پرش به محتوا

انقطاع وحی: تفاوت میان نسخه‌ها

۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۹ آوریل ۲۰۱۷
جز
ویرایش جزیی
imported>Mgolpayegani
جز (ویرایش جزیی)
خط ۱: خط ۱:
'''فترت وحی'''، دوره کوتاهی پس از [[بعثت]] است که [[قرآن]] بر [[پیامبر(ص)]] نازل نمی‌شد. بیشتر منابع تاریخی، مدت آن را سه سال یا پانزده روز ذکر کردند. [[مشرک|مشرکان]] در این دوران به تمسخر و آزار پیامبر(ص) روی آوردند. در بعضی از [[روایات]] آمده که در [[حادثه افک]]، [[تغییر قبله]] و پس از سوالات [[یهود]] از پیامبر(ص) درباره [[روح]] و [[اصحاب کهف]]، نیز فترت وحی اتفاق افتاد.  
'''فترت وحی'''، دوره کوتاهی پس از [[بعثت]] که در آن [[قرآن]] بر [[پیامبر(ص)]] نازل نمی‌شد. بیشتر منابع تاریخی، مدت آن را سه سال یا پانزده روز ذکر کرده‌اند. [[مشرک|مشرکان]] در این دوران به [[تمسخر]] و آزار پیامبر(ص) روی آوردند. در بعضی از [[روایات]] آمده که در [[حادثه افک]]، [[تغییر قبله]] و پس از سوالات [[یهود]] از پیامبر(ص) درباره [[روح]] و [[اصحاب کهف]]، نیز فترت وحی اتفاق افتاد.  


== معناشناسی ==
== معناشناسی ==
بر اساس [[روایات]]، در ابتدای بعثت، دوران کوتاهی [[وحی]] بر پیامبر(ص) نازل نشد که این امر  نگرانی‌هایی را در دل او و اطرافیانش به وجود آورد.<ref>رامیار، تاریخ قرآن، ۱۳۶۹ش، ص۷۳.</ref> این دوره در اصطلاح، «فترت وحی» نام دارد.<ref>بهادری، «فترت وحی»، ص۵۲.</ref> مدت این دوره را بیشتر پانزده روز یا سه سال ذکر کردند.<ref>رامیار، تاریخ قرآن، ۱۳۶۹ش، ص۷۲.</ref> منابع تاریخی از این دوران به ناگوارترین و سخت‌ترین روزهای [[پیامبر(ص)]] یاد می‌کنند؛<ref>انصاری، مسعود، «فترت وحی»، ص۱۵۴۵.</ref> همچنین از بدگمانی مردم و  تمسخر و آزار [[مشرک|مشرکان]] در این زمان حکایت دارند.<ref>طبری، تاریخ، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۵۲.</ref> در روایتی آمده که در زمان انقطاع وحی، هرچند ارتباط [[جبرئیل]] با پیامبر(ص) قطع شد؛ اما در این مدت، [[اسرافیل]] او را همراهی می‌کرد.<ref>معرفت، التمهید، ۱۴۱۷ق، ص۶۷.</ref>
بر اساس [[روایات]]، در ابتدای بعثت، دوران کوتاهی [[وحی]] بر پیامبر(ص) نازل نشد که این امر  نگرانی‌هایی را در دل او و اطرافیانش به وجود آورد.<ref>رامیار، تاریخ قرآن، ۱۳۶۹ش، ص۷۳.</ref> این دوره در اصطلاح، «فترت وحی» نام دارد.<ref>بهادری، «فترت وحی»، ص۵۲.</ref> مدت این دوره را بیشتر پانزده روز یا سه سال ذکر کرده‌اند.<ref>رامیار، تاریخ قرآن، ۱۳۶۹ش، ص۷۲.</ref> منابع تاریخی از این دوران به سخت‌ترین روزهای زندگی [[پیامبر(ص)]] یاد می‌کنند؛<ref>انصاری، مسعود، «فترت وحی»، ص۱۵۴۵.</ref> همچنین از بدگمانی مردم و  تمسخر و آزار [[مشرک|مشرکان]] در این زمان حکایت دارند.<ref>طبری، تاریخ، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۵۲.</ref> در روایتی آمده که در زمان انقطاع وحی، هرچند ارتباط [[جبرئیل]] با پیامبر(ص) قطع شد؛ اما در این مدت، [[اسرافیل]] او را همراهی می‌کرد.<ref>معرفت، التمهید، ۱۴۱۷ق، ص۶۷.</ref>
== موارد فترت ==  
== موارد فترت ==  
درباره اینکه در چه زمانی و چند بار ارتباط پیامبر(ص) با [[وحی]] قطع شد، نظریات مختلفی ارائه شده است؛<ref>معرفت، تاریخ قرآن، ۱۳۸۳ش، ص۳۳.</ref>
درباره اینکه در چه زمانی و چند بار ارتباط پیامبر(ص) با [[وحی]] قطع شد، نظریات مختلفی ارائه شده است؛<ref>معرفت، تاریخ قرآن، ۱۳۸۳ش، ص۳۳.</ref>
=== ابتدای بعثت ===  
=== ابتدای بعثت ===  
بیشتر مفسرین معتقدند: پس از [[بعثت پیامبر|بعثت پیامبر(ص)]]، [[نزول قرآن]] سه سال به تاخیر افتاد که دوران «فترت وحی» نامیده شد.<ref>«دوره فترت وحی»، در فرهنگ نامه علوم قرآنی، ص۵۵۹.</ref> [[محمود رامیار]] می‌گوید: دوران سه ساله فترت، با دوره سه ساله دعوت مخفیانه پیامبر(ص) در ابتدای بعثت یکی نیست و فترت وحی با نزول [[سوره مدثر]] پایان یافت.<ref>رامیار، تاریخ قرآن، ۱۳۶۹ش، ص۷۴.</ref> گروهی معتقدند: دوران فترت که در ابتدای بعثت واقع شد، با نزول آیات [[سوره علق]] پایان یافت.<ref>معرفت، تاریخ قرآن، ۱۳۸۳ش، ص۳۳.</ref> برخی دیگر می‌گویند: این دوران، با نزول [[سوره ضحی]] به پایان رسید.<ref>انصاری، مسعود، «فترت وحی»، ص۱۵۴۵.</ref>
بیشتر مفسرین معتقدند: پس از [[بعثت پیامبر|بعثت پیامبر(ص)]]، [[نزول قرآن]] سه سال به تاخیر افتاد که دوران «فترت وحی» نامیده شد.<ref>«دوره فترت وحی»، در فرهنگ نامه علوم قرآنی، ص۵۵۹.</ref> [[محمود رامیار]] می‌گوید: دوران سه ساله فترت، با دوره سه ساله دعوت مخفیانه پیامبر(ص) در ابتدای بعثت یکی نیست و فترت وحی با نزول [[سوره مدثر]] پایان یافت.<ref>رامیار، تاریخ قرآن، ۱۳۶۹ش، ص۷۴.</ref> گروهی معتقدند: دوران فترت که در ابتدای بعثت واقع شد، با نزول آیات [[سوره علق]] پایان یافت.<ref>معرفت، تاریخ قرآن، ۱۳۸۳ش، ص۳۳.</ref> برخی دیگر می‌گویند: این دوران، با نزول [[سوره ضحی]] به پایان رسید.<ref>انصاری، مسعود، «فترت وحی»، ص۱۵۴۵.</ref>
=== موارد دیگر ===
=== موارد دیگر ===
در بعضی از [[روایات]]، موارد دیگری نیز برای فترت وحی ذکر شده است. از جمله این موارد، هنگامی است که [[یهودیان]] در سال هفتم بعثت، سؤالاتی درباره [[روح]]، [[ذوالقرنین]] و [[اصحاب کهف]] از پیامبر(ص) پرسیدند و پیامبر(ص) فرمود: فردا جواب شما را خواهم داد؛ اما فردای آن روز [[وحی]] نازل نشد و [[جبرئیل]] پس از پانزده روز، [[سوره کهف]] را بر پیامبر(ص) نازل نمود.<ref>نکونام، «پژوهشی درباره فترت وحی»، ص۹۷.</ref> در بعضی از [[روایات]] آمده که پیامبر(ص) در ماجرای [[تغییر قبله]]، هفده ماه، چشم به آسمان داشت تا آیات مربوط به تغییر قبله نازل شوند؛ اما نزول این آیات، پس از یک سال و نیم صورت گرفت.<ref>سیوطی، درالمنثور، ج۱، ص۱۴۱، به نقل از بهادری، فترت وحی، ص۵۷.</ref> مورد دیگر درباره [[حادثه افک]] است که [[عایشه]] دچار تهمتی شده بود و بیش از یک ماه طول کشید تا آیاتی بر برائت وی نازل شود.<ref>رامیار، تاریخ قرآن، ۱۳۶۹ش، ص۷۶.</ref>
در بعضی از [[روایات]]، موارد دیگری نیز برای فترت وحی ذکر شده است. از جمله این موارد، هنگامی است که [[یهودیان]] در سال هفتم بعثت، سؤالاتی درباره [[روح]]، [[ذوالقرنین]] و [[اصحاب کهف]] از پیامبر(ص) پرسیدند و پیامبر(ص) فرمود: فردا جواب شما را خواهم داد؛ اما فردای آن روز [[وحی]] نازل نشد و [[جبرئیل]] پس از پانزده روز، [[سوره کهف]] را بر پیامبر(ص) نازل نمود.<ref>نکونام، «پژوهشی درباره فترت وحی»، ص۹۷.</ref> در بعضی از [[روایات]] آمده که پیامبر(ص) در ماجرای [[تغییر قبله]]، هفده ماه، چشم به آسمان داشت تا آیات مربوط به تغییر قبله نازل شوند؛ اما نزول این آیات، پس از یک سال و نیم صورت گرفت.<ref>سیوطی، درالمنثور، ج۱، ص۱۴۱، به نقل از بهادری، فترت وحی، ص۵۷.</ref> مورد دیگر درباره [[حادثه افک]] است که [[عایشه]] دچار تهمتی شده بود و بیش از یک ماه طول کشید تا آیاتی بر برائت وی نازل شود.<ref>رامیار، تاریخ قرآن، ۱۳۶۹ش، ص۷۶.</ref>
خط ۱۹: خط ۲۰:
* طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، بیروت، اعلمی، ۱۴۰۳ق.
* طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، بیروت، اعلمی، ۱۴۰۳ق.
* فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، تهران، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۱۳۹۴ش.
* فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، تهران، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۱۳۹۴ش.
* معرفت، محمد هادی، تاریخ قرآن، تهران، انتشارات سمت، ۱۳۸۳ش.
* معرفت، محمدهادی، تاریخ قرآن، تهران، انتشارات سمت، ۱۳۸۳ش.
* معرفت، محمد هادی، تلخیص التمهید، قم، مؤسسه نشر اسلامی، ۱۴۱۷ق.
* معرفت، محمدهادی، تلخیص التمهید، قم، مؤسسه نشر اسلامی، ۱۴۱۷ق.
* نکونام، جعفر، «پژوهشی درباره فترت وحی»، مجله صحیفه مبین، شماره ۲۷و۲۸، پاییزو زمستان ۱۳۸۱ش.
* نکونام، جعفر، «پژوهشی درباره فترت وحی»، مجله صحیفه مبین، شماره ۲۷و۲۸، پاییزو زمستان ۱۳۸۱ش.