پرش به محتوا

نماز عید: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۹۸۰ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۲ آوریل ۲۰۲۳
جز
جز (تغییر ساختار)
خط ۱۰: خط ۱۰:


براساس روایات، منظور از «تزکی» و «فَصَلَّیٰ» در آیات «‌قَدْ أَفْلَحَ مَن تَزَکیٰ»<ref>سوره اعلی، آیه ۱۴.</ref> و «وَ ذَکرَ اسْمَ رَبِّهِ فَصَلَّیٰ»<ref>سوره اعلی، آیه ۱۵.</ref> دادن [[زکات فطره]] و خواندن نماز عید فطر است.<ref>طباطبائی، المیزان، انتشارات جامعه مدرسین، ج۲۰، ص۲۶۹.</ref>
براساس روایات، منظور از «تزکی» و «فَصَلَّیٰ» در آیات «‌قَدْ أَفْلَحَ مَن تَزَکیٰ»<ref>سوره اعلی، آیه ۱۴.</ref> و «وَ ذَکرَ اسْمَ رَبِّهِ فَصَلَّیٰ»<ref>سوره اعلی، آیه ۱۵.</ref> دادن [[زکات فطره]] و خواندن نماز عید فطر است.<ref>طباطبائی، المیزان، انتشارات جامعه مدرسین، ج۲۰، ص۲۶۹.</ref>
==جلوگیری مأمون از اقامه نماز عید توسط امام رضا(ع)==
==نماز‌های عید تاریخی==
مأمون، پس از انتخاب امام رضا به [[ولایتعهدی امام رضا(ع)|ولایتعهدی]] از او خواست که نماز عید فطر را اقامه کند. پس از اصرار مأمون امام رضا پذیرفت به شرط اینکه نماز را طبق روش و سنت پیامبر(ص) بخواند.<ref>کلینی، الكافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۴۸۹.</ref> براساس روایتی که کلینی نقل کرده است فضل بن سهل، وزیر [[مأمون عباسی]] چون استقبال بی‌نظیر مردم را از امام رضا(ع) دید به مأمون گفت: اگر علی بن موسی با اين وضعیت به محل نماز عيد برسد، مردم فريفته او می‌شوند؛ از او بخواه که برگردد مأمون به سوى حضرت پیکی فرستاد و امام نیز برگشت<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۴۹۰.</ref> به گفته [[مرتضی مطهری]]، دلیل اصلی جلوگیری مأمون از اقامه نماز توسط امام رضا(ع)، خطری بود که از استقبال مردم از امام رضا و اظهار علاقه و محبت به او احساس کرد. چرا که امام رضا برخلاف روش [[فهرست خلفای بنی‌عباس|خلفای عباسی]] و به دور از تجملات راهی مصلی شد و با استقبال مردم مواجه گردید.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۹۰ش، ج۱۷، ص۱۷۴-۱۷۶.</ref> برخی از محققان این ماجرا را مربوط به عید قربان دانسته‌اند.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۱۱، ص۳۸۱؛ اصول کافی، ترجمه و شرح سید جواد مصطفوی، ج۲، ص۴۰۷.</ref> تکبیرهایی که امام بر اساس روایت کلینی در مسیر خوانده‌ است{{یادداشت| وَ طَلَعَ الرِّضَا(ع) وَقَفَ عَلَى الْبَابِ وَقْفَةً ثُمَّ قَالَ اللَّهُ أَكْبَرُ اللَّهُ أَكْبَرُ اللَّهُ أَكْبَرُ اللَّهُ أَكْبَرُ عَلَى مَا هَدَانَا اللَّهُ أَكْبَرُ عَلَى مَا رَزَقَنَا مِنْ بَهِيمَةِ الْأَنْعَامِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ عَلَى‌ مَا أَبْلَانَا.و سپس امام رضا(ع) در آمد و نزد در ايستاد فرمود: «اللَّه اكبر، اللَّه اكبر، اللَّه اكبر، [اللَّه اكبر] على ما هدانا، اللَّه اكبر على ما رزقنا من‏ بهيمة الانعام، و الحمد لله على ما أبلانا». (کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۴۹۰.)}} مربوط به عید قربان است. {{مدرک}}
===جلوگیری مأمون از اقامه نماز عید توسط امام رضا(ع)===
برپایی ناتمام نماز عید توسط [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]] یکی از ماجراهای معروف در تاریخ شیعه است. [[مأمون]]، خلیفه وقت [[بنی‌عباس|عباسی]] پس از انتخاب امام رضا به [[ولایتعهدی امام رضا(ع)|ولایتعهدی]] از او خواست که نماز عید فطر را اقامه کند. پس از اصرار مأمون امام رضا پذیرفت به شرط اینکه نماز را طبق روش و سنت پیامبر(ص) بخواند.<ref>کلینی، الكافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۴۸۹.</ref> براساس روایتی که کلینی نقل کرده است فضل بن سهل، وزیر [[مأمون عباسی]] چون استقبال بی‌نظیر مردم را از امام رضا(ع) دید به مأمون گفت: اگر علی بن موسی با اين وضعیت به محل نماز عيد برسد، مردم فريفته او می‌شوند؛ از او بخواه که برگردد مأمون به سوى حضرت پیکی فرستاد و امام نیز برگشت<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۴۹۰.</ref> به گفته [[مرتضی مطهری]]، دلیل اصلی جلوگیری مأمون از اقامه نماز توسط امام رضا(ع)، خطری بود که از استقبال مردم از امام رضا و اظهار علاقه و محبت به او احساس کرد. چرا که امام رضا برخلاف روش [[فهرست خلفای بنی‌عباس|خلفای عباسی]] و به دور از تجملات راهی مصلی شد و با استقبال مردم مواجه گردید.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۹۰ش، ج۱۷، ص۱۷۴-۱۷۶.</ref> برخی از محققان این ماجرا را مربوط به عید قربان دانسته‌اند.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۱۱، ص۳۸۱؛ اصول کافی، ترجمه و شرح سید جواد مصطفوی، ج۲، ص۴۰۷.</ref> تکبیرهایی که امام بر اساس روایت کلینی در مسیر خوانده‌ است{{یادداشت| وَ طَلَعَ الرِّضَا(ع) وَقَفَ عَلَى الْبَابِ وَقْفَةً ثُمَّ قَالَ اللَّهُ أَكْبَرُ اللَّهُ أَكْبَرُ اللَّهُ أَكْبَرُ اللَّهُ أَكْبَرُ عَلَى مَا هَدَانَا اللَّهُ أَكْبَرُ عَلَى مَا رَزَقَنَا مِنْ بَهِيمَةِ الْأَنْعَامِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ عَلَى‌ مَا أَبْلَانَا.و سپس امام رضا(ع) در آمد و نزد در ايستاد فرمود: «اللَّه اكبر، اللَّه اكبر، اللَّه اكبر، [اللَّه اكبر] على ما هدانا، اللَّه اكبر على ما رزقنا من‏ بهيمة الانعام، و الحمد لله على ما أبلانا». (کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۴۹۰.)}} مربوط به عید قربان است. {{مدرک}}
===نماز عید فطر در تهران سال ۱۳۵۷ش===
در [[تهران]] در سال ۱۳۵۷ شمسی، روز عید فطر (۱۳ شهریور) نماز عید فطر به امامت [[محمد مفتح]] و سخنرانی [[محمدجواد باهنر]] از روحانیان و مخالفان حکومت پهلوی در تپه‌های قیطریه برگزار شد. برگزاری این نماز به راهپیمایی علیه حکومت پهلوی منتهی شد. این راهپیمایی منجر به [[واقعه ۱۷ شهریور ۱۳۵۷|راهپیمایی روز ۱۷ شهریور ۱۳۵۷]] و کشتار راهپیمایان به دست نیروهای نظامی حکومت پهلوی شد.<ref>[https://historydocuments.ir/print.php?id=1347 گزارش نماز عید فطر سال ۱۳۵۷ در مرکز بررسی اسناد تاریخی]</ref>
=== اقامه نماز عید به امامت رهبر جمهوری اسلامی ایران===
در دوران جمهوری اسلامی در ایران و پس از رسیدن [[سید علی حسینی خامنه‌ای|آیت‌الله خامنه‌ای]] به مقام رهبری نماز عید فطر تهران همه ساله به امامت او برگزار می‌شود. ولی نماز عید قربان را یکی دیگر از [[امام جمعه|امامان جمعه]] که منصوب از سوی او هستند برپا می‌کند.  نماز عید سال‌ها در [[دانشگاه تهران]] اقامه می‌شد ولی پس از تکمیل ساختمان [[مصلای امام خمینی (تهران)|مصلی بزرگ تهران]] در این مصلی برگزار می‌شود
 
==احکام و آداب نماز عید==
==احکام و آداب نماز عید==
{{جعبه نقل قول| عنوان = دعای قنوت نماز عید:|«'''اَللّهُمَّ اَهْلَ الْکبْرِیاءِ وَالْعَظَمَةِ وَاَهْلَ الْجوُدِ وَالْجَبَروُتِ وَاَهْلَ الْعَفْوِ وَالرَّحْمَةِ وَاَهْلَ التَّقْوی وَالْمَغْفِرَةِ اَسْألُک بِحَقِّ هَذَا الْیوْمِ الَّذی جَعَلْتَهُ لِلْمُسْلِمینَ عیداً وَ لِمـُحَمَّد صلی الله علیه وآله ذُخراً وَشَرَفاً وَ کَرامَةً وَمَزیداً أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اَنْ تُدْخِلَنی فی کُلِّ خَیرٍ أدْخَلْتَ فیهِ مُحَمَّداً وَآلَ مُحَمَّد وَ أَنْ تُخْرِجَنی مِنْ کلِّ سوُءٍ اَخْرَجْتَ مِنْهُ مُحَمَّداً وَ آلَ مُحَمَّد صَلَواتُک عَلَیهِ وَ عَلَیهِمْ اَللّهُمَّ إنّی اَسْألُکَ خَیرَ ما سَألَکَ بِهِ عِبَادُکَ الصَّالِحوُنَ وَأَعوُذُ بِکَ مِمَّا اسْتَعَاذَ مِنْهُ عِبَادُکَ الْمـُخْلَصوُنَ؛ خدایا، ای اهل بزرگی و عظمت و ای اهل جود و قدرت مطلق و اهل گذشت و رحمت و اهل تقوا و مغفرت، از تو درخواست می‌کنم به‌حق این روز که برای مسلمانان عید قرار دادی و برای محمّد (درود خدا بر او و خاندانش) ذخیره و فزونی در برتری و مزیت، این که بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستی و مرا در هر خیری که محمّد و خاندان محمّد را وارد کردی وارد کنی و از هر شرّی که محمّد و خاندان محمّد (درود خدا بر او و خاندانش) را بیرون آوردی مرا بیرون آوری، خدایا از تو درخواست می‌کنم، بهترین چیزی که بندگان شایسته‌ات درخواست کردند و به تو پناه می‌آورم از آنچه بندگان شایسته‌ات به تو پناه بردند'''»|منبع = <small>صدوق، عیون اخبار الرضا(ع)، ۱۳۷۸ق، ج۱، ص۲۹۶.</small>| تراز = چپ| عرض = 280px| رنگ پس‌زمینه =|گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}
{{جعبه نقل قول| عنوان = دعای قنوت نماز عید:|«'''اَللّهُمَّ اَهْلَ الْکبْرِیاءِ وَالْعَظَمَةِ وَاَهْلَ الْجوُدِ وَالْجَبَروُتِ وَاَهْلَ الْعَفْوِ وَالرَّحْمَةِ وَاَهْلَ التَّقْوی وَالْمَغْفِرَةِ اَسْألُک بِحَقِّ هَذَا الْیوْمِ الَّذی جَعَلْتَهُ لِلْمُسْلِمینَ عیداً وَ لِمـُحَمَّد صلی الله علیه وآله ذُخراً وَشَرَفاً وَ کَرامَةً وَمَزیداً أَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اَنْ تُدْخِلَنی فی کُلِّ خَیرٍ أدْخَلْتَ فیهِ مُحَمَّداً وَآلَ مُحَمَّد وَ أَنْ تُخْرِجَنی مِنْ کلِّ سوُءٍ اَخْرَجْتَ مِنْهُ مُحَمَّداً وَ آلَ مُحَمَّد صَلَواتُک عَلَیهِ وَ عَلَیهِمْ اَللّهُمَّ إنّی اَسْألُکَ خَیرَ ما سَألَکَ بِهِ عِبَادُکَ الصَّالِحوُنَ وَأَعوُذُ بِکَ مِمَّا اسْتَعَاذَ مِنْهُ عِبَادُکَ الْمـُخْلَصوُنَ؛ خدایا، ای اهل بزرگی و عظمت و ای اهل جود و قدرت مطلق و اهل گذشت و رحمت و اهل تقوا و مغفرت، از تو درخواست می‌کنم به‌حق این روز که برای مسلمانان عید قرار دادی و برای محمّد (درود خدا بر او و خاندانش) ذخیره و فزونی در برتری و مزیت، این که بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستی و مرا در هر خیری که محمّد و خاندان محمّد را وارد کردی وارد کنی و از هر شرّی که محمّد و خاندان محمّد (درود خدا بر او و خاندانش) را بیرون آوردی مرا بیرون آوری، خدایا از تو درخواست می‌کنم، بهترین چیزی که بندگان شایسته‌ات درخواست کردند و به تو پناه می‌آورم از آنچه بندگان شایسته‌ات به تو پناه بردند'''»|منبع = <small>صدوق، عیون اخبار الرضا(ع)، ۱۳۷۸ق، ج۱، ص۲۹۶.</small>| تراز = چپ| عرض = 280px| رنگ پس‌زمینه =|گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۱۹۱

ویرایش