سهل بن سعد ساعدی: تفاوت میان نسخه‌ها

| زادروز = <!-- {{تولد و سن|سال (۴ رقم فارسی) |ماه (۱ یا دو رقم فارسی) |روز (۲ رقم فارسی) }} -->

| تاریخ مرگ = ۸۸-۹۱ق

| نقش‌های برجسته =[[صحابه]] {{•}} [[:رده:یاران امام علی|یاران امام علی (ع)]] {{•}} [[:رده:راویان حدیث|راویان]]

'''ابو‌العباس سهل بن سعد بن مالک انصاری ساعدی،''' (درگذشته ۸۸ یا ۹۱ق) از [[صحابه]] [[محمد (ص)|رسول خدا (ص)]] و [[:رده:یاران امام علی|یاران امام علی (ع)]] بود که [[حدیث غدیر]] و بسیاری از [[حدیث|احادیث]] دیگر را روایت کرده است. از افتخارات او می‌توان به [[بیعت]] با پیامبر (ص)، حضور در [[غزوه تبوک|جنگ تبوک]] و نماز خواندن به دو قبله اشاره کرد.

وی در شام با کاروان [[:رده:اسیران کربلا|اسرای کربلا]] برخورد کرده و چگونگی ورود آنان به شام را روایت کرده است. او آخرین صحابه پیامبر (ص) بود که در [[مدینه]] درگذشت.

سهل بن سعد ساعدی از [[صحابه]] مشهور [[رسول خدا (ص)]] و از طایفه [[بنی ساعده|بنی‌ساعده]] بود که هنگام رحلت پیامبر اکرم (ص) ۱۵ سال بیشتر نداشت. گفته شده نام او حزن بود و پیامبر (ص) او را سهل نامید.<ref> ثقفی، الغارات، ص ۴۳۸؛ اسدالغابه، ج۲، ص۳۲۰؛ ابن الأثیر، ج۲، ص ۳۲۰</ref> کنیه‌ وی ابوالعباس<ref>اخبارالطوال، ص۳۷۰</ref><ref>مجلسی، ج۴۵، ص ۱۲۷</ref> یا ابویحیی بود.<ref> ثقفی، الغارات، ص۴۳۸؛ اسدالغابه، ج۲، ص۳۲۰</ref> [[شیخ طوسی]] او را از [[:رده:یاران امام علی|یاران امام علی (ع)]] نیز می‌داند.<ref>طوسی، ص ۶۶</ref>

از جمله فضایل او را دو [[بیعت]] با پیامبر (ص)، و [[نماز]] گزاردن وی به دو [[قبله]] و همچنین تمجید پیامبر (ص) از وی دانسته‌اند.<ref>مفید، الجمل، ص ۱۰۶</ref> وی از بزرگان اصحاب شمرده شده که خدمتگزار پیامبر (ص) و همواره ملازم آن حضرت بود و غالب روایات نبوی از همین گروه و نظایر ایشان نقل شده است، چرا که عمر طولانی‏تری داشتند و مورد مراجعه مردم بودند.<ref>ابن سعد، ج ۲، ص ۳۵۷</ref>خواهرانش نائله و عمره از زنانی بودند که [[اسلام]] آوردند و با پیامبر (ص) در [[مدینه]] بیعت کردند.<ref>ابن سعد، ج ۸، ص۳۷۸</ref>

:من از همه دوستانم كوچكتر و [[قرآن]]‌خوان ایشان در تبوك بودم.‏<ref>واقدی، ص ۷۶۷</ref>

او [[حدیث|احادیثی]] از [[پیامبر (ص)]] و [[علی (ع)]] و [[فاطمه (س)]] و برخی صحابه نقل کرده است. [[ابو هریره]] و [[سعید بن مسیب]]، [[زهری]]، [[ابو حازم]] و پسرش [[عباس بن سهل]] از او حدیث روایت کرده‌اند.<ref>ابن اثیر، اسدالغابه، ج۲، ص ۳۲۰</ref>

از او نقل شده که می‌گوید: از [[حضرت زهرا]] (س) درباره [[امامان]] پرسیدم، ایشان در پاسخ فرمود که پیامبر (ص)، نام علی (ع) و یازده فرزندش را به عنوان امامان یکی پس از دیگری نام برده است.<ref>خزاز قمی، ص ۱۹۵</ref>

او از شاهدان و [[:رده:راویان حدیث غدیر|راویان حدیث غدیر]] بوده<ref>ابن طاووس، ج ۱، ص ۱۳۹</ref> و جمله مشهور پیامبر (ص) با عنوان [[حدیث رایت]] که فرمود: '''''فردا پرچم را به دست کسی خواهم داد که خدا و رسولش را دوست دارد و خدا و رسول او ر ادوست می‌دارند. و او بر نمی‌گردد تا این که خدا پیروزش کند''''' را روایت کرده است.<ref>ابن طاووس، ج۱، ص۵۸</ref>

==در کلام امام حسین (ع) ==

[[امام حسین (ع)]] در [[خطبه|خطبه‌ای]] که برای [[کوفه|کوفیانی]] که در مقابلش صف آرایی کرده بودند، ایراد کرد، او را به عنوان شاهد معرفی نمود و فرمود:

:«اگر مرا قبول ندارید، افرادی چون [[جابر بن عبدالله انصاری]]، [[زید بن ارقم]]، و '''سهل بن سعد ساعدی''' هستند، سخن رسول خدا (ص) درباره من را از آن‌ها بپرسید» <ref>مفید، الارشاد، ج‌۲، ص ۹۷؛ طبری، ج ۷، ص ۳۰۲۴؛ بحارالانوار، ج۴۵، ص۵؛ اعلام الوری، ص۲۴۰</ref>

بعد از [[شهادت]] امام حسین (ع) وقتی [[اهل بیت]] را به [[شام]] بردند، سهل خود را به کاروان اهل بیت رساند و از دختر امام حسین (ع) خواست اگر خواسته‌ای دارد به وی بگوید. ایشان خواست سر مبارک امام را دورتر از ایشان حمل کنند تا مردم کمتر به حرم پیامبر (ص) بنگرند.<ref> مجلسی، ج۴۵، ص ۱۲۷.</ref> روایت معروفی از چگونگی ورود [[:رده:اسیران کربلا|اسرای کربلا]] به شام از وی نقل شده است.<ref>بحارالانوار، ج۴۵، ص۱۲۷-۱۲۸ </ref><ref>[http://islamquest.net/fa/archive/question/fa۲۸۸۷ سهل بن سعد ساعدی که بود؟]</ref>

به گفته برخی منابع سهل از دوستان [[امیرالمؤمنین]] و خاندان او بود و از این جهت حجاج وی را آزار می‏داد.<ref>ثقفی، الغارات، ۴۳۸</ref>

روزگاری که او در مدینه می‌زیست، مردی از [[آل مروان]] بر این شهر حکومت یافت. وی سهل را احضار کرده و کنیه [[ابوتراب]] علی (ع) را مورد استهزاء قرار داد و از سهل خواست تا امام را ناسزا گوید، اما او نپذیرفت و خاطرنشان کرد که هیچ کنیه‌ای نزد امام چون ابوتراب محبوب نبود.<ref>ابن بطریق، ص ۴۴۹</ref><ref> ثقفی، الغارات، ص ۴۳۸</ref>

او در سال ۸۸ یا ۹۱ق درگذشت و هنگام مرگ ۹۶ یا ۹۹ سال داشت.<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۲، ص۶۶۵</ref><ref>اخبار الطوال، ص۳۷۰؛ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص ۵۳۴</ref> <ref>ابن جوزی،المنتظم، ج۶، ص۳۰۲</ref>

* ابن اثیر، عزالدین علی، الكامل فی التاریخ، بیروت، دارصادر، ۱۳۸۵ق.

* ابن الأثیر، عز الدین أبوالحسن علی بن محمد، أسد الغابة فی معرفة الصحابة، بیروت، دارالفكر، ۱۴۰۹ق/۱۹۸۹م.

* ابن الجوزی،أبو الفرج عبد الرحمن بن علی بن محمد، المنتظم فی تاریخ الأمم و الملوك، تحقیق محمد عبدالقادر عطا و مصطفی عبدالقادر عطا، بیروت، دارالكتب العلمیة، ط الأولی، ۱۴۱۲ق/۱۹۹۲م.

* ابن سعد كاتب واقدی، محمد، طبقات الکبری، ترجمه محمود مهدوی دامغانی، تهران، انتشارات فرهنگ و اندیشه، ۱۳۷۴ش.

* ابن قتیبة، أبو محمد عبد الله بن مسلم، المعارف، تحقیق ثروت عكاشة، القاهرة، الهیئة المصریة العامة للكتاب، ط الثانیة، ۱۹۹۲م.

* اخبار الطوال، ابو حنيفه احمد بن داود دينورى، ترجمه محمود مهدوى دامغانى، تهران، نشر نى، چ چهارم، ۱۳۷۱ش.

* ثقفی، ابراهیم بن محمد، الغارات، قم، مؤسسه دارالكتاب، ۱۴۱۰ق.

* خزاز قمی، علی بن محمد، كفایة الأثر، قم، انتشارات بیدار، ۱۴۰۱ق.

* شیخ مفید، محمد بن محمد بن نعمان، الإرشاد، قم، انتشارات كنگره جهانی شیخ مفید، ۱۴۱۳ق.

* طبرسی، امین الاسلام فضل بن حسن، إعلام الوری، یك جلد، دار الكتب الإسلامیة تهران.

* واقدی، محمد بن عمر، مغازی تاریخ جنگهای پیامبر (ص)، ترجمه محمود مهدوی دامغانی، تهران، مركز نشر دانشگاهی.