چشم‌زخم: تفاوت میان نسخه‌ها

بر پایه روایاتی که در منابع حدیثی فریقین نقل شده، چشم‌زخم واقعیت دارد در یکی از این احادیث گفته شده اگر چیزی می‌توانست بر [[قضا و قدر]] سبقت گیرد، چشم‌زخم بود.<ref>ابن حنبل، ج۲، ص۳۱۹؛ بخاری، ج۷، ص۲۳-۲۴. به نقل از دانشنامه جهان اسلام، مجلسی، بحارالانوار، ج۶۰، ص۹، ۲۵-۲۶.</ref> همچنین در روایات که از [[امامان شیعه]] رسیده به واقعیت داشتن آن تصریح و راه‌های برای در امان ماندن از آن توصیه شده است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ج۶۰، ص۲۵-۲۶.</ref>

در روایات رسیده از [[امامان شیعه]] برای محفوظ ماندن از اثر چشم‌زخم، خواندن [[معوذتین]]، [[آیه الکرسی]]، [[سوره جن]] و [[آیه و ان یکاد]] سفارش شده است. بر پایه روایتی که [[کلینی]] از [[امام هشتم شیعیان]] نقل کرده، آن حضرت قرائت [[سوره حمد]] و [[معوذتین]] را برای دفع چشم‌زخم توصیه کرده است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۶، ص۵۰۳. </ref> از امام رضا(ع) نقل شده برای دفع چشم‌زخم نوشته‌ای از سوره حمد، معوذتین و آیه الکرسی را در شیشه‌ای قرار دهد.<ref>طبرسی، مکارم الاخلاق، ص۳۸۶.</ref> از امام صادق نیز در خواص قرائت [[سوره جن]] نقل شده که هر کس این سوره بخواند از چشم‌زخم در امان می‌ماند. همچنین شُبّر در کتاب [[طب الائمه (شبر)|طب الائمه]] دعاهایی برای دفع چشم‌زخم آورده است.<ref> شبر، طب الائمه، ص۲۲۶-۲۲۸.</ref> همچنین ائمه شیعه در دعاهایی که در کتب دعا از آنان نقل شده، از خدا خواسته‌اند تا چشم‌زخم آنان را از چشم‌زخم محفوظ بدارد یکی از خواسته‌های [[امام سجاد]] در [[دعای بیست و سوم صحیفه سجادیه]] همین است. از [[حسن بصری]] نقل شده که [[آیه و ان یکاد]] دوای چشم‌زخم است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ج۱۰، ص۵۱۳؛ مجلسی، بحارالانوار، ج۶۰، ص۱۲؛ شعیری، جامع الاخبار، ص۱۵۷.</ref>

همچنین از امامان شیعه نقل شده هنگامی که چیزی شما را به تعجب آورد، [[ذکر]] خدا را به زبان جاری کنید. اذکاری مانند [[تکبیر]]<ref>ابنا بسطام، طب الائمه، ص۱۲۱.</ref> [[حوقله]] و ماشاءالله سفارش شده است.

در فرهنگ‌های مختلف شیوه‌هایی برای دفع چشم‌زخم مطرح است در فرهنگ عامه ایرن پندار بر این است که دودکردن اسپند و همچنین شکستن تخم‌مرغ برای دفع چشم‌زخم مؤثر است ایرانیان معمولا در مجالس شادی برای دفع چشم‌زخم دانه‌های اسپند را بو داده و دود آن در محل رفت و آمد حاضران پخش می‌دهند. اما در منابع دینی چیزی بر تأیید این اعمال یافت نمی‌شود از این رو برخی آن را نوعی خرافه می‌دانند.  

همچنین در ایران مردم قاب‌هایی که در آنها [[آیه و ان یکاد]]، [[آیة الکرسی]] و [[چهارقل]] نوشته شده را برای دفع چشم‌زخم در منزل یا کتیبه کاشی‌کاری شده آنها را در سردر منازل یا دیگر املاک نصب می‌کنند. گردن‌آویزها و ابزار آلات زینتی مشتمل بر آیات وان یکاد، آیة الکرسی، چهارقل و [[دعای شرف‌الشمس]] در دسترس عموم قرار دارد که معمولا آنها را با انگیزه در امان ماندن از اثرات چشم‌شوری به گردن کودکان یا در جای دیگر آویزان می‌کنند.