کاربر ناشناس
خطبة البیان: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (Roohish صفحهٔ خطبه بیان را به خطبة البیان که تغییرمسیر بود منتقل کرد) |
imported>Jalalyaghmoori جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
==منبع و سند خطبه== | ==منبع و سند خطبه== | ||
آنچه امروزه به عنوان خطبة البیان معروف است در [[نهج البلاغه]] و نیز سایر منابع | آنچه امروزه به عنوان خطبة البیان معروف است در [[نهج البلاغه]] و نیز سایر منابع قدیمی شیعه وجود ندارد. به گفته نویسنده مقاله [http://www.sid.ir/fa/VEWSSID/J_pdf/6001813870301.pdf خطبة البیان و شطحیان عارفان]، برخی از عبارت‌های این خطبه در منابع قدیمی‌تر مثل [[بصائر الدرجات]] و [[رجال کشی]] و [[الکافی (کتاب)|کافی]] وجود دارد و در [[مناقب آل ابی طالب (کتاب)|مناقب]] [[ابن شهرآشوب مازندرانی|ابن‌شهرآشوب]] با نام خطبة الافتخار به برخی از فرازهای آن استناد شده که شباهت بسیار زیادی به خطبه بیان دارد.<ref>[http://www.sid.ir/fa/VEWSSID/J_pdf/6001813870301.pdf خطبة البیان و شطحیان عارفان]</ref> ولی به گفته مصطفی صادقی هیچ یک از عبارات اختصاصی این خطبه در منابع قبلی نیست و سازندگان این خطبه در واقع از عبارات پیشینیان برای تکمیل کار خود استفاده کرده‌اند.<ref>[http://www.hadith.net/n145-e3984-p58.html خطبة البیان و خطبه های منسوب به امیرمؤمنان(ع)] </ref> | ||
مفصل‌ترین نقل خطبة البیان در کتاب [[الزام الناصب]] آمده است. نویسنده الزام الناصب سه نسخه از خطبه را نقل کرده و برای دو نسخه نخست آن هیچ منبعی معرفی نکرده<ref>یزدی حائری، الزام الناصب، ج ۲، ص ۱۴۸</ref> و نسخه سوم را به دار المنتظم نوشته [[محمد بن طلحه شافعی]] نسبت داده که از منابع اهل سنت است.<ref>یزدی حائری، الزام الناصب، ج ۲، ص ۱۹۱</ref> ولی مصطفی صادقی که مقاله‌ای درباره منابع خطبه البیان نوشته با بررسی نسخه خطی مربوط مدعی است که نویسنده الزام الناصب دچار دو اشتباه شده است. او معتقد است که نام صحیح کتاب عبارت است از الدر المنظم فی السر الاعظم و نیز نتیجه گرفته است که این خطبه در صفحاتی از نسخه خطی درج شده که ارتباطی به الدر المنظم ندارد و به دلیل افتادگی در صفحات نسخه خطی، نویسنده این بخش مشخص نیست.<ref>[http://www.hadith.net/n145-e3984-p60.html خطبة | مفصل‌ترین نقل خطبة البیان در کتاب [[الزام الناصب]] آمده است. نویسنده الزام الناصب سه نسخه از خطبه را نقل کرده و برای دو نسخه نخست آن هیچ منبعی معرفی نکرده<ref>یزدی حائری، الزام الناصب، ج ۲، ص ۱۴۸</ref> و نسخه سوم را به دار المنتظم نوشته [[محمد بن طلحه شافعی]] نسبت داده که از منابع اهل سنت است.<ref>یزدی حائری، الزام الناصب، ج ۲، ص ۱۹۱</ref> ولی مصطفی صادقی که مقاله‌ای درباره منابع خطبه البیان نوشته با بررسی نسخه خطی مربوط مدعی است که نویسنده الزام الناصب دچار دو اشتباه شده است. او معتقد است که نام صحیح کتاب عبارت است از الدر المنظم فی السر الاعظم و نیز نتیجه گرفته است که این خطبه در صفحاتی از نسخه خطی درج شده که ارتباطی به الدر المنظم ندارد و به دلیل افتادگی در صفحات نسخه خطی، نویسنده این بخش مشخص نیست.<ref>[http://www.hadith.net/n145-e3984-p60.html خطبة البیان و خطبه های منسوب به امیرمؤمنان(ع)] </ref> | ||
[[حافظ رجب برسی]] در کتاب [[مشارق انوار الیقین فی اسرار امیرالمومنین علیه السلام (کتاب)|مشارق انوار الیقین]] بدون ارجاع به منابع دیگر خطبه‌ای با نام خطبه الافتخار نقل کرده که حجم آن کمتر از خطبه البیان است ولی عبارات آن در متن خطبه البیان وجود دارد.<ref>تهرانی، الذریعه، ج ۷، ص ۲۱۰ </ref><ref>حافظ برسی، مشارق انوار الیقین، ص ۲۶۰</ref> این خطبه در [[بحار الانوار]] نیز نقل نشده است و [[محمد باقر مجلسی|مجلسی]] معتقد است امثال این خطبه در کتاب‌های غالیان یافت می‌شود.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ج ۲۵، ص ۳۴۸</ref> آیت الله [[ناصر مکارم شیرازی]] آن را مجعول دانسته<ref>مکارم شیرازی، استفتاءات جدید، ج ۱، ص ۵۳۱</ref> و آیت الله [[میرزا جواد تبریزی]] نیز صحت انتساب آن به امام علی را ثابت نمی‌داند.<ref>تبریزی، صراط النجاة، ج ۹، ص ۷۰</ref> | [[حافظ رجب برسی]] در کتاب [[مشارق انوار الیقین فی اسرار امیرالمومنین علیه السلام (کتاب)|مشارق انوار الیقین]] بدون ارجاع به منابع دیگر خطبه‌ای با نام خطبه الافتخار نقل کرده که حجم آن کمتر از خطبه البیان است ولی عبارات آن در متن خطبه البیان وجود دارد.<ref>تهرانی، الذریعه، ج ۷، ص ۲۱۰ </ref><ref>حافظ برسی، مشارق انوار الیقین، ص ۲۶۰</ref> این خطبه در [[بحار الانوار]] نیز نقل نشده است و [[محمد باقر مجلسی|مجلسی]] معتقد است امثال این خطبه در کتاب‌های غالیان یافت می‌شود.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ج ۲۵، ص ۳۴۸</ref> آیت الله [[ناصر مکارم شیرازی]] آن را مجعول دانسته<ref>مکارم شیرازی، استفتاءات جدید، ج ۱، ص ۵۳۱</ref> و آیت الله [[میرزا جواد تبریزی]] نیز صحت انتساب آن به امام علی را ثابت نمی‌داند.<ref>تبریزی، صراط النجاة، ج ۹، ص ۷۰</ref> | ||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
{{ستون-شروع}} | {{ستون-شروع}} | ||
* اسدپور، رضا، [http://www.sid.ir/fa/VEWSSID/J_pdf/6001813870301.pdf خطبه البیان و شطحیان عارفان]، در پژوهش‌نامه ادیان، شماره ۳. | * اسدپور، رضا، [http://www.sid.ir/fa/VEWSSID/J_pdf/6001813870301.pdf خطبه البیان و شطحیان عارفان]، در پژوهش‌نامه ادیان، شماره ۳. | ||
* تبریزی، | * تبریزی، جواد، صراط النجاة، دار الصدیقه الشهیده، ۱۴۲۷ ق. | ||
* تهرانی، آقابزرگ، الذریعه. | * تهرانی، آقابزرگ، الذریعه. | ||
* حافظ برسی، رجب بن محمد، مشارق انوار الیقین | * حافظ برسی، رجب بن محمد، مشارق انوار الیقین فی اسرار امیرالمومنین علیه السلام، انتشارات اعلمی، بیروت، ۱۴۲۲ ق. | ||
* صادقی، مصطفی، [http://www.hadith.net/n145-e3984-p49.html خطبه البیان و خطبه‌های منسوب به امیر مومنان]، مجله علوم حدیث، شماره ۳۳. پاییز ۱۳۸۳. | * صادقی، مصطفی، [http://www.hadith.net/n145-e3984-p49.html خطبه البیان و خطبه‌های منسوب به امیر مومنان]، مجله علوم حدیث، شماره ۳۳. پاییز ۱۳۸۳. | ||
* طبسی، نجم‌الدین، [http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13920712000789 سید حسنی در خطبه البیان]، مندرج در ماهنامه انتظار موعود، ش ۳۲. | * طبسی، نجم‌الدین، [http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13920712000789 سید حسنی در خطبه البیان]، مندرج در ماهنامه انتظار موعود، ش ۳۲. | ||