|فرشتگان]] برای کسی، به معنای [[استغفار]] و طلب رحمت برای او است. صلاة مومنان بر حضرت محمد(ص) نیز به معنای ثنا و یادکرد نیک از او است<ref>کتاب العین ج۷، ص۱۵۳</ref> و صلاة خدا بر [[حضرت محمد(ص)]]، به معنای نزول رحمت بر اوست و از ناحیه فرشتگان، تقاضای رحمت برای او.<ref>مجمع البحرین، ج۱، ص۲۶۶</ref> | ||
در اصطلاح دینی، صلوات، نام عمل | در اصطلاح دینی، صلوات، نام عمل عبادی درود خاص بر پیغمبر(ص) و عبارت گفتاری آن نزد [[شیعیان]] جمله «اللهم صلّ علی محمّد و آل محمّد» است. در فارسی، از کلمه صلوات با این که در عربی جمع است معنای مفرد قصد میشود و مراد از آن درود خاص بر پیامبر(ص) است. | ||
==تعبیرها و صیغههای صلوات== | ==تعبیرها و صیغههای صلوات== | ||
معروفترین جمله نزد شیعیان برای صلوات عبارت «اللهم صل علی محمد و آل محمد» است. مذاهب مختلف اسلامی، در این که جمله «اللهم صلی علی محمد» بخش اصلی عبارت صلوات است، اختلافی ندارند؛ اختلاف در عباراتی است که پس از جمله میآورند. شیعیان بر خلاف اهل سنت، غالبا پس از این جمله، عبارت «و آل محمد» را نیز میافزایند و به روایات پرشماری در منابع شیعه و سنی استناد میکنند که بنابر آنها، صلوات کامل آن است که عبارت یاد شده را نیز داشته باشد. از جمله: بنابر روایتی، حضرت محمد(ص) به مردی که از چگونگی صلوات پرسیده بود، فرمود: «بگو" اللهم صل | معروفترین جمله نزد شیعیان برای صلوات عبارت «اللهم صل علی محمد و آل محمد» است. مذاهب مختلف اسلامی، در این که جمله «اللهم صلی علی محمد» بخش اصلی عبارت صلوات است، اختلافی ندارند؛ اختلاف در عباراتی است که پس از جمله میآورند. شیعیان بر خلاف اهل سنت، غالبا پس از این جمله، عبارت «و آل محمد» را نیز میافزایند و به روایات پرشماری در منابع شیعه و سنی استناد میکنند که بنابر آنها، صلوات کامل آن است که عبارت یاد شده را نیز داشته باشد. از جمله: بنابر روایتی، حضرت محمد(ص) به مردی که از چگونگی صلوات پرسیده بود، فرمود: «بگو" اللهم صل علی محمد و علی آل محمد کما صلیت علی آل ابراهیم انک حمید مجید اللهم بارک علی محمد و علی آل محمد کما بارکت علی ابراهیم انک حمید مجید."»<ref>الدر المنثور، ج ۵، ص۲۱۴.</ref> | ||
برخی روایت تصریح دارند که صلوات بدون عبارت «و آل محمد» کامل نیست.<ref>عاملی، | برخی روایت تصریح دارند که صلوات بدون عبارت «و آل محمد» کامل نیست.<ref>عاملی، ۷ ص: ۱۹۹.</ref> در برخی روایات اهل بیت(ع)نیز که از چگونگی صلوات سخن گفتهاند، تاکید شده است که همراه صلوات بر پیامبر(ص)لازم است بر آل آن حضرت نیز صلوات فرستاد. از جمله در روایتی از امام صادق(ع)صلوات چنین ذکر شده است: «صَلَوَاتُ اللَّهِ وَ صَلَوَاتُ مَلَائِکتِهِ وَ أَنْبِیائِهِ وَ رُسُلِهِ وَ جَمِیعِ خَلْقِهِ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ السَّلَامُ عَلَیهِ وَ عَلَیهِمْ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَکاتُه.»<ref>عاملی، ۷ ص: ۱۹۶.</ref>در روایتی آمده است که صلوات بر محمد(ص)صد حسنه دارد و صلوات بر او و آلش هزار حسنه.<ref>عاملی، ج : ۷ ص: ۱۹۵.</ref> | ||
برخی از [[شیعیان]] به خصوص در [[ایران]] بعد از ذکر صلوات عبارت «و عجل فرجهم»(فرج آنان را نزدیک بگردان)را میافزایند که مبتنی بر روایات منقول از اهل بیت(ع)است.<ref>عاملی، | برخی از [[شیعیان]] به خصوص در [[ایران]] بعد از ذکر صلوات عبارت «و عجل فرجهم»(فرج آنان را نزدیک بگردان)را میافزایند که مبتنی بر روایات منقول از اهل بیت(ع)است.<ref>عاملی، ۱۴۰۹، ج : ۵ ص: ۹۶</ref> | ||
==اهمیت و فضیلت صلوات== | ==اهمیت و فضیلت صلوات== | ||
بنابر برخی روایات، صلوات، ذکری است که انبیای پیش از حضرت محمد(ص)بر زبان میآوردهاند. به نقلی، صلوات | بنابر برخی روایات، صلوات، ذکری است که انبیای پیش از حضرت محمد(ص)بر زبان میآوردهاند. به نقلی، صلوات در ترفیع درجات معنوی حضرت ابراهیم(ع)موثر بوده است.<ref>عاملی، ج : ۷ ص: ۱۹۴.</ref>از پیامبر اکرم(ص)نقل است که هر کسی بر من صلوات بفرستد، فرشتگان بر او صلوات میفرستند کم یا زیاد؛ به همان اندازه که او میفرستد.<ref>عاملی، ج : ۷ ص: ۱۹۴.</ref>بنابر برخی روایات از جمله روایتی از امام رضا(ع)صلوات گناهان را از میان میبرد.<ref>عاملی، ج : ۷ ص: ۱۹۴.</ref> | ||
=== صلوات در قرآن === | === صلوات در قرآن === | ||
[[قرآن کریم]] ضمن آن که تصریح میکند که خدا و فرشتگانش بر پیامبر(ص) صلوات میفرستند، به مومنان امر میکند که آنان نیز از این کار تبعیت کنند: «ان الله و ملائکته یصلون علی النبی یا ایها الذین آمنوا صلوا علیه وسلموا تسلیما<ref>سوره احزاب، | [[قرآن کریم]] ضمن آن که تصریح میکند که خدا و فرشتگانش بر پیامبر(ص) صلوات میفرستند، به مومنان امر میکند که آنان نیز از این کار تبعیت کنند: «ان الله و ملائکته یصلون علی النبی یا ایها الذین آمنوا صلوا علیه وسلموا تسلیما<ref>سوره احزاب، ۵۶ </ref>: بیگمان خدا و فرشتگانش بر پیامبر درود میفرستند؛ای کسانی که ایمان آوردهاید! [شما نیز]بر او درود و سلامی نیکو بفرستید.» | ||
===صلوات در نماز=== | ===صلوات در نماز=== | ||
صلوات از ذکرهای واجب در [[نماز]] است و مسلمانان مکلّفند هر روزه در [[تشهد]] [[نمازهای یومیه]] خود ذکر صلوات را بر زبان آورند و | صلوات از ذکرهای واجب در [[نماز]] است و مسلمانان مکلّفند هر روزه در [[تشهد]] [[نمازهای یومیه]] خود ذکر صلوات را بر زبان آورند و بر [[پیامبر(ص)]] و [[آل محمد|خاندانش]] با همان ذکر ویژه درود بفرستند. بنابر روایات معتبر، ترک عمدی صلوات بر پامبر اکرم(ص)موجب ابطال نماز است.<ref>صدوق، ج : ۲ ص: ۱۸۳.</ref> | ||
=== در احادیث === | === در احادیث === | ||
در منابع روایی ثواب و اثرات معنوی و مادی مثبت فراوانی برای صلوات بر شمرده شده است. در برخی منابع مهم روایی بابهایی ویژه صلوات و چگونگی و چند و چون و اهمیت آن گشوده شده است. برخی دیگر از منابع روایی، به تناسب موضوعات مورد بحث خود، از اهمیت صلوات سخن گفتهاند. در معتبرترین کتاب روایی شیعه، کافی، درباره اهمیت و فضیلت صلوات آمده است که «هر کس | در منابع روایی ثواب و اثرات معنوی و مادی مثبت فراوانی برای صلوات بر شمرده شده است. در برخی منابع مهم روایی بابهایی ویژه صلوات و چگونگی و چند و چون و اهمیت آن گشوده شده است. برخی دیگر از منابع روایی، به تناسب موضوعات مورد بحث خود، از اهمیت صلوات سخن گفتهاند. در معتبرترین کتاب روایی شیعه، کافی، درباره اهمیت و فضیلت صلوات آمده است که «هر کس بر محمّد و آل محمّد ده بار صلوات فرستد، خدا و فرشتگانش صد بار بر او درود میفرستند، و کسی که بر محمّد و آل محمّد صد بار صلوات فرستد خدا و فرشتگانش هزار مرتبه براو درود میفرستند.»<ref>کلینی، ج۲، ص۴۹۳.</ref> | ||
شیخ حر عاملی، در کتاب وسائل الشیعه و مستدرک آن، بابهایی با عناوینی همچون کیفیت صلوات،<ref>عاملی، | شیخ حر عاملی، در کتاب وسائل الشیعه و مستدرک آن، بابهایی با عناوینی همچون کیفیت صلوات،<ref>عاملی، ۷ ص: ۱۹۶.</ref> بلند گفتن صلوات<ref>عاملی، ج : ۷ ص: ۱۹۳</ref> و جز آن گشوده است. [[علامه مجلسی]] در کتاب [[بحار الانوار]] که بزرگترین مجموعه حدیثی [[شیعه]] است ۶۷ حدیث را در بابی با عنوان فضیلت صلوات بر نبی و آلش جمع آوری کرده است. <ref>بحار الانوار، ج ۹۱، ص۴۷- ۷۳</ref> | ||
در جلد اول کتاب کنز العمال از مجموعههای حدیثی [[اهل سنت]] نیز | در جلد اول کتاب کنز العمال از مجموعههای حدیثی [[اهل سنت]] نیز ۱۱۹ حدیث در باب ششم نقل کرده است که مضمون آنها صلوات و اهمیت و فضیلت آن است. | ||
خط ۵۲: | خط ۵۰: | ||
# نورانیت و باز شدن [[قلب]] <ref> عَن مَولانا الحَسنِ بنِ عَلی علیهما السلام: إنَّ قَلبَ الرَّجُلِ فِی حُقٍّ وَ عَلی الحُقِّ طَبَقٌ، فَإنْ صَلَّی الرَّجُلُ عِندَ ذلکَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحمَّدٍ صَلاۀً تامَّۀً اِنْکَشَفَ ذلکَ الطَّبَقُ عَنْ ذلِکَ الحُقِّ فَأضاءَ القَلْبُ وَذَکَرَ الرَّجُلُ ما کانَ نَسِی، وَإنْ هُوَ لَمْ یصَلِّ عَلی مُحمَّدٍ وَآلِ مُحمَّدٍ أو نَقَصَ مِن الصَّلاۀِ عَلَیهِم إنْطَبَقَ ذلکَ الطَّبَقُ عَلَی ذلکَ الحُقِّ فأظْلَمَ القَلْبُ وَنَسِی ما کانَ ذَکَرَهُ: قلب انسان درون حفره و ظرفی است و بر روی آن پرده و سرپوشی میباشد، هرگاه که شخصی بر محمّد و آل محمّد صلوات تام و کاملی فرستد. صلوات کامل یعنی علاوه بر پیامبر صلی الله علیه و آله بر خاندان گرامیشان علیهم السلام نیز صلوات فرستاده شود.، آن پرده کنار رفته و قلب وی روشن میگردد و شخص آن چه را که فراموش کرده است را به خاطر میآورد. امّا اگر وی صلوات نفرستد و یا صلواتِ ناقص بفرستد، آن سرپوش بر روی قلبش باقی مانده و قلب وی تاریک میماند و آن چیزی را که در خاطر داشته است را فراموش میکند. الإمامه و التبصرۀ:۱۰۷، الغیبۀ(نعمانی):۶۷، کمال الدین:۳۱۴، علل الشرایع۱:۹۷، عیون أخبار الرضا۲:۶۸، دلائل الإمامه:۱۷۵، إعلام الوری۲:۱۹۲، الإحتجاج ۱:۳۹۷، وسائل الشیعه۷:۱۹۹، بحار الانوار۳۶:۴۱۹، ۵۸:۳۷، ۹۱:۵۱، نور الثقلین۱:۸۲۸، إلزام الناصب۱:۱۹۲، جامع الأحادیث۱۵:۴۹۰، </ref> | # نورانیت و باز شدن [[قلب]] <ref> عَن مَولانا الحَسنِ بنِ عَلی علیهما السلام: إنَّ قَلبَ الرَّجُلِ فِی حُقٍّ وَ عَلی الحُقِّ طَبَقٌ، فَإنْ صَلَّی الرَّجُلُ عِندَ ذلکَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحمَّدٍ صَلاۀً تامَّۀً اِنْکَشَفَ ذلکَ الطَّبَقُ عَنْ ذلِکَ الحُقِّ فَأضاءَ القَلْبُ وَذَکَرَ الرَّجُلُ ما کانَ نَسِی، وَإنْ هُوَ لَمْ یصَلِّ عَلی مُحمَّدٍ وَآلِ مُحمَّدٍ أو نَقَصَ مِن الصَّلاۀِ عَلَیهِم إنْطَبَقَ ذلکَ الطَّبَقُ عَلَی ذلکَ الحُقِّ فأظْلَمَ القَلْبُ وَنَسِی ما کانَ ذَکَرَهُ: قلب انسان درون حفره و ظرفی است و بر روی آن پرده و سرپوشی میباشد، هرگاه که شخصی بر محمّد و آل محمّد صلوات تام و کاملی فرستد. صلوات کامل یعنی علاوه بر پیامبر صلی الله علیه و آله بر خاندان گرامیشان علیهم السلام نیز صلوات فرستاده شود.، آن پرده کنار رفته و قلب وی روشن میگردد و شخص آن چه را که فراموش کرده است را به خاطر میآورد. امّا اگر وی صلوات نفرستد و یا صلواتِ ناقص بفرستد، آن سرپوش بر روی قلبش باقی مانده و قلب وی تاریک میماند و آن چیزی را که در خاطر داشته است را فراموش میکند. الإمامه و التبصرۀ:۱۰۷، الغیبۀ(نعمانی):۶۷، کمال الدین:۳۱۴، علل الشرایع۱:۹۷، عیون أخبار الرضا۲:۶۸، دلائل الإمامه:۱۷۵، إعلام الوری۲:۱۹۲، الإحتجاج ۱:۳۹۷، وسائل الشیعه۷:۱۹۹، بحار الانوار۳۶:۴۱۹، ۵۸:۳۷، ۹۱:۵۱، نور الثقلین۱:۸۲۸، إلزام الناصب۱:۱۹۲، جامع الأحادیث۱۵:۴۹۰، </ref> | ||
# یکی از برترین اعمال <ref> عَنَ ابْنِ عَبَّاسٍ، قَالَ النَّبِی صَلَّی اللهُ عَلیه وَآلهِ: رَأَیتُ البارحَۀَ عَمِّی حَمْزَةَ بْنَ عَبْدِ الْمُطَّلِبِ وَأخِی جَعْفَرَ بْنَ أبِی طالِبٍ وَبَینَ أَیدِیهِما طَبَقٌ مِنْ نَبِقٍ فَأکَلَا سَاعَةً فَتَحَوَّلَ النَّبِقُ عِنَباً، فَأَکَلَا سَاعَةً فَتَحَوَّلَ الْعِنَبُ لَهُمَا رُطَباً، فَأَکَلَا سَاعَةً فَدَنَوْتُ مِنْهُمَا وَقُلْتُ:بِأَبِی أَنْتُمَا،ای الْأَعْمَالِ وَجَدْتُما أَفْضَلَ؟ قَالَا:فَدَینَاکَ بِالْآبَاءِ وَالْأُمَّهَاتِ، وَجَدْنَا أَفْضَلَ الْأَعْمَالِ الصَّلَاةَ عَلَیکَ، وَسَقْی الْمَاء، وَحُبَّ عَلِی بْنِ أَبِی طَالِبٍ علیهالسلام: ابن عباس از پیامبر اکرم صلی الله و علیه و آله نقل میکند که پیامبر بعد از نماز صبح به اصحابشان فرمودند: شب گذشته عمویم حمزه و برادرم جعفر بن اَبی طالب را در خواب دیدم. نزد آنان طبقی بود از میوه درخت سِدر. پس از آنکه مدتی از آن خوردند، آن میوه تبدیل به انگور شد. مقداری دیگر از آن خوردند و آن انگور تبدیل به رطب(خرمای تازه) شد. پس از آنکه مقداری از آن خوردند، نزدیک آنها رفتم و گفتم:فدای شما، چه عملی را بهتر از بقیه اعمال یافتید؟ گفتند:پدر و مادرمان فدای تو باشد، ما بهترین عمل را صلوات بر تو، نوشاندن آب به دیگران و دوستی علی بن ابی طالب علیهالسلام یافتیم. دعوات:۹۰،العقد النضید:۹۲، کشف الیقین:۲۳۱،کشف الغمّه ۱:۹۴،، مدینه المعاجز۳:۳۵،غایه المرام۶:۵۴، بحار الانوار۲۲:۲۸۴،۳۹:۲۷۴، ۷۱:۳۶۹، ۹۱:۷۰ مستدرک وسائل الشیعه۵:۳۳۱،۷:۲۵۰، جامع احادیث ۸:۵۱۴، ۱۵:۴۷۱. </ref> | # یکی از برترین اعمال <ref> عَنَ ابْنِ عَبَّاسٍ، قَالَ النَّبِی صَلَّی اللهُ عَلیه وَآلهِ: رَأَیتُ البارحَۀَ عَمِّی حَمْزَةَ بْنَ عَبْدِ الْمُطَّلِبِ وَأخِی جَعْفَرَ بْنَ أبِی طالِبٍ وَبَینَ أَیدِیهِما طَبَقٌ مِنْ نَبِقٍ فَأکَلَا سَاعَةً فَتَحَوَّلَ النَّبِقُ عِنَباً، فَأَکَلَا سَاعَةً فَتَحَوَّلَ الْعِنَبُ لَهُمَا رُطَباً، فَأَکَلَا سَاعَةً فَدَنَوْتُ مِنْهُمَا وَقُلْتُ:بِأَبِی أَنْتُمَا،ای الْأَعْمَالِ وَجَدْتُما أَفْضَلَ؟ قَالَا:فَدَینَاکَ بِالْآبَاءِ وَالْأُمَّهَاتِ، وَجَدْنَا أَفْضَلَ الْأَعْمَالِ الصَّلَاةَ عَلَیکَ، وَسَقْی الْمَاء، وَحُبَّ عَلِی بْنِ أَبِی طَالِبٍ علیهالسلام: ابن عباس از پیامبر اکرم صلی الله و علیه و آله نقل میکند که پیامبر بعد از نماز صبح به اصحابشان فرمودند: شب گذشته عمویم حمزه و برادرم جعفر بن اَبی طالب را در خواب دیدم. نزد آنان طبقی بود از میوه درخت سِدر. پس از آنکه مدتی از آن خوردند، آن میوه تبدیل به انگور شد. مقداری دیگر از آن خوردند و آن انگور تبدیل به رطب(خرمای تازه) شد. پس از آنکه مقداری از آن خوردند، نزدیک آنها رفتم و گفتم:فدای شما، چه عملی را بهتر از بقیه اعمال یافتید؟ گفتند:پدر و مادرمان فدای تو باشد، ما بهترین عمل را صلوات بر تو، نوشاندن آب به دیگران و دوستی علی بن ابی طالب علیهالسلام یافتیم. دعوات:۹۰،العقد النضید:۹۲، کشف الیقین:۲۳۱،کشف الغمّه ۱:۹۴،، مدینه المعاجز۳:۳۵،غایه المرام۶:۵۴، بحار الانوار۲۲:۲۸۴،۳۹:۲۷۴، ۷۱:۳۶۹، ۹۱:۷۰ مستدرک وسائل الشیعه۵:۳۳۱،۷:۲۵۰، جامع احادیث ۸:۵۱۴، ۱۵:۴۷۱. </ref> | ||
# صلوات برابر [[تسبیح]] ، [[تهلیل]] و [[تکبیر]] <ref> عن أبی الحَسنِ الرِّضا علیهالسلام: الصَّلاۀُ علی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ تَعْدِلُ عِنْدَ اللهِ عَزَّوَجَلَّ التَّسبیحَ وَالتَّهلِیلَ وَالتَّکبِیرَ: صلوات بر محمد و آل محمد علیهم السلام نزد خدای عزوجل برابر است با تسبیح(ذکر سُبحانَ اللهِ) و تهلیل(ذکر لا إلهَ إلاّ اللهُ) و تکبیر(ذکر أللهُ أکبرُ). أمالی(صدوق رحمه الله):۱۳۲، عیون أخبار الرضا علیهالسلام ۲:۲۶۵، روضۀ الواعظین۲:۳۲۲، جامع الأخبار:۱۵۶، وسائل الشیعۀ۷:۱۹۴، بحارالأنوار۹۱:۷۴، جامع أحادیث الشیعۀ۱۵:۴۶۳ </ref> | # صلوات برابر [[تسبیح]]، [[تهلیل]] و [[تکبیر]] <ref> عن أبی الحَسنِ الرِّضا علیهالسلام: الصَّلاۀُ علی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ تَعْدِلُ عِنْدَ اللهِ عَزَّوَجَلَّ التَّسبیحَ وَالتَّهلِیلَ وَالتَّکبِیرَ: صلوات بر محمد و آل محمد علیهم السلام نزد خدای عزوجل برابر است با تسبیح(ذکر سُبحانَ اللهِ) و تهلیل(ذکر لا إلهَ إلاّ اللهُ) و تکبیر(ذکر أللهُ أکبرُ). أمالی(صدوق رحمه الله):۱۳۲، عیون أخبار الرضا علیهالسلام ۲:۲۶۵، روضۀ الواعظین۲:۳۲۲، جامع الأخبار:۱۵۶، وسائل الشیعۀ۷:۱۹۴، بحارالأنوار۹۱:۷۴، جامع أحادیث الشیعۀ۱۵:۴۶۳ </ref> | ||
# صلوات بر [[حضرت زهرا(س)]] باعث آمرزش گناهان و ملحق شدن به پیامبر در بهشت است<ref> عن مولاتِنا فاطِمَۀَ الزهراءِ:قالتْ:قالَ لِی رَسُولُ اللهِ صَلَّی اللهُ علیه وَآلِه: یا فاطِمَۀُ، مَنْ صَلَّی عَلَیکِ غَفَرَ اللهُ لَه وَألْحَقَهُ بیحَیثُ کُنْتُ مِن الجَنَّۀِ:ای فاطمه، هر که بر تو صلوات فرستد خداوند او را میبخشد و در هر جایی از بهشت که من باشم او را به من ملحق خواهد کرد. کشف الغمۀ۲:۱۰۰، بحارالأنوار۴۳:۵۵، ۹۷:۱۹۴، الخصائص الفاطمیۀ۲:۴۶۷، اللمعۀ البیضاء:۲۹۱، مستدرک وسائل الشیعۀ۱۰:۲۱۱، الأنوار البهیۀ:۶۷، بیت الأحزان:۳۵، جامع أحادیث الشیعۀ۱۲:۲۶۶، مستدرک سفینۀ البحار۶:۳۷۰، میزان الحکمۀ۲:۱۱۹۷ </ref> | # صلوات بر [[حضرت زهرا(س)]] باعث آمرزش گناهان و ملحق شدن به پیامبر در بهشت است<ref> عن مولاتِنا فاطِمَۀَ الزهراءِ:قالتْ:قالَ لِی رَسُولُ اللهِ صَلَّی اللهُ علیه وَآلِه: یا فاطِمَۀُ، مَنْ صَلَّی عَلَیکِ غَفَرَ اللهُ لَه وَألْحَقَهُ بیحَیثُ کُنْتُ مِن الجَنَّۀِ:ای فاطمه، هر که بر تو صلوات فرستد خداوند او را میبخشد و در هر جایی از بهشت که من باشم او را به من ملحق خواهد کرد. کشف الغمۀ۲:۱۰۰، بحارالأنوار۴۳:۵۵، ۹۷:۱۹۴، الخصائص الفاطمیۀ۲:۴۶۷، اللمعۀ البیضاء:۲۹۱، مستدرک وسائل الشیعۀ۱۰:۲۱۱، الأنوار البهیۀ:۶۷، بیت الأحزان:۳۵، جامع أحادیث الشیعۀ۱۲:۲۶۶، مستدرک سفینۀ البحار۶:۳۷۰، میزان الحکمۀ۲:۱۱۹۷ </ref> | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
خط ۶۳: | خط ۶۱: | ||
==مواقع صلوات== | ==مواقع صلوات== | ||
صلوات از اذکاری است که بنابر روایات، در مواقع بسیاری توصیه شده است. بنابر روایتی، ذکر صلوات در هر مجلسی مستحب و کاری شایسته است.<ref>عاملی، ج : | صلوات از اذکاری است که بنابر روایات، در مواقع بسیاری توصیه شده است. بنابر روایتی، ذکر صلوات در هر مجلسی مستحب و کاری شایسته است.<ref>عاملی، ج : ۷ ص: ۲۰۱.</ref> برخی دیگر از مهمترین مواقع عبارتند از: | ||
*هنگام ذکر خدا: مستحب است هر گاه ذکر خدا میشود، بر محمد و آل محمد(ص)نیز صلوات فرستاده شود.<ref>عاملی، ج : | *هنگام ذکر خدا: مستحب است هر گاه ذکر خدا میشود، بر محمد و آل محمد(ص)نیز صلوات فرستاده شود.<ref>عاملی، ج : ۷ ص: ۲۰۱</ref> | ||
*پس از نماز: بنابر روایات معتبر، صلوات از مهمترین اذکار پس از نماز یا [[تعقیبات نماز]] است به گونهای که در تعقیبات مشترک که بعد از همه نمازها میتوان خواند، بیش از سه دعا نقل شده که مشتمل بر ذکر صلوات است. در تعقیبات مختص نماز صبح نیز مستحب است که صد بار صلوات گفته شود. در تعقیبات نماز مغرب نیز خواندن [[آیه صلوات]] توصیه شده است.<ref>عاملی، | *پس از نماز: بنابر روایات معتبر، صلوات از مهمترین اذکار پس از نماز یا [[تعقیبات نماز]] است به گونهای که در تعقیبات مشترک که بعد از همه نمازها میتوان خواند، بیش از سه دعا نقل شده که مشتمل بر ذکر صلوات است. در تعقیبات مختص نماز صبح نیز مستحب است که صد بار صلوات گفته شود. در تعقیبات نماز مغرب نیز خواندن [[آیه صلوات]] توصیه شده است.<ref>عاملی، ۱۴۰۹، ج : ۵ ص: ۹۶؛ مفاتیح الجنان، باب اول، فصل اول</ref> در مسجدهای شیعیان در ایران بعد از هر نماز ابتدا آیه صلوات قرائت میشود و سپس همه نمازگزاران سه بار صلوات میفرستند. | ||
* پس از سخنرانی: بنابر برخی روایات، ذکر صلوات در پایان سخنرانی مستحب و بسیار موثر است.<ref>عاملی، ج : | * پس از سخنرانی: بنابر برخی روایات، ذکر صلوات در پایان سخنرانی مستحب و بسیار موثر است.<ref>عاملی، ج : ۷ ص: ۱۹۹</ref> | ||
*در پایان دعا: ذکر صلوات در آخرین فقرات ادعیه توصیه و این عمل، موجب استجابت دعا خوانده شده است.<ref>عاملی، ج : | *در پایان دعا: ذکر صلوات در آخرین فقرات ادعیه توصیه و این عمل، موجب استجابت دعا خوانده شده است.<ref>عاملی، ج : ۷ ص: ۱۹۹</ref> | ||
*پیش از نام بردن از پیامبران الهی: در برخی روایات آمده است که مستحب است وقتی نام انبیای الهی را میبرید، پیش از ذکر درود بر آنان، بر حضرت محمد(ص)و آل او صلوات بفرستید.<ref>عاملی، ج : | *پیش از نام بردن از پیامبران الهی: در برخی روایات آمده است که مستحب است وقتی نام انبیای الهی را میبرید، پیش از ذکر درود بر آنان، بر حضرت محمد(ص)و آل او صلوات بفرستید.<ref>عاملی، ج : ۷ ص: ۱۹۹</ref> | ||
*هنگام دست دادن فراموشی: برای به خاطر آوردن آنچه فراموش شده، صلوات، ذکری موثر است به شرط آن که صلوات، کامل باشد و آل محمد(ص)نیز در آن ذکر گردد.<ref>عاملی، | *هنگام دست دادن فراموشی: برای به خاطر آوردن آنچه فراموش شده، صلوات، ذکری موثر است به شرط آن که صلوات، کامل باشد و آل محمد(ص)نیز در آن ذکر گردد.<ref>عاملی، ۷ ص: ۱۹۹</ref> | ||
===ختم صلوات=== | ===ختم صلوات=== | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
<div class="reflist4" style="height: 220px; overflow: auto; padding: 3px" > | |||
{{پانویس|3}} | {{پانویس|3}} | ||
</div> | |||
==منابع== | ==منابع== | ||
*عاملی، | *عاملی، شیخ حر، ''مستدرک وسائل الشیعة''، مؤسسه آل البیت علیهمالسلام قم، ۱۴۰۹ق. | ||
*صدوق، ''من لا | *صدوق، ''من لا یحضره الفقیه''، انتشارات جامعه مدرسین قم، ۱۴۱۳ق. |