عاق والدین: تفاوت میان نسخه‌ها

عاق والدین، به معنای این است که فرزند پدر و مادر را آزار دهد و آنان را با زبان و رفتار از خود برنجاند.<ref>نراقی، معراج السعاده، ص۵۳۲.</ref> البته واژه عقوق در لغت به معنی بریدن آمده، در این صورت منظور از عاق والدین، قطع رحم با آنان است.<ref>فراهیدی، العین، ج۱، ص۶۳.</ref> [[ملا مهدی نراقی]] عاق والدین را بدترین نوع [[قطع رحم]] دانسته و معتقد است هر آنچه که به نکوهش قطع رحم دلالت می‌کند بر نکوهش عاق والدین نیز دلالت دارد. همچنین عاق والدین را از رذایلی می‌داند که مربوط به قوای غضبیه و شهویه است و از [[کینه]] و [[خشم]] یا [[بخل]] و [[حب دنیا]] ناشی می‌شود.<ref>نراقی، جامع السعادات، ج۲، ص۲۶۲.</ref>

عاق والدین به هر نوع آزردن و نافرمانی پدر و مادر یا یکی از آن دو گفته می‌شود. در روایات نگاه تند و خشم‌آلود<ref> کلینی، الکافی، ج۲، ص۳۴۹.</ref> ضایع کردن حقوق،<ref>غرر الحکم، ص۶۷۱.</ref> برآورده نکردن خواسته، انجام ندادن فرمان، احترام نکردن<ref>نوری، مستدرک الوسائل، ج۱۵، ص۱۹۴. </ref> از مصادیق آن شمرده شده است. ملا احمد نراقی گفته هر چیزی که سبب آزردن والدین شود، عاق محسوب می‌گردد.<ref>نراقی، معراج السعاده، ص۵۳۲.</ref> در روایتی از امام صادق گفتن اف، به پدر و مادر به عنوان کمترین مصداق عاق والدین یاد شده و گفته شده اگر چیزی کمتر از آن چیزی وجود داشت خدا از آن هم نهی می‌کرد. <ref> کلینی، الکافی، ج۲، ص۳۴۹</ref>

* محرومیت از بهشت و استشمام بوی آن؛<ref> کلینی، الکافی، ج۲، ص۳۴۹</ref> بر پایه روایتی  از امام صادق (ع)، روز قیامت، پرده‌ای از پرده‌های [[بهشت]] را کنار می‌زنند، بوی آن به مشام هر جانداری را از مسافت پانصد سال راه می‌رسد، مگر کسانی که عاق والدین شده‌اند<ref> الکافی، ج۲، ص۳۴۹</ref> همچنین در روایات متعددی از تعبیر لایدخل الجنه برای عاق والدین استفاده شده است.

* پذیرفته نشدن نماز؛ در روایتی آمده کسی که با نظر دشمنی به پدر و مادر ستمکار خود نگاه کند، خدا [[نماز]]ش را نمی‌پذیرد.<ref> الکافی، ج۲، ص۳۴۹</ref>

* عذاب در دنیا؛ در روایتی از پیامبر عقوق والدین از گناهانی دانسته شده که انسان در دنیا کیفرش را می‎بیند.<ref>نهج الفصاحه، ص۱۶۵.</ref> ملا احمد نراقی گفته است که تجربه ثابت که عاق والدین، کوتاهی عمر، تلخی زندگانی، فقر، پریشانی و سختی جان‌دادن و شدت سکرات موت را در پی دارد.<ref>نراقی، معراج السعاده، ص۵۳۲.</ref>

* عذاب قبر؛ به گفته ملامهدی نراقی، کسی که مادرش از او ناراضی باشد [[سکرات موت]] و [[عذاب قبر]]ش شدید است.<ref> جامع السعادات، ج۲، ص۲۶۳.</ref>

بر اساس برخی روایات، عاق والدین اختصاص به زمان زنده بودن پدر و مادر ندارد  و پس از [[مرگ]] آنها را هم دربر می‌گیرد. همان‌گونه که نیکی به آنها به زمان حیات اختصاص ندارد. امکان دارد کسی در حال حیات والدین با آنها مهربان باشد اما پس از مرگشان عاق شود مانند کسی که پس از مرگ والدین قرض آنها را ادا نمی‌کند و برایشان طلب آمرزش نمی‌کند. همچنین ممکن است فرزندی در دنیا عاق والدین باشد اما پس از مرگ آنها نه.<ref>کلینی، الکافی، ج۲، ص۱۶۳.</ref>