اباصالح: تفاوت میان نسخه‌ها

گفته شده گزارشی از کاربرد این اصطلاح درباره امام مهدی قبل از قرن یازدهم وجود ندارد.<ref>ری شهری، دانشنامه امام مهدی، ۱۳۹۳ش، ج۲، ص۳۲۲.</ref>  [[محمدباقر مجلسی |علامه مجلسی]] (۱۰۳۷-۱۱۱۰ق) به نقل از پدرش حکایتی نقل کرده که شخصی به نام امیراسحاق استرآبادی در راه [[مکه]] گم شد؛ با گفتن «یا صالح یا اباصالح ارشدونا إلی الطریق»، شخصی را یافت که به او کمک کرده و او را به [[مکه]] رسانده که به گمانش [[امام مهدی(عج)]] بوده است.<ref>مجلسی، بحارالأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۲، ص۱۷۶-۱۷۵.</ref> [[محدث نوری]] با نقل داستان‌هایی در این باره، اباصالح را لقب امام زمان(عج) دانسته است.<ref> نوری، نجم الثاقب، ۱۴۱۰ق، ص۵۷۱.</ref>  

بر پایه روایتی که [[احمد بن محمد بن خالد برقی]]([[سال ۲۰۰ هجری قمری|۲۰۰]]-۲۷۴ یا ۲۸۰ق) از [[امام صادق]](ع) نقل کرده هرگاه راه را گم کردی، صدا بزن «یا صالح و یا باصالح ارشدانا إلی الطریق، رحمکما الله؛ یا صالح و یا باصالح راه را به ما نشان دهید. خداوند، شما را رحمت کند.»<ref>برقی، المحاسن، ۱۳۷۱ق، ج۲، ص۳۶۲-۳۶۳، ح۹۸.</ref> [[شیخ صدوق]]([[سال ۳۰۵ هجری قمری|۳۰۵]]-[[سال ۳۸۱ هجری قمری|۳۸۱]]ق) با اندکی اختلاف نقل کرده «یا صالح او یا اباصالح ارشدونا إلی الطریق، یرحمکم الله؛ یا صالح یا یااباصالح راه را به ما نشان دهید. خداوند، شما را رحمت کند.»<ref> صدوق، من لا یحضره الفقیه،۱۴۱۳ق، ج۲، ص۲۹۸، ح۲۵۰۶.</ref> سپس حدیث دیگری نقل کرده که بر اساس آن بخش خشکی زمین به صالح سپرده شده و بخش دریایی آن، در حمایت حمزه قرار گرفته است.<ref>صدوق، من لا یحضره الفقیه،۱۴۱۳ق، ج۲، ص۲۹۸،ح ۲۵۰۷.</ref> همچنین برپایه روایتی در کتاب المحاسن نقل شده صالح از[[جن|اجنه]] است و وظیفه دارد به که راه را گم کرده‌اند، کمک بکند.<ref>برقی، المحاسن، ۱۳۷۱ق، ج۲، ص۳۸۰.</ref>

چنانکه در [[دانشنامه امام مهدی (کتاب)|دانشنامه امام مهدی]] آمده دلیلی برای انتساب «اباصالح» به [[امام مهدی(عج)]] وجود ندارد و آنچه سبب رواج انتساب این لقب به او شده، حکایاتی است که دلالتی بر این معنا ندارند.<ref>ری شهری، دانشنامه امام مهدی، ۱۳۹۳ش، ج۲، ص۳۲۲-۳۲۳.</ref> همچنین [[شیخ صدوق]] و هیچ یک از شارحان من لایحضر لقب یاد شده را بر [[امام مهدی(عج)]] تطبیق نکرده‌اند.<ref>ری شهری، دانشنامه امام مهدی، ۱۳۹۳ش، ج۲، ص۳۲۲.</ref>  

*برقی، احمد بن محمد بن خالد، المحاسن، تصحیح محدث ارموی، قم، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۷۱ق.